Temat interpretacji

Czy środki pieniężne otrzymana na podstawie ugody pozasądowej w celu pokrycia kosztów związanych z koniecznością usunięcia awarii stanowią przychód podlegający opodatkowaniu?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2010r. (data wpływu do tut. Biura 30 kwietnia 2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2010r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W styczniu 2009r. w budynku mieszkalnym wnioskodawcy nastąpiła awaria instalacji c.o. wykonanej na ogrzewaniu podłogowym przez Zakład Wielobranżowy. Wszystkie awarie dotyczą jednego systemu i jednego producenta rur typu pex. W wyniku tych awarii nastąpiło zalanie części pomieszczeń, co spowodowało uszkodzenie posadzki ceramicznej oraz części ścian i futryn drzwi. Po tym zdarzeniu została zgłoszona reklamacja do wykonawcy instalacji c.o. z żądaniem wymiany wadliwych rur oraz naprawy wszystkich elementów, które uległy zniszczeniu. Firma wykonująca instalację złożyła reklamację do składu budowlanego, gdzie zostały zakupione materiały, a ten w dalszym etapie złożył reklamację do producenta wadliwych rur. Producent G. sp. z o.o. przez swojego pracownika działu technicznego dokonał oględzin i sporządził protokół zgłoszenia reklamacyjnego, na podstawie którego reklamację uznano i w dniu 04 września 2009r. zawarto ugodę pozasądową z podatnikiem. Po podpisaniu ugody przez obie strony na konto wnioskodawcy została wpłacona kwota 39.404,40 zł. Wnioskodawca we własnym zakresie dokonał wymiany wadliwych rur oraz instalacji c.o. Ponadto wnioskodawca otrzymał od firmy G. sp. z o.o. PIT-8C za 2009r., gdzie w części D informacja o wysokości przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy w rubryce 35 został wykazany przychód w wysokości 39.404,40 zł z opisem rodzaju przychodu: ugoda zawarta w zakresie pokrycia kosztów w związku z koniecznością usunięcia awarii i jej skutków spowodowanych wadliwym towarem, którego dystrybutorem jest G. sp. z o.o.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałym stanie faktycznym wnioskodawca powinien doliczyć do swoich przychodów w PIT-37 za 2009r. również przychody wykazane w otrzymanym PIT-8C za 2009r. w kwocie 39.404,40 zł, a tym samym uiścić należny podatek dochodowy...

Zdaniem wnioskodawcy, dochód wykazany w PIT-8C jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych, jako że jest on wynikiem uznanej reklamacji rur typu pex, których dystrybutorem jest G. sp. z o.o. Ugodowe załatwienie sporu nie może być, zdaniem wnioskodawcy, niejako karane obowiązkiem zapłaty podatku od uzyskanego odszkodowania. W powyższej sprawie wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 29 listopada 2006r. (SK 51/1006) stwierdził, art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie, w jakim wyłącza zwolnienie podatkowe w stosunku do odszkodowań uzyskanych na podstawie ugody sądowej, jest niezgodny z Konstytucją.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe

Z literalnego brzmienia powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne są wolne od podatku dochodowego. Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy obejmuje tylko odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw za wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu.

Należy również wyjaśnić, że Trybunał Konstytucyjny, w wyroku z dnia 29 listopada 2006r. sygn. akt SK 51/06, uznał, iż art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym przed 01 stycznia 2009r.) w zakresie, w jakim wyłącza zwolnienie podatkowe w stosunku do odszkodowań uzyskanych na podstawie ugody sądowej jest niezgodny z Konstytucją. Konsekwencją takiego uregulowania było bowiem naruszenie zasady równości wobec prawa, poprzez zróżnicowanie sytuacji osób, które uzyskiwały odszkodowania na podstawie wyroków sądowych i ugód sądowych. Ponadto wyłączenie zwolnienia odszkodowania ustalonego ugodą sądową stało w sprzeczności z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego i prowadziło do rażącej niespójności rozwiązań prawnych. Wyrok ten dotyczył jednak tylko ugód sądowych, tj. zawartych w postępowaniu sądowym, w związku z czym nie dotyczy on umów ugód zawieranych na podstawie ugody pozasądowej.

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g), muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
• podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda inna niż ugoda sądowa.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na skutek awarii instalacji c.o. wnioskodawca zgłosił reklamację. W wyniku uznania reklamacji strony zawarły ugodę pozasądową na podstawie, której wnioskodawca otrzymał zwrot kosztów związanych z koniecznością usunięcia awarii i jej skutków spowodowanych wadliwym towarem.

Analiza cytowanego powyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje jednoznacznie, że ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień odszkodowania, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Ponieważ, ze stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca otrzymał zwrot kosztów usunięcia awarii na podstawie ugody pozasądowej, zatem stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ww. ustawy nie może ono korzystać ze zwolnienia przedmiotowego niezależnie od istnienia lub nieistnienia podstawy prawnej regulującej charakter odszkodowawczy oraz wysokość lub zasady ustalania tego rodzaju świadczeń pieniężnych.

W związku z powyższym, ze względu na brak możliwości objęcia świadczenia pieniężnego otrzymanego przez wnioskodawcę na podstawie zawartej ugody którymkolwiek ze zwolnień przedmiotowych należy stwierdzić, że stanowi ono przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie w szczególności dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy więc mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wnioskodawca winien zatem doliczyć do swoich przychodów w PIT-36 za 2009r. również przychody wykazane w otrzymanym PIT-8C za 2009r. i uiścić należny podatek.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia

w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach