Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa przedstawione we wniosku z dnia 09.05.2008 r. (data wpływu 16.05.2008 r.) uzupełnionym o dokonaną wpłatę w dniu 12.08.2008 r. stanowiącą odpowiedź na wezwanie z dnia 06.08.2008 r. Nr IPPB2/415-812/08-2/AZ o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonego wyrokiem sądu odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego i niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16.05.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania zasądzonego wyrokiem sądu odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego i niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawione następujący stan faktyczny :

Wyrokiem Sądu z dnia 28.06.2007 roku zostało zasądzone odszkodowanie na rzecz byłego pracownika w wysokości 7.200 zł brutto wraz z należnymi odsetkami do dnia zapłaty.

Zasądzoną kwotę wypłacono pracownikowi po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Pracownik został zwolniony z zakładu w wyniku przeprowadzonej reorganizacji. Wszystkie należności wynikające z rozwiązania umowy zostały pracownikowi uregulowane w pełnej wysokości zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Pracownik wystąpił do Sądu z pozwem o uznanie, że przyczyna podana w uzasadnieniu zwolnienia była pozorna i wypłacenie mu odszkodowania za podanie nieprawidłowego powodu rozwiązania z nim stosunku pracy. Sąd po rozpatrzeniu sprawy nie podzielił stanowiska powoda uznając, że reorganizacja w wyniku której doszło do zwolnienia faktycznie miała miejsce, uznał jednak, że do zwolnienia powinna być wytypowana inna osoba niż powód (która posiada niższe kwalifikacje i krótszy staż pracy) i w związku z tym zasądził odszkodowanie dla powoda w wysokości trzymiesięcznych poborów 1.200,00 zł wraz z należnymi odsetkami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem wnioskodawcy :

Kwota powyższego odszkodowania podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w katalogu zwolnień wymienionym w art. 21 ww. ustawy nie wyszczególniono takiego rodzaju zwolnienia. Zdaniem Wnioskodawcy nie jest to odszkodowanie wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3, którego wysokość i zasady ustalenia wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, a wyszczególnione w lit. g odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód zostały wyłączone z tego rodzaju zwolnienia.

Wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy zwolnienie w tym przypadku nie ma zastosowania ponieważ według Wnioskodawcy odszkodowanie ujęte zostało w lit. b tj. dotyczy korzyści; które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

W przepisie tym mowa jest o odszkodowaniach, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów prawa. Samo wskazanie w przepisie prawa, że przysługuje odszkodowanie nie oznacza, że została określona wysokość lub zasady ustalania odszkodowania.

W myśl cytowanego wyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z 2000 r. ze zm.) zwolnienie z podatku dochodowego kwoty otrzymanego odszkodowania uwarunkowane jest dwoma przesłankami. Pierwszym z wymaganych warunków jest określenie w przepisach odrębnych ustaw lub przepisach wykonawczych wysokości lub zasad ustalania odszkodowania, drugim zaś warunkiem jest nie wymienienie przez ustawodawcę określonego odszkodowania w treści unormowanej lit. a) g) ww. przepisu.

Równocześnie zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania (inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów prawa) otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono

Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych, w tym w dobrach osobistych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy jak i niemajątkowy. Naprawienie szkody obejmuje, zarówno straty, jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści, które mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że odszkodowanie zostało zasądzone wyrokiem sądu, który uznał, że reorganizacja w wyniku której doszło do zwolnienia faktycznie miała miejsce, jednak do zwolnienia powinna być wytypowana inna osoba niż powód (która posiada niższe kwalifikacje i krótszy staż pracy). W związku z tym Sąd zasądził odszkodowanie dla powoda w wysokości trzymiesięcznych poborów.

W przedmiotowej sprawie przede wszystkim należy ustalić charakter świadczenia uzyskanego przez pracownika, a w szczególności czy jest ono odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Kwestie dotyczące stosunku pracy, w tym wypłaty odszkodowań z tytułu, niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę zawarte zostały w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 Nr 21, poz. 94 ze zmianami).

W myśl art. 45 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu (art. 45 § 2 ww. ustawy). Przepisu § 2 nie stosuje się do pracowników, o których mowa w art. 39 i 177, oraz w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, chyba że uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 411; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu (art. 45 § 3 ww. ustawy)

Zgodnie z art. 47¹ ustawy Kodeks pracy odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Z ww. przepisów wynika, że podstawą prawną odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony lub naruszenia przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, jest art. 45 ustawy Kodeks pracy. Zaś z art. 47¹ tej ustawy wynika wprost wysokość przedmiotowego odszkodowania. Odszkodowanie takie, aczkolwiek przewidziane przepisami Kodeksu pracy, przyznane musi być ugodą albo wyrokiem sądu, które określałyby kwotę odszkodowania. W konsekwencji wypłacone na podstawie wyroku sądowego odszkodowanie należy do kategorii odszkodowań, do których zastosowanie będzie miał art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zasadami wykładni wewnętrznej systemowej wymienionego art. 21 ust. 1, skoro przyjęto, iż w sprawie ma zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3, to tym samym nie może mieć zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3b. Przepis ten bowiem odnosi się do innych odszkodowań", czyli nie wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując wypłata przedmiotowego odszkodowania korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z 2000 r. ze zm.),

Odszkodowanie z powyższego tytułu nie jest wymienione w lit. a) g) art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiących wyjątki od zasady określonej tym przepisem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.