Temat interpretacji
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sieradzu, działając na podstawie art. 14a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. Nr 8 z 2005r, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 22.03.2005r., w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione w ww. wniosku.
Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż otrzymała Pani należność pieniężną z niemieckiej instytucji ubezpieczeniowej. Zdaniem Pani należność ta jest odszkodowaniem , które jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na potwierdzenie czego załączyła Pani dokument będący tłumaczeniem z języka niemieckiego. Z tłumaczenia pisma, nadesłanego przez Rolnicze Ubezpieczenia Społeczne - Schlezwig-Holstein i Hamburg, Rolnicze Zrzeszenie Zawodowe, Korporacja Prawa Publicznego wynika, iż przy wypłatach świadczeń chodzi o płatność odszkodowania, które zostało wypłacone na podstawie Pani nieobecności po wypadku z dnia 04.08.2001r. "Niniejszym chodzi o odszkodowanie wypadkowe".
W dniu 30.12.2004r. na Pani zapytanie z dnia 10.12.2004r. w tej samej kwesti, tutejszy organ podatkowy udzielił pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wyjaśniając, iż otrzymane świadczenie stanowi źródło przychodu jakim jest zasiłek chorobowy, wymieniony w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zm.) jako przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 9 ustawy. Informacja została udzielona na podstawie załączonej do wniosku dokumentacji w postaci tłumaczenia pisma z Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - Schlezwig-Holstein i Hamburg, Rolnicze Zrzeszenie Zawodowe, Korporacja Prawa Publicznego. Z pisma tego, wystawionego dnia 7 września 2004r. wynika, iż zgodnie z § 45 Kodeksu Socjalnego VII ma Pani prawo do odszkodowania, tak długo, jak była Pani z powodu skutków wypadku uprawniającego do odszkodowania, niezdolna do pracy i nie pobierała Pani wynagrodzenia za pracę. Zasiłek chorobowy, który otrzymała Pani w upoważnionej Kasie Chorych zalicza się do odszkodowania wypadkowego...
Tutejszy organ podatkowy, po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego zauważa co następuje.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Powyższy przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczypospolita Polska. W myśl art. 4 ust. 2 umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku podpisaną dnia 18 grudnia 1972r. (Dz. U. z 1975r. Nr 31, poz. 163 ze zm.), przy stosowaniu tejże umowy przez Umawiające się Państwo, jeżeli z kontekstu nic innego nie wynika, każde inaczej zdefiniowane określenie ma takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego państwa w zakresie podatków, które są przedmiotem niniejszej umowy. Zgodnie z art. 19 ww. umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, dochody nie wymienione w artykułach poprzedzających (w tym przypadku odszkodowanie, zasiłek chorobowy) - osób mających miejsce zamieszkania w Państwie umawiającym się, mogą być opodatkowane tylko w tym państwie.
Stosownie do postanowień art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zatem do opodatkowania tych świadczeń w Polsce stosuje sie przepisy polskiego prawa podatkowego, a odpowiednika świadczenia należy poszukiwać w prawie polskim.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z pewnymi wyjątkami. Z obydwu załączonych tłumaczeń pism instytucji niemieckiej wynika, iż przedmiotowe świadczenie zostało wypłacone na podstawie Pani nieobecności po wypadku uprawniającej do odszkodowania za czas niezdolności do pracy. Samo stwierdzenie "prawo do odszkodowania" zawarte w w piśmie niemieckiej instytucji ubezpieczeniowej, nie stanowi przesłanki do zastosowania zwolnienia w myśl polskiego prawa podatkowego wynikajacego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Za czas niezdolności do pracy upoważniona instytucja, w tym wypadku Rolnicze Ubezpieczenie Społeczne, wypłaciło Pani należność za czas choroby tj. za okres od 06.08.2001 do 31.10.2001 i od 01.11.2001 do dnia 31.12.2001r. Zasiłek chorobowy został wyliczony jako 80% normalnego wynagrodzenia. Pomimo zastosowania w piśmie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego nazewnictwa "odszkodowanie", wypłaconego świadczenia nie można utożsamiać z odszkodowaniem, o którym mowa w art.21 ust.1 pkt.3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zarówno wysokość tego odszkodowania jak i zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na ich podstawie, obowiązujących w prawie polskim. Jego charakter przemawia za koniecznością uznania go za świadczenie pieniężne za czas nieobecności w pracy spowodowanej wypadkiem w pracy, a takie świadczenie nie zostało wymienione w katalogu dochodów wolnych od opodatkowania. Na powyższy charakter świadczenia wskazuje zapis w decyzji Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego "... ma Pani prawo do odszkodowania, tak długo jak była Pani z powodu skutków wypadku uprawniającego do odszkodowania niezdolna do pracy i nie pobierała Pani wynagrodzenia za pracę".
Obowiązek odszkodowawczy zgodnie z Kodeksem cywilnym - ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r., powstaje wówczas, gdy zostanie wyrządzona szkoda, a podstawowym warunkiem do przypisania odpowiedzialności odszkodowawczej jest wymóg bezprawności działania przynoszącego szkodę. Zasadniczą funkcją odszkodowania jest zatem wyrównanie uszczerbku na majątku zaistniałego na skutek wystąpienia szkody. Przepisy prawa cywilnego statuują zasadę pełnego odszkodowania szkody majątkowej. Opodatkowanie odszkodowań w rzeczywistości unicestwiałoby tą zasadę. Jednakże zasada ta odnosi się tylko do odszkodowania w znaczeniu poniesienia strat. Inaczej rzecz się ma w odniesieniu do "odszkodowań" za utracone korzyści. Osiągnięcie tych korzyści, w razie nie zaistnienia zdarzenia powodujacego szkodę (wypadek), zwiększyłoby dochód podlegający opodatkowaniu a zatem od uzyskanych korzyści podatnik zapłaciłby podatek. Zwolnienie od podatku odszkodowania w powyższym zakresie, przyniosłoby Stronie nieuzasadnioną premię i stawiałoby ją w lepszej sytuacji od podatnika, który osiągnął dochód z uzyskanego wynagrodzenia ze stosunku pracy. Z niniejszej sprawy wynika, iż podatniczka nie doznała uszczerbku na swym majątku, nie można więc mówić o szkodzie, a raczej o utraconych korzyściach. Gdyby nie nastąpił wypadek, Strona osiągnęłaby wynagrodzenia ze stosunku pracy podlegające opodatkowaniu. Zwolnienie z opodatkowania świadczeń wypłaconych z Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, za czas niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem, oznaczałoby bezzasadne uprzywilejowanie podatnika.
W związku z powyższym, otrzymane przez Panią świadczenie zalicza się do innych źródeł przychodu, o których mowa w art. 10 ust. 9 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i podlega ono opodatkowaniu podatkiem docho dowym od osób fizycznych. Wobec powyższego Pani stanowisko w sprawie nie jest właściwe.
Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Nie jest ona wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia (art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).