Temat interpretacji

Czy udzielanie pracownikom zarówno nieoprocentowanych lub niskooprocentowanych pożyczek (przykładowo na poziomie 2-3%) ze środków obrotowych wiąże się z powstaniem po stronie pracownika przychodu ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki , reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2009 r. (data wpływu 12 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zamierza udzielać ze środków obrotowych nieoprocentowanych bądź niskooprocentowanych pożyczek (na poziomie ok. 2 3% w skali roku), tj. poniżej stóp procentowych stosowanych przez komercyjne instytucje finansowe, na rzecz swoich pracowników (wcześniej takie pożyczki nie były udzielane). Pożyczki będą udzielane w sposób częstotliwy (tj. udzielenie pożyczki nie będzie miało charakteru jednorazowej czynności). Ponadto, Spółka nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek.

Spółka rozważa możliwość udzielania pożyczek w złotych polskich, z przeznaczeniem na dowolny cel, z zakładanym okresem spłaty maksymalnie do 10 lat (przy czym raty będą spłacane w okresach miesięcznych). Spółka nie zamierza określić limitu kwoty udzielanych pożyczek, przy czym w przypadku pożyczek powyżej 50 000 zł, Spółka planuje udzielać ich z zabezpieczeniem, np. poręczeniem. Aktualnie Spółka nie posiada regulaminu udzielania pożyczek na rzecz pracowników.

Celem udzielania przedmiotowych pożyczek na rzecz pracowników jest przede wszystkim zachęceniem pracowników do długotrwałej współpracy ze Spółką. Pracownicy poprzez możliwość uzyskania środków pieniężnych na jak najbardziej korzystnych warunkach będą dodatkowo zmotywowani do pracy w Spółce.

Zasadniczo do ubiegania się o udzielenie pożyczki będą uprawnieni wszyscy pracownicy kadry zarządzającej i kierowniczej Spółce. W Spółce będą stosowane jednolite zasady przyznawania pożyczek względem wszystkich pracowników (bez względu na zajmowane stanowisko), w szczególności dotyczące wysokości oprocentowania oraz warunków spłaty. Spłata pożyczki będzie następować wskutek potrącenia z wynagrodzenia wypłacanego co miesiąc lub alternatywnie poprzez odrębnie dokonane wpłaty na rachunek bankowy Spółki lub bezpośrednio do kasy Spółki (przy czym preferowanym przez Spółkę rozwiązaniem jest dokonywanie potrąceń z pensji).

Ponadto, Spółka nie zamierza umarzać udzielonych pożyczek.

W przypadku rozwiązania z danym pracownikiem (pożyczkobiorcą) umowy o pracę w czasie trwania okresu spłaty pożyczki, Spółka rozważa wprowadzenie w umowach pożyczki klauzuli, zgodnie z którą pożyczka podlegałaby w całości spłacie w okresie pół roku po ustaniu stosunku pracy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy udzielanie pracownikom zarówno nieoprocentowanych lub niskooprocentowanych pożyczek (przykładowo na poziomie 2-3% rocznie) ze środków obrotowych wiąże się z powstaniem po stronie pracownika przychodu ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku pracy uważa się m.in. wartość nieodpłatnych bądź częściowo odpłatnych świadczeń, którą ustala się w oparciu o przepisy art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy po stronie pracownika otrzymującego nieoprocentowaną bądź niskooprocentowaną pożyczkę nie powstanie przychód jeśli:

• Spółka będzie udzielać swoim pracownikom pożyczek według powszechnie obowiązujących i konsekwentnie stosowanych w Spółce zasad, jednolitych wobec wszystkich uprawnionych pracowników, tj. wszyscy pracownicy kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki będą uprawnieni do ubiegania się o udzielenie takiej pracowniczej pożyczki i będą ją mogli otrzymać w oparciu o jednolite reguły przyznawania(obejmujące m.in. wysokość oprocentowania i warunki spłaty),
• Spółka nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek.

Dodatkowo Wnioskodawca stwierdza, iż w odniesieniu do przedmiotowych pożyczek ze względu na znaczne zróżnicowanie ofert kredytowych występujących na rynku finansowym, Spółka nie dysponuje racjonalną miarą pozwalającą na oszacowanie wielkości przychodu powstającego po stronie pracownika z tytułu nieoprocentowanej lub niskooprocentowanej pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w myśl przepisu art. 12 ust. 1 ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyte w tym przepisie sformułowanie w szczególności oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę.

Natomiast z art. 11 ust. 2a ww. ustawy wynika, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

W myśl art. 11 ust. 2b ww. ustawy jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Należy podkreślić, że samo udzielenie pożyczki przez zakład pracy nie stanowi przychodu dla pracownika. Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Jednakże brak określenia przez ustawodawcę w kodeksie cywilnym odpłatności, jako koniecznego elementu pożyczki nie jest jednoznaczne z uzyskaniem przez pożyczkobiorcę przychodu z tytułu nie naliczonych w pełnej wysokości odsetek od udzielonej mu niskooprocentowanej pożyczki. W przypadku, gdy strony w umowie zastrzegły brak odpłatności w postaci odsetek lub też ustaliły odsetki mniejsze aniżeli stosowane przez instytucje bankowe, a zasady takie są stosowane wobec wszystkich pracowników to fakt ten nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego świadczenia.

W świetle powyższego brak jest podstaw do zakwalifikowania niskooprocentowanej bądź nieoprocentowanej pożyczki udzielonej przez zakład pracy (jeżeli zakład pracy nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek) pracownikowi jako przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile zasady udzielania takich pożyczek są stosowane wg jednolitych reguł wobec wszystkich pracowników.

Zatem udzielanie pracownikom zarówno nieoprocentowanych lub niskooprocento-wanych pożyczek ze środków obrotowych nie wiąże się z powstaniem po stronie pracownika przychodu ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych rozstrzygnięto w dniu 3 września 2009 r. interpretacją indywidualną nr ILPB3/423-442/09-2/KS.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB1/415-1331/09-2/TW, interpretacja indywidualna
ILPB3/423-442/09-2/KS, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu