Temat interpretacji
Wartość świadczenia (noclegu) wynikająca z wystawionej faktury, rachunku - zwróconego pracownikowi, gdy pracownik nie jest w podróży służbowej stanowić będzie przychód ze stosunku pracy, od którego Spółka zobowiązana będzie pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, wypełniając tym samym obowiązki płatnika. Zwrot kosztów za przejazd samochodem służbowym (paliwo, opłaty przejazdowe i parkingowe) nie skutkuje po stronie pracownika powstaniem przychodu z tego tytułu. Tym samym po stronie Spółki nie powstanie obowiązek ustalenia przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 23.05.2011 r. (data wpływu 26.05.2011 r.) uzupełnione pismem z dnia 12.07.2011 r. (data wpływu 18.07.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu zwrotu przez pracodawcę kwot wydatków poniesionych przez pracowników w ramach odbywanych wyjazdów służbowych związanych z wykonywaniem obowiązków wynikających z umowy o pracę:
- jest nieprawidłowe w części dotyczącej zwrotu kosztów noclegu,
- jest prawidłowe w części dotyczącej zwrotu kosztów za przejazdy autostradami, opłaty parkingowe oraz zakup paliwa do samochodu będącego własnością Spółki.
UZASADNIENIE
W dniu 26.05.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu zwrotu przez pracodawcę kwot wydatków poniesionych przez pracowników w ramach odbywanych wyjazdów służbowych związanych z wykonywaniem obowiązków wynikających z umowy o pracę.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Spółka S.A. (dalej jako Spółka) prowadzi działalność w zakresie produkcji materiałów ciernych dla motoryzacji, będąc jednym z dziesięciu największych producentów tego typu wyrobów w Europie. Spółka posiada zakład produkcyjny w M. oraz zatrudnia kilku przedstawicieli handlowych, których zadaniem jest pozyskiwanie i obsługa klientów dla Spółki. Podstawą stosunku pracy zawartego z przedstawicielami handlowymi jest umowa o pracę, w której, jako miejsce pracy, podano obszar kilku województw. Ze specyfiki wykonywanej pracy wynika konieczność częstych wyjazdów pracowników, które w ocenie Spółki, nie powinny być zaliczane do podróży służbowych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm., dalej jako: Kp). z tego względu Spółka nie dokonuje wypłaty diet, a ewentualne rozliczenie diet odbywa się głównie przy zagranicznych wyjazdach przedstawicieli oraz wyjazdach krajowych innych niż przedstawiciele pracowników.
Pracownicy, realizując wyjazdy w ramach obszaru wskazanego w umowie o pracę, ponoszą wydatki zwiane z noclegiem, przejazdami autostradami, opłaceniem parkingów, zakupem paliwa. Na podstawie dostarczonych faktur dokumentujących poniesione wydatki Spółka dokonuje zwrotu kosztów. Kwota zwróconych kosztów nie jest doliczana pracownikom do osiąganego przez nich przychodu, ze względu na to, że ponoszone wydatki wynikają bezpośrednio z wykonywania obowiązków służbowych, mających swe źródło w umowie o pracę i nie mają związku z celami osobistymi pracownika.
Pismem z dnia 12.07.2011 r. (data wpływu 18.07.2011 r.) Spółka wyjaśniła, że samochody, którymi podróżują przedstawiciele handlowi to samochody służbowe, stanowiące własność Spółki. Opłaty za przejazdy autostradami, za parking czy zakup paliwa dotyczą więc środków trwałych będących własnością Spółki.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy Spółka słusznie przyjmuje, że zwracane przedstawicielom handlowym kwoty wydatków ponoszonych w ramach odbywanych podróży służbowych, wynikających z wykonywania obowiązków służbowych nie powinny być doliczane do osiąganego przez pracowników przychodu ze stosunku pracy, a tym samym Spółka nie powinna pobierać i odprowadzać z tego tytułu zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych...
Spółka podkreśla, iż zawarte w pytaniu sformułowanie podróże służbowe oznacza podróże odbywane na polecenie pracodawcy, które jednakże nie wypełniają przesłanek zaliczenia ich do podróży służbowych w rozumieniu Kodeksu Pracy, co zostało podkreślone w opisie stanu faktycznego i w uzasadnieniu zawartym w samym wniosku.
Zdaniem Wnioskodawcy:
W ocenie Spółki wyjazdy przedstawicieli handlowych, realizowane na obszarze wskazanym w umowie o pracę, jako miejsce wykonywania pracy, stanowią nieodłączny element wiążących ich obowiązków służbowych, świadczonych na rzecz pracodawcy. Ponoszone w trakcie odbywanych wyjazdów przez przedstawicieli handlowych wydatki, takie jak opłacenie noclegów, pokrycie opłat parkingowych, zakup paliwa, związane są jednoznacznie z wykonywaniem obowiązków pracowniczych, w związku z czym Spółka dokonuje zwrotu wskazanych kosztów na podstawie dostarczonych faktur, a kwota poniesionych i zwróconych wydatków nie stanowi dla pracownika przychodu ze stosunku pracy.
Stosownie bowiem do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 ze zm., dalej jako: ustawa PIT), za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Jednakże w odniesieniu do przedstawicieli handlowych zatrudnionych przez Spółkę należy stwierdzić, że ze specyfiki wykonywanej przez nich pracy oraz charakteru i treści zawartej umowy o pracę wynikają bezpośrednio stałe przejazdy, wizyty i spotkania z klientami. W związku z powyższym wszelkie koszty ponoszone w trakcie, realizowanych na wskazanym w umowie obszarze, wyjazdów, będą pozostawały w bezpośrednim związku z wykonywaniem obowiązków służbowych, wynikających z umowy o pracę i realizowane w ramach czynności w imieniu i na rzecz Spółki. Tym samym, nie będą one miały związku z celami osobistymi pracowników. Nie będzie zatem żadnych podstaw prawnych ani faktycznych do uznawania ich za przychody ze stosunku pracy. W ocenie Spółki skutkuje to tym, że kwota zwracanych kosztów nie powinna być doliczana pracownikom do osiąganego przez nich przychodu ze stosunku pracy.
Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 marca 2011 r. (sygn. IPPB2/415-3/11-4/AS), gdzie wydatki ponoszone przez przedstawicieli handlowych w ramach odbywanych przez nich wizyt służbowych zostały uznane za nie stanowiące przychodu ze stosunku pracy. We wskazanej wyżej interpretacji indywidualnej organ podatkowy stwierdził wprost, zwrotu wydatków poniesionych przez przedstawicieli handlowych związanych z wykonywaniem obowiązków służbowych wynikających z umowy o pracę spółka nie powinna traktować jako przychodu ze stosunku pracy.
Prawidłowość twierdzenia, że wydatki związane z wykonywaniem obowiązków służbowych nie stanowią przychodu dla pracownika znajduje swoje odzwierciedlenie także w odniesieniu do interpretacji indywidualnych dotyczących wydatków związanych z użytkowaniem samochodów służbowych. Poprawność niedoliczania kwoty zwracanych kosztów do przychodu pracowników znajduje przykładowo potwierdzenie w interpretacjach wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 lutego 2009 r. (sygn. IBPBII/1/415-75/08/HK bądź z dnia 05 lipca 2010 r. (sygn. IBPBII/1/415-395/10/ŚS), gdzie stwierdzono, że realizacja obowiązków służbowych przez pracownika nie może generować dla tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy.
Podobne stanowisko w odniesieniu do kosztów związanych z użytkowaniem samochodów służbowych zostało zaprezentowane także w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 12.03.2010 (sygn. ILPB1/415-1361/09-4/TW) gdzie uznano że przychodem jest wartość nieodpłatnych świadczeń, które nie powodują powstania u beneficjenta danej usługi, czy otrzymującego daną rzecz, obowiązku dokonania jakichkolwiek wzajemnych świadczeń na rzecz ponoszącego wydatki z tego tytułu (bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego), (...) tj. wówczas gdy pracownik otrzymując możliwość korzystania z samochodu służbowego, jednocześnie zobowiązany będzie do wykonywania określonych czynności (zadań służbowych) w imieniu i na rzecz Spółki. Wobec powyższego uznać należy, iż pracownik nie uzyska przychodów z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu udostępnienia przez Spółkę samochodu służbowego ani z tytułu pokrycia kosztów eksploatacyjnych związanych z nabyciem paliwa do tegoż samochodu. Tym samym po stronie Spółki nie powstanie obowiązek ustalenia przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Mając na względzie wyżej przytoczone przepisy prawa podatkowego oraz zaprezentowaną wyżej dotychczasową linię interpretacyjną Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska.
Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Mając na uwadze wyżej przywołane uregulowania prawne należy zaznaczyć, że przepis art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia jedynie przykładowo przychody ze stosunku pracy. Świadczy o tym użycie słowa w szczególności co oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Oznacza to, że przychodami ze stosunku pracy są więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.
Stosownie do art. 31 cytowanej ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka posiada zakład produkcyjny w M. Zatrudnia kilku przedstawicieli handlowych, których zadaniem jest pozyskiwanie i obsługa klientów dla Spółki. Podstawą stosunku pracy zawartego z przedstawicielami handlowymi jest umowa o pracę, w której, jako miejsce pracy, podano obszar kilku województw. Ze specyfiki wykonywanej pracy wynika konieczność częstych wyjazdów pracowników, które w ocenie Spółki, nie powinny być zaliczane do podróży służbowych w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks pracy, z tego względu Spółka nie dokonuje wypłaty diet, a ewentualne rozliczenie diet odbywa się głównie przy zagranicznych wyjazdach przedstawicieli oraz wyjazdach krajowych innych niż przedstawiciele pracowników.
Pracownicy, realizując wyjazdy w ramach obszaru wskazanego w umowie o pracę, ponoszą wydatki zwiane z noclegiem, przejazdami autostradami, opłaceniem parkingów, zakupem paliwa. Na podstawie dostarczonych faktur dokumentujących poniesione wydatki Spółka dokonuje zwrotu kosztów. Kwota zwróconych kosztów nie jest doliczana pracownikom do osiąganego przez nich przychodu, ze względu na to, że ponoszone wydatki wynikają bezpośrednio z wykonywania obowiązków służbowych, mających swe źródło w umowie o pracę i nie mają związku z celami osobistymi pracownika. Samochody, którymi podróżują przedstawiciele handlowi to samochody służbowe, stanowiące własność Spółki.
Zasadą jest, że wszelkie świadczenia pozostające w związku ze stosunkiem pracy powinny być traktowane jako element wynagrodzenia za pracę i w ten sam sposób opodatkowywane, tj. wraz z wynagrodzeniem za miesiąc, w którym zostały pracownikowi przekazane, chyba że korzystają ze zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:
- podróży służbowej pracownika,
- podróży osoby niebędącej pracownikiem
- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
Powyższe zwolnienie obejmuje zatem diety i inne świadczenia otrzymane przez pracownika za czas podróży służbowej, do wysokości określonej w odrębnych przepisach.
Oznacza to, że zwolnienie przysługuje wyłącznie pod warunkiem, że pracownik odbywa podróż służbową w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Pracodawca wysyłając pracownika w podróż służbową zobowiązany jest wypłacić pracownikowi dietę oraz inne należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. W przypadku, gdy pracownik nie jest w podróży służbowej pracodawca nie jest zobowiązany do wypłaty tychże należności.
Zatem zwrot kosztów noclegów stanowi wówczas nieodpłatne świadczenie ze strony pracodawcy na rzecz pracownika, które nie skorzysta ze zwolnienia zawartego w wyżej cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym wartość świadczenia (noclegu) wynikająca z wystawionej faktury, rachunku - zwróconego pracownikowi stanowić będzie przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartość świadczenia zwróconego pracownikowi Spółka będzie miała obowiązek doliczyć do wynagrodzenia wypłaconego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z przepisami art. 31, 32 i 38 ww. ustawy.
Natomiast w sytuacji gdy pracownicy będą wykorzystywali samochody będące własnością Spółki do wykonywania określonych czynności (zadań służbowych) w imieniu i na rzecz Spółki, i Spółka dokona zwrotu kosztów za przejazd (paliwo, opłaty przejazdowe i parkingowe) pracownicy nie uzyskają przychodów z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu pokrycia ww. kosztów eksploatacyjnych. Tym samym po stronie Spółki nie powstanie obowiązek ustalenia przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, wartość świadczenia (noclegu) wynikająca z wystawionej faktury, rachunku - zwróconego pracownikowi, gdy pracownik nie jest w podróży służbowej stanowić będzie przychód ze stosunku pracy, od którego Spółka zobowiązana będzie pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, wypełniając tym samym obowiązki płatnika.
Zwrot kosztów za przejazd samochodem służbowym (paliwo, opłaty przejazdowe i parkingowe) nie skutkuje po stronie pracownika powstaniem przychodu z tego tytułu. Tym samym po stronie Spółki nie powstanie obowiązek ustalenia przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Końcowo - odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych - wskazać należy, iż orzeczenia to nie jest wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osądzonych w określonym stanie faktycznym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące. Nie wywołują one zatem żadnych skutków prawnych w odniesieniu do innych podatników. Ponadto, wydana przez Ministra Finansów interpretacja indywidualna może bowiem, zgodnie z art. 14e Ordynacji podatkowej, zostać przez niego z urzędu zmieniona, jeżeli Minister stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja Nr 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie