Temat interpretacji

Czy wypłata wskazanych w stanie faktycznym świadczeń (w tym wypłata w drodze kulancji/świadczeń ex gratia) na rzecz uprawnionego (ubezpieczonego, uposażonego, poszkodowanego) skutkuje po stronie Spółki obowiązkiem sporządzenia i przesłania do podatnika i właściwego Urzędu Skarbowego informacji podatkowej PIT-8C?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 października 2015 r. (data wpływu 12 października 2015 r.) uzupełniony pismem z dnia 26 listopada 2015 r. (fax data nadania 27 listopada 2015 r., data wpływu 27 listopada 2015 r., za pośrednictwem poczty data nadania 27 listopada 2015 r., data wpływu 30 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń z umowy ubezpieczenia jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń z umowy ubezpieczenia.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej jako: Wnioskodawca lub Spółka) prowadzi działalność ubezpieczeniową w dziale II - pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe we wszystkich grupach ubezpieczeń, zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1206 z późn. zm.) (dalej jako: Ustawa o działalności ubezpieczeniowej).

W związku z prowadzoną działalnością Spółka dokonuje wypłaty odszkodowań lub świadczeń (dalej jako: świadczenia), o których mowa w Ustawie o działalności ubezpieczeniowej, m.in. na rzecz określonych osób fizycznych.

Świadczenia mogą być wypłacone przez Spółkę:

1. na podstawie umowy ubezpieczenia i przepisów prawa;
2. wypłata w drodze kulancji (świadczenie ex gratia).

W pierwszym przypadku, podstawą wypłaty każdego świadczenia jest konkretna umowa ubezpieczenia zawarta ze Spółką. W przypadku zajścia określonego zdarzenia, uprawniony z umowy ubezpieczenia występuje do Spółki z roszczeniem o wypłatę świadczenia. W sytuacji, gdy w opinii Spółki świadczenie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu, Spółka informuje o tym ubezpieczającego, bądź osoby trzecie występujące z roszczeniem, wskazując na okoliczności oraz na podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty świadczenia.

W przypadku gdy ubezpieczający, bądź osoba trzecia, kwestionuje ustalenia Spółki co do wysokości przyznanego świadczenia, bądź odmowy jego wypłaty, Spółka może wdać się w spór sądowy z uprawnionym, lub też - mając na względzie różnego rodzaju ryzyka, jakie mogą zaistnieć w przypadku ewentualnego postępowania sądowego - może próbować zawrzeć z uprawnionym ugodę.

W drugiej sytuacji, wypłata świadczenia ma miejsce kiedy Spółka nie ma pewności, co do swojej odpowiedzialności za szkodę lub istnieją wątpliwości faktyczne albo formalne co do zakresu ochrony ubezpieczeniowej na gruncie zawartej umowy ubezpieczenia. Wypłata świadczenia kulancyjnego dokonywana jest - w takiej sytuacji w oparciu o przesłanki uznaniowe, celem uniknięcia kosztów procesu sądowego, który przesądzałby o zakresie odpowiedzialności. Świadczenie ex gratia wypłacane jest także w celu uniknięcia strat wizerunkowych związanych z odmową uznania roszczenia oraz utrzymania pozytywnej relacji z ubezpieczającym (tzw. kulancja marketingowa).

W konsekwencji, tytułem wypłaty wskazanych powyżej świadczeń może być:

• roszczenie uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonywanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16 Ustawy o działalności ubezpieczeniowej,
• ugoda zawarta z uprawnionym,
• wypłata w drodze kulancji (świadczenie ex gratia),
• prawomocne orzeczenie sądu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wypłata wskazanych w stanie faktycznym świadczeń (w tym wypłata w drodze kulancji/świadczeń ex gratia) na rzecz uprawnionego (ubezpieczonego, uposażonego, poszkodowanego) skutkuje po stronie Spółki obowiązkiem sporządzenia i przesłania do podatnika i właściwego Urzędu Skarbowego informacji podatkowej PIT-8C...

Zdaniem Wnioskodawcy.

W opinii Spółki, z uwagi na fakt, że wypłacane świadczenia podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) (dalej: PDOF), to zgodnie z treścią art. 42a ustawy o PDOF, w odniesieniu do wypłaty tych świadczeń, Spółka nie jest zobowiązana do wystawienia informacji PIT-8C.

W myśl art. 42a ustawy o PDOF osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

W konsekwencji, jeżeli świadczenie wypłacane przez Spółkę podlegać będzie zwolnieniu z podatku dochodowego m.in. na podstawie art. 21 ustawy o PDOF, to Spółka, w odniesieniu do wypłaty tego świadczenia, nie będzie zobowiązana do sporządzenia informacji PIT-8C.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOF wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane i zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

W świetle powyższego, jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych nie mieści się w punktach a) i b) powyżej, to takie świadczenie będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i konsekwentnie na Spółce nie będzie ciążył, obowiązek sporządzenia informacji podatkowej PIT-8C.

Kluczowym dla rozstrzygnięcia przedmiotowej kwestii jest więc ustalenie, czy świadczenia wypłacane przez Spółkę, na podstawie umowy ubezpieczeniowej, na rzecz uprawnionego, są świadczeniami z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Nie ulega bowiem wątpliwości fakt, że świadczenia wpłacane przez Spółkę znajdują się poza zakresem wyjątków wskazanych przez ustawodawcę pod literą a) i b) art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOF.

Zgodnie z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Jak wskazała Spółka w stanie faktycznym, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawiera umowy ubezpieczeniowe z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, w związku z którymi dokonuje wypłaty świadczeń, których podstawą może być:

• roszczenie uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonywanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16 Ustawy o działalności ubezpieczeniowej,
• ugoda zawarta z uprawnionym,
• wypłata w drodze kulancji (świadczenie ex gratia),
• prawomocne orzeczenie sądu.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, bez znaczenia pozostaje fakt, czy do wypłaty świadczenia - dochodzi na podstawie roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia, w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16 Ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czy też do wypłaty dochodzi w drodze kulancji lub na podstawie ugody zawartej z uprawnionym czy też prawomocnego orzeczenia sądu. Zwolnienie przedmiotowe zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOF obejmuje bowiem kwoty wypłat z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych bez względu na sposób ich kalkulacji jak też bez względu na okoliczności, które legły u podstaw ich wypłaty.

Dla rozstrzygnięcia, czy przedmiotowa kwota podlega zwolnieniu kluczową rolę odgrywa natomiast to, czy otrzymana przez osobę fizyczną kwota jest otrzymana z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

W ocenie Spółki wszystkie powyżej wymienione tytuły wypłaty świadczeń bezpośrednio wynikają z zawieranej umowy ubezpieczenia - łącznie z wypłatą świadczenia ex gratia, a w konsekwencji podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego i w odniesieniu do nich Spółka nie jest zobowiązana do sporządzania informacji PIT-8C.

Należy podkreślić, że nawet w przypadku świadczenia ex gratia, jest ono bezwzględnie związane z umową ubezpieczenia, gdyż w przypadku braku zawarcia takiej umowy, nie można byłoby w ogóle mówić o odpowiedzialności ubezpieczyciela, a wypłata kulancji nie byłaby w ogóle rozważana. Świadczenie takie powinno być więc traktowane jako kwota otrzymana z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Spółki, zgodnie z treścią art. 42a ustawy o PDOF Spółka nie jest obowiązana do sporządzania informacji PIT-8C w przypadku wypłaty świadczeń, których dotyczy niniejszy wniosek.

Stanowisko prezentowane przez Spółkę znajduje również potwierdzenie w licznych wydawanych przez organy podatkowe interpretacjach indywidualnych, w tym również tych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 lutego 2015 r. (sygn. Nr IPPB2/415/1023/14-2/MK), z dnia 9 lutego 2015 r. (sygn. Nr IPPB2/415-978/14-2/AS), z dnia 18 września 2013 r. (sygn. Nr IPPB2/415-515/13-2/MK), z dnia 4 lipca 2011 r. (sygn. Nr IPPB2/415-445/11-2/AK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14 c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy wyjaśnić, że dotyczą one konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. Ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 358 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie