Temat interpretacji

Czy wypłacone wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do Organu w dniu 18 marca 2011r., uzupełnionym w dniu 26 maja 2011r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2011r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 16 maja 2011r. Znak: IBPB II/1/415-306/11/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 26 maja 2011r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca otrzymał kwotę 10.966 zł stanowiącą odszkodowanie za służebność gruntową na jego działce, która całkowicie została wyłączona z możliwości zagospodarowania. Ponadto uniemożliwiono mu dojazd do pola o pow. ok. 1 ha 20 a (leżącego odłogiem). W dokumentach, którymi dysponuje wnioskodawca (postanowienie Sądu Okręgowego, zawiadomienie Sądu Rejonowego i skarga kasacyjna na postanowienie Sądu Okręgowego), znajduje się stwierdzenie Sądu, że urządzenia energetyczne są zabudowane na działce gruntowej wnioskodawcy, przez którą dokonuje się służebność przesyłu. Wnioskodawca uważa, iż taki sposób zdefiniowania jego sytuacji dotyczącej ww. działki jest dla niego krzywdzący, gdyż teren ten został zniszczony i nie nadaje się pod zabudowę wiejską, nie można na nim prowadzić gospodarstwa rolnego.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 23 maja 2011r. (wpływ do tut. BKIP 26 maja 2011r.) wnioskodawca doprecyzował stan faktyczny stwierdzając, iż jest właścicielem gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego o pow. 1,32 ha. W 1982r. wybudowano bez jego zgody infrastrukturę energetyczną w postaci transformatora przesyłowego na 4 słupach betonowych oraz dodatkowo na 5 słupach przesyłu energii. Infrastruktura ta zajęła prawie 1037 m2 powierzchni działki, co uniemożliwia jej zabudowę i obniża znacznie jej wartość rynkową. Ponadto brak jest dojazdu do dalszej części gruntu, który w związku z tym leży odłogiem. W 2010r. wnioskodawca otrzymał od firmy E. kwotę 10.966 zł tytułem wypłaty należności za ustanowienie służebności przesyłu (tak opisano ten przychód w informacji PIT-8C za 2010r. wystawionej przez firmę E.). Kwota ta została wypłacona na podstawie wyroku Sądu Rejonowego z dnia 10 lutego 2010r., który orzekł m.in., iż wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu nie może stanowić dochodów właściciela nieruchomości obciążonej, a jedynie ekwiwalentne świadczenie za uszczerbek. Zdaniem wnioskodawcy wypłata tego świadczenia powinna być traktowana jako odszkodowanie, a nie jako wynagrodzenie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłacone ekwiwalentne świadczenie w kwocie 10.966 zł może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem wnioskodawcy, wypłacone świadczenie w kwocie 10.966 zł jest odszkodowaniem za straty, jakie poniósł w związku z wybudowaniem infrastruktury energetycznej przez firmę E. Było to świadczenie jednorazowe. W ocenie wnioskodawcy, uzyskana przez niego kwota powinna być zwolniona z opodatkowania.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 305 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do regulacji zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 120 przytoczonej ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

a) ustanowienia służebności gruntowej,
c) rekultywacji gruntów,
d) szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

-w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004r. Nr 261, poz. 2603, ze zm., t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 ze zm.).

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

W myśl art. 305¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. Nr 16, poz. 93) nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 (tj. urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne), prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Natomiast na podstawie art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

Zarówno z brzmienia cyt. art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego jak i z przedstawionego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż wnioskodawca otrzymał za ustanowienie służebności przesyłu wynagrodzenie, a nie odszkodowanie. Co prawda na początku opisu stanu faktycznego wnioskodawca stwierdził, że otrzymana kwota 10.966 zł stanowi odszkodowanie za służebność gruntową, jednakże z pozostałej jego części wynika, iż otrzymana kwota stanowi jednak wynagrodzenie za służebność przesyłu ustanowioną na rzecz firmy E.

Zatem, biorąc pod uwagę stan faktyczny oraz prawny obowiązujący w jego zakresie stwierdzić należy, iż podstawą zwolnienia opisanego we wniosku wynagrodzenia nie może być żaden z powołanych powyżej przepisów art. 21 ust. 1 pkt 3, 3b i 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jak wynika jasno z opisu stanu faktycznego wnioskodawca nie otrzymuje odszkodowania lecz jednorazowe wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, co zresztą zostało potwierdzone przez Sąd Rejonowy, jak wynika z zacytowanego przez wnioskodawcę fragmentu orzeczenia Sądu. Należy również zauważyć, iż w przedstawionym stanie faktycznym nie została również spełniona przesłanka, ze wskazanego przez wnioskodawcę art. 21 ust. 1 pkt 120 powyższej ustawy, dotycząca tytułu wypłaty ww. świadczenia. Tym samym wynagrodzenie to nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania, bowiem katalog zwolnień określony w treści art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera zwolnienia dotyczącego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Stąd też należy zakwalifikować je jako określony w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z innych źródeł.

W myśl tegoż przepisu za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie w szczególności dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpi przysporzenie majątkowe.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż otrzymana kwota wynagrodzenia od firmy E. tytułem ustanowienia służebności przesyłu stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 cyt. ustawy i należy ją wykazać w zeznaniu rocznym za dany rok, w którym została wypłacona (tj. 2010r.) i opodatkować łącznie z pozostałymi dochodami wg obowiązującej w danym roku skali podatkowej.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach