Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z nieodpłatnym świadczeniem. - Interpretacja - ILPB1/4511-1-71/16-2/SŚ

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 26.04.2016, sygn. ILPB1/4511-1-71/16-2/SŚ, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z nieodpłatnym świadczeniem.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2016 r. (data wpływu 27 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z nieodpłatnym świadczeniem jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z nieodpłatnym świadczeniem.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Polski w zakresie produkcji i sprzedaży profili do zabudowy.

Spółka zatrudnia pracowników, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j.: Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 ze zm.). Spółka udostępnia wybranym pracownikom samochody osobowe, stanowiące własność Spółki lub użytkowane na podstawie umowy leasingu, umowy najmu lub innej o podobnym charakterze, w celu wykonywania obowiązków służbowych (dalej: Pracownicy mobilni). Charakter pracy wykonywanej przez Pracowników mobilnych wymaga od nich dyspozycyjności i gotowości do pracy o różnych porach dnia, praca ta wiąże się z częstymi wyjazdami służbowymi i pracą w terenie. Z uwagi na mobilny charakter czynności wykonywanych służbowo przez pracowników oraz wymaganą od nich dyspozycyjność, Spółka podjęła decyzję o ustaleniu z Pracownikami mobilnymi, że udostępnione im samochody osobowe będą mogły być parkowane w bezpiecznym miejscu znajdującym się w pobliżu miejsca zamieszkania Pracownika mobilnego.

Spółka zobowiązuje pracownika do dbania o powierzony samochód służbowy. Parkowanie bądź garażowanie w miejscu zamieszkania Pracownika mobilnego ma na celu zapewnić mobilność oraz dyspozycyjność w wykonywaniu obowiązków służbowych, jednocześnie umożliwiając mu sprawowanie nadzoru nad powierzonym samochodem. W konsekwencji, Pracownicy mobilni Spółki wykorzystują powierzone im samochody także w celu dojazdu do miejsca wykonywania obowiązków służbowych, w tym do klientów oraz siedziby Spółki z ustalonego miejsca parkowania oraz z powrotem, w szczególności zatem Pracownicy mobilni dojeżdżają samochodami z pracy do swojego miejsca zamieszkania oraz z miejsca zamieszkania do pracy.

Pracownicy mobilni podpisują ze Spółką porozumienia, oświadczenia, zgodnie z którymi zobowiązują się do parkowania samochodów służbowych w określonych miejscach w celu dbania o powierzone im mienie Spółki oraz w celu utrzymania pełnej gotowości do wyjazdu służbowego niezależnie od dnia i godziny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w związku z użytkowaniem przez Pracowników mobilnych udostępnionych przez Spółkę samochodów osobowych w celu dojazdów pomiędzy miejscem zamieszkania Pracownika mobilnego a miejscami wykonywania zadań służbowych w okolicznościach wskazanych w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego na Spółce ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych ze względu na powstanie po stronie Pracowników mobilnych przychodu z nieodpłatnych świadczeń...

Zdaniem Wnioskodawcy w związku z użytkowaniem przez Pracowników mobilnych udostępnionych przez Spółkę samochodów osobowych w celu dojazdów pomiędzy miejscem zamieszkania Pracownika mobilnego a miejscami wykonywania zadań służbowych w okolicznościach wskazanych w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego po stronie Pracowników mobilnych nie powstaje przychód z nieodpłatnych świadczeń i w konsekwencji na Spółce nie ciążą z tego tytułu obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.; dalej: updof), za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na podstawie powyższego przepisu należy dojść do wniosku, że przychodem ze stosunku pracy jest również wartość otrzymywanych przez pracownika nieodpłatnych świadczeń od pracodawcy. Na podstawie informacji przedstawionych w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że Pracownicy mobilni Spółki otrzymują do dyspozycji samochody osobowe w celu realizacji zadań służbowych, w szczególności dojazdów na spotkania z klientami, ale również dojazdów do siedziby Spółki, ze względu na konieczność pozostawania dyspozycyjnym. Udostępnienie samochodu służbowego odbywa się nieodpłatnie, a zatem Pracownik mobilny nie ponosi odpłatności za wykorzystywanie udostępnionego pojazdu do celów służbowych.

Mając na uwadze charakter pracy Pracowników mobilnych, tj. konieczność pozostawania w dyspozycji pracodawcy, gotowości do wykonywania zadań służbowych, wykonywanie pracy w terenie i odbywanie częstych wyjazdów do klientów Spółki Wnioskodawca podjął decyzję o oddaniu samochodów Pracownikom mobilnym do dyspozycji również na czas dojazdu do i z miejsca zamieszkania Pracowników mobilnych. Nierzadko bowiem Pracownik mobilny rozpoczyna pracę od wyjazdu na spotkanie do klienta Spółki, często we wczesnych godzinach porannych, a możliwość skorzystania z samochodu Spółki rozpoczynając pracę w miejscu zamieszkania pozwala Spółce maksymalnie wykorzystać zasoby i sprawnie realizować założone działania z korzyścią dla Spółki. Dodatkowo, udostępnienie pojazdów w związku z dojazdami do i z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania obowiązków służbowych wiąże się z pewnymi dodatkowymi obowiązkami nałożonymi na Pracowników mobilnych, przykładowo w zakresie zapewnienia możliwie bezpiecznego miejsca parkowania pojazdu w pobliżu miejsca zamieszkania Pracownika mobilnego. Zdaniem Spółki, korzystanie przez Pracowników mobilnych z samochodów służbowych również w celu dojazdu pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem wykonywania pracy, które może być inne w każdym dniu służy wyłącznie interesom Spółki jako pracodawcy i pozwala na osiąganie przez nią lepszych wyników.

W omawianej sprawie, zdaniem Wnioskodawcy, trudno mówić o wystąpieniu po stronie Pracowników mobilnych przychodu z nieodpłatnych świadczeń, ponieważ możliwość dojazdu do i z miejsca zamieszkania do miejsca pracy nie powoduje powstanie po stronie tego Pracownika żadnej osobistej korzyści. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13) określił cechy istotne kategorii innych nieodpłatnych świadczeń jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 updof. Na tej podstawie należy stwierdzić, iż nie każde nieodpłatne świadczenie otrzymane przez pracownika od pracodawcy, powodować będzie wystąpienie przychodu z nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 updof. Za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

  1. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  3. korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Spółki w przedstawionym stanie faktycznym i opisie zdarzenia przyszłego, nie zostaną spełnione dwa pierwsze warunki. Pracownicy nie otrzymują prawa do korzystania z samochodu służbowego w sposób w pełni dobrowolny. Zgodnie z polityką flotową Spółki, w przypadku parkowania samochodu w pobliżu miejsca zamieszkania Pracownika mobilnego (podyktowanego dbałością Pracownika o powierzone mienie, jego gotowością do wykonywania obowiązków służbowych itp.) dojazd Pracownika mobilnego samochodem służbowym do miejsca wykonywania obowiązków służbowych jest traktowany jako przejazd służbowy. Pracownik odpowiada za prawidłowe i bezpieczne parkowanie pojazdu. Dlatego też nie można uznać, że wykorzystanie samochodów służbowych służy sfinansowaniu kosztów dojazdu do pracy.

Trudno też stwierdzić, że dojazd samochodem służbowym na trasie miejsce świadczenia pracy miejsce zamieszkania/pobytu, leży tylko i wyłącznie w interesie Pracownika. Takie rozwiązanie sprawia, że Pracownik jest w gotowości do wykonywania czynności służbowych. Tym samym, Pracownik jest w stanie wykonać więcej pracy w krótszym przedziale czasowym. Dla Wnioskodawcy wiąże się to z konkretnymi oszczędnościami, szczególnie czasu, a także w wielu przypadkach większym zadowoleniem kontrahentów, do których Pracownicy docierają sprawniej i szybciej (bez konieczności dojeżdżania do siedziby Spółki). Spółka widzi w tym także źródło znacznych oszczędności finansowych, szczególnie w sytuacji, gdy klient znajduje się bliżej miejsca zamieszkania Pracownika niż siedziby Spółki.

Powyższe stanowisko podzielają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 18 września 2015 r. (sygn. ILPB2/4511-1-574/15-2/JK) stwierdził, że przydzielenie samochodu służbowego i wyznaczenie miejsca garażowania (parkowania) w bezpiecznym miejscu wynikające z charakteru pracy na danym stanowisku nie stanowi przychodu pracownika ze stosunku pracy, o ile samochód ten jest wykorzystywany w celach służbowych. W konsekwencji przejazdy z miejsca parkowania do siedziby Wnioskodawcy lub miejsca wykonywania pracy nie generują również przychodu ze stosunku pracy. Przychód ze stosunku pracy nie powstaje bowiem w sytuacji gdy przejazdy z oraz do miejsca parkowania, a także garażowanie (parkowanie) stanowią realizację celu służbowego jakim jest dbałość o powierzone mienie Wnioskodawcy i umożliwiają sprawne i efektywne wypełnianie powierzonych zadań. Reasumując, należy stwierdzić, że przejazdy pracowników, z którymi zostanie zawarta umowa, z miejsca garażowania (parkowania) samochodu służbowego do miejsca wykonywania obowiązków służbowych (do siedziby Wnioskodawcy lub miejsca wykonywania pracy) o ile nie służą osobistym celom pracownika lecz stanowią realizację zadań służbowych nie stanowią nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem ich wartości nie można uznawać za przychód pracownika ze stosunku pracy. W konsekwencji, po stronie Wnioskodawcy nie powstaną obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Podobne stanowisko wyraził również:

  • Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 14 października 2015 r. (sygn. IPTPB1/4511-452/15-2/MM) oraz w interpretacji indywidualnej z dnia 29 września 2015 r. (sygn. IPTPB1/4511-356/15-4/MM), a także
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 2 października 2015 r. (sygn. ITPB2/4511-735/15/RS) oraz
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 7 sierpnia 2015 r. (sygn. IPPB4/4511-778/15-2/PP) i interpretacji indywidualnej z dnia 6 lipca 2015 r. (sygn. IPPB2/4511-402/15-2/LS).

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z użytkowaniem przez Pracowników mobilnych udostępnionych przez Spółkę samochodów osobowych w celu dojazdów pomiędzy miejscem zamieszkania Pracownika mobilnego a miejscami wykonywania zadań służbowych w okolicznościach wskazanych w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego po stronie Pracowników mobilnych nie powstaje przychód z nieodpłatnych świadczeń i w konsekwencji na Spółce nie ciążą z tego tytułu obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Przepisy dotyczące określania przychodu ze stosunku pracy, w szczególności dotyczące innych nieodpłatnych świadczeń, należy rozpatrywać w kontekście przepisów obowiązujących pracowników, określających m.in. zasady użytkowania i dbania o powierzone pracownikom mienie.

Jak wynika z dyspozycji art. 124 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502, z póżn. zm.), pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

  1. pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności,
  2. narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,

odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.

Z kolei art. 124 § 2 Kodeksu pracy stanowi, że pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wymienione w § 1, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się.

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Wnioskodawca udostępnia swoim pracownikom (pracownikom mobilnym) samochody służbowe wyłącznie jako narzędzie pracy, ponieważ od pracowników mobilnych wymaga się pracy poza miejscem siedziby Spółki oraz dyspozycyjności.

Ponadto pracownicy mobilni zostali zobligowani, na podstawie podpisanego porozumienia ze Spółką, do parkowania bądź garażowania samochodów w pobliżu miejsca zamieszkania, dbanie o powierzone mienie oraz gotowość do wyjazdu służbowego niezależnie od dnia oraz godziny.

W związku z tym, należy stwierdzić, że przydzielenie pracownikowi samochodu służbowego i wyznaczenie miejsca parkowania lub garażowania w bezpiecznym miejscu, wynikające z charakteru pracy na danym stanowisku nie stanowi przychodu dla pracownika ze stosunku pracy, pod warunkiem, że samochód służbowy wykorzystywany jest wyłącznie w celach służbowych. W konsekwencji przejazdy z miejsca parkowania lub garażowania do miejsca wykonywania pracy i z miejsca pracy do miejsca parkowania lub garażowania (na podstawie warunków użytkowania samochodu służbowego określonych na podstawie porozumienia pracodawcy z pracownikiem) nie generują przychodu ze stosunku pracy.

Przychód ze stosunku pracy nie powstaje w sytuacji, kiedy przejazdy samochodem służbowym z oraz do miejsca parkowania lub garażowania stanowią realizację celu służbowego jakim w tej sytuacji są: dyspozycyjność, praca poza siedzibą firmy oraz dbanie o powierzone mienie pracodawcy.

W takim przypadku należy stwierdzić, że używanie samochodów służbowych służy wyłącznie realizowaniu zadań pracowniczych i dbanie o powierzone pracownikom mienie. Zatem, w takiej sytuacji nie następuje przysporzenie majątkowe dla pracownika w postaci nieodpłatnego świadczenia.

W świetle wskazanych wyżej przepisów oraz informacji przedstawionych we wniosku należy zaznaczyć, że przejazdy pracowników na trasie z miejsca zamieszkania do siedziby Spółki lub innego miejsca wykonywania zadań pracowniczych (zadań służbowych) i w kierunku odwrotnym o ile nie służą osobistym celom pracownika lecz stanowią realizację zadań służbowych nie stanowią nieodpłatnego świadczenia o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odpowiadając wprost na pytanie Wnioskodawcy stwierdzić należy, że w związku z użytkowaniem przez pracowników mobilnych udostępnionych przez Spółkę samochodów osobowych w celu dojazdów pomiędzy miejscem zamieszkania Pracownika mobilnego a miejscem wykonywania zadań służbowych w okolicznościach wskazanych we wniosku na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż po stronie pracowników mobilnych nie występuje przychód z nieodpłatnych świadczeń.

Podsumowując, Spółka jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych nie będzie zobowiązana do ustalenia przychodu po stronie pracownika i tym samym pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu