Czy wynagrodzenie przyznane członkowi Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, moż... - Interpretacja - ITPB1/4511-525/16-1/JŁ

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 14.09.2016, sygn. ITPB1/4511-525/16-1/JŁ, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Temat interpretacji

Czy wynagrodzenie przyznane członkowi Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, może być uznane jako przychód z tej działalności podlegający opodatkowaniu, a tym samym podstawą do wystawienia faktury za udział w pracach Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 roku w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2016 roku (data wpływu 20 czerwca 2016 roku) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów dla wynagrodzenia członka Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 czerwca 2016 roku został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodów dla wynagrodzenia członka Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca od kilkunastu lat jest specjalistą profilaktyki uzależnień, pracuje w wielu komisjach rozwiązywania problemów alkoholowych. Jego jedynym źródłem dochodu jest prowadzona działalność gospodarcza. Za udział w pracach tych komisji Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie na podstawie wystawionych faktur. Prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów i opodatkowany jest podatkiem liniowym.

Uchwałą Rady Gminy przyjęto Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii na 2016 roku. W programie tym określona jest wysokość wynagrodzenia dla członków Komisji w formie diety za udział w posiedzeniach komisji.

Zadania własne gminy określone zostały w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym. Zaliczyć do nich można m. in. sprawy ochrony zdrowia.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin.

W ramach realizacji powyższych zadań, na podstawie art. 41 ust. 3 cytowanej ustawy, wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) powołują gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych. W skład powyższych komisji wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych (art. 41 ust. 4 powołanej ustawy). Zasady wynagradzania członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych określa, zgodnie z art. 41 ust. 5 cytowanej ustawy, rada gminy w gminnych programach rozwiązywania problemów alkoholowych. Rada Gminy w drodze uchwały ustaliła wysokość wynagrodzenia członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

Wnioskodawca za pracę na rzecz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wystawił fakturę, a następnie odprowadził podatek dochodowy od przychodów. W ramach Komisji realizuje zadania wyłącznie związane z prowadzoną przez Niego działalnością gospodarczą, tj. przeprowadza rozmowy motywująco-interwencyjne z osobami z problemami alkoholowymi. Wójt Gminy odmówił mu zapłaty za fakturę tłumacząc, iż jest to forma diety za udział w Komisji. Zdaniem Wnioskodawcy, jest to błędna interpretacja przepisów. Wskazuje On ponadto, iż podobne zadania realizuje Punkcie konsultacyjnym w tej samej gminie i faktury są przyjmowane bez uwag i płatności realizowane na bieżąco.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wynagrodzenie przyznane członkowi Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, może być uznane jako przychód z tej działalności podlegający opodatkowaniu, a tym samym podstawą do wystawienia faktury za udział w pracach Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych?

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzenie dla członka powołanej Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie stanowi diet za udział w posiedzeniach, jest uznawane jako wynagrodzenie za pracę w komisji. Zatem wynagrodzenie za ww. pracę osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą może zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej i rozliczać się z tych przychodów z fiskusem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są m. in.:

  • pkt 2 działalność wykonywana osobiście,
  • pkt 3 pozarolnicza działalność gospodarcza.

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje działalności wykonywanej osobiście przez określenie jej cech, lecz wskazuje w art. 13, jakiego rodzaju przychody kwalifikują się do tej działalności. Zgodnie z art. 13 pkt 6 ww. ustawy są to m. in.: przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Natomiast w przypadku źródła przychodów, jakim jest działalność gospodarcza, w ustawie podatku dochodowym od osób fizycznych przyjęto regułę, że do tego źródła zaliczane są przychody podatnika, jeżeli prowadzi on działalność gospodarczą w warunkach określonych w ww. ustawie.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

  1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
  2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
  3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

  • prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

W przytoczonej definicji ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wylicza (pod literami a-c) różnego rodzaju aktywności uznawane za działalność gospodarczą. Zwrócić należy uwagę, że jest to wyliczenie wyczerpujące, a nie przykładowe. Ponadto, treść cyt. przepisu wskazuje na to, że jeśli podatnik osiąga przychody, które odpowiadają opisowi przychodów z innego - niż działalność gospodarcza - źródła przychodów i jednocześnie nie zostały (nie mogą zostać) zaliczone do przychodów z działalności gospodarczej, to stanowią przychód z tego właśnie innego źródła przychodów.

Uzupełnieniem treści powyższego przepisu jest art. 5b ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
  2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
  3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

W związku z powyższym, aby podatnik mógł zaliczyć uzyskiwane przychody do źródła przychodów z działalności gospodarczej musi:

  • spełniać przesłanki pozytywne wynikające z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz
  • nie mogą zachodzić łącznie przesłanki negatywne, o których mowa w art. 5b ust. 1 powyższej ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jako specjalista profilaktyki uzależnień prowadzi w tym zakresie działalność gospodarczą. Jest On jednocześnie członkiem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, za co otrzymuje wynagrodzenie.

W uchwalonym przez Radę Gminy Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii na 2016 rok określona została wysokość wynagrodzenia dla członków Komisji w formie diety za udział w posiedzeniach komisji.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 487), prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin. W szczególności zadania te obejmują:

  • zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu;
  • udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie;
  • prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych;
  • wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych;
  • podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 131 i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego;
  • wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej.

Zgodnie z art. 41 ust. 2 powyższego aktu prawnego realizacja zadań, o których mowa w ust. 1, jest prowadzona w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych stanowiącego część strategii rozwiązywania problemów społecznych, uchwalanego corocznie przez radę gminy, uwzględniającego cele operacyjne dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, określone w Narodowym Programie Zdrowia. Gminny program jest realizowany przez ośrodek pomocy społecznej, o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej, lub inną jednostkę wskazaną w tym programie. W celu realizacji gminnego programu wójt (burmistrz, prezydent miasta) może powołać pełnomocnika.

Na podstawie art. 41 ust. 3 tej ustawy, wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) powołują gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, w szczególności inicjujące działania w zakresie określonym w ust. 1 oraz podejmujące czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego. W skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych (art. 41 ust. 4 ww. ustawy). Natomiast z art. 41 ust. 5 ww. ustawy wynika, iż zasady wynagradzania członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych określa rada gminy w gminnych programach rozwiązywania problemów alkoholowych.

Gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych działają nie tylko w oparciu o ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, lecz również na podstawie regulaminów, w których określa się jej zadania i uprawnienia. Zgodnie regulaminem Gminnej komisji rozwiazywania problemów alkoholowych, której członkiem jest Wnioskodawca, komisję powołuje oraz określa skład Wójt Gminy w drodze zarządzenia. Do uprawnień Wójta należy powoływanie oraz odwoływanie członków komisji. Odwołać ich może zarówno z własnej inicjatywy, jak również na wniosek przewodniczącego komisji. Zgodnie z regulaminem przewodniczący kieruje pracami komisji. Nadzór nad jej działalnością sprawuje pełnomocnik Wójta. Może on również wydawać zalecenia dotyczące pracy komisji, a członkowie mają obowiązek się do nich zastosować niezwłocznie.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż przychody otrzymywane przez Wnioskodawcę jako członka Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, należy zakwalifikować - zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, tj. jako przychód z udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy łub administracji państwowej albo samorządowej. Jak bowiem wyraźnie wskazano we wniosku, zgodnie z uchwalonym przez Radę Gminy Programem, wynagrodzenie członków Komisji stanowi dietę za udział w jej posiedzeniach. Przychody tego rodzaju wymienione są wprost w treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie odpowiada opisowi zawartemu w tym przepisie.

Ponadto, w przedstawionej sytuacji nie są spełnione przesłanki art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jednocześnie zachodzą łącznie przesłanki negatywne, o których mowa w art. 5b ust. 1 tej ustawy. Nie można bowiem uznać, iż Wnioskodawca jako członek Komisji rozwiązywania problemów alkoholowych świadczy na jej rzecz usługi, a tym bardziej że wykonuje działalność wytwórczą, budowlaną, handlową. Świadczy to o nie wypełnieniu przesłanek art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Natomiast - analizując sytuację Wnioskodawcy w kontekście treści art. 5b ust. 1 ustawy - stwierdzić należy, że Wnioskodawca jako członek Komisji wykonuje czynności pod nadzorem pełnomocnika wskazanego przez Wójta, w miejscu i czasie wyznaczonym. W związku z pracami Komisji nie może być również mowy o indywidualnej odpowiedzialności Wnioskodawcy wobec osób trzecich za rezultat czynności podjętych w ramach Komisji. Z istoty prowadzenia działalności gospodarczej wynika, że osoba prowadząca działalność gospodarczą (w tym również osoba samozatrudniona) prowadzi ją na własny rachunek i na własne ryzyko. Ryzyko gospodarcze związane z działalnością gospodarczą to np. ryzyko inwestycyjne, czyli prawdopodobieństwo nieuzyskania przewidywanych (względnie oczekiwanych) wyników ekonomiczno-finansowych związanych z tą działalnością lub też podejmowanym przedsięwzięciem. Takiego ryzyka gospodarczego Wnioskodawca, jako członek Komisji nie ponosi.

W związku z powyższym przychody otrzymywane przez Wnioskodawcę, jako członka Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, nie mogą być zaliczone do przychodów z działalności gospodarczej. Wynagrodzenie, o którym mowa we wniosku, stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy