Temat interpretacji

Stan faktyczny:

W 2003r. żona Podatnika będąc inwalidką I grupy przebywała na leczeniu w szpitalu i dla ra-towania życia potrzebny był lek, za który szpital nie mógł zapłacić z uwagi na jego brak w recepta-riuszu szpitala. W związku z powyższym podatnik wraz synem i żoną dokonali wpłaty na ogólną kwotę 3.596,12 zł jako darowiznę na rzecz szpitala z przeznaczeniem na leczenie pacjentki tego szpitala (żony podatnika). Dowody KP potwierdzają wpłaty dokonane przez:

• podatnika w dniu 25.07.2003r. na kwotę 719,04 zł,

• syna podatnika w dniu 09.06.2003r. na kwotę 719,04 zł i w dniu 11.07.2003r. na kwotę 1.439,00 zł;

• żonę podatnika w dniu 18.08.2003r. na kwotę 719,04 zł.

Za powyższe kwoty szpital zakupił potrzebny do ratowania życia lek (co potwierdzają kserokopie faktur wystawione przez aptekę szpitalną, że taki lek został przez Szpital zakupiony). Ponadto Szpi-tal wystawił Podatnikowi potwierdzenie, że dokonane wpłaty dotyczyły refundacji leku niezbędnego dla ratowania życia chorej żony.

Dnia 26.10.2003r. zmarła żona podatnika. Z informacji PIT-11A za 2003r. wystawionej przez ZUS wynika, iż żona podatnika uzyskała w tym roku podatkowych dochód w wysokości 6.200,24 zł.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatnik mający na utrzymaniu niepełno-sprawną żonę (dochód zmarłej żony w 2003r. nie przekroczył kwoty 9.120,00 zł) poniósł wydatki z tytułu zakupu leków na łączną kwotę 1.438,08 zł tj. podatnik na kwotę 719,04 zł, żona podatnika na kwotę 719,04 zł. Na dowodach wpłaty do kasy szpitala - Kp podano, że powyższe wpłaty są dobro-wolnymi datkami, ale przeznaczonymi na leczenie konkretnej pacjentki tj. żony podatnika. Ponadto szpital wystawił podatnikowi potwierdzenie, że dokonane wpłaty dotyczyły refundacji leku nie-zbędnego dla ratowania życia chorej żony.

Instytucja prawna darowizny została określona w art. 888-902 ustawy z dnia 23.04.1964r. Ko-deks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl tych przepisów umowa darowizny polega na bezpłatnym, nieekwiwalentnym świadczeniu darczyńcy, kosztem swego majątku dla przysporze-nia korzyści obdarowanemu, a więc nie wiąże się z uzyskaniem w zamian jakiegokolwiek dobra al-bo innego świadczenia w związku z np. przekazaną kwotą pieniędzy. Nieodpłatność tego świadcze-nia oznacza więc, że darczyńca nie może uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili doko-nania darowizny, ani też w przyszłości a w tym przypadku zarówno podatnik jak i żona podatnika otrzymali ekwiwalent w postaci leku.

Jeśli nawet przyjąć, że cel darowizny, a mianowicie ochrony zdrowia został spełniony w momencie dokonania wpłaty na rzecz szpitala i bez znaczenia było to, iż kwoty te zostały następnie przeznaczone na rzecz konkretnej osoby, to i tak wpłaty te nie mogą być uznane za darowizny pod-legające odliczeniu od dochodu.

W myśl bowiem art. 26 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wysokość wydatków na takie cele jak ochrony zdrowia ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z tym że, je-żeli przedmiotem darowizny są pieniądze, wysokość wydatków na cele wymienione w ust. 1 pkt 9 ustala się na podstawie dowodu wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a więc również na ce-le ochrony zdrowia. Natomiast w tym przypadku darowizny zostały udokumentowane jedynie do-wodami Kp, które stanowią jedynie dowód wpłaty do kasy szpitala.

W związku z tym wpłaty powyższe mogą być co najwyżej rozpatrywane jako wydatki na cele reha-bilitacyjne.

Stosownie do treści art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodo-wym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r., nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązują-cym w 2003 r. - podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1 i 2 oraz ust. 4-6 i 8-12 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne, ponoszonych przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Na podstawie art. 26 ust. 7e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisy dotyczące wydatków na cele rehabilitacyjne stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: małżonek, dzieci własne i przysposobio-ne, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice małżonka, rodzeństwo, oj-czym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnospraw-nych nie przekraczają 9.120,00 zł.

Zgodnie z treścią art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odlicze-niu od dochodu z tytułu wydatków rehabilitacyjnych podlegają również wydatki na leki - w wysoko-ści stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 152 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo).

A zatem odliczeniu w 2003r. podlegała jedynie ta część wydatków na leki, która w danym miesiącu tego roku stanowiła nadwyżkę ponad kwotę 152 zł.

Ustawodawca w art. 26 ust. 7c określił, że wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o któ-rych mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14.

W przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma regulacji określającej jaki dowód powinien przedstawić podatnik, który poniósł wydatek z tytułu zakupu leków. A zatem wo-bec braku szczególnych przepisów, które określałyby jakie dokumenty powinien posiadać podatnik, aby mógł skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej z tytułu zakupu leków - należałoby przyjąć, iż ma tu za-stosowanie ogólna reguła według, której dowodem może być wszystko co może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W takiej sytuacji stosuje się dokumenty zwycza-jowo przyjęte, którymi są dowody wpłaty. Pojęcie dowód wpłaty jest pojęciem szerokim i obejmuje swym zakresem zarówno rachunek lub fakturę VAT wystawioną przez aptekę czy inna placówkę służby zdrowia, przelew bankowy, przekaz pocztowy, jak również dokument wpłaty w kasie pod-miotu świadczącego usługi medyczne (szpitale, przechodnie, placówki medyczne służby zdrowia). Z dowodu wpłaty winno jednoznacznie wynikać: kto jest sprzedającym lek (jak jest to placówka służby zdrowa), w jakim dniu miesiąca i roku nastąpiła sprzedaż, dla kogo lek jest przeznaczony tj. imię i nazwisko, kto za ten lek płaci, kwotę poniesionego wydatku oraz podpis osoby która wy-stawiała ten dokument.

Wobec powyższego z poniesionych przez podatnika i jego małżonkę wydatków w łącznej kwocie 1.438,08 zł (719,04 zł + 719,04 zł) mógł Pan odliczyć od dochodu przed opodatkowaniem kwotę 1.134,08 zł (tj. wydatki poniesione w lipcu 719,04 zł - 152,00 zł = 567, 04 zł oraz w sierpniu 719,04 zł - 152,00 zł = 567,04 zł; 567,04 zł + 567,04 zł = 1.134,08 zł).

Natomiast nie podlegają odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatki poniesione przez syna podatnika z tytułu zakupu leków dla niepełnosprawnej matki (KP z dnia 09.06.2003r. na kwotę 719,04, KP z dnia 11.07.2003r. na kwotę 1.439,00 zł) z uwagi na fakt, iż zgodnie z art. 26 ust. 7e ustawy z dnia 26 lipca 1991r. z prawa tego mogli tylko korzystać osoby niepełnosprawne oraz podatnicy mający na utrzymaniu takie osoby, a syn podatnika do takiej kategorii osób nie został przez ustawodawcę zaliczony