Temat interpretacji
Czy ewentualne przysporzenie majątkowe uzyskiwane przez Osoby uprawnione z tytułu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych podlegający opodatkowaniu w momencie realizacji, i czy w związku z tym na Spółce będą ciążyły w tym zakresie jakiekolwiek obowiązki płatnika w rozumieniu UPDOF?
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2015 r. (data wpływu 2 lutego 2015 r.) oraz w piśmie z dnia 21 kwietnia 2015 r. (data wpływu 22 kwietnia 2015 r.) uzupełniającym wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wprowadzeniem programu motywacyjnego jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 2 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wprowadzeniem programu motywacyjnego.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zamierza wprowadzić dla wybranych osób program motywacyjny oparty o instrument pochodny (dalej: Program). W ramach Programu, osobom zajmującym kluczowe stanowiska w Spółce, związanym ze Spółką stosunkiem prawnym (np. umową o pracę, umową cywilnoprawną, uchwałą korporacyjną) (dalej: Osoby uprawnione), zostaną przyznane jednostki uczestnictwa będące pochodnymi instrumentami finansowymi (dalej: Jednostki uczestnictwa). Przystąpienie do Programu przez Osoby uprawnione będzie dobrowolne.
Szczegółowe zasady funkcjonowania Programu zostaną określone w Regulaminie programu motywacyjnego opartego o instrument pochodny (wariant roczny) (dalej: Regulamin). Indywidualne warunki przystąpienia do Programu dla poszczególnych Osób uprawnionych zostaną potwierdzone w indywidualnym dokumencie zapraszającym do Programu, stanowiącym umowę pomiędzy Spółką a Osobami uprawnionymi.
Celem Programu będzie zapewnienie rozwoju firmy oraz wzrostu jej wyników poprzez powiązanie celów Osób uprawnionych z celami strategicznymi Spółki. Wartość wypłaty wynikająca z rozliczenia Jednostek uczestnictwa będzie uzależniona od osiągniętego przez Spółkę wskaźnika finansowego B., rozumianego jako wynik finansowy Spółki przed opodatkowaniem, amortyzacją i wynikiem na działalności finansowej Spółki (dalej: B.) za okres rozliczeniowy ustalony w Zaproszeniu (dalej: Okres rozliczeniowy).
Realizacja Jednostek uczestnictwa dokonywana będzie raz w roku, po upływie Okresu rozliczeniowego, po ustaleniu i ogłoszeniu wyniku finansowego w trybie przewidzianym Regulaminem (dalej: Zatwierdzenie wyników). Wartość wypłaty wynikająca z rozliczenia Jednostek uczestnictwa będzie uzależniona od:
- kwoty referencyjnej określonej w Zaproszeniu (dalej: Kwota referencyjna),
- wskaźnika wyrażonego jako % Kwoty referencyjnej, którego wartość ustalona zostanie każdorazowo przed wypłatą,
- stopnia realizacji celu w zakresie osiągnięcia wartości B., stanowiącego iloraz faktycznej wartości B. za Okres rozliczeniowy i docelowej wartości wskaźnika B. na dany rok kalendarzowy, ustalonej przez Radę Nadzorczą lub Zarząd Spółki (dalej: R_B.).
Kalkulacja wartości Jednostek uczestnictwa będzie odbywać się zgodnie z poniższym wzorem:
ΔDERIVATIVE = REF x % Target
gdzie:
REF - Kwota referencyjna
% Target - wskaźnik docelowy wypłaty stanowiący % Kwoty referencyjnej, uzależniony od wysokości R_B. osiągniętego w Okresie rozliczeniowym.
Zgodnie z Regulaminem, jeżeli stopień realizacji celu w zakresie osiągnięcia wartości B. (R_B.) nie osiągnie minimalnej wartości określonej Regulaminem, % Target będzie równy zero i wypłata z tytułu instrumentu finansowego nie nastąpi.
Wypłata z tytułu realizacji Jednostek uczestnictwa będzie dokonywana w ciągu 30 dni od Zatwierdzenia wyników.
Jednostki uczestnictwa będą przyznawane Osobom uprawnionym nieodpłatnie. Korzyści wynikające z przyznania Jednostek uczestnictwa będą warunkowe, co związane jest nieodłącznie z niepewnością zysku i charakterem pochodnych instrumentów finansowych. W momencie przyznania Jednostki uczestnictwa będą posiadały przypisaną hipotetyczną wartość docelową w przyszłości, natomiast ich realna wartość będzie równa zero. Osoby uprawnione w momencie przyznania nie będą mogły ich w żaden sposób zbyć, obciążyć lub przenieść jakichkolwiek praw wynikających z ich posiadania na rzecz osób trzecich. Dopiero po zaistnieniu opisanych powyżej zdarzeń warunkujących realizację pochodnego instrumentu finansowego, po stronie Osób uprawnionych może pojawić się ewentualne roszczenie w stosunku do Wnioskodawcy wynikające z posiadanych Jednostek uczestnictwa.
Spółka stoi na stanowisku, iż Jednostki uczestnictwa będą stanowić pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 UPDOF oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r., poz. 94, z późn. zm., dalej: Ustawa OIF).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy ewentualne przysporzenie majątkowe uzyskiwane przez Osoby uprawnione z tytułu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych podlegający opodatkowaniu w momencie realizacji, i czy w związku z tym na Spółce będą ciążyły w tym zakresie jakiekolwiek obowiązki płatnika w rozumieniu UPDOF...
Stanowisko Wnioskodawcy.
W opinii Spółki ewentualne przysporzenie majątkowe uzyskane przez Osoby uprawnione z tytułu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa powinno zostać zakwalifikowane do kategorii przychodów z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 17 UPDOF. W konsekwencji na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika w rozumieniu UPDOF Jedynym momentem powstania obowiązku podatkowego po stronie Osób uprawnionych będzie natomiast realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 UPDOF, jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, szczegółowo uregulowane w art. 17 UPDOF. W myśl przepisu art. 17 ust. 1 pkt 10 UPDOF, za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.
Pochodne instrumenty finansowe zostały natomiast zdefiniowane w UPDOF w art. 5a pkt 13. Zgodnie z jego treścią pochodnymi instrumentami finansowymi są instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 Ustawy OIF, z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego.
Stosownie do tego przepisu pochodnymi instrumentami finansowymi są (niebędące papierami wartościowymi):
- tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
- instrumenty rynku pieniężnego,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
- niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
- instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
- kontrakty na różnicę,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
Jak wskazywano wielokrotnie w opracowaniach dotyczących funkcjonowania instrumentów pochodnych w Polsce, nie ma w polskim systemie prawnym jednej legalnej definicji finansowego instrumentu pochodnego. System prawny, co do zasady, odwołuje się do apriorycznego, tj. wynikającego z języka finansów, pojęcia instrumentu finansowego (podobnie- instrumentu pochodnego czy opcji). Prawnik, definiując dany instrument finansowy, musi zatem posługiwać się zasadami, kryteriami i definicjami języka ekonomii i finansów. (A. Chłopecki, Instrumenty pochodne w polskim systemie prawnym, Przegląd Prawa Handlowego, lipiec 2009).
Inne instrumenty pochodne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c Ustawy OIF nie zostały zdefiniowane przez ustawodawcę. Nie wprowadzono również w Ustawie OIF odniesienia do innego aktu prawnego, który zawiera warunki i kryteria dla uznania danego prawa za inny instrument pochodny wymieniony w lit. c. Stąd, zdaniem Wnioskodawcy, celem potwierdzenia, że Program funkcjonuje w formie innego instrumentu pochodnego, którego instrumentem bazowym jest wskaźnik finansowy i który jest wykonywany przez rozliczenie pieniężne, należy odwołać się do wykładni językowej i systemowej.
Wykładnia językowa
Co do zasady, instrument pochodny jest to instrument finansowy, którego wartość zależy od wartości innego instrumentu finansowego, zwanego instrumentem podstawowym (bazowym). Przez pojęcie instrumentu pochodnego rozumie się opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych).
Instrumentem bazowym na rynku finansowym jest instrument finansowy lub aktywo stanowiące bazę dla instrumentów pochodnych. Instrument ten stanowi jedną ze zmiennych wymaganych do wyceny instrumentu pochodnego oraz podpisania kontraktu terminowego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c Ustawy OIF instrumentem bazowym może być wskaźnik finansowy.
Za wskaźnik finansowy uznaje się współczynniki tworzone na podstawie informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym przedsiębiorstwa. Jedną z podstawowych informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych jest B..
Instrument pochodny jest wykonywany (realizowany) poprzez rozliczenie pieniężne, czyli świadome i zgodne z prawem przemieszczanie środków pieniężnych między podmiotami gospodarczymi, instytucjami, osobami fizycznymi.
W ocenie Spółki przewidziana konstrukcja kwalifikuje się do katalogu pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, o których mowa w art . 2 ust . 1 pkt 2 Ustawy OIF, jako instrument pochodny, którego instrumentem bazowym jest wskaźnik finansowy Spółki - B.. Wartość Jednostek uczestnictwa (rozumiana jako potencjalna wypłata związana z realizacją wynikających z nich praw) jest kalkulowana w oparciu o instrument bazowy, będący jednocześnie jedynym wskaźnikiem finansowym mającym wpływ na wartość jednostek instrumentu pochodnego.
Dodatkowo, realizacja Jednostek uczestnictwa będzie dokonywana nie wcześniej niż po podsumowaniu wyników Spółki za dany rok kalendarzowy. Rozliczenie pieniężne w formie wypłaty gotówkowej z tytułu realizacji Jednostek uczestnictwa będzie następować po Zatwierdzeniu wyników.
Wykładnia systemowa
Jak wskazano powyżej, w polskim porządku prawnym nie istnieje jedna, legalna definicja finansowego instrumentu pochodnego, natomiast podjęto kilka prób ich zdefiniowania na potrzeby różnych aktów prawnych.
Definicja zawarta w § 3 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. z 2001 r., Nr 149, poz. 1674 z późn. zm.; dalej: Rozporządzenie) jest jedyną do tej pory próbą ustawodawcy przedstawienia warunków uznania danej konstrukcji za instrument pochodny - instrument finansowy, a nie jedynie wyliczeniem rodzajów instrumentów finansowych, bez próby ich definiowania, które mogą być uznane za instrument pochodny. W świetle Rozporządzenia finansowy instrument pochodny to taki, którego:
- wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i
- nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i
- rozliczenie nastąpi w przyszłości.
Mając na uwadze wyżej przedstawiony stan prawny oraz wykładnie językową i systemową zagadnienia, należy stwierdzić, iż Jednostki uczestnictwa stanowią instrumenty finansowe w rozumieniu przepisu art. 5a pkt 13 UPDOF. Tym samym potencjalne przychody z tytułu realizacji praw wynikających z jednostek instrumentu pochodnego spełniają przesłanki art. 17 UPDOF i w konsekwencji stanowią przychód z kapitałów pieniężnych.
Powyższe znajduje potwierdzenie z uwagi na następujące okoliczności:
- wartość Jednostek uczestnictwa (rozumiana jako potencjalna wypłata związana z realizacją wynikających z nich praw) jest kalkulowana w oparciu o instrument bazowy - B.,
- Jednostki uczestnictwa są przyznawane Osobom uprawnionym nieodpłatnie, a ich wartość końcowa zależy bezpośrednio od warunków rynkowych, których wpływ jest bezpośrednio uwzględniony w zmiennych będących podstawą do ustalenia tej wartości,
- realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa (rozliczenie) następuje w przyszłości i przyjmuje formę pieniężną.
Podstawą i powodem potencjalnego przysporzenia dla Osób uprawnionych jest realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, których wartość jest ściśle zależna od poziomu B. osiąganego przez Spółkę. Na wysokość tych wskaźników wpływ mają zmienne rynkowe i ogólna kondycja ekonomiczna Spółki jako całości, a nie inne okoliczności, takie jak sposób wykonywania obowiązków przez Osoby uprawnione. Nie ma zatem możliwości zaliczenia przysporzenia z tego tytułu do innych (niż kapitały pieniężne) źródeł przychodów, w szczególności do takich, które bezpośrednio wynikają z ewentualnej relacji Osób uprawnionych ze Spółką.
Moment podatkowy
Należy również zaznaczyć, iż stosownie do postanowień art. 17 ust. 1b UPDOF przychód z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych. W konsekwencji, we wskazanym stanie faktycznym przychód będzie występował zgodnie z Programem w momencie realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa.
Do momentu ogłoszenia wyników za Okres rozliczeniowy nie będzie możliwości realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, a tym samym wystąpienia przez Osoby uprawnione z jakimkolwiek roszczeniem w tym zakresie do Spółki. Dodatkowo, do momentu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa nie będzie również możliwości określenia wartości (czy nawet istnienia) przysporzenia po stronie Osób uprawnionych. Co za tym idzie, przychód uzyskany w związku z realizacją uprawnień wynikających z Jednostek uczestnictwa powstanie w momencie realizacji tego instrumentu i dopiero wtedy Osoba uprawniona może otrzymać realne przysporzenie majątkowe.
W konsekwencji, wyznaczenie wcześniejszego momentu powstania obowiązku podatkowego nie jest możliwe. Realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa jest zatem pierwszym i jedynym momentem powstania obowiązku podatkowego po stronie Osób uprawnionych.
Podobne stanowisko - kwalifikacja przychodów uzyskanych w drodze realizacji praw wynikających z instrumentów pochodnych jako przychodów z kapitałów pieniężnych - zostało zaprezentowane również w interpretacjach prawa podatkowego wydanych przez organy skarbowe: m.in. w:
- interpretacji Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 listopada 2014 roku (sygn. IPPB2/415-655/14-4/MG),
- interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 listopada 2014 roku (sygn. IPPBII/2/415-761/14/JG),
- interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 lipca 2014 roku (sygn. IPPB2/415-332/14-2/MK),
- interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 lipca 2014 roku (sygn. IPPB2/415-352/14-5/MK1),
- interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23 kwietnia 2014 roku (sygn. ITPB1/415-89/14/MR),
- interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 października 2013 roku (sygn. IPPB2/415-564/13-2/AK).
Powyższa kwalifikacja do źródła przychodów, jakim są kapitały pieniężne, oznacza, iż na Spółce nie ciążą obowiązki w zakresie deklarowania oraz rozliczania dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych dochodów wynikających z realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa. Zgodnie jednak z art. 39 ust. 3 UPDOF osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-8C).
Obowiązek sporządzenia ww. informacji spoczywa na podmiotach, które dokonują wypłaty świadczeń stanowiących dla podatnika dochody kapitałowe lub podmiotów, za pośrednictwem których podatnik uzyskuje omawiane dochody. W rezultacie, z tytułu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, Wnioskodawca zobowiązany będzie jedynie do sporządzenia i przesłania informacji PIT-8C Osobom uprawnionym i właściwym urzędom skarbowym i tym samym nie będą na nim ciążyły żadne inne obowiązki w rozumieniu UPDOF.
Dodatkowo, w świetle takiej klasyfikacji przychodu, na podstawie art. 45 ust. 1 a pkt 1 UPDOF wyliczony dochód powinien zostać wykazany przez Osoby uprawnione w odrębnym zeznaniu podatkowym (PIT-38) sporządzanym do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym dochód został osiągnięty. W tym samym terminie podatek wynikający z zeznania, obliczony zgodnie z 19% stawką podatkową, powinien zostać wpłacony do urzędu skarbowego samodzielnie przez Osoby uprawnione.
Mając na uwadze przytoczone fakty i argumenty, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie stanowiska zaprezentowanego w niniejszym wniosku.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów są m.in. kapitały pieniężne.
Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających.
Zgodnie z art. 17 ust. 1b za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.
Przez pochodne instrumenty finansowe, zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r., poz. 94), z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:
- tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
- instrumenty rynku pieniężnego,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
- niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
- instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
- kontrakty na różnicę,
- opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zamierza wprowadzić dla wybranych osób program motywacyjny oparty o instrument pochodny. W ramach Programu, osobom zajmującym kluczowe stanowiska w Spółce, związanym ze Spółką stosunkiem prawnym (np. umową o pracę, umową cywilnoprawną, uchwałą korporacyjną), zostaną przyznane jednostki uczestnictwa będące pochodnymi instrumentami finansowymi. Przystąpienie do Programu przez Osoby uprawnione będzie dobrowolne.
Szczegółowe zasady funkcjonowania Programu zostaną określone w Regulaminie programu motywacyjnego opartego o instrument pochodny (wariant roczny). Indywidualne warunki przystąpienia do Programu dla poszczególnych Osób uprawnionych zostaną potwierdzone w indywidualnym dokumencie zapraszającym do Programu, stanowiącym umowę pomiędzy Spółką a Osobami uprawnionymi.
Celem Programu będzie zapewnienie rozwoju firmy oraz wzrostu jej wyników poprzez powiązanie celów Osób uprawnionych z celami strategicznymi Spółki. Wartość wypłaty wynikająca z rozliczenia Jednostek uczestnictwa będzie uzależniona od osiągniętego przez Spółkę wskaźnika finansowego B., rozumianego jako wynik finansowy Spółki przed opodatkowaniem, amortyzacją i wynikiem na działalności finansowej Spółki za okres rozliczeniowy ustalony w Zaproszeniu.
Realizacja Jednostek uczestnictwa dokonywana będzie raz w roku, po upływie Okresu rozliczeniowego, po ustaleniu i ogłoszeniu wyniku finansowego w trybie przewidzianym Regulaminem. Wartość wypłaty wynikająca z rozliczenia Jednostek uczestnictwa będzie uzależniona od:
- kwoty referencyjnej określonej w Zaproszeniu,
- wskaźnika wyrażonego jako % Kwoty referencyjnej, którego wartość ustalona zostanie każdorazowo przed wypłatą,
- stopnia realizacji celu w zakresie osiągnięcia wartości B., stanowiącego iloraz faktycznej wartości B. za Okres rozliczeniowy i docelowej wartości wskaźnika B. na dany rok kalendarzowy, ustalonej przez Radę Nadzorczą lub Zarząd Spółki.
Kalkulacja wartości Jednostek uczestnictwa będzie odbywać się zgodnie z poniższym wzorem:
ΔDERIVATIVE = REF x % Target
gdzie:
REF - Kwota referencyjna
% Target - wskaźnik docelowy wypłaty stanowiący % Kwoty referencyjnej, uzależniony od wysokości R_B. osiągniętego w Okresie rozliczeniowym.
Zgodnie z Regulaminem, jeżeli stopień realizacji celu w zakresie osiągnięcia wartości B. (R_B.) nie osiągnie minimalnej wartości określonej Regulaminem, % Target będzie równy zero i wypłata z tytułu instrumentu finansowego nie nastąpi.
Wypłata z tytułu realizacji Jednostek uczestnictwa będzie dokonywana w ciągu 30 dni od Zatwierdzenia wyników.
Jednostki uczestnictwa będą przyznawane Osobom uprawnionym nieodpłatnie. Korzyści wynikające z przyznania Jednostek uczestnictwa będą warunkowe, co związane jest nieodłącznie z niepewnością zysku i charakterem pochodnych instrumentów finansowych. W momencie przyznania Jednostki uczestnictwa będą posiadały przypisaną hipotetyczną wartość docelową w przyszłości, natomiast ich realna wartość będzie równa zero. Osoby uprawnione w momencie przyznania nie będą mogły ich w żaden sposób zbyć, obciążyć lub przenieść jakichkolwiek praw wynikających z ich posiadania na rzecz osób trzecich. Dopiero po zaistnieniu opisanych powyżej zdarzeń warunkujących realizację pochodnego instrumentu finansowego, po stronie Osób uprawnionych może pojawić się ewentualne roszczenie w stosunku do Wnioskodawcy wynikające z posiadanych Jednostek uczestnictwa.
Spółka stoi na stanowisku, iż Jednostki uczestnictwa będą stanowić pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 UPDOF oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r., poz. 94, z późn. zm., dalej: Ustawa OIF).
W świetle powyższego należy stwierdzić, że w przypadku realizacji przez Osoby uprawnione praw wynikających z przyznanego instrumentu finansowego, powstanie przychód, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tym przepisem za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.
Sposób opodatkowania dochodów z tego źródła został uregulowany w art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia m.in. pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Podstawą opodatkowania, stosownie do art. 30b ust. 2 pkt 3 tej ustawy jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a - osiągnięta w roku podatkowym.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.
W myśl art. 30b ust. 5 ww. ustawy, dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.
Stosownie do art. 30b ust. 6 ww. ustawy, rozliczenie ww. dochodów następuje na zasadzie samoopodatkowania, tj. po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, składanym do końca kwietnia roku następnego po roku podatkowym (PIT-38), wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym m.in. z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych i obliczyć należny podatek dochodowy.
Zgodnie z treścią art. 45 ust. 1a pkt 1 cytowanej ustawy, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy.
Zgodnie jednak z art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 ustawy PIT, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-8C).
W rezultacie z tytułu realizacji praw wynikających z przyznanego Osobom uprawnionym instrumentu finansowego na Spółce nie ciążyły obowiązki płatnika. Spółka zobowiązana będzie jedynie do sporządzenia i przesłania informacji PIT-8C zgodnie z art. 39 ust. 3 ww. ustawy.
Z uwagi na powyższe po stronie Osób uprawnionych, powstanie przychód podlegający opodatkowaniu w momencie realizacji nabytego prawa, który stanowi przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym zgodnie z art. 30b ust. 1 ww. ustawy i wykazaniu, w zeznaniu podatkowym składanym przez Osoby uprawnione stosownie do art. 30b ust. 6 ww. ustawy. W związku z powyższym na Spółce nie będą ciążyły w tym zakresie obowiązki płatnika, a jedynie obowiązek sporządzenia i przesłania informacji PIT-8C zgodnie z art. 39 ust. 3 ww. ustawy.
Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych - wskazać należy, że orzeczenia te dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art . 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania ( art . 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art . 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN (PDF)
Treść w pliku PDF 844 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie