Temat interpretacji

Pismem z dnia 18.03.2005r. podatnik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Śremie o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, kontrola skarbowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Zapytanie dotyczyło kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego w 2004r. dochodu z odpłatnego zbycia nabytych w 1998 roku akcji spółki, której podatnik jest pracownikiem.

Zdaniem podatnika, dochód uzyskany ze sprzedaży powyższych akcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem akcje te zostały nabyte przed dniem 1 stycznia 2004r. w drodze publicznej subskrypcji.

Organ podatkowy pierwszej instancji, w oparciu o przedstawiony w zapytaniu stan faktyczny, postanowieniem z dnia 14.04.2005r. podzielił stanowisko podatnika przyjmując, że przedmiotowe akcje nabyte zostały w 1998r. w drodze publicznej subskrypcji. W konsekwencji powyższego dochód uzyskany ze sprzedaży tych papierów wartościowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zastosowanie w tym przypadku ma bowiem przepis art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202 poz. 1956).

Stosownie do treści tego artykułu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do opodatkowania dochodów (poniesionych strat) uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003r. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2004r., pod warunkiem, że papiery te zostały nabyte przed dniem 1 stycznia 2004r.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu decyzją z dnia 28.06.2005r. zmienił postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Śremie z dnia 14.04.2005r. Dokonując bowiem oceny wydanej przez organ podatkowy pierwszej instancji interpretacji prawa podatkowego, tut. organ w oparciu o przedstawiony stan faktyczny, a także będące w jego posiadaniu informacje doszedł do wniosku, że w rozpatrywanej sprawie przedmiotem sprzedaży mogły być akcje nabyte przez pracowników w związku z prywatyzacją spółki przez Skarb Państwa. W takiej sytuacji brak byłoby podstaw do zastosowania zwolnienia od opodatkowania uzyskanego dochodu.

Decyzję tę podatnik, zgodnie z pouczeniem zawartym w ww. decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego podatnik wniósł o uchylenie w całości decyzji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, którą odmówiono podatnikowi prawa do zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży akcji.

W ocenie podatnika rozstrzygnięcie organu podatkowego drugiej instancji zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa materialnego. Błędnie bowiem zostało przyjęte, że zbycie w 2004r. akcji zwykłych imiennych spółki S.A. nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na zasadach określonych w art. 52 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 2004r. Zdaniem podatnika, przedmiotowe akcje spełniają przesłanki określone w tym przepisie, bowiem dopuszczone zostały do obrotu publicznego oraz nabyte zostały na podstawie publicznej oferty. Świadczy o tym fakt, że zapisu na nie dokonano w Centralnym Biurze Maklerskim Grupy PEKAO S.A.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, z uwagi na fakt, iż w niniejszej sprawie nie wyczerpano środków zaskarżania, postanowieniem z dnia 28.12.2005r., wydanym na podstawie art. 58 § 1 w związku z art. 52 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), odrzucił skargę jako niedopuszczalną. W uzasadnieniu powyższego postanowienia Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził, iż decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmieniająca z urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Śremie, jest decyzją wydaną w pierwszej instancji, a zatem zgodnie z zasadą dwuinstancyjnego postępowania administracyjnego przysługuje od niej odwołanie do organu podatkowego drugiej instancji, którym jest w niniejszej sprawie właśnie Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu. Organ ten winien rozpatrzeć odwołanie i wydać decyzję, od której dopiero wówczas będzie przysługiwała skarga do sądu administracyjnego.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięcie należy skargę podatnika rozpatrzyć w trybie art. 233 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) jako odwołanie od decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wydanej w pierwszej instancji.

Dlatego też po przeanalizowaniu stanu faktycznego sprawy oraz odnoszących się do zagadnienia przepisów prawnych, stwierdzam, co następuje:

Kwestią sporną w niniejszej sprawie jest to, czy dochód uzyskany przez podatnika z odpłatnego zbycia akcji spółki S.A. korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w przepisie art. 52 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Stosownie bowiem do jego treści w okresie od 1 stycznia 2001r. do 31 grudnia 2003r. wyłączono z opodatkowania m. in. dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabyte na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 ze zm.).

Ustawa z dnia 12 listopada 2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 ze zm.) w art. 19 ust. 1 pkt 2 stanowi, że przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do opodatkowania dochodów uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003r. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2004r. pod warunkiem, iż papiery te zostały nabyte przed dniem 1 stycznia 2004r.

Z cyt. przepisów wynika, iż aby uznać dochód uzyskany przez stronę ze sprzedaży akcji spółki S.A. za zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym, powinny zostać spełnione łącznie dwa warunki.

Po pierwsze sprzedawane akcje powinny zostać dopuszczone do obrotu publicznego, po drugie - ich nabycie winno nastąpić na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, bądź też na regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym.

Z uwagi na fakt, że przepisy prawa podatkowego, a ściślej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie zawierają ustawowej definicji pojęcia "publiczna oferta", to zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie sądowoadministracyjnym poglądem, przy dokonywaniu wykładni tego pojęcia należy odwołać się do rozumienia tej nazwy w innych działach obowiązującego prawa polskiego.

Kwestię obrotu papierami wartościowymi dopuszczonymi do publicznej oferty regulują, obowiązujące w momencie nabycia spornych akcji, przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 z późn. zm.). Ustawa ta nie zawiera jednak jednoznacznej definicji publicznej oferty, stanowiąc jedynie w art. 4 pkt 8, iż przez używane w ustawie pojęcie "pierwszej oferty publicznej" należy rozumieć proponowanie po raz pierwszy przez wprowadzającego lub subemitenta usługowego, w sposób określony w art. 2, nabycia emitowanych w serii papierów wartościowych.

W tej sytuacji kwestię publicznego charakteru danej oferty należy rozstrzygnąć w oparciu o przepisy art. 2 ust. 1 powołanej ustawy, który definiuje wprost pojęcie "publicznego obrotu papierami wartościowymi", zawierając zarazem kwestie dotyczące publicznej oferty - zakres znaczeniowy "publicznej oferty" mieści się bowiem w pojęciu publicznego obrotu. Zgodnie z powołanym przepisem publicznym obrotem papierami wartościowymi jest proponowanie nabycia, nabywanie lub przenoszenie praw emitowanych w serii papierów wartościowych przy wykorzystaniu środków masowego przekazu albo w inny sposób, jeżeli proponowane nabycie skierowane jest do więcej niż 300 osób albo do nieoznaczonego adresata.

Z cytowanego przepisu wynika, iż cechami przesądzającymi o publicznym charakterze oferty jest proponowanie nabycia emitowanych w serii papierów wartościowych przy wykorzystaniu środków masowego przekazu albo w inny sposób, jednakże oferta taka musi być skierowana do więcej niż 300 osób albo do nieoznaczonego adresata.

Jednocześnie ustawodawca określa sytuacje, w których obrót papierami wartościowymi - w tym również oferta nabycia - pozbawiony jest publicznego charakteru, mimo posiadania określonych wyżej cech. Do takich sytuacji należy m.in. wymienione w pkt 2 cyt. art. 2 ust. 1 ustawy udostępnienie w procesie prywatyzacji przez Skarb Państwa akcji pracownikom danej spółki oraz producentom rolnym, na trwale z przedsiębiorstwem związanym.

Z powyższego wynika, że zasada ta nie ma zastosowania do akcji nabywanych przez pracowników prywatyzowanych przedsiębiorstw, bowiem zakup tego rodzaju akcji nie następuje w drodze oferty czy rokowań pomiędzy zbywcą akcji (Skarbem Państwa) a pracownikiem, którego uprawnienie do zakupu akcji na określonych warunkach wynika wprost z przepisów prawa.
Podkreślić należy, że dokonując interpretacji prawa podatkowego w trybie przepisu art. 14a cyt. ustawy Ordynacja podatkowa organ podatkowy nie ma możliwości prowadzenia żadnego postępowania dowodowego zmierzającego do dokładnego ustalenia stanu faktycznego sprawy. Może opierać się tylko na faktach przedstawionych przez podatnika.
Istotną okolicznością dla ustalenia czy akcje spółki S.A. zostały nabyte w ramach oferty publicznej - w ocenie organu odwoławczego - była informacja podniesiona przez podatnika we wniosku z dnia 18.03.2005r., że zbył akcje spółki, której jest pracownikiem. Powyższe mogło świadczyć o tym, że przedmiotowe akcje zostały nabyte w ofercie dla pracowników w związku z prywatyzacją spółki przez Skarb Państwa, co w konsekwencji mogło prowadzić do wniosku, że nie były one przedmiotem oferty publicznej, co z kolei skutkowało obowiązkiem podatkowym.
Ponadto tut. organ był w posiadaniu dokumentu dołączonego przez innego podatnika do wniosku o interpretację prawa podatkowego związanego ze sprzedażą spornych akcji, którego treść mogła również świadczyć o tym, że były to papiery wartościowe przeznaczone dla pracowników spółki.
W konsekwencji tak przedstawionego stanu faktycznego sprawy, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu mając na względzie treść cyt. przepisu art. 14a ustawy - Ordynacja podatkowa dokonał interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, wskazując sytuację, w której powstanie obowiązek podatkowy, a kiedy dokonana sprzedaż akcji będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Mając na względzie powyższe - w ocenie tut. organu - zarzut podatnika jakoby z treści zaskarżonej decyzji wynikało, że zobowiązany jest bezwzględnie do zapłacenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży akcji, nie znajduje uzasadnienia.
Jeżeli bowiem przedstawione przez podatnika okoliczności sprawy odpowiadają stanowi faktycznemu, to brak będzie przesłanek do stwierdzenia, że sprzedaż akcji spółki S.A. spowoduje powstanie zobowiązania podatkowego. A zatem stwierdzić należy, iż zaskarżona decyzja została wydana bez naruszenia tak prawa materialnego, jak i przepisów postępowania.
Jednocześnie Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że niniejszej interpretacji udzielono oparciu o przepisy prawa podatkowego obowiązujące w dacie zaistnienia opisanego zdarzenia oraz stan faktyczny przedstawiony przez podatnika.