Temat interpretacji
Czy wobec wynajmowania części budynku na cele mieszkaniowe w okresie użytkowania nieruchomości spoczywa na podatniku obowiązek rozliczania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2011 r. (data wpływu 21 lutego 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 kwietnia 2011 r. (data wpływu 22 kwietnia 2011 r.) oraz pismem z dnia 16 maja 2011 r. (data wpływu 17 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z najmu - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 21 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z najmu.
Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z powyższym, pismem z dnia 30 marca 2011 r. znak ITPB1/415-195/11-2/AD wezwano Panią do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 19 kwietnia 2011 r. (data wpływu 22 kwietnia 2011 r.) oraz pismem z dnia 16 maja 2011 r. (data wpływu 17 maja 2011 r.).
W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.
Jako osoba fizyczna z miejscem zamieszkania w Polsce, podlega Pani w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych. Na podstawie zawartej w dniu 20 listopada 2010 r. aktem notarialnym - umowy darowizny, mama Pani (babcia/darczyńca") posiadająca miejsce zamieszkania w Polsce i podlegająca w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych, dokonała darowizny nieruchomości objętej księgą wieczystą do majątku osobistego swojej wnuczki Pani córki - również mającej miejsce zamieszkania w Polsce i podlegającej w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych. Nieruchomość stanowi działkę o pow. 1.194 m2 zabudowaną ponad stuletnim murowanym budynkiem wielomieszkaniowym o pow. 1.209 m2. Zgodnie z § 2 umowy darowizny, darczyńca wkłada na obdarowaną polecenie w postaci obowiązku zapewnienia, tak samej darczyńcy jak i Pani dożywotniej opieki, udzielania wszelkiej pomocy w chorobie, starości czy niedostatku, z prawem dożywotniego zajmowania dowolnego mieszkania w darowanym budynku - bez obowiązku płacenia czynszu. Natomiast w § 3 umowy darowizny zapisano oświadczenie, iż obdarowana ustanawia na nieruchomości na rzecz darczyńcy oraz Pani nieodpłatną służebność osobistą mieszkania polegającą na prawie zajmowania bezpłatnie i dożywotnio lokalu mieszkalnego położonego na parterze budynku, z prawem swobodnego poruszania się po całej nieruchomości, z prawem korzystania z pomieszczeń gospodarczych, strychu i piwnicy oraz na rzecz Pani bezterminowe nieodpłatne prawo użytkowania całej nieruchomości, polegającej na prawie dysponowania nieruchomością korzystania z niej z prawem pobierania pożytków (tak rzeczy jak i prawa) i z obowiązkiem ponoszenia ciężarów związanych z nieruchomością. Dodatkowo, zgodnie z § 5 umowy darowizny, darczyńca oświadcza, że zobowiązuje się wydać przedmiot umowy darowizny t.j. nieruchomość w posiadanie obdarowanej w dniu 1 stycznia 2011 r. w stanie nie pogorszonym, wolnym od obciążeń, zaległych należności i posiadania przez osoby trzecie. Z dniem wydania, t.j. z dniem 1 stycznia 2011 r., przechodzą na obdarowaną (wnuczkę) korzyści i ciężary związane z nieruchomością. Budynek w znacznej części wynajmowany jest na cele mieszkaniowe. Darczyńca nie prowadziła w tym zakresie działalności gospodarczej natomiast przychód z tytułu najmu części budynku na cele mieszkaniowe rozliczała na zasadach ogólnych. Działalności gospodarczej w przedmiotowym zakresie nie prowadzi i nie zamierza prowadzić również obdarowana (wnuczka) oraz Pani. W związku z ustanowieniem na rzecz Pani ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości w postaci jej użytkowania, od dnia 1 stycznia 2011 r. wynajmuje Pani budynek osobom trzecim na cele mieszkaniowe. Dochody z tytułu najmu opodatkowuje na zasadach ogólnych.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy prawidłowe jest stanowisko, iż w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, ustanowienie przez córkę na rzecz Pani (matki) ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości w postaci użytkowania nieruchomości bez wynagrodzenia, jest wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych oraz czy wobec wynajmowania części budynku na cele mieszkaniowe przez Panią, w okresie użytkowania nieruchomości spoczywa na Pani obowiązek rozliczania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych...
Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na ww. pytanie w części dotyczącej opodatkowania dochodów z najmu. W pozostałym zakresie wniosek zostanie rozpatrzony odrębnym pismem.
Zdaniem Wnioskodawczyni, wynajmowanie przez Nią części budynku na cele mieszkaniowe w okresie użytkowania nieruchomości powoduje, iż spoczywa na Niej obowiązek rozliczania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podnosi Pani, iż użytkowanie stanowi jedno z enumeratywnie wymienionych przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym - ograniczonych praw rzeczowych. W świetle art. 252 Kodeksu cywilnego rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków (użytkowanie). Jak wskazuje się w orzecznictwie, ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych (w tym użytkowania) jest tylko formą obciążenia praw lub rzeczy, która w żaden sposób nie może prowadzić do ich przeniesienia (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 19 października 2004 r., sygn. akt I SA/Po 1588/02). Uważa Pani, że pojęcie używanie" którym posłużył się ustawodawca w art. 252 Kodeksu Cywilnego, należy rozumieć szeroko przez co, w ocenie Pani, wynajmowanie przez Nią części budynku na cele mieszkaniowe mieści się w tym pojęciu. Konsekwentnie zatem, Pani zdaniem podmiotem, który otrzymuje przychód z tytułu najmu jest jedynie Pani. W świetle powyższego uważa Pani, iż wobec wynajmowania części budynku na cele mieszkaniowe w związku z użytkowaniem nieruchomości, będzie na Pani spoczywał obowiązek rozliczania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 245 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) użytkowanie jest ograniczonym prawem rzeczowym, którego treścią zgodnie z art. 252 ww. ustawy, jest przysługujące użytkownikowi uprawnienie do używania rzeczy i pobierania jej pożytków. Przedmiotem użytkowania oprócz rzeczy mogą być również prawa. Źródłem prawa użytkowania jest czynność prawna, przy czym dla skutecznego ustanowienia użytkowania na nieruchomości konieczne jest, aby oświadczenie woli podmiotu ustanawiającego to prawo, miało formę aktu notarialnego.
Przenosząc powyższe na grunt prawa podatkowego należy stwierdzić, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Przychodami z tytułu najmu, który nie stanowi działalności gospodarczej w myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jak wynika z powyższych przepisów najem stanowi podlegające opodatkowaniu źródło przychodów, gdzie podstawą generowania tych przychodów jest zawarcie pomiędzy stronami stosownej umowy, w której strony określają wysokość czynszu, stanowiącego przysporzenie majątkowe wynajmującego. Tym samym uznać należy, iż przychód podatkowy z najmu powstanie wyłącznie po stronie osoby, która zawrze umowę najmu i będzie z tego tytułu uzyskiwała korzyści.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż córka Pani otrzymała w darowiźnie nieruchomość stanowiącą działkę o pow. 1.194 m2 zabudowaną ponad stuletnim murowanym budynkiem wielomieszkaniowym o pow. 1.209 m2. Jednocześnie jako obdarowana ustanowiła na rzecz Pani bezterminowe nieodpłatne prawo użytkowania całej nieruchomości przez Panią, polegające na prawie dysponowania nieruchomością, korzystania z niej z prawem pobierania pożytków (tak rzeczy jak i prawa) i z obowiązkiem ponoszenia ciężarów związanych z nieruchomością. W związku z ustanowieniem ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości w postaci jej użytkowania, wynajmuje Pani budynek osobom trzecim na cele mieszkaniowe od dnia 1 stycznia 2011 r. Dochody z tytułu najmu opodatkowuje na zasadach ogólnych.
Mając zatem na uwadze powyższe regulacje prawne i przedstawiony stan faktyczny, należy stwierdzić, iż wobec wynajmowania przez Panią części budynku na cele mieszkaniowe w związku z użytkowaniem nieruchomości, spoczywa na Pani - jako na osobie czerpiącej korzyści z danego tytułu - obowiązek rozliczania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym opierając się na przedstawionym we wniosku opisie zdarzenia przyszłego należy uznać, iż stanowisko Pani jest prawidłowe.
Jednocześnie wskazać należy, iż przychody uzyskiwane z najmu zaliczonego do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą być opodatkowane zgodnie z wolą podatnika na zasadach ogólnych.
Zastrzec równocześnie należy, iż niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie skutków podatkowych przedstawionego zdarzenia przyszłego. Przedmiotu interpretacji nie stanowi ocena prawidłowości (możliwości) zawarcia przez Panią umowy najmu pod względem formy, warunków, wzajemnych praw i obowiązków. Kwestie te regulują bowiem przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.).
Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Definicja prawa podatkowego zawarta jest w art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.
Stosownie do tej definicji przepisy Kodeksu cywilnego nie są przepisami prawa podatkowego. W trybie wydawania interpretacji określonym w art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych nie ma więc uprawnień do ich interpretowania.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami).Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy