Temat interpretacji

Czy Wnioskodawca musi zapłacić podatek dochodowy od przychodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania, jeżeli sprzedał je w trakcie trwania małżeństwa i faktycznie wszystkie środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczył na budowę domu dążąc do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych założonej przez siebie rodziny?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko. przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2010 r. (data wpływu 19 listopada 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 lutego 2011 (data wpływu 4 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia mieszkania jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia mieszkania.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 25 stycznia 2011 r. nr ILPB2/415-1293/10-2/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 25 stycznia 2011 r. (skutecznie doręczono dnia 1 lutego 2011 r.), zaś w dniu 4 lutego 2011 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego 3 lutego 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, nie będąc jeszcze w związku małżeńskim, dnia 24 maja 2005 r. nabył za kwotę 26 300,00 PLN spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni użytkowej 19,95 m². Na ten cel dnia 13 maja 2005 r. został zaciągnięty kredyt w banku opiewający na kwotę 11 116,00 CHF, tj. 29 858,69 PLN. Kredyt został spłacony w całości w grudniu 2007 r.

Kolejny kredyt został zaciągnięty na remont mieszkania w wysokości 35 000,00 PLN, zgodnie z umową z dnia 6 czerwca 2007 r. Był to kredyt mieszkaniowy lokatorski. Kredyt ten został spłacony kredytem hipotecznym konsolidacyjnym zaciągniętym dnia 22 stycznia 2010 r. Został on przyznany Zainteresowanemu i Jego żonie pod zastaw obecnie budowanego domu. Pod wskazanym adresem Wnioskodawca nie był meldowany. Od dnia 27 grudnia 2007 r. do dnia 23 października 2008 r. w lokalu zameldowana była narzeczona Zainteresowanego (obecnie Jego żona) wraz z dwójką dzieci.

Żona, będąc jeszcze narzeczoną Wnioskodawcy, dnia 20 maja 2008 r. uzyskała pozwolenie na budowę domu na swojej nieruchomości otrzymanej w darowiźnie przed ślubem. Od dnia 13 czerwca 2008 r., po uprawomocnieniu się decyzji ww. rozpoczęli wspólnie budowę domu. Dnia 18 października 2008 r. został zawarty związek małżeński. Pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa małżeńska. Ponieważ budowa była w trakcie, a małżonkowie potrzebowali pieniędzy na jej kontynuowanie, cztery dni po ślubie, Wnioskodawca sprzedał ww. lokal za kwotę 87 000,00 PLN. Cała należność została przelana na konto Jego żony, które było wskazane przez notariusza w akcie notarialnym z przeznaczeniem na budowę domu. Po podpisaniu aktu notarialnego, Zainteresowany złożył w przepisanym terminie stosowne oświadczenie we właściwym urzędzie skarbowym wraz z innymi wymaganymi dokumentami.

Dodatkowo na budowę domu małżonkowie wspólnie zaciągnęli jeszcze trzy kredyty hipoteczne na łączną kwotę 453 806,90 PLN. Okres kredytowania ustalono na 30 lat. Pierwszy kredyt został zaciągnięty w dniu 6 lutego 2009 r., drugi w dniu 25 czerwca 2009 r., a ostatni w dniu 22 stycznia 2010 r. Wszystkie kredyty zaciągnięte zostały w bankach mających siedzibę na terytorium RP. Kredyty są spłacane przez małżonków.

Wnioskodawca podaje, iż dokumenty wykazujące zakupy związane z budową były i są w znacznej części wystawiane na Jego żonę. Tylko część opiewa na imię i nazwisko Zainteresowanego, gdyż pouczono małżonków, iż nie należy brać faktur na obojga małżonków, ponieważ są różne meldunki, a decyzja na budowę wydana jest na żonę. w związku z powyżej przestawionymi informacjami Wnioskodawca zaniechał tej praktyki. Ponadto, Zainteresowany nadmienia, iż dom jest w trakcie budowy, tj. wykończenia.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, iż odpłatne zbycie przedmiotowego mieszkania nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie stanowiło ono również składnika majątku wykorzystywanego na potrzeby związane z działalnością gospodarczą Zainteresowanego, ani Jego żony. Końcowo, Wnioskodawca wskazuje, iż przedmiotowe mieszkanie było wyłącznie Jego własnością, tj. osoby fizycznej i nie stanowiło majątku firmy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca musi zapłacić podatek dochodowy od przychodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania, jeżeli sprzedał je w trakcie trwania małżeństwa i faktycznie wszystkie środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczył na budowę domu dążąc do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych założonej przez siebie rodziny...

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z tym, że nabycie nieruchomości (lokalu) miało miejsce przed 1 stycznia 2007 r. zastosowanie będą miały przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof) sprzed 1 stycznia 2007 r.

W opinii Zainteresowanego, zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) tiret czwarte oraz lit. e) updof wolne od podatku dochodowego są przychodu uzyskane ze sprzedaży nieruchomości w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę fakt, iż cała kwota ze sprzedaży mieszkania została przeznaczona na budowę domu, tj. zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych rodziny Zainteresowanego, mieszkanie zostało sprzedane już w czasie trwania związku małżeńskiego, Wnioskodawca pozostaje z żoną we wspólności majątkowej to wolny od podatku dochodowego jest przychód uzyskany przez Zainteresowanego ze sprzedaży nieruchomości w całości, ponieważ w całości został przeznaczony w okresie wskazanym w updof na budowę domu, w tym na spłatę zaciągniętych w związku z budową kredytów hipotecznych.

W ocenie Wnioskodawcy, bez znaczenia pozostaje fakt, iż dom budowany jest na nieruchomości żony. Na potwierdzenie swojego stanowiska, Zainteresowany przywołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 listopada 2009 r. sygn. akt II FSK 963/08, w myśl którego, jeżeli małżonkowie dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych wspólnie podejmują inwestycje określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) tiret czwarte updof na gruncie bądź w budynku stanowiącym majątek odrębny jednego z nich, które są finansowane z dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia wspólnej rzeczy lub prawa wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, to wolny od podatku dochodowego jest przychód uzyskany z tej sprzedaży przez każdego z małżonków skoro uważa się, iż jest wspólnota majątkowa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nabył w 2005 r. Zatem w przedmiotowej sprawie będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie bowiem z art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. u. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w tej ustawie w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Na mocy art. 28 ust. 2 i 2a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Zasada ta nie ma zastosowania do podatników, którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania zbycia złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e)

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,
• na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z analizy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Zainteresowany dokonał sprzedaży przedmiotowego mieszkania w 2008 r. Zbycie nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środki uzyskane z tego tytułu Wnioskodawca przeznaczył na budowę budynku mieszkalnego posadowionego na gruncie należącym Jego żony. Nadmienić należy, iż pozwolenie na tę budowę uzyskała wyłącznie żona Wnioskodawcy. Zainteresowany posiada, wystawione na siebie, faktury potwierdzające zakupy związane z budową.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości. w związku z powyższym, należy skorzystać z definicji nieruchomości zawartej w Kodeksie cywilnym.

W myśl przepisu art. 46 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Zatem, prawo rzeczowe rozróżnia trzy rodzaje nieruchomości: gruntowe, budynkowe, części budynków (lokalowe).

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych (art. 47 § 1 ww. ustawy). Co więcej, w myśl art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane ().

Tak więc, biorąc pod uwagę konstrukcję ww. przepisu stwierdzić należy, iż budynek trwale związany z nieruchomością stanowi jej część składową, co oznacza, że właścicielem zarówno gruntu jak i budynku wzniesionego na tym gruncie jest zawsze właściciel nieruchomości, na której budynek ten został wybudowany.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ponosił zatem wydatki związane z zakupami przeznaczonymi na budowę domu posadowionego na cudzym gruncie, tj. na gruncie żony. Tymczasem z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) tiret czwarte ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ze zwolnienia z opodatkowania może korzystać przychód wydatkowany nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży m. in. na budowę własnego budynku mieszkalnego.

Wskazać przy tym należy, iż w art. 21 ust. 16 ustawy zapisano, że przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 32 lit. a), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takim prawie.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz uregulowania prawne w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości, stwierdzić należy, iż przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkalnia wydatkowany na zakupy związane z budową domu posadowionego na cudzym gruncie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. Należy bowiem zauważyć, iż Zainteresowany środki uzyskane z ww. sprzedaży wydatkował na budowę budynku mieszkalnego wzniesionego na cudzym gruncie, do którego w chwili wydatkowania środków nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo własności.

Końcowo, należy wskazać, iż powołany w treści wniosku Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego nie może wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tego orzeczenia, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, iż zdaniem organu podatkowego tezy badanego rozstrzygnięcia nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu