Czy zbycie składników majątkowych (Aktywów) w tym Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) przez Wnioskodawcę będzie skutkowało po stronie Wnioskoda... - Interpretacja - ITPB1/4511-637/15/MR

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 03.09.2015, sygn. ITPB1/4511-637/15/MR, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Temat interpretacji

Czy zbycie składników majątkowych (Aktywów) w tym Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) przez Wnioskodawcę będzie skutkowało po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego?W jaki sposób Wnioskodawca powinien rozpoznać koszt uzyskania przychodu z tytułu zbycia składników majątkowych (Aktywów) lub Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia), jeżeli zbycie będzie skutkowało powstaniem przychodu podatkowego?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2015 r. (data wpływu 19 maja 2015 r.), uzupełnionym w dniu 17 lipca 2015 r. oraz 11 sierpnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia Aktywów otrzymanych z tytułu likwidacji spółki jawnej jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia Aktywów otrzymanych z tytułu likwidacji spółki jawnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej, która to jest akcjonariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej (dalej: SKA lub Spółka). Planowana jest likwidacja/rozwiązanie (w tym możliwe jest rozwiązanie spółki jawnej w wyniku jednomyślnej uchwały wspólników bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego). W związku z tym Wnioskodawca stanie się akcjonariuszem SKA (obejmie akcje na skutek rozwiązania/likwidacji spółki jawnej posiadającej akcje w SKA. Po zrealizowaniu przez SKA założonych celów biznesowych, Wnioskodawca zamierza dokonać przekształcenia SKA w spółkę jawną (przekształcona spółka jawna nie zmieni przedmiotu swojej działalności; dalej: Spółka jawna) a następnie dokonać jej likwidacji (w tym możliwe jest rozwiązanie Spółki jawnej w wyniku jednomyślnej uchwały wspólników bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego). W wyniku rozwiązania/likwidacji Spółki jawnej powstałej z przekształcenia SKA, Wnioskodawca może otrzymać różne składniki majątku (dalej: Aktywa) w tym np. udziały/akcje (dalej: Udziały). Udziały zostaną wcześniej objęte przez SKA lub Spółkę jawną w zamian za wkład w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Do dnia rozwiązania/likwidacji Spółki jawnej, koszt nabycia Udziałów nie zostanie rozpoznany jako koszt uzyskania przychodu (jako koszt bezpośrednio związany z uzyskiwanym przychodem, koszt nabycia Aktywów lub Udziałów powinien być rozpoznany jako koszt podatkowy dopiero w momencie odpłatnego zbycia Aktywów lub Udziałów). Po otrzymaniu Aktywów lub Udziałów w wyniku likwidacji Spółki jawnej, Wnioskodawca nie wyklucza ich zbycia, w tym możliwe jest ich zbycie w celu ich umorzenia. Zbycie Aktywów lub Udziałów nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Spółka jawna powstała z przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej będzie prowadziła działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotem działalności spółki będzie przede wszystkim działalność związana z obsługą rynku nieruchomości.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że zakres działalności spółki jest bardzo szeroki, jednakże jako dominujący zakres działalności należy wskazać: pośrednictwo finansowe, wynajem nieruchomości i obrotu nieruchomościami, a także obsługa rynku nieruchomości. Spółka nie ma zamiaru prowadzić działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi, jednakże nie można wykluczyć na dzień dzisiejszy, że takie czynności zostaną wykonane przez spółkę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie należy wskazać, że wykonywanie takich czynności, o ile zostanie podjęte to będzie stanowić poboczny zakres działalności spółki. Głównym zakresem pozostanie wynajem nieruchomości oraz obsługa rynku nieruchomości. Na dzień przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej w spółkę jawną skumulowane i niewypłacone zyski wypracowane w czasie funkcjonowania spółki komandytowo-akcyjnej mogą wystąpić i zostaną wtedy opodatkowane przez Wnioskodawcę zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aktywami, które otrzyma Wnioskodawca będą wierzytelności pożyczkowe, środki pieniężne, papiery wartościowe (np. obligacje), udziały w spółkach kapitałowych, prawa i obowiązki w spółkach osobowych. Wnioskodawca otrzyma wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych przez spółkę jawna bądź spółkę komandytowo-akcyjną lub wierzytelności z tytułu odsetek od takich pożyczek lub wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty. Wierzytelności otrzymane przez Wnioskodawcę z tytułu rozwiązania spółki jawnej były uprzednio zarachowane jako przychód należny w zakresie w jakim stanowi przychód podlegający opodatkowaniu w świetle przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wierzytelności otrzymane przez Wnioskodawcę z tytułu rozwiązania/likwidacji spółki jawnej zostaną uregulowane na rzecz Wnioskodawcy. Na moment kiedy Wnioskodawca stanie się akcjonariuszem spółki komandytowo-akcyjnej, spółka komandytowo-akcyjna będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Na moment przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej w spółkę jawną, spółka komandytowo-akcyjna będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Składniki majątku będą stanowiły majątek przejęty od spółki komandytowo-akcyjnej, będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w tym majątek wniesiony do spółki komandytowo-akcyjnej tytułem wkładu, a także majątek nabyty wtoku działalności spółki komandytowo-akcyjnej. Wartość majątku spółki jawnej przejętego w wyniku przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej w tym majątku wniesionego do spółki komandytowo-akcyjnej tytułem wkładów, który Wnioskodawca otrzyma w wyniku likwidacji spółki jawnej była uprzednio opodatkowana u Wnioskodawcy podatkiem dochodowym od osób fizycznych w zakresie przewidzianym przez ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych (w szczególności w sytuacji określonej w art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy zbycie składników majątkowych (Aktywów) w tym Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) przez Wnioskodawcę będzie skutkowało po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego...
  2. W jaki sposób Wnioskodawca powinien rozpoznać koszt uzyskania przychodu z tytułu zbycia składników majątkowych (Aktywów) lub Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia), jeżeli zbycie będzie skutkowało powstaniem przychodu podatkowego...

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku zbycia składników majątkowych (Aktywów) w tym Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) otrzymanych w wyniku likwidacji Spółki jawnej, przed upływem 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło rozwiązanie/likwidacja Spółki jawnej, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podatkowy w rozumieniu ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy o PIT, do przychodów podatkowych nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników, majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki

  • jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, likwidacja spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Zbycie Udziałów lub innych składników majątkowych (Aktywów) skutkować więc będzie co do zasady powstaniem przychodu podatkowego. W przypadku jednak gdy:

  1. Udziały lub Aktywa zostaną otrzymane przez Wnioskodawcę w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną;
  2. zbycie Aktywów lub Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) nastąpi po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja Spółki jawnej;
  3. zbycie Aktywów lub Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej, wówczas zbycie składników majątkowych (Aktywów) w tym Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) nie będzie skutkowało powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o PIT.

Przedmiotowe stanowisko zostało potwierdzone w drodze licznych interpretacji indywidualnych wydawanych przez Dyrektorów Izb Skarbowych. Przykładowo:

  • Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 10 listopada2014 r., sygn. IBPBI/1/415-1349/14/KB uznał za prawidłowe następujące stanowisko podatnika:
    w przypadku zbycia udziałów lub akcji otrzymanych w wyniku likwidacji Spółki jawnej,po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja Spółki jawnej, po jego stronie nie powstanie przychód podatkowy w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 2 października 2014 r., sygn. IPPB1/415-813/14-2/KS zgodził się z następującym stanowiskiem podatnika:
    Odpłatne zbycie (w tym sprzedaż) otrzymanych w wyniku likwidacji SK Wierzytelności po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu likwidacji, dokonane poza działalnością gospodarczą, nie będzie prowadziło do powstania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacjach indywidualnych z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn. IBPBI/1/415-391/14/ESZ, IBPBI/1/415-392/14/ESZ:
    Stosownie do treści art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b cyt. ustawy, do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, likwidacja spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 11 czerwca2014 r., sygn. IPPB1/415-256/14-5/JB uznał za prawidłowe następujące stanowisko podatnika:
    Odpłatne zbycie papierów wartościowych, otrzymanych przez Wnioskodawcę w wyniku likwidacji Spółki osobowej skutkować będzie powstaniem po Jego stronie przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem warunków wskazanych w art. 14ust. 3 pkt 12 lit. b) ustawy PIT. Oznacza to, że jeżeli odpłatne zbycie papierów wartościowych nie nastąpi przed upływem sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującegopo miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja Spółki osobowej oraz jeśli odpłatne zbycienie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej, wówczas po strome Wnioskodawcy nie powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 17 kwietnia2012 r., sygn. IPPB 1/415-132/12-4/ES uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, w myśl którego: W przypadku odpłatnego zbycia Składników majątku, które nastąpi po okresie 6 lat licząc od końca miesiąca, w którym Wnioskodawca otrzyma Składniki majątku w związku z likwidacją lub rozwiązaniem Spółki, Wnioskodawca nie osiągnie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 2.

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku gdy zbycie otrzymanych składników majątkowych (Aktywów), w tym Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) skutkować będzie powstaniem przychodu podatkowego, koszt uzyskania przychodu po stronie Wnioskodawcy będzie równy przyjętej przez SKA lub spółkę jawną dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wniesionych jako wkład, wynikającej z ksiąg i ewidencji, o których mowa w art. 24a ust. 1 ustawy o PIT, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż wartość tych udziałów (akcji) z dnia ich objęcia, określona zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 24 ust. 3d ustawy o PIT, dochodem z odpłatnego zbycia innych niż środki pieniężne składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki lub z tytułu jej likwidacji jest różnica między przychodem uzyskanym z ich odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę; przepisy art. 22 ust. 8a stosuje się odpowiednio.

Jednocześnie na podstawie art. 24 ust. 3e ustawy o PIT przepis ust. 3d stosuje się odpowiednio w przypadku otrzymania przez występującego wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną równocześnie środków pieniężnych i innych składników majątku.

Z powyższego przepisu jednoznacznie wynika, iż Wnioskodawca przychód z tytułu zbycia Aktywów lub Udziałów (w tym zbycie w celu umorzenia) powinien pomniejszyć o koszt uzyskania równy wydatkom poniesionym przez Spółkę jawną na nabycie tychże Aktywów lub Udziałów. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym wydatkiem poniesionym przez SKA lub Spółkę jawną będzie wartość wkładu niepieniężnego w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wniesionego na pokrycie Aktywów lub Udziałów, a zatem przyjęta dla celów podatkowych wartość składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg i ewidencji, o których mowa w art. 24a ust. 1 ustawy o PIT, określona na dzień objęcia tych Aktywów lub Udziałów (akcji), nie wyższa jednak niż wartość tych Aktywów lub Udziałów (akcji) z dnia ich objęcia, określona zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a ustawy o PIT. A zatem koszt uzyskania przychodu będzie stanowić nominalną wartość Udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny, bądź wartość wkładu niepieniężnego wniesionego w postaci rzeczy lub praw, w zamian za który wspólnikowi są wydawane Udziały (akcje).

Stanowisko powyższe potwierdza praktyka organów podatkowych. Przykładowo:

  • Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 września 2014 r., sygn. IPPB1/415-723/14-4/EC:
    Jeżeli zaś odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę omawianych składników majątku (papierów wartościowych) nastąpi poza działalnością gospodarczą, przed upływem sześciu lat, liczonych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną, oznacza to konieczność zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Opodatkowaniu podlega dochód z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki (papierów wartościowych). Dochodem tym jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia tych składników majątku a wydatkami poniesionymi na ich nabycie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę - o czym stanowi cytowany art. 24 ust. 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 13 czerwca 2014 r., sygn. ITPB1/415-338/14/MR:
    Jeżeli zaś odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę omawianych składników majątku (papierów wartościowych) nastąpi poza działalnością gospodarczą, przed upływem sześciu lat, liczonych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną, oznacza to konieczność zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Opodatkowaniu podlega dochód z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki (papierów wartościowych). Dochodem tym jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia tych składników majątku a wydatkami poniesionymi na ich nabycie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę - o czym stanowi cytowany art. 24 ust. 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca uzyska przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, określony w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochodem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych otrzymanych przez Wnioskodawcę w ramach majątku likwidacyjnego będzie różnica między przychodem uzyskanym z ich odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie, tj. historyczny wydatek poniesiony na ich nabycie przez spółkę komandytowo-akcyjną.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 16 stycznia 2013 r., sygn. ILPBl/415-1008/12-4/AMN: Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza zostać wspólnikami w spółce jawnej. Dochody (przychody) osiągane przez spółkę będą miały przede wszystkim charakter kapitałowy, a ich źródłem będą w szczególności dywidendy z innych spółek z o. o. oraz przychody ze sprzedaży udziałów w spółkach z o. o. oraz papierów wartościowych. Niewykluczona jest również późniejsza likwidacja spółki jawnej. Na moment likwidacji spółki jawnej w jej majątku oprócz gotówki mogą znajdować się również inne niepieniężne składniki majątkowe m.in. papiery wartościowe, udziały w spółkach z o.o. oraz wierzytelności pieniężne. Otrzymane z likwidacji niepieniężne składniki Majątkowe Wnioskodawca sprzeda.
    Zatem w związku ze sprzedażą udziałów w spółkach z o.o. oraz papierów wartościowych otrzymanych w związku z likwidacją spółki jawnej, koszty uzyskania przychodów będzie stanowiła wartość poniesionych wydatków na ich nabycie, niezliczona do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie.
    Mając na względzie cytowane wyżej przepisy stwierdzić należy, iż w ramach zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku, podstawę opodatkowania w przypadku odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę - w ramach wykonywanej w tym zakresie działalności gospodarczej -udziałów w spółkach z o.o. i papierów wartościowych, otrzymanych w wyniku likwidacji spółki jawnej, będzie stanowić przychód otrzymany z ich odpłatnego zbycia pomniejszony o wydatki na nabycie tych składników majątkowych, poniesione przez spółkę jawną.
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 14 września 2012 r., sygn. ILPB1/415-586/12-3/AA:
    Zgodnie natomiast z art. 24 ust. 3d ww. ustawy dochodem z odpłatnego zbycia innych niż środki pieniężne składników majątku otrzymanych: przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki, lub z tytułu jej likwidacji jest różnica między przychodem uzyskanym z ich odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę; przepisy art. 22 ust. 8a stosuje się odpowiednio.

Stosownie do treści art. 22 ust. 8a cytowanej ustawy, w przypadku odpłatnego zbycia przez spółkę niebędącą osobą prawną rzeczy i praw będących przedmiotem wkładu do takiej spółki za koszt uzyskania przychodu uważa się:

  • wartość początkową przyjętą przez spółkę w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ustaloną zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 4, pomniejszoną o sumę odpisów amortyzacyjnych - jeżeli rzeczy te lub prawa były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych spółki;
  • wartość poniesionych wydatków na nabycie albo wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie - jeżeli rzeczy te lub prawa nie były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych spółki.
    Mając na względzie cytowane powyżej przepisy stwierdzić należy, iż w ramach zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku podstawę opodatkowania w przypadku odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę papierów wartościowych oraz udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną, otrzymanych w wyniku likwidacji spółki osobowej, będzie stanowić przychód otrzymany z ich odpłatnego zbycia pomniejszony o wydatki na nabycie tych składników majątkowych, poniesione przez Spółkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 z późn. zm. zwana dalej również: Ksh) spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Stosownie do przepisu art. 4 § 1 pkt 1 Ksh określenie spółka osobowa oznacza spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną.

Szczegółowe unormowania w zakresie likwidacji spółki jawnej zawarte zostały w Rozdziale 5 Kodeksu spółek handlowych.

Zgodnie z art. 67 § 1 Ksh, w przypadkach określonych w art. 58 tej ustawy należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki. Stosownie zaś do art. 58 Ksh, rozwiązanie spółki powodują:

  • przyczyny przewidziane w umowie spółki,
  • jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,
  • ogłoszenie upadłości spółki,
  • śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,
  • wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,
  • prawomocne orzeczenie sądu.

Zgodnie z art. 82 § 2 Ksh majątek spółki jawnej pozostały po likwidacji dzieli się między jej wspólników stosownie do postanowień umowy spółki. W przypadku braku stosownych postanowień umowy, spłaca się wspólnikom udziały, nadwyżkę zaś dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczą oni w zysku spółki.

Według art. 551 § 1 Ksh spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształcona). Z dniem przekształcenia, tj. z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru, spółka przekształcana staje się spółką przekształconą, a sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną (art. 552 Ksh). Jednocześnie, wspólnicy spółki przekształcanej, uczestniczący w przekształceniu, stają się wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 § 3 Ksh). Zgodnie z zasadą wskazaną w art. 553 § 1 Ksh, spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej (tzw. sukcesja uniwersalna). W ramach tej sukcesji, majątek spółki przekształcanej (którego składniki są wyceniane w związku z procesem przekształcenia) staje się majątkiem spółki przekształconej.

Zasady sukcesji praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego przy przekształceniach spółek handlowych reguluje art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 93a § 2 pkt 1 lit. a) i lit. b) w związku z art. 93a § 1 Ordynacji podatkowej spółka handlowa zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia innej spółki niemającej osobowości prawnej, odpowiednio spółki kapitałowej wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki. W związku z powyższym przekształcenie spółki komandytowo-akcyjnej w spółkę jawną będzie skutkowało przejściem praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego ze spółki komandytowo-akcyjnej na spółkę jawną.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e, art. 30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów (art. 9 ust. 1a).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje zasadę powszechności opodatkowania (art. 9 ust. 1). Konstrukcja podatku dochodowego od osób fizycznych zakłada przy tym zróżnicowanie sposobu opodatkowania poszczególnych rodzajów dochodów (przychodów) osób fizycznych w oparciu o system przyporządkowywania ich do odpowiedniego źródła przychodów. Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzgledniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów.

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił źródło: pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy), które scharakteryzował w art. 5a pkt 6 i art. 5b ust. 1 ustawy.

Jak stanowi art. 5a pkt 6 tej ustawy działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza to działalność zarobkowa:

  1. wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,
  2. polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
  3. polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,
    prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Na mocy art. 14 ust. 1 za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Przychodem z działalności gospodarczej są również wartości wymienione w art. 14 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej uznaje się również przychody wspólnika spółki niemającej osobowości prawnej z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, jeżeli spółka ta prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Przez spółkę niebędącą osobą prawną należy przy tym rozumieć spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego (art. 5a pkt 26 omawianej ustawy).

Podmioty, które są podatnikami podatku dochodowego zostały wskazane odpowiednio w art. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851, z późn. zm.). Z ich treści wynika, że w pojęciu spółki niebędącej osobą prawną mieszczą się m.in. spółki osobowe utworzone na gruncie polskiego prawa handlowego, z wyłączeniem spółek komandytowo -akcyjnych.

Co do zasady, do kategorii przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej są zaliczane wszystkie przychody osiągane w związku z tą działalnością. Wyjątki od powyższej zasady wprowadza art. 14 ust. 3 tej ustawy, wskazujący na przysporzenia uzyskiwane w związku z tą działalnością, które nie są uważane za przychody podatkowe.

I tak, zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.

Jak wynika z literalnej wykładni tego przepisu, otrzymanie przez osobę fizyczną środków pieniężnych w związku z likwidacją spółki niebędącej podatnikiem podatku dochodowego, której był wspólnikiem, jest dla niego neutralne podatkowo wartość uzyskanych środków pieniężnych nie stanowi przychodu podatkowego wspólnika.

Biorąc pod uwagę treść analizowanych przepisów stwierdzić należy, że w sytuacji gdy środki pieniężne jakie otrzyma Wnioskodawca z tytułu likwidacji/rozwiązania spółki osobowej będą pochodziły z opodatkowanych u Wnioskodawcy dochodów na etapie funkcjonowania spółki osobowej, na dzień rozwiązania/likwidacji spółki nie będą podlegały opodatkowaniu.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 17 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są przychody z odpłatnego zbycia składników majątku:

  1. pozostałych na dzień likwidacji prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej lub prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej,
  2. otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki;

Natomiast przepis art. 14 ust. 3 pkt 12 ww. ustawy stanowi, że do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2 nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku:

  1. pozostałych na dzień likwidacji prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej lub prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej,
  2. otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki
    - jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja: prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, prowadzonych samodzielnie działów specjalnych produkcji rolnej, spółki niebędącej osobą prawną lub nastąpiło wystąpienie wspólnika z takiej spółki, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.

Zaznaczyć należy, że powyższe przepisy art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b) i art. 14 ust. 3 pkt 10 i 12 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujące kwestie związane z zakończeniem uczestnictwa podatnika w spółce niebędącej osobą prawną zostały wprowadzone do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dniem 1 stycznia 2011 r. Ich celem było rozwianie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących skutków podatkowych zakończenia uczestnictwa podatnika w spółce osobowej (w tym także w wyniku likwidacji takiej spółki). Orzecznictwo sądów administracyjnych dotyczące interpretacji przepisów obowiązujących do końca 2010 r. było niejednolite; wskazywało jednak, że w przypadku wykazania przez podatnika przychodu z tytułu likwidacji spółki osobowej może dochodzić do podwójnego opodatkowania tych samych przysporzeń majątkowych w sytuacji, gdy otrzymywane przez niego składniki majątku sfinansowane były z opodatkowanych przez niego (na bieżąco w ciągu poszczególnych lat podatkowych, jako dochód z działalności gospodarczej), lecz pozostawionych w spółce zysków. Ustawodawca postanowił zatem, że w przypadku likwidacji spółki niebędącej osobą prawną gdy wspólnik otrzyma z tego tytułu środki pieniężne nie będą one podlegały opodatkowaniu, o ile będą miały swoje źródło w dochodach już opodatkowanych, np. w opodatkowanych przez podatnika lecz pozostawionych w spółce zyskach, czy też wniesionym wkładzie do spółki (pochodzącym z własnych, opodatkowanych wcześniej środków podatnika). Natomiast gdy wspólnik otrzyma z ww. tytułu niepieniężne składniki majątku odroczony zostanie moment opodatkowania do chwili, gdy podatnik odpłatnie zbędzie te składniki majątku, a zatem z tytułu tego zbycia uzyska dodatkowe, nieopodatkowane wcześniej środki.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wskazuje się, że interpretacja przepisów regulujących kwestie związane z zakończeniem uczestnictwa wspólnika w spółce niebędącej osobą prawną, tj. interpretacja m.in. art. 14 ust. 3 pkt 10 i pkt 12 lit. b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powinna być dokonywana z uwzględnieniem zarówno wykładni systemowej, historycznej, jak i celowościowej tych przepisów, tj. ich ratio legis, którym przede wszystkim było wyeliminowanie podwójnego opodatkowania tych samych przysporzeń majątkowych uzyskanych przez podatnika (vide wyroki WSA w Olsztynie z 11 kwietnia 2013 r. sygn. akt I SA/Ol 130/13, WSA w Gdańsku z 22 maja 2013 r. sygn. akt I SA/Gd 387/13, z 2 lipca 2013 r. sygn. akt I SA/Gd 479/13 oraz sygn. akt I SA/Gd 481/13, WSA w Krakowie z 12 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Kr 134/14 oraz z 19 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Kr 133/14). Nie może ona zatem odbywać się w oderwaniu od prawnopodatkowego statusu podmiotu nabywającego określone składniki majątku (otrzymywane później przez podatnika na skutek likwidacji spółki osobowej) na poszczególnych etapach funkcjonowania oraz obowiązujących wówczas ten podmiot zasad opodatkowania. W sytuacji zatem gdy podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych uczestniczy w spółce, która w toku prowadzonej działalności gospodarczej zmienia formę prawną (podlega przekształceniu), wykładni cytowanych uprzednio przepisów dotyczących skutków podatkowych likwidacji spółki osobowej należy dokonywać także z uwzględnieniem formy prawnej, w jakiej na przestrzeni czasu funkcjonowała ww. spółka oraz obowiązujących tą spółkę (bądź jej wspólników) zasad opodatkowania. Co do zasady bowiem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie powodowało otrzymanie tych składników majątku, których źródłem będzie majątek opodatkowany wcześniej zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym wykorzystywany do prowadzonej przez spółkę działalności. Natomiast te składniki majątku, które będą miały swoje źródło w majątku nieopodatkowanym podatkiem dochodowym (za wyjątkiem sytuacji, w której źródłem pochodzenia tych składników majątku będą przychody zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym, bądź od których zaniechano poboru podatku), będą skutkować powstaniem u podatnika przychodu w momencie ich otrzymania na skutek likwidacji spółki osobowej. W przeciwnym bowiem przypadku, mogłoby dojść do całkowitego nieopodatkowania przysporzeń majątkowych (zarówno na etapie ich powstania w trakcie funkcjonowania spółki, jak i ich otrzymania przez wspólnika) co byłoby sprzeczne z generalną zasadą opodatkowania wynikającą z cytowanego uprzednio art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a także z istotą podatków dochodowych.

Z kolei, stosownie do treści art. 14 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wszedł w życie 1 stycznia 2015 r. na mocy ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328), przez środki pieniężne, o których mowa w ust. 3 pkt 10 i 11, rozumie się również wartość wierzytelności uprzednio zarachowanej jako przychód należny, pomniejszonej o należny podatek od towarów i usług, oraz wierzytelności z tytułu udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną pożyczki z wyjątkiem wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty oraz wierzytelności z tytułu odsetek z takiej pożyczki, jeżeli wierzytelności te zostały spłacone na rzecz otrzymującego je wspólnika.

Powołany przepis rozszerzył zakres stosowania art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazuje bowiem traktować jak środki pieniężne określone wierzytelności spółki niebędącej osobą prawną otrzymywane przez wspólników w związku z jej likwidacją. Aby wierzytelność otrzymana przez wspólnika podlegała regulacji art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy musi spełniać łącznie następujące warunki:

  • musi to być wierzytelność uprzednio zarachowana przez spółkę niebędącą osobą prawną jako przychód należny, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług albo wierzytelność z tytułu udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną pożyczki;
  • nie może być to wierzytelność z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty ani wierzytelność z tytułu odsetek od takiej pożyczki;
  • wierzytelność ma zostać spłacona na rzecz otrzymującego ją wspólnika.

Jak wynika z omawianego art. 14 ust. 8, jak środki pieniężne mogą zostać potraktowane wyłącznie tzw. wierzytelności własne spółki niebędącej osobą prawną i to takie, których spłata gdyby nastąpiła w okresie istnienia spółki niebędącej osobą prawną byłaby neutralna podatkowo dla wspólników tej spółki. W przypadku ww. wierzytelności ustawodawca kierował się tożsamością skutków podatkowych sytuacji, gdy spółka uzyskuje spłatę tych wierzytelności (neutralną podatkowo z uwagi na rozliczenie podatkowe tych wierzytelności po stronie wspólników na moment ich powstania) i przekazuje otrzymane środki pieniężne wspólnikom oraz sytuacji, gdy spółka przekazuje wspólnikom wierzytelność (rozliczoną podatkowo po stronie wspólników na moment jej powstania) i spłata tej wierzytelności następuje na rzecz wspólników.

Analizowany przepis wyłącza natomiast możliwość uznania za środki pieniężne wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty oraz wierzytelność z tytułu odsetek od pożyczki udzielonej przez spółkę niebędącą osobą prawną. Wierzytelności te pomimo że również należą do kategorii wierzytelności własnych spółki niebędącej osobą prawną z uwagi na ich przedmiot nie zostały bowiem rozliczone podatkowo po stronie wspólników spółki niebędącej osobą prawną na moment ich powstania. Ich spłata na rzecz spółki niebędącej osobą prawną nie byłaby neutralna podatkowo, bo zgodnie z regulacjami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z odsetek powstają na moment zapłaty tych odsetek albo ich kapitalizacji. Potraktowanie ww. wierzytelności otrzymywanych przez wspólników z tytułu likwidacji spółki niebędącej osobą prawną jak środków pieniężnych prowadziłoby więc do nieopodatkowania przychodów z odsetek. Stąd ich wyłączenie z zakresu zastosowania omawianego art. 14 ust. 8 ustawy.

Warunek spłaty wierzytelności na rzecz otrzymującego je wspólnika oznacza natomiast, że przepis art. 14 ust. 8 ustawy nie obejmuje sytuacji, gdy podatnik podejmuje decyzję, w wyniku której nie otrzyma takiej spłaty (np. dokona zbycia wierzytelności). W takim przypadku nie ma uzasadnienia dla traktowania otrzymania takiej wierzytelności jak otrzymania środków pieniężnych. Nie można już bowiem mówić o tożsamości skutków podatkowych sytuacji, gdy spółka niebędąca osobą prawną uzyskuje spłatę tych wierzytelności (neutralną podatkowo z uwagi na rozliczenie podatkowe tych wierzytelności po stronie wspólników na moment ich powstania) i przekazuje otrzymane środki pieniężne wspólnikowi oraz sytuacji, gdy spółka przekazuje wspólnikowi wierzytelność (rozliczoną podatkowo po stronie wspólnika na moment jej powstania), a wspólnik zbywa taką wierzytelność.

Takie przekwalifikowanie wierzytelności z kategorii środki pieniężne na inne niż środki pieniężne składniki majątku następuje z momentem zbycia wierzytelności przez Wnioskodawcę i dotyczy momentu otrzymania tych wierzytelności z likwidacji spółki niebędącej osobą prawną.

Nie zmienia to sytuacji podatkowej Wnioskodawcy na moment otrzymania wierzytelności (brak przychodu zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 w zw. z art. 14 ust 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Pozwala jednak na rozpoznanie po stronie Wnioskodawcy skutków podatkowych odpłatnego zbycia wierzytelności.

W analizowanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca jako wspólnik spółki jawnej prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która powstała z przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej, w której Wnioskodawca był akcjonariuszem otrzyma z tytułu rozwiązania spółki jawnej (które może być dokonane bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego):

  • środki pieniężne,
  • wierzytelność z tytułu pożyczki udzielonej przez spółkę komandytowo-akcyjną, przeniesioną do spółki jawnej ze spółki z komandytowo-akcyjnej w wyniku przekształcenia,
  • wierzytelność z tytułu pożyczki udzielonej przez spółkę jawną,
  • wierzytelności z tytułu odsetek od tych pożyczek lub wierzytelności z tytułu odsetek od opóźnionej zapłaty,
  • papiery wartościowe (np. obligacje), udziały w spółkach kapitałowych, prawa i obowiązki w spółkach osobowych.

Po otrzymaniu ww. składników w wyniku likwidacji Spółki jawnej Wnioskodawca nie wyklucza ich zbycia (w tym w celu umorzenia).

W związku z opisaną sytuacją Wnioskodawca rozważa, czy zbycie ww. przysporzeń będzie skutkowało postaniem przychodu podatkowego, a jeśli tak ja należy ustalić wówczas koszt uzyskania przychodu.

Wskazać należy, że tytuł prawny, z jakiego Wnioskodawca uzyska opisane we wniosku Aktywa będące składnikami majątku spółki jawnej (likwidacja spółki jawnej powstałej z przekształcenia SKA, w tym możliwe jest rozwiązanie spółki w wyniku jednomyślnej uchwały wspólników bez przeprowadzania jej likwidacji) mieści się w zakresie zastosowania art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b, art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b oraz art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wyjaśniono we wcześniejszej części niniejszej interpretacji regulacje art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b w zw. z art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b oraz art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzają mechanizm, zgodnie z którym wartość innych niż środki pieniężne składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki nie stanowi przychodu na moment ich otrzymania przez wspólnika. W konsekwencji otrzymanie przez Wnioskodawcę (jako wspólnika spółki jawnej prowadzącej działalność gospodarczą) opisanych Aktywów z tytułu rozwiązania tej spółki bez przeprowadzenia jej likwidacji nie będzie skutkować powstaniem po jego stronie przychodu podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc zatem pod uwagę wskazane uregulowania prawne stwierdzić należy, że w sytuacji zbycia opisanych we wniosku składników majątkowych gdy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną, do dnia odpłatnego ich zbycia upłynie 6 lat i zbycie to nie będzie wykonaniem działalności gospodarczej, wówczas Wnioskodawca nie uzyska przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takim przypadku nie zostanie bowiem wypełniona dyspozycja art. 14 ust. 2 pkt 17 w związku art. 14 ust. 3 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że w takim przypadku, w zakresie jaki dotyczy zbycia przez Wnioskodawcę uzyskanych w ramach likwidacji spółki jawnej przysporzeń nie zachodzą okoliczności zanalizowane powyżej. Wówczas odpłatne ich zbycie nie stanowi źródła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Natomiast w sytuacji gdy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną, do dnia odpłatnego zbycia Aktywów nie upłynie 6 lat bądź zbycie to będzie wykonaniem działalności gospodarczej, do ustalenia dochodu z odpłatnego zbycia zastosowanie będzie miał przepis art. 24 ust. 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, że dochodem z odpłatnego zbycia innych niż środki pieniężne składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki lub z tytułu jej likwidacji, jest różnica między przychodem uzyskanym z ich odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę; przepisy art. 22 ust. 8a stosuje się odpowiednio.

Jak wskazano powyżej, przedstawione zasady rozpoznania przychodu z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w ramach likwidacji mają zastosowanie także w odniesieniu do tych składników majątku, które na moment ich otrzymania zostały zakwalifikowane jako środki pieniężne na podstawie art. 14 ust. 8 ustawy. Decyzja podatnika o ich odpłatnym zbyciu powoduje bowiem ich przekwalifikowanie do kategorii składników majątku innych niż środki pieniężne.

W odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia otrzymanych w ramach likwidacji składników majątku należy podkreślić, że zasady dotyczące ich rozpoznania uzależnione będą od momentu kiedy zostały one nabyte/objęte pierwotnie. Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika bowiem, że część składników majątkowych (Udziały) otrzymanych w ramach likwidacji spółki jawnej które Wnioskodawca zamierza zbyć została wcześniej objęta przez SKA lub spółkę jawną w zamian za wkład w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Przepis art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W myśl art. 22 ust. 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia przez spółkę niebędącą osobą prawną rzeczy i praw będących przedmiotem wkładu do takiej spółki za koszt uzyskania przychodu uważa się:

  • wartość początkową przyjętą przez spółkę w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ustaloną zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 4, pomniejszoną o sumę odpisów amortyzacyjnych - jeżeli rzeczy te lub prawa były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych spółki;
  • wartość poniesionych wydatków na nabycie albo wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie - jeżeli rzeczy te lub prawa nie były zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych spółki.

Jednocześnie na podstawie art. 24 ust. 3e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepis ust. 3d stosuje się odpowiednio w przypadku otrzymania przez występującego wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną równocześnie środków pieniężnych i innych składników majątku.

W sytuacji więc gdy spółka jawna poniosła wydatek na nabycie składnika majątku i wydatek ten nie został rozpoznany przez wspólników tej spółki (stosownie do ww. regulacji art. 8 ust. 1 ustawy) do kosztów uzyskania przychodu, wydatek ten będzie stanowił dla wspólników koszt uzyskania przychodu na moment zbycia tego składnika majątku.

Zgodnie z art. 22 ust. 1f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości:

  1. określonej zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a jeżeli te udziały (akcje) zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, w tym również za wkład w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej;
  2. przyjętej dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg i ewidencji, o których mowa w art. 24a ust. 1, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż wartość tych udziałów (akcji) z dnia ich objęcia, określona zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 9a ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się u wspólnika, określoną w umowie spółki, o której mowa w art. 5a pkt 28 lit. c i d, wartość wkładu niepieniężnego wniesionego w postaci rzeczy lub praw, w zamian za który wspólnikowi nie są wydawane udziały (akcje), o których mowa w pkt 9.

W przedmiotowej sprawie w związku ze sprzedażą Aktywów otrzymanych w tytułu likwidacji spółki jawnej, koszty uzyskania przychodów będzie stanowiła wartość poniesionych wydatków na ich nabycie, niezaliczona do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie.

Natomiast w przypadku Udziałów kosztem uzyskania przychodu dla Wnioskodawcy będzie wartość składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wniesionych jako wkład, wynikającej z ksiąg i ewidencji przyjęta przez spółkę jawną dla celów podatkowych, określoną na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższa jednak niż wartość tych udziałów (akcji) z dnia ich objęcia, określona zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w sytuacji kiedy przedmiotowe składniki majątkowe w tym, m.in. Udziały, zostały objęte przez SKA w czasie kiedy była podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów ze zbycia tych składników majątkowych należy rozpoznać biorąc pod uwagę ogólne zasady sukcesji praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Zasady te przy przekształceniach spółek handlowych reguluje art. 93a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 93a § 2 pkt 1 lit. b) w związku z art. 93a § 1 Ordynacji podatkowej spółka handlowa zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki. W związku z powyższym przekształcenie SKA (będącej podatnikiem) w spółkę jawną będzie skutkowało przejściem praw i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego z SKA na spółkę jawną. Wśród podlegających sukcesji praw jest m.in. prawo do ujęcia wydatków na objęcie udziałów/akcji jako kosztów uzyskania przychodów z tytułu ich zbycia. Na skutek przekształcenia SKA w spółkę jawną prawo do ujęcia ww. wydatków jako kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia tych składników przejdzie na wspólników spółki jawnej w takiej proporcji, w jakiej uczestniczą oni w zyskach spółki.

Ponadto wskazać należy, że w sytuacji kiedy Udziały, o których mowa we wniosku zostały objęte przez SKA, w czasie kiedy spółka ta nie była jeszcze podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, do ustalenia kwestii kosztów uzyskania przychodów należy wziąć pod uwagę art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku tonażowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1387; dalej: ustawa zmieniająca).

Przepis ten stanowi, że Spółka komandytowo-akcyjna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powstała przed dniem 1 stycznia 2014 r., kontynuuje, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, dokonaną przed dniem, w którym stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, wycenę podatkową składników majątkowych, w szczególności w zakresie dotyczącym wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przyjętej metody amortyzacji oraz wysokości odpisów amortyzacyjnych uprzednio dokonanych od tych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także - stosując przepisy ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą - uwzględnia zdarzenia zaistniałe przed dniem, w którym stała się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, które mają wpływ na wysokość jej zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych.

Analiza powyższych uregulowań prawnych w kontekście opisanych okoliczności prowadzi do wniosku, że w sytuacji gdy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną, do dnia odpłatnego zbycia przedmiotowych Aktywów nie upłynie 6 lat, kosztem uzyskania przychodu z tego tytułu jak słusznie wskazuje Wnioskodawca będą wydatki poniesione na ich nabycie przez spółkę komandytowo-akcyjną lub spółkę jawną, niezaliczone w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez Wnioskodawcę lub spółkę.

Podsumowując za prawidłowe uznać należy stanowisko Wnioskodawcy jedynie w zakresie w jakim dotyczy sytuacji objęcia udziałów przez spółkę jawną powstałą z przekształcenia SKA. Wówczas zastosowanie znajdzie art. 24 ust. 3d oraz art. 24 ust. 3e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazujący, że kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia przedmiotowych udziałów będzie wartość składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w zamian za które zostały objęty udział w spółce jawnej. W zakresie wcześniejszego objęcia tych udziałów przez SKA należy wziąć pod uwagę zasady ogólne dotyczące sukcesji praw i obowiązków oraz odpowiednie regulacje prawne dotyczące kosztów nabycia/objęcia rzeczowych składników majątku przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych oraz spółkę niebędącą osobą prawną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012, poz. 270 z późn. zm.).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy