Temat interpretacji

Czy słuszne jest stanowisko, że w świetle ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 255 ze zm.) Wnioskodawczyni może przeznaczyć oszczędności zgromadzone w kasie mieszkaniowej na własne potrzeby mieszkaniowe związane z remontem nieruchomości - domu (nieruchomość budynkowa) związanego z nieruchomością gruntową nie tracąc tym samym prawa do ulgi podatkowej i czy taka interpretacja jest zgodna z ustawą i prawem podatkowym ?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2015 r. (data wpływu 23 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wycofania środków z kasy mieszkaniowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wycofania środków z kasy mieszkaniowej.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W latach 1996-2012 Wnioskodawczyni gromadziła oszczędności w kasie mieszkaniowej - na rachunku prowadzonym przez cały czas w jednym banku, odliczała ulgę podatkową w latach 1996 - 2002 i gromadziła środki na cel mieszkaniowy, zgodny z ustawą z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 255 ze zm.). Przedmiotowe środki nadal znajdują się na koncie kasy mieszkaniowej, ale w styczniu 2016 r. zamierza je wycofać i przeznaczyć na remont kapitalny nieruchomości domu mieszkalnego, który jest częścią nieruchomości gruntowej, której jest jedynym właścicielem. Remont domu stanowi cel mieszkaniowy w rozumieniu ww. ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i jest niezbędny ze względu na bardzo zły stan domu (rocznik 1938) oraz kompleksowy zakres prac remontowych takich jak w szczególności wymiana całej stolarki, stropów, podłóg, wymiana instalacji elektrycznej etc.

Dom wolnostojący, znajduje się przy drodze gminnej, ma swój adres i numer administracyjny, posiada swoje liczniki poboru mediów (prąd i woda) i Wnioskodawczyni opłaca od niego coroczny podatek od budynków mieszkalnych i ich części".

Nieruchomość gruntowa posiada swoją księgę wieczystą i w jej skład wchodzą grunty orne, łąki oraz siedlisko; dom jest uwzględniony w księdze wieczystej nieruchomości gruntowej w dziale ... oznaczenie w podrubryce nr działki (działka nr - budynek mieszkalny).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy słuszne jest stanowisko, że w świetle ustawy z dnia 26 października 1995 r.o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 255 ze zm.) Wnioskodawczyni może przeznaczyć oszczędności zgromadzone w kasie mieszkaniowej na własne potrzeby mieszkaniowe związane z remontem nieruchomości - domu (nieruchomość budynkowa) związanego z nieruchomością gruntową nie tracąc tym samym prawa do ulgi podatkowej i czy taka interpretacja jest zgodna z ustawą i prawem podatkowym ...
2. W sytuacji gdy adres nieruchomości budynkowej wraz z gruntem jest różny od stałego adresu zamieszkania Wnioskodawczyni, na jaki adres powinny być wystawiane faktury za materiały, robociznę - ten związany bezpośrednio z remontem czy też na Jej stały adres zamieszkania, który funkcjonuje w systemie rejestru podatników...

Zdaniem Wnioskodawczyni dla zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej wycofane środki w myśl art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., muszą być przeznaczone na cele określone w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych ustaw (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), zgodnie z którym celami mieszkaniowymi są służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy

1. nabycie, budowa, przebudowa, rozbudowa lub nadbudowa domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
2. uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
3. remont domu albo lokalu, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacji odnowienia mieszkania,
4. spłata kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,
5. nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

Z ww. przepisów wynika, że aby nie utracić prawa do odliczeń związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej przeznaczając wycofane po okresie oszczędzania środki na jeden z wyżej wymienionych celów systematycznego oszczędzania, tj. remont domu Wnioskodawczyni nie utraci prawa do ulgi z powyższego tytułu.

Jej zamiar wykorzystania środków zgromadzonych w kasie mieszkaniowej na remont budynku mieszkalnego związanego z własnością nieruchomości gruntowej jest zgodny z przepisami ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 255 ze zm.), ponieważ stanowi cel mieszkaniowy, o którym mowa w ww. ustawie i nie będzie powodował obowiązku zwrotu uzyskanej w poprzednich latach ulgi mieszkaniowej. Użyte w ww. ustawie sformułowanie nieruchomość" jest tożsame ze sformułowaniem zawartym w Kodeksie cywilnym, a w konsekwencji ustawa dopuszcza realizację potrzeb mieszkaniowych związanych z różnymi formami nieruchomości - lokalowej, budynkowej czy gruntowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczenia od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczenia od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Jednocześnie, stosownie do postanowień art. 6 ust. 1 ww. ustawy z dnia 21 listopada 2001 r., przepis art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., ma zastosowanie w odniesieniu do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po dniu 1 stycznia 2002 r.

Jak wynika z art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1 pkt 1 i 2, a następnie:

1. wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład,
2. w całości zmienił przeznaczenie lokalu lub budynku mieszkalnego na użytkowy,
3. po roku, w którym dokonano odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, z wyjątkiem gdy zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu,
4. wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
5. przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych

- do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

W świetle powyższego, obowiązek doliczenia kwot uprzednio odliczonych z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową występuje w przypadku wycofania oszczędności z kasy mieszkaniowej:

• przed upływem okresu systematycznego oszczędzania,
• lub po upływie ww. okresu, w sytuacji gdy środki zgromadzone na tym rachunku nie zostaną wydatkowane zgodnie z celami systematycznego oszczędzania.

Dla zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej wycofane środki w myśl art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r. muszą być przeznaczone na cele określone w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2071), zgodnie z którym celami mieszkaniowymi, o których mowa w ust. 1, są służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy:

1. nabycie, budowa, przebudowa, rozbudowa lub nadbudowa domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
2. uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
3. remont domu albo lokalu, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,
4. spłata kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,
5. nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

Wobec powyższego, dla zachowania prawa do omawianej ulgi wymagane jest zatem wydatkowanie środków wycofanych z kasy mieszkaniowej tylko i wyłącznie na cele mieszkaniowe służące zaspokojeniu własnych potrzeb kredytobiorcy wskazane w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych ustaw, w tym na remont budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania. Jednocześnie w przypadku budynku mieszkalnego nie ma znaczenia, czy stanowi on odrębną nieruchomość budynkową czy wchodzi w skład nieruchomości gruntowej.

Stosownie do przepisów art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Artykuł 48 ww. ustawy stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania, natomiast zgodnie z art. 47 § 1 tej ustawy część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Z wyżej wymienionych przepisów wynika zatem, że grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości. W konsekwencji, budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności i własność nieruchomości gruntowej rozciąga się również na budynki, które stanowią części składowe tej nieruchomości.

Od tej ogólnej zasady przepisy szczególne przewidują wyjątki. W pewnych bowiem wypadkach, określonych w tych przepisach, budynki lub ich części trwale z gruntem związane stanowią lub mogą stanowić odrębny od gruntu przedmiot własności. Takie budynki i ich części są także nieruchomościami, które w odróżnieniu od nieruchomości gruntowych określa się jako nieruchomości budynkowe.

Nieruchomości budynkowe są to budynki trwale z gruntem związane, które na podstawie przepisów szczególnych nie stanowią części składowych nieruchomości gruntowej, lecz są odrębnymi od gruntu przedmiotami własności. Przepisy szczególne określają przy tym relację tego prawa do prawa do nieruchomości, na której budynek został wzniesiony.

Uwzględniając art. 235 § 1 Kodeksu cywilnego odrębną własność stanowią budynki wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym (art. 235 § 2 ww. ustawy).

Ponadto, przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji remontu, dlatego w odniesieniu do remontu należy mając na uwadze słownikowe znaczenie tego pojęcia - stosować definicję sformułowaną w przepisach prawa budowlanego. Zgodnie z art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) remontem jest wykonanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Istotą remontu są zatem wszystkie działania przywracające pierwotny stan techniczny i użytkowy. Przy remoncie mogą być stosowane materiały odpowiadające aktualnym standardom technologicznym. Jednocześnie jednak, wymiana zużytych elementów na nowe ma charakter odtworzeniowy, przywracający jedynie jego pierwotną wartość użytkową i niezmieniający jego charakteru. Do wydatków na remont nie można zaliczyć natomiast nakładów na modernizację (unowocześnienie, przystosowanie do spełniania innych, nowych funkcji, uzyskanie istotnej zmiany cech użytkowych) czy na wyposażenie budynku mieszkalnego.

Poza tym, zarówno wycofanie oszczędności z kasy mieszkaniowej, jak i doliczenie do dochodu (przychodu) lub podatku kwot uprzednio odliczonych dotyczy tego samego roku podatkowego. Dlatego też jedynie w sytuacji, gdy wycofane oszczędności po upływie okresu systematycznego oszczędzania określonego w umowie o kredyt kontraktowy, zostaną przez podatnika wydatkowane zgodnie z celami mieszkaniowymi, określonymi w art. 8 ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, do końca roku podatkowego, w którym nastąpiło ich wycofanie z kasy mieszkaniowej, podatnik nie traci prawa do przedmiotowej ulgi.

W konsekwencji, jeżeli podatnik po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania wycofa oszczędności z kasy mieszkaniowej, a następnie wycofaną kwotę wydatkuje w tym samym roku podatkowym na cele inne niż cele mieszkaniowe wskazane w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych ustaw lub wydatkuje ww. oszczędności w następnych latach (i to niezależnie od tego, na jakie cele), to ma obowiązek doliczyć do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym nastąpiło wycofanie oszczędności z kasy mieszkaniowej, kwoty uprzednio odliczone z tego tytułu.

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawczyni w latach 1996-2012 gromadziła oszczędności w Kasie Mieszkaniowej - na rachunku prowadzonym przez cały czas w jednym banku, odliczała ulgę podatkową w latach 1996 - 2002 i gromadziła środki na cel mieszkaniowy, zgodny z ustawą z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.

W styczniu 2016 r. Wnioskodawczyni zamierza wycofać zgromadzone środki i przeznaczyć je na remont kapitalny budynku mieszkalnego będącego częścią nieruchomości gruntowej, której jest jedynym właścicielem. Remont jest niezbędny ze względu na bardzo zły stan domu z roku 1938 oraz wymaga konieczności przeprowadzenia kompleksowego zakresu takich prac, jak wymiana całej stolarki, stropów, podłóg, wymiana instalacji elektrycznej.

Należy zatem stwierdzić, iż służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych tego rodzaju, jak wskazane we wniosku, wydatki na remont budynku mieszkalnego stanowiącego część składową nieruchomości gruntowej będącej własnością Wnioskodawczyni będą zgodne z celami systematycznego oszczędzania, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., a tym samym w sytuacji gdy przedmiotowe wydatki zostaną poniesione w tym samym roku, w którym nastąpi wycofanie środków z kasy mieszkaniowej (w opisie zdarzenia podano, że ma to nastąpić w 2016 r.), Wnioskodawczyni nie utraci prawa do ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej, tj. nie powstanie obowiązek doliczenia kwot uprzednio przez Nią odliczonych z tego tytułu.

Jednocześnie, wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowo uregulowanym w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Wobec powyższego, to na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i przepisy ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego nie precyzują natomiast w jaki sposób należy dokumentować wydatkowanie zgromadzonych oszczędności na określony cel, w szczególności zaś nie precyzują jakie dane (w tym adres podatnika) powinna zawierać faktura dokumentująca poniesienie wydatków.

Zakres informacji, jakie powinna zawierać faktura regulują przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. z 2013 r. poz. 1485).

Stosownie zaś do art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy