Temat interpretacji

Podział ulgi prorodzinnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2015 r. (data wpływu 18 grudnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 lutego 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 22 lutego 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku tym oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wyrokiem z dnia 23 lipca 2014 r. Sąd Okręgowy rozwiązał małżeństwo pomiędzy Wnioskodawcą a D. R., powierzając byłej żonie wykonywanie władzy rodzicielskiej nad wówczas małoletnią córką E. R. (ur. 1997 r.) i ograniczając ją Wnioskodawcy w kwestii współdecydowania o najważniejszych sprawach dziecka w zakresie kształcenia, leczenia i wychowania.

Zgodnie z pkt 4 tegoż wyroku Sąd nałożył na obie strony obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania (wówczas) nieletniej, zasądzając w tej kwestii od Wnioskodawcy alimenty w wysokości po 200 zł miesięcznie, które terminowo reguluje od sierpnia 2014 r. (tj. od uprawomocnienia się wyroku). Córka wyprowadziła się wraz z matką w styczniu 2014 r., po czym w listopadzie 2014 r. wprowadziły się na nowo - początkowo zamieszkiwały kilka dni w tygodniu, po czym 8 marca 2015 r. nastąpiło definitywne wprowadzenie się do zajmowanego przez Wnioskodawcę lokalu - zostały przywiezione meble, sprzęt domowy oraz rzeczy osobiste zabrane wcześniej przy wyprowadzce w styczniu 2014 r. Został ustalony przydział pokoi, wspólnie korzystali z balkonu, łazienki, WC, przedpokoju, piwnicy i kuchni. Kontakty z córką nie były zażyłe, ograniczały się jedynie do sporadycznej wymiany zdań. W dniu 7 lipca 2015 r. córka osiągnęła pełnoletność.

W roku podatkowym 2015 r. Wnioskodawca osiągnął wyłącznie dochody opodatkowane według skali podatkowej. Nie był w związku małżeńskim, a Jego dochody nie przekroczyły 56.000 zł. W 2015 r. wykonywał władzę rodzicielską wobec córki. Jednak między Wnioskodawcą a byłą małżonką nie było porozumienia w sprawie podziału ulgi, informował ją drogą e-mail o tym, że za 2015 r. dokonał odliczenia w wysokości 50% ulgi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z opisaną wyżej sytuacją Wnioskodawca ma prawo odliczyć ulgę prorodzinną za 2015 r. w wymiarze 50% ulgi za miesiące od stycznia do czerwca 2015 r....

Wnioskodawca uważa, że na powyższe pytanie należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Nie został pozbawiony praw rodzicielskich, regularnie łoży na utrzymanie córki zgodnie z wyrokiem Sądu, zaś córka, mimo osiągnięcia pełnoletności, nadal pobiera naukę. Ponadto zgodnie z art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 (art. 27f ustawy) stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:
   
   
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

W świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z art. 27f ust. 7 wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,

• w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego lub sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Władza rodzicielska zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 z późn. zm.) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Z treści wniosku wynika, że wyrokiem z dnia 23 lipca 2014 r. Sąd Okręgowy rozwiązał małżeństwo pomiędzy Wnioskodawcą a D. R., powierzając byłej żonie wykonywanie władzy rodzicielskiej nad wówczas małoletnią córką E. R. (ur. 1997 r.) i ograniczając ją Wnioskodawcy w kwestii współdecydowania o najważniejszych sprawach dziecka w zakresie kształcenia, leczenia i wychowania.

Zgodnie z pkt 4 tegoż wyroku Sąd nałożył na obie strony obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania (wówczas) nieletniej, zasądzając w tej kwestii od Wnioskodawcy alimenty w wysokości po 200 zł miesięcznie, które terminowo reguluje od sierpnia 2014 r. (tj. od uprawomocnienia się wyroku). Córka wyprowadziła się wraz z matką w styczniu 2014 r., po czym w listopadzie 2014 r. wprowadziły się na nowo - początkowo zamieszkiwały kilka dni w tygodniu, po czym 8 marca 2015 r. nastąpiło definitywne wprowadzenie się do zajmowanego przez Wnioskodawcę lokalu - zostały przywiezione meble, sprzęt domowy oraz rzeczy osobiste zabrane wcześniej przy wyprowadzce w styczniu 2014 r. Został ustalony przydział pokoi, wspólnie korzystali z balkonu, łazienki, WC, przedpokoju, piwnicy i kuchni. Kontakty z córką nie były zażyłe, ograniczały się jedynie do sporadycznej wymiany zdań. W dniu 7 lipca 2015 r. córka osiągnęła pełnoletność.

W roku podatkowym 2015 r. Wnioskodawca osiągnął wyłącznie dochody opodatkowane według skali podatkowej. Nie był w związku małżeńskim, a Jego dochody nie przekroczyły 56.000 zł. W 2015 r. wykonywał władzę rodzicielską wobec córki. Jednak między Wnioskodawcą a byłą małżonką nie było porozumienia w sprawie podziału ulgi, informował ją drogą e-mail o tym, że za 2015 r. dokonał odliczenia w wysokości 50% ulgi.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów uznać należy, że w sytuacji, gdy w stosunku do małoletniego dziecka zarówno Wnioskodawca jak i jego matka wykonywali władzę rodzicielską są uprawnieni do korzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać jednak należy, iż w powołanym art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zdanie drugie ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. W przypadku natomiast braku takiego porozumienia odliczenie przysługuje w częściach równych.

Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawca w stosunku do małoletniej córki, wykonywał władzę rodzicielską, pomimo, że z matką dziecka nie ustalił kwoty odliczeń przy spełnieniu pozostałych przesłanek - za 2015 r. ma prawo skorzystać z ulgi prorodzinnej w wysokości 50% na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym omawiana ulga przysługuje Wnioskodawcy za ww. rok również po uzyskaniu przez córkę pełnoletności (uczącą się), którą utrzymuje w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego i która nie uzyskała dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 974 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy