Temat interpretacji

Czy strony umowy barterowej będą obowiązane do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2015 r. (data wpływu 24 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zawartej umowy barterowej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zawartej umowy barterowej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą, z tytułu której jest podatnikiem podatku VAT. Osoba fizyczna - rolnik prowadzący indywidualne gospodarstwo rolne, niebędący podatnikiem VAT, chce zawrzeć z Wnioskodawcą umowę, której przedmiotem będzie wykopanie stawu. Wykonanie przedmiotowego dzieła wchodzi w zakres działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Strony chcą umówić się w ten sposób, iż umowa przyjmie charakter umowy barterowej, tj. Wnioskodawca będzie świadczył usługę polegającą na wykopie stawu, a jako zapłatę otrzyma urobek z wykopu stawu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy strony umowy barterowej będą obowiązane do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych...

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kwestii opodatkowania Wnioskodawcy podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W pozostałym zakresie zostanie rozstrzygnięte odrębnym pismem.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Do umowy barteru stosuje się przepisy o umowie sprzedaży, zatem uzyskiwane są z niej dochody. Przy transakcjach barterowych opodatkowaniu nie podlega różnica wartości świadczeń wzajemnych wynikająca z umowy zawartej między stronami, ale dochód uzyskany w cenie towarów lub usług. Zgodnie z tym Wnioskodawca będzie obowiązany do zapłaty podatku dochodowego od uzyskanego przychodu w ramach zawartej umowy barterowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy, odrębnym źródłem przychodów jest określona w pkt 3 tego przepisu pozarolnicza działalność gospodarcza.

Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w art. 5a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

• prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarza się, że umowy zawierane między stronami transakcji przewidują, że zapłata za towar czy usługę następuje nie w formie pieniężnej, lecz w formie innego towaru i usługi (ewentualnie innych towarów i usług). Umowy takie, nazywane umowami barterowymi, stanowią rodzaj bezpośredniej wymiany towarów i usług (towarów na towary, usług na usługi, usług na towary lub towarów na usługi). Umowa barterowa jest umową wzajemną, a do istoty wzajemności należy to, że między świadczeniami stron zachodzi stosunek ekwiwalentności, tj. równowartości. Innymi słowy, strony umowy barterowej uzgadniają wartość towarów, lub usług i dążą do tego, żeby bilans był zerowy.

Wymieniane w umowie barterowej towary lub usługi powinny mieć równą wartość, ale nie w dosłownym sensie wartości rynkowej, ale w sensie celu danej umowy. Umowa barterowa jest umową nienazwaną, która swoim charakterem jest zbliżona do umowy zamiany, a zatem w przypadku zawarcia umowy barterowej w praktyce stosuje się do niej przepisy dotyczące umowy zamiany, tj. przede wszystkim art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.). Dalej zgodnie z art. 604 k.c. do umowy zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, przy czym każda ze stron jest równocześnie sprzedawcą i nabywcą.

Przepisy podatkowe nie zawierają jakichkolwiek ograniczeń, co do formy zapłaty. Wynagrodzenie (zapłata) nie musi nastąpić w formie świadczenia pieniężnego. Może to być również świadczenie rzeczowe. Taki sposób rozliczania wzajemnych należności przedsiębiorców nie stanowi naruszenia dyspozycji zawartej w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2013 r., poz. 672), który zastrzega jedynie, że bezpośrednie przepływy pieniężne powinny odbywać się w formie bezgotówkowej. Inne sposoby wykonania zobowiązań skutkujące zapłatą nie zostały wyłączone.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą, z tytułu której jest podatnikiem podatku VAT. Rolnik prowadzący indywidualne gospodarstwo rolne, niebędący podatnikiem VAT, chce zawrzeć z Wnioskodawcą umowę, której przedmiotem będzie wykopanie stawu. Wykonanie przedmiotowego dzieła wchodzi w zakres działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Strony chcą umówić się w ten sposób, iż umowa przyjmie charakter umowy barterowej, tj. Wnioskodawca będzie świadczył usługę polegającą na wykopie stawu, a jako zapłatę otrzyma urobek z wykopu stawu.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przywołane przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że przychód uzyskany przez Wnioskodawcę z zawartej w ramach działalności gospodarczej umowy barterowej stanowić będzie przychód z działalności gospodarczej.

Zatem, skoro Wnioskodawcę ze zlecającym będzie łączyć umowa cywilnoprawna (barter) w ramach, której Wnioskodawca będzie zobowiązany do wykonania usługi polegającej na wykopaniu stawu w zamian za urobek, wskazać należy, że wynagrodzenie za usługę w postaci wartości umówionego urobku stanowić będzie dla Wnioskodawcy przychód, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie regulują szczególnych zasad ustalania przychodu (dochodu) z tytułu umowy barterowej, przychód (dochód) z tego tytułu należy zsumować z pozostałymi przychodami (dochodami) z działalności gospodarczej i opodatkować zgodnie z wybraną formą opodatkowania.

Jednocześnie wskazać należy, iż zgodnie z art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, a zatem mając na uwadze pytanie zawarte we wniosku wyjaśnić należy, że interpretacja indywidualna skierowana jest wyłącznie do Wnioskodawcy i skutki prawne wywołuje tylko w stosunku do Niego.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różni się od zdarzenia przyszłego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy