Temat interpretacji

Czy kwota odszkodowania wypłacona w 2012 r. za odebraną Wnioskodawczyni działkę będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 28 czerwca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 05 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 05 lipca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 25 lipca 2007 r. Wnioskodawczyni nabyła w drodze umowy darowizny w I grupie podatkowej, od męża, nieruchomość położoną w K.

W dniu 7 kwietnia 2009 r. Wojewoda () wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 ze zm.) i art. 6 ust. 1 ustawy z 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych dla inwestycji Rozbudowa węzła drogowego z torowiskiem tramwajowym wraz z infrastrukturą oraz infrastrukturą obsługującą drogę i tereny przyległe przy zbiegu ulic () w K.

Decyzja o lokalizacji drogi uprawomocniła się z dniem 13 października 2009 r., skutkiem czego część jej działki, z tym dniem, przeszła na własność Skarbu Państwa, o czym Wnioskodawczyni została powiadomiona otrzymując decyzję utrzymującą w mocy decyzję o lokalizacji drogi. Wojewoda () nie powiadomił Wnioskodawczyni w żaden sposób o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego. Bezpośrednio po otrzymaniu decyzji o utrzymaniu w mocy decyzji o lokalizacji drogi (w uzasadnieniu której powiadomiono Wnioskodawczynię, że skutkuje to przejściem działki na własność Skarbu Państwa) w lipcu 2010 r. () Urząd Wojewódzki zawiadomił Wnioskodawczynię o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia odszkodowania za odebraną jej nieruchomość - działkę 20/3 o pow. 0,0085 ha, która z dniem 13 października 2009 r., tj. z dniem uprawomocnienia się decyzji o lokalizacji drogi wojewódzkiej dla inwestycji Rozbudowa węzła drogowego z torowiskiem tramwajowym wraz z infrastrukturą oraz infrastrukturą obsługującą drogę i tereny przylegle, przebudową istniejącej infrastruktury: sieci energetycznej i sieci teletechnicznej, wodociągowej, gazowej i kanalizacji przy zbiegu ulic () w K. przeszła na własność Skarbu Państwa.

W dniu 17 listopada 2010 r. na podstawie art. 12 ust. 4a i 5, art. 18, art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) oraz art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (t. j. Dz. Nr 154, poz. 958) oraz art. 130 ust. 2, art. 132 ust. 1a, 2, 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 Nr 102, poz. 651) i art. 104 kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) Wojewoda orzekł o ustaleniu odszkodowania w wysokości 36 367,00 zł za nieruchomość, która z mocy prawa z dniem 13 października 2009 r. przeszła na własność Skarbu Państwa. Decyzja została wydana z powołaniem się na przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651).

Od przedmiotowej decyzji Wnioskodawczyni wniosła odwołanie do Ministerstwa Infrastruktury. W wyniku postępowania odwoławczego Ministerstwo Infrastruktury w dniu 15 grudnia 2011 r. uchyliło decyzję Wojewody z dnia 17 listopada 2010 r. w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji.

Obecnie toczy się ponownie postępowanie przed organem I instancji o ustalenie odszkodowania za odebraną Wnioskodawczyni działkę z mocy prawa w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota przyszłego odszkodowania, gdy zostanie Wnioskodawczyni wypłacona w 2012 r. za odebraną jej działkę, będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie będzie musiała być ujmowana w zeznaniu rocznym PIT-36 za 2012 r.

Zdaniem Wnioskodawczyni, kwota ewentualnego przyszłego odszkodowania za odebraną jej z mocy prawa działkę będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Wnioskodawczyni uważa, iż żaden z dwóch warunków, których spełnienie łącznie powoduje wyłączenie zwolnienia z opodatkowania nie jest spełniony. Działkę nabyła bowiem 25 lipca 2007 r. Decyzja ustalająca lokalizację drogi uprawomocniła się z dniem 13 października 2009 r. tak więc, jej zdaniem, przed tą datą wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego nie było możliwe, gdyż decyzja o lokalizacji drogi nie była ostateczna. Wywłaszczenie nastąpiło w dniu 13 października 2009 r., z dniem uprawomocnienia się decyzji o lokalizacji drogi.

Ponadto Wnioskodawczyni działkę nabyła w sposób nieodpłatny, w drodze umowy darowizny od męża, co skutkuje faktem, iż w tym przypadku nie zachodzi przypadek nabycia za cenę niższą o co najmniej 50 % od wysokości uzyskanego odszkodowania, gdyż w tej sytuacji - w przypadku nabycia w drodze darowizny - nie mamy do czynienia z nabyciem za jakąkolwiek cenę. Umowa darowizny ma bowiem charakter nieodpłatny i w tym przypadku nie możemy mówić o nabyciu za jakąkolwiek cenę, bowiem zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotą darowizny jako czynności nieodpłatnej jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Tak więc brak jest spełnienia warunku nabycia nieruchomości za cenę niższą niż 50 % wysokości wypłaconego odszkodowania.

Reasumując, Wnioskodawczyni uważa, że odszkodowanie, jeżeli zostanie jej przyznane i wypłacone, będzie zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 i nie będzie musiało być ujmowane w zeznaniu PIT-36 za 2012 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z wniosku wynika, iż w dniu 25 lipca 2007 r. Wnioskodawczyni nabyła, w drodze umowy darowizny, od męża nieruchomość położoną w K. W dniu 7 kwietnia 2009 r. Wojewoda wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych i ustawy z 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych dla inwestycji (). Bezpośrednio po otrzymaniu decyzji o utrzymaniu w mocy decyzji o lokalizacji drogi w lipcu 2010 r. Urząd Wojewódzki zawiadomił Wnioskodawczynię o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia odszkodowania za odebraną jej nieruchomość. W dniu 17 listopada 2010 r. Wojewoda orzekł o ustaleniu odszkodowania w wysokości 36 367,00 zł za nieruchomość, która z mocy prawa z dniem 13 października 2009 r. przeszła na własność Skarbu Państwa. Decyzja została wydana z powołaniem się na przepisy o gospodarce nieruchomościami. Od przedmiotowej decyzji Wnioskodawczyni wniosła odwołanie do Ministerstwa Infrastruktury. W wyniku postępowania odwoławczego Ministerstwo Infrastruktury w dniu 15 grudnia 2011 r. uchyliło decyzję Wojewody z dnia 17 listopada 2010 r. w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Obecnie toczy się ponownie postępowanie przed organem I instancji o ustalenie odszkodowania za odebraną Wnioskodawczyni działkę z mocy prawa w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Wątpliwość Wnioskodawczyni dotyczy opodatkowanie odszkodowania wypłaconego w przyszłości w związku z ww. postępowaniem.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6 (oznaczone według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego), stają się z mocy prawa:

1. własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
2. własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych

-z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Stosownie do art. 12 ust. 4a powołanej ustawy decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

W myśl art. 12 ust. 5 ww. ustawy do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.

Zgodnie z art. 11a ust. 1 cyt. ustawy Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Zgodnie z art. 112 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 Nr 102, poz. 651 ze zm.) przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych, z zastrzeżeniem art. 122a, art. 124b, art. 125 i art. 126, na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

W myśl art. 6 pkt 1 ww. ustawy, celami publicznymi w rozumieniu ustawy jest m.in. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji;

Na podstawie art. 128 ust. 1 powołanej ustawy wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Stosownie do art. 130 ust 1 ww. ustawy wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. ()

Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości (art. 130 ust. 2 pow. ustawy).

Z powołanych przepisów wynika, iż wywłaszczenie z nieruchomości przeznaczonej pod budowę dróg publicznych stanowi wywłaszczenie na cele publiczne. Wywłaszczanemu właścicielowi przysługuje odszkodowanie, którego zasady ustalania i wypłacenia określa ustawa o gospodarce nieruchomościami.

Podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest, aby uzyskany przychód z tytułu odszkodowania lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości był wypłacany stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Analiza powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

1. nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,
2. cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.

Zatem, w przypadku gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo żaden z nich, wówczas uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

W analizowanym zdarzeniu odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości będzie wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Ponadto, od nabycia własności przedmiotowej nieruchomości do wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego upłynęło więcej niż dwa lata. Z wniosku wynika, iż nieruchomość tę Wnioskodawczyni otrzymała nieodpłatnie w formie darowizny od męża, co nie pozwala na ustalenie ceny nabycia nieruchomości.

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Skoro zatem przy nabyciu w drodze darowizny z uwagi na jej nieodpłatny charakter cena nie stanowi elementu tej umowy nie będzie spełniony drugi warunek wyłączający zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Powyższe oznacza, że spełnione zostały przesłanki do zastosowania zwolnienia zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż uzyskany przez Wnioskodawczynię przychód z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie podlega wykazaniu w zeznaniu podatkowym.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Do wniosku dołączono dokumenty źródłowe. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i jej stanowiskiem przedstawionym we wniosku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach