Temat interpretacji
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając na podstawie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) obowiązany jest do zmiany pisemnej informacji z dnia 23 lipca 2004 roku Nr PDOF-415/30/04, udzielonej Państwu przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Żninie, w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.
W piśmie z dnia 24 czerwca 2004 roku skierowanym do organu podatkowego pierwszej instancji zwrócili się Państwo o wyjaśnienie kwestii, czy będzie kosztem uzyskania przychodu, dokonana wpłata pieniędzy, na zakup urządzeń piekarniczych przeznaczonych do dalszej odsprzedaży, mimo że nie doszło do transakcji przekazania maszyn. Firma z tego powodu nie uzyskała żadnego przychodu z tytułu sprzedaży tych urządzeń. Jako dowód wpłaty posiadają Państwo dokumenty bankowe, które potwierdzają dokonanie zapłaty oraz faktury "pro forma" wystawione przez firmę, która była odbiorcą przekazanych pieniędzy.
W odpowiedzi na powyższe pytanie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Żninie stwierdził, że jeżeli firma Państwa poniosła wydatek dążąc do osiągnięcia przychodu, to wydatek ten poniesiony na zakup urządzeń piekarniczych do dalszej odsprzedaży mimo, że nie spowodował uzyskania przychodu w Państwa firmie, będzie jednak jej kosztem uzyskania przychodu.
Takie stanowisko uznać należy za wadliwe.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodu są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu z wyjątkiem kosztów określonych w art. 23 tej ustawy. Nie oznacza to jednak, że w rachunek kosztowy można ująć wydatki, które nie są należycie udokumentowane.
Powyższe stanowisko znajduje swoje odzwierciedlenie w orzecznictwie NSA (wyrok NSA - I SA/Gd 2127/98 z 2001r.).
Sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz warunki jakim powinny odpowiadać dowody będące podstawą zapisów w księdze określają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.).
Jak wynika z § 26 cyt. rozporządzenia zapisy w księdze dotyczące wydatków są dokonywane na podstawie dowodów, o których mowa w § 12-16.
Wydatki dotyczące zakupu towarów handlowych od innego podmiotu gospodarczego, zgodnie z § 12 ust. 3 pkt 1 ww. rozporządzenia udokumentowane powinny być następującymi dowodami księgowymi: fakturami VAT, fakturami VAT RR, fakturami VAT KOMIS, fakturami VAT MP, dokumentami celnymi, rachunkami oraz fakturami korygującymi i notami korygującymi, zwanymi dalej fakturami.
Zaliczenie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów uzależnione jest zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 i ust. 2 cyt. wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od łącznego spełnienia następujących warunków:
- wierzytelność była wcześniej zaliczona do przychodów należnych,
- wierzytelność nie jest przedawniona,
- nieściągalność wierzytelności została odpowiednio udokumentowana:
1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego,
2) postanowieniem sądu o:
- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek masy nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego,
- umorzeniu postępowania upadłościowego, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a lub c,
- ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku,
3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od tej kwoty.
Biorąc powyższe pod uwagę, wierzytelność może stanowić koszt uzyskania przychodu, jeżeli spełnia wyżej wymienione warunki.
W Państwa przypadku, wydatek ten nie został uprzednio zaliczony do przychodów należnych, a także nie został prawidłowo udokumentowany, gdyż posiadają Państwo wystawione faktury "pro forma", które to w myśl powyższego nie stanowią dowodu księgowego. Jak wynika z definicji zawartej w "Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych" Władysława Kopalińskiego (wydawnictwo MUZA, 2003r.) można stwierdzić, iż "pro forma" jest to określenie które oznacza, że coś zostało wykonane dla formy, dla pozoru, przyzwoitości, rachunek "pro forma" oznacza prowizoryczny, tymczasowy.
W związku z powyższym organ drugiej instancji stwierdza, iż dokonany na podstawie faktury "pro forma" wydatek, nie zaliczony uprzednio do przychodów należnych, nie będzie stanowić kosztu uzyskania przychodu.
Odpowiedź ta jest zgodna ze stanem prawnym na dzień jej udzielenia.