Temat interpretacji
W dniu 07.04.2005 r. Pan (...) złożył w tutejszym urzędzie wniosek o udzielenie interpretacji prawa podatkowego w zakresie rozliczenia dochodów uzyskanych ze stosunku pracy w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Podatnik przedstawił stan faktyczny, z którego wynika, że od grudnia 2002 r. jest osobą rozwiedzioną. Na podstawie orzeczenia sądowego miejsce stałego pobytu dzieci ustalono przy matce z zachowaniem praw wychowawczych dla obojga rodziców. Od stycznia 2003 r. (...) obciążony jest alimentami w wysokości 500 zł na każde z dwójki dzieci. Do chwili obecnej dzieci wraz z byłą żoną mieszkają razem z (...), w związku z czym ponosi on poza alimentami pewne koszty związane z utrzymaniem dzieci, jak np. opłaty za prąd, gaz i czynsz. Biorąc pod uwagę powyższe podatnik formułuje stanowisko, iż dochody uzyskane ze stosunku pracy może rozliczyć wspólnie z jednym z dzieci, czyli w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Koszalinie stwierdza, że stanowisko to jest nieprawidłowe.
Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie przepisy art. 6 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.)
Zastosowanie powołanych norm skutkuje dokonaniem powyższej oceny prawnej stanowiska podatnika, uzasadnionej w sposób następujący:
Według art. 6 ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby samotnie wychowujące dzieci mogą podlegać szczególnemu opodatkowaniu, jeżeli złożą stosowny wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym. Zgodnie z art. 6 ust. 5 tej ustawy za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobę, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
Z tak sformuowanego katalogu osób samotnie wychowujących dzieci wynika, że pomieszczono w nim dwie grupy osób stanu wolnego. Jedną z tych grup można ocenić tylko na podstawie okoliczności faktycznych. Jest to rodzic (opiekun prawny) stanu wolnego, będący panną, kawalerem, wdową i wdowcem, a wówczas jest to osoba stricte samotna. Natomiast druga grupa wymaga posiłkowania się sytuacją prawną danej osoby. Mianowicie chodzi o rodzica (opiekuna prawnego) stanu wolnego będącego osobą rozwiedzioną. Ta okoliczność faktyczna będzie ustalana na podstawie wyroku rozwodowego. W takim wypadku zarówno po stronie byłej małżonki jak i podatnika wystąpi ten sam przymiot: rodzic stanu wolnego będący osobą rozwiedzioną. Z istoty pojęcia " osoba samotnie wychowująca dzieci" należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych osób, ponieważ za prawnie niedopuszczalną należałoby uznać sytuację, w której z tego samego stanu faktycznego dwie osoby snują wniosek, że są osobami samotnie wychowującymi dzieci.
Wobec tego, że status osoby rozwiedzionej kreuje wyrok rozwodowy, za osobę samotnie wychowującą dzieci uznać należy tę osobę, której w wyroku rozwodowym powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, co obejmuje wychowanie dzieci.
Biorąc pod uwagę ww. kryteria, Pan (...) nie może rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dzieci, gdyż w orzeczeniu sądowym byłej żonie powierzono sprawowanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi w związku z czym skorzystała ona z rozliczenia dochodów uzyskanych w 2004r. jako osoba samotnie wychowująca dzieci.