Temat interpretacji

Czy odszkodowanie otrzymane w wykonaniu wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) za bezprawne wykorzystywanie znaku towarowego korzystać będzie ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 czerwca 2015 r. (data wpływu 22 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W roku 2006 Wnioskodawca postanowił rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie produkcji farb. W tym celu zawiązał i zarejestrował w ewidencji działalności gospodarczej spółkę cywilną, rozpoczął także rozmowy z inwestorami branżowymi w sprawie dokapitalizowania podjętego przedsięwzięcia. W międzyczasie Wnioskodawca - jako współtwórca słownego znaku towarowego - złożył wniosek w Urzędzie Patentowym RP o udzielenie prawa ochronnego na stworzony słowny znak towarowy. Na przełomie lat 2006-2007 Wnioskodawca podjął przygotowania do produkcji farb; dokonał zakupu surowców niezbędnych do przeprowadzenia prób produkcyjnych oraz przeprowadził stosowne próby. Finalnie jednak Spółka nie rozpoczęła działalności produkcyjnej i uległa rozwiązaniu w dniu 30 kwietnia 2008 r. Zgłoszony uprzednio znak towarowy został objęty prawem ochronnym udzielonym decyzją Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 kwietnia 2012 r. Opisane prawo ochronne było i jest naruszane przez podmiot trzeci poprzez umyślne i uporczywe używanie znaku towarowego w obrocie gospodarczym niemal identycznego do objętego rejestracją z wniosku Zainteresowanego. Przez wzgląd na powyższe zrodził się spór prawny pomiędzy Współtwórcami znaku a podmiotem naruszającym przysługujące im prawo. Roszczenia Wnioskodawcy względem podmiotu trzeciego obejmują zaniechanie naruszania prawa ochronnego na przedmiotowy znak towarowy oraz zapłatę odszkodowania. Zasadność zgłoszonych roszczeń jest kwestionowana przez stronę przeciwną. W zaistniałej sytuacji Wnioskodawca wystąpił na drogę sądową celem dochodzenia przysługujących jemu praw. Istnieje prawdopodobieństwo, że na mocy prawomocnego wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) dojdzie do zaniechania naruszania prawa ochronnego na znak towarowy oraz wypłaty odszkodowania na podstawie art. 296 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 182, poz. 1228, z 2012 r., poz. 1544), zwanej dalej: PWP. Wzmiankowany znak towarowy nie jest wykorzystywany w działalności gospodarczej, nie służy również prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej i nie stanowi składnika majątku w rozumieniu art. 5a pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy odszkodowanie otrzymane w wykonaniu wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) za bezprawne wykorzystywanie znaku towarowego korzystać będzie ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, na przedstawione wyżej zapytanie należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z powyższej regulacji prawnej wynika, iż wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych, wydanych na podstawie tych ustaw. Tym samym, w sytuacji gdy wysokość odszkodowania lub zasady jego ustalania nie wynikają wprost z treści przepisu stanowiącego tytuł wypłaty, zwolnienie podatkowe nie będzie mieć zastosowania.

Jednocześnie, stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3b PDOF, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 3b PDOF posłużył się sformułowaniem inne odszkodowania lub zadośćuczynienia. Jest to niejednokrotnie stosowana w aktach prawnych konstrukcja tak zwanego katalogu otwartego, którą prawodawca posługuje się, gdyż częstokroć niemożliwe jest enumeratywnie wyliczyć lub kazuistycznie wskazać wszystkie możliwe do zaistnienia sytuacje.

Przez określenie inne odszkodowania lub zadośćuczynienia, zgodnie ze stosowaną wykładnią, rozumie się te odszkodowania, których wprost nie wymieniono w katalogu zwolnień podatkowych, natomiast spełniają one (poza wyjątkami określonymi w lit. a i b) powyższy warunek, tj. podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa. Będą to przede wszystkim zwolnienia inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw (vide: wyrok NSA z 25 czerwca 2014 r., II FSK 1783/12, Legalis). Prezentowane w tym zakresie stanowisko znajduje również potwierdzenie w literaturze przedmiotu (vide: Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, red. dr Janusz Marciniuk, C.H. Beck 2015).

Zakres omawianego zwolnienia został ograniczony przez ustawodawcę poprzez wskazanie na kategorie odszkodowań niekorzystających ze zwolnienia od podatku. I tak, ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3b PDOF nie korzysta odszkodowanie otrzymane na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz odszkodowanie obejmujące tzw. utracone korzyści (lucrum cessans). Wyrażone stanowisko potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 października 2008 r. (sygn. II FSK 888/07), w którym stanął na stanowisku, że ustawodawca w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b PDOF wyraźnie wyłączył odszkodowanie z tytułu utraconego zysku z zakresu wymienionego powyżej zwolnienia. Tym samym, wypłatom w zakresie lucrum cessans odmówił charakteru odszkodowawczego w rozumieniu prawa podatkowego. Twierdzenie to - słuszne w odniesieniu do odszkodowań, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PDOF - nie może być jednak rozciągane na wszystkie odszkodowania; dotyczy wyłącznie odszkodowań innych, czyli niewymienionych w przepisach poprzedzających, tj. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOF. A contrario, zgodnie z ww. przywołaną sentencją Naczelnego Sądu Administracyjnego, odszkodowanie w zakresie utraconych korzyści objęte jest zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOF, w sytuacji gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

W analizowanym przypadku oznacza to, że ewentualnie otrzymane odszkodowanie będzie wolne od podatku dochodowego, gdyż nie zachodzą przesłanki powodujące utratę zwolnienia przedmiotowego.

Punkt wyjścia dla prawnopodatkowej oceny przedstawionego zagadnienia stanowią przepisy PWP. Aby ocenić, czy i w jakim zakresie odszkodowania dochodzone w oparciu o art. 296 ust. 1 PWP będą korzystały ze zwolnienia, należy w pierwszej kolejności przepis ten przytoczyć.

Zgodnie z art. 296 ust. 1 PWP, osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody:

1. na zasadach ogólnych albo
2. poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego.

Analizując w powyższym kontekście przepisy podatkowe należy dokonać subsumpcji treści art. 21 ust. 1 pkt 3 PDOF pod hipotezę normy prawnej art. 296 ust. 1 PWP, w zakresie stwierdzenia czy art. 296 PWP określa wysokość lub zasady ustalania odszkodowania oraz czy odszkodowanie to nie jest wyłączone ze zwolnienia wolą ustawodawcy, tj. nie mieści się w dyspozycji przepisów art. 21 ust. 3 lit. a)-g) ustawy o PDOF. Podkreślenia wymaga, iż ustawodawca nie stawia wymogu, aby w przepisach odrębnych były określone jednocześnie wysokość i zasady ustalania wysokości odszkodowania. Występujący pomiędzy wyrazami wysokość, zasady spójnik lub będący alternatywą oznacza, że powinna być określona bądź to wysokość odszkodowania, bądź zasady jego ustalania.

Zdaniem Wnioskodawcy, sformułowanie użyte przez ustawodawcę w art. 296 ust. 1 PWP umożliwia zastosowanie zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOF w odniesieniu do dochodzonego roszczenia.

W ocenie Wnioskodawcy, spełnienie warunków w zakresie określenia wysokości lub zasad ustalania wysokości odszkodowania w odrębnych przepisach następuje zarówno w zakresie art. 296 ust. 1 lit. pkt 1 PWP, jak i w zakresie art. 296 ust. 1 pkt 1 PWP.

W myśl art. 363 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2014 r., poz. 121) - do zastosowania którego odsyła ww. art. 296 ust. 1 pkt 1 PWP - naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (art. 363 § 2 Kodeksu cywilnego).

Z powyższego wynika, że odszkodowanie wypłacone w wykonaniu wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) w oparciu o art. 296 ust. 1 pkt 1 PWP - jako wynikające wprost z przepisów art. 296 ust. 1 pkt 1 PWP w zw. z art. 363 ustawy Kodeks cywilny - korzysta ze zwolnienia wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3 PDOF.

Wyrażone stanowisko znajduje potwierdzenie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2012 r. (sygn. III Sa/Wa 2080/11), w którym sąd stwierdził, że Skoro ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. odesłał do art. 417 K.c. i w żadnym innym przepisie nie określił ani zasad ustalania odszkodowania, ani jego wysokości, to tym samym przyjął, iż należy stosować w tym zakresie przepisy Kodeksu cywilnego. Zgodnie z twierdzeniem Skarżącej zasady ustalania odszkodowania zostały określone w art. 361, art. 362 i art. 363 K.c.

Art. 361 § 1 K.c. stanowi, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Według postanowień § 2 tego artykułu, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wskazany przepis zawiera ogólną normę regulującą granice odpowiedzialności z punktu widzenia związku przyczynowego oraz określa związek przyczynowy między działaniem lub zaniechaniem zobowiązanego a powstałym skutkiem w postaci szkody jako przesłankę odpowiedzialności cywilnej za szkodę. Według postanowień art. 362 K.c., jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Cytowany przepis stanowi podstawę ograniczenia obowiązku naprawienia z uwagi na przyczynienie się poszkodowanego do jej wyrządzenia. Dłużnik nie powinien ponosić ciężaru kompensowania szkody w zakresie, w jakim spowodowanie uszczerbku przypisać można wierzycielowi. Zgodnie z art. 363 § 1 K.c., naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. § 2 tego artykułu stanowi, iż jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Ww. przepis określa sposób naprawienia szkody, wskazując na możliwość skompensowania szkody bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, jednocześnie zapewniając poszkodowanemu prawo dokonania wyboru. Wskazuje też, jak powinna być określona wysokość odszkodowania. Niewątpliwie powyżej przytoczone przepisy określają zasady, według których powinno być określone odszkodowanie oraz sposób określenia wysokości odszkodowania. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego, wyraz zasada znaczy: prawo rządzące jakimiś procesami, zjawiskami; też: formuła wyjaśniająca to prawo, norma postępowania, ustalony na mocy jakiegoś przepisu lub zwyczaju sposób postępowania w danych okolicznościach, podstawa funkcjonowania lub konstrukcji czegoś (Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, wydanie Internetowe). Ww. przepisy zawierają normy postępowania, które wytyczają sposób ustalania odszkodowania, zakreślają granice odszkodowania, wskazują kryteria jakie należy uwzględnić, normują kwestię obliczania wysokości odszkodowania. Należy więc stwierdzić, iż organ interpretacyjny błędnie przyjął, że w przypadku takim jak przedstawiony we wniosku Skarżącego o wydanie interpretacji indywidualnej zasady ustalania odszkodowania nie wynikają z przepisów odrębnych ustaw i tym samym nie została spełniona przesłanka z art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Owo błędne założenie doprowadziło organ do nieprawidłowych wniosków. Ponownie rozpoznając niniejszą sprawę organ zobowiązany jest uwzględnić powyżej wyrażone stanowisko Sądu, treść ww. cytowanego uzasadnienia wyroku WSA w Warszawie potwierdza jednoznacznie, że odesłanie do zasad Kodeksu cywilnego jest w pewnym znaczeniu odesłaniem do ustawy, która reguluje warunki w zakresie określenia wysokości lub zasad ustalania odszkodowania. W rezultacie odszkodowanie wypłacane w oparciu o art. 296 ust. 1 pkt 1 PWP winno korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOF.

Zwolnieniu od podatku dochodowego podlegać będzie również odszkodowanie, którego podstawę wypłaty stanowi art. 296 ust. 1 pkt 2 PWP. Ów przepis bowiem wprost wskazuje wysokość odszkodowania należnego osobie, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone.

Wsparciem zaprezentowanego stanowiska pozostaje interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 lutego 2012 r. (znak IPPB4/415-908/11-2/SP), wydana na kanwie analogicznego stanu faktycznego, w której wskazano:

Należy uznać, iż przedmiotowe odszkodowanie przysługujące Wnioskodawcy w związku z naruszeniem autorskich praw majątkowych jest odszkodowaniem zasądzonym na mocy ugody sądowej, a podstawą jego zasądzenia jest art. 79 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Oznacza to, iż Wnioskodawcy przyznano odszkodowanie, którego zasady ustalania i wysokość wynikają wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i równocześnie odszkodowanie to nie zostało wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A zatem odszkodowanie to podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Biorąc pod uwagę stan faktyczny opisany w treści wniosku oraz przywołane przepisy prawa stwierdzić należy, iż odszkodowanie otrzymane na podstawie ugody sądowej, w związku z naruszeniem autorskich praw majątkowych, na podstawie z art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jako niewymienione w katalogu odszkodowań wyłączonych ze zwolnienia, o których mowa w powołanym art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym.

Przywołana interpretacja zapadła w sprawie dotyczącej odszkodowania, którego podstawę wypłaty stanowiło naruszenie przepisów o prawie autorskim, niemniej zasady jego określania zostały ustalone w niemal identyczny sposób, jak w art. 296 ust. 1 lit. pkt 2 PWP i dlatego znajdzie ona również zastosowanie w niniejszej sprawie.

Odszkodowanie, o którego wypłatę ubiega się Wnioskodawca, nie odpowiada żadnej z przesłanek wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o PDOF, wywierających wpływ na utratę zwolnienia.

Z oczywistych względów w analizowanym przypadku nie znajdą zastosowania wyłączenia wymienione w treści art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-d). Źródłem roszczeń Zainteresowanego nie jest bowiem stosunek służbowy, w tym stosunek pracy. Źródła tego nie stanowią także przepisy o zakazie konkurencji.

Przedmiotowe odszkodowanie, którego dochodzenie umożliwia art. 296 ust. 1 PWP, nie dotyczy składnika majątku związanego z prowadzą działalnością gospodarczą oraz z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej. Ów znak towarowy nie stanowi bowiem składnika majątku w rozumieniu art. 5a pkt 2 ustawy o PDOF i nie jest wykorzystywany w działalności gospodarczej. Powyższe okoliczności powodują, iż wyłączenia spod działania przedmiotowego zwolnienia określone w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. e) i f) ustawy o PDOF nie obejmą roszczeń dochodzonych przez Wnioskodawcę.

Jednocześnie nie będzie miało zastosowania wyłączenie od zwolnienia wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o PDOF, ponieważ norma ta ustanawia zwolnienie przedmiotowe odnoszące się do odszkodowań wynikających z ugód sądowych, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów prawa.

Biorąc powyższe pod uwagę należy skonstatować, iż uzyskane na podstawie art. 296 ust. 1 PWP odszkodowanie - jako spełniające wszystkie przesłanki określone w tym przepisie - korzystać będzie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 PDOF.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże, na podstawie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu.

Co więcej należy wskazać, że zdanie wstępne art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy zostało zmienione na mocy ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328, z późn. zm.). Nowe brzmienie przepisu zgodnie z art. 14 zmieniającej ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

W niniejszej sprawie wątpliwości Zainteresowanego wzbudza możliwość zwolnienia od podatku odszkodowania otrzymanego w wykonaniu wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) za bezprawne wykorzystanie znaku towarowego. Według Wnioskodawcy istnieje prawdopodobieństwo, że na mocy prawomocnego wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) dojdzie do zaniechania naruszania prawa ochronnego na znak towarowy oraz wypłaty odszkodowania na podstawie art. 296 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Przy czym, jak wskazano, znak towarowy nie jest wykorzystywany w działalności gospodarczej, nie służy również prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej i nie stanowi składnika majątku w rozumieniu art. 5a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Art. 296 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410) stanowi, że osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody:

1. na zasadach ogólnych albo
2. poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego.

Zgodnie natomiast z art. 363 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (art. 363 § 2 Kodeksu cywilnego).

Z powyższego wynika, że zasady ustalania przedmiotowego odszkodowania wypłaconego w wykonaniu wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) będą wynikały wprost z przepisów art. 296 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo własności przemysłowej w zw. z art. 363 ustawy Kodeks cywilny albo wysokość tego odszkodowania będzie wynikała z art. 296 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo własności przemysłowej, z których to przepisów wszystkie są przepisami aktów prawnych rangi ustawy. Jednocześnie nie zostaną spełnione przesłanki negatywne określone w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawierającym katalog odszkodowań i zadośćuczynień wyłączonych ze zwolnienia które uniemożliwiałyby zastosowanie zwolnienia od podatku uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 tejże ustawy.

Podsumowując, wskazane w treści wniosku odszkodowanie otrzymane w wykonaniu wyroku sądowego (ewentualnie ugody sądowej) za bezprawne wykorzystywanie znaku towarowego korzystać będzie ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ spełni przesłanki wynikające z uregulowań art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Podkreślenia jednak wymaga, że w niniejszej interpretacji oparto się na przedstawionym przez Wnioskodawcę opisie zdarzenia przyszłego, z którego wynika, że rzeczone odszkodowanie spełni przesłanki umożliwiające skorzystanie z dobrodziejstwa zwolnienia uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku, gdy przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego będzie różnił się od zdarzenia, które wystąpi w rzeczywistości, to wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Zainteresowanego w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia, gdyż tut. Organ w toku wydawania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego nie ma stosownego umocowania umożliwiającego weryfikację przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Należy też zauważyć, że to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi dla siebie korzystne skutki prawne.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej tut. Organ informuje, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Ponadto należy wskazać, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, że zdaniem organu podatkowego tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Wskazane rozstrzygnięcia zapadły bowiem w innych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 883 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu