Temat interpretacji

Czy odszkodowanie otrzymane z zakładu wykonawstwa sieci elektrycznych na podstawie ugody wynikającej z oświadczeń o udzieleniu zgody na wejście z inwestycją linii 2x400 kV na grunt wchodzący w skład gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 22 marca 2011 r. (data wpływu 25 marca 2011 r.), uzupełnionym dnia 21 czerwca 2011 r. (data uiszczenia brakującej opłaty) oraz 28 czerwca 2011 r. (data wpływu pisma z dnia 24 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaty odszkodowania uzyskanego z uwagi na zmniejszenie wartości nieruchomości jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaty odszkodowania uzyskanego z uwagi na zmniejszenie wartości nieruchomości.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 16 czerwca 2011 r. nr ILPB2/415-379/11-2/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 16 czerwca 2011 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 20 czerwca 2011 r.), zaś w dniach 21 czerwca 2011 r. (data uiszczenia brakującej opłaty) oraz 28 czerwca 2011 r. (data nadania odpowiedzi w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego 25 czerwca 2011 r.) Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca oraz Jego żona są właścicielami gospodarstwa rolnego o kierunku sadowniczo-ogrodniczym. Gospodarstwo składa się z dwóch działek o numerach 91/1 oraz 92/2. Jest ono jedną jednostką organizacyjną użytkowaną jako wspólnota małżeńska.

Zainteresowany wskazuje, iż małżonkowie otrzymali odszkodowanie na podstawie datowanego na dzień 10 lutego 2010 r. oświadczenia o wyrażeniu zgody na założenie i przeprowadzenie dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 2x400 ().

W związku z powyższym, dnia 26 lutego 2010 r. przedsiębiorstwo wykonawstwa sieci elektrycznych dokonało na rzecz małżonków przelewu odszkodowania w rozbiciu na dwie pozycje:

• działka nr 91/2, pt. Odszkodowanie 19 101,00 zł
• działka nr 91/1, pt. Odszkodowanie 45 742,00 zł.

W miesiącu marcu 2011 r. ww. zakład wykonawstwa sieci elektrycznych przesłał PIT-8C, tj. informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych w roku 2010, dzieląc powyższą sumę na małżonków. Wskutek powyższego, każdy z nich otrzymał kwotę 32 421,50 zł, jako wypłatę odszkodowania tytułem zmniejszenia wartości nieruchomości.

Zainteresowany podaje, iż dnia 27 kwietnia 2011 r. dokonano korekty rozliczenia podatkowego z tytułu otrzymanego PIT-8C, w związku z czym małżonkowie odprowadzili podatek w wysokości 11 672,00 zł.

Wnioskodawca nadmienia, iż na przedmiotowej nieruchomości dotychczas nie ustanowiono służebności przesyłu i nie toczy się takowe postępowanie. Zainteresowany podaje, iż dopiero w 2011 r. została rozpoczęta budowa urządzeń. Przedstawiciele energetyki informowali małżonków, że ustanowienia służebności dokonują po zakończeniu budowy urządzeń i wtedy wynagrodzenie ustalą. Zrozumiałym więc jest, że służebność przesyłu ustala się za wynagrodzeniem za ograniczone korzystanie z cudzej nieruchomości. W analizowanym przypadku nie było żadnego korzystania z nieruchomości w 2010 r. i małżonkowie takiego prawa nikomu nie udostępnili. Ponadto, Wnioskodawca zaznaczył, iż na przedmiotowych gruntach nie było jeszcze zdarzeń szkodowych w uprawach i drzewostanie, ponieważ jak wskazano powyżej prace budowlane rozpoczęły się dopiero w 2011 r. Obecnie są już szkody w uprawach. Zainteresowany wskazał, iż w 2010 r. zmniejszyła się jedynie wartość nieruchomości. Lokalizacja linii elektrycznej ograniczyła możliwości produkcyjno-sadowniczo-ogrodnicze oraz pozbawiła prawa zabudowy na kilku działkach i rozbudowy istniejących budynków. Obecnie, małżonkowie nie wyrażają zgody na ustanowienie służebności przesyłu. Ponadto, zamierzają wystąpić z roszczeniem o odszkodowanie za bieżące szkody.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma żadnych ustawowych wskazówek, jak ustalać wynagrodzenie za służebności przesyłu. Zainteresowany podaje, iż logika dyktuje, że wartość służebności przesyłu można ustalić wg czynszów dzierżaw lub utraconych przychodów z produkcji. Zdaniem Wnioskodawcy, to będzie dochodem słusznie opodatkowanym. Nigdy jednak odszkodowanie za zmniejszenie wartości nieruchomości, jako strata majątkowa, nie powinna zastąpić wynagrodzenia. Odszkodowanie, jako rekompensata za stratę majątkową, nie powinno być obciążone następną stratą, tzn. podatkiem.

Ponadto, Zainteresowany podaje, iż obecnie w poczuciu doznanej krzywdy w wyniku postępowania przedsiębiorstwa, małżonkowie nie wyrażają zgody na ustanowienie służebności. Żądania małżonków sprowadzać się będą do roszczeń o odszkodowania za szkody bieżące.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy odszkodowanie otrzymane z zakładu wykonawstwa sieci elektrycznych na podstawie ugody wynikającej z oświadczeń o udzieleniu zgody na wejście z inwestycją linii 2x400 kV na grunt wchodzący w skład gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych...

Tut. Organ wskazuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie pierwsze. W niniejszym piśmie nie ustosunkowano się natomiast do pytania drugiego z uwagi na fakt, iż Zainteresowany nie doprecyzował wniosku o przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej w odniesieniu do tego pytania, pomimo, iż został do tego wezwany w piśmie z dnia 16 czerwca 2011 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie ustalone przez biegłego w oparciu o art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie mieści się pojęciu służebności przesyłu, o której mowa w art. 305^1-4 KC i stąd nie powinno być zakwalifikowane do tytułu dochodów z innych źródeł.

W ocenie Zainteresowanego, otrzymane odszkodowanie za udostępnienie prawa dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 11 Prawa budowlanego, tj. prawa wejścia na grunt, nie ma nic wspólnego z postępowaniem dotyczącym ustalenia służebności przesyłu. Końcowo, Wnioskodawca wskazuje, iż tego rodzaju odszkodowanie bezsprzecznie nie podlega opodatkowaniu w myśl art. 21 pkt 120 ustawy o podatku od osób fizycznych.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż geneza szkody pt. odszkodowanie za zmniejszenie wartości nieruchomości ma umocowanie w art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami i funkcjonuje w powiązaniu z art. 124 ust. 3 i 4 tej ustawy, będącym podstawą określenia szkód w uprawach rolnych i drzewostanie, które to szkody korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania w szczególności, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Zatem kwota odszkodowania otrzymana przez Zainteresowanego stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w ww. przepisie.

Natomiast, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca na podstawie umowy z zakładem wykonawstwa sieci elektrycznych otrzymał odszkodowanie za udostępnienie prawa dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 11 Prawa budowlanego, tj. prawa wejścia na grunt, wchodzący w skład gospodarstwa rolnego. Na przedmiotowych gruntach nie było jeszcze zdarzeń szkodowych w uprawach i drzewostanie. Wystąpiły one dopiero w 2011 r. Zainteresowany wskazał, iż zmniejszyła się jedynie wartość nieruchomości i z tego tytułu zostało wypłacone odszkodowanie. Wnioskodawca kategorycznie zastrzegł, że przedmiotowe odszkodowanie nie przysługiwało z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, iż otrzymane przez Zainteresowanego odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podkreślić bowiem należy, iż dyspozycja ww. przepisu nie obejmuje swym zakresem odszkodowań wypłaconych ze względu na obniżenie wartości nieruchomości.

W konsekwencji otrzymana kwota odszkodowania stanowi przychód z tzw. innych źródeł i podlega opodatkowaniu na podstawie cytowanego wyżej art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, wskazać należy, iż uzyskane przez Zainteresowanego odszkodowanie nie mieści się w zawartym w art. 21 ww. ustawy katalogu zwolnień od podatku.

Końcowo tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, iż interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej zwolnienia przedmiotowego od podatku, został złożony przez jednego z beneficjentów odszkodowania, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego beneficjenta tego odszkodowania, tj. żony Zainteresowanego.

Żona Wnioskodawcy, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu