Temat interpretacji
Stan faktyczny.
Z pisma skierowanego przez Pana do tut. Organu z dnia 15 stycznia 2005 roku ,uzupełnionego pismem z dnia 25.01.2005 roku, oraz dołączonej do tego pisma kserokopii ugody sądowej, zawartej dnia 28.02.1995 roku pomiędzy Polską Żeglugą Morską w Szczecinie, zastępowaną przez radcę prawnego, a Panem, wynika, że oprócz renty inwalidzkiej , wypłacanej Panu przez ZUS, były zakład pracy od dnia 1 maja 1993 roku wypłaca Panu, na mocy zawartej ugody sądowej, dodatkowe świadczenie - rentę wyrównawczą wraz z należnymi odsetkami za zwłokę, w przypadku wystąpienia zwłoki w wypłacie tego świadczenia. Z treści Pana pisma wynika również , że przedmiotowe świadczenie jest Panu wypłacane z tytułu utraty zdolności do pracy w wykonywanym zawodzie oraz możliwości zarobkowania w związku z wypadkiem w pracy, gdzie przed przejściem na rentę był Pan zatrudniony na stanowisku oficer mechanik. W ugodzie ustalono, że wysokość renty wyrównawczej, w przypadku osiągnięcia przez Pana dochodów z innych tytułów niż renta inwalidzka, przedmiotowa renta wyrównawcza, przekraczających 80% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w roku kalendarzowym, ogłoszonego przez prezesa GUS na podstawie art. 18 ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, ulegnie zmniejszeniu o kwotę tej nadwyżki.
W tym stanie faktycznym pyta Pan czy:
- wypłacone Panu świadczenie - renta wyrównawcza korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych w 2005 roku na podstawie art. 21 ust.1 pkt 3c ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych ( j.t. Dz.U. z 2000 roku, Nr 14, poz.176 z późn. zm.) ?,
- czy w przypadku, gdy wysokość renty wyrównawczej uległa podwyższeniu , w związku z rewaloryzacją tego świadczenia, to fakt ten ma wpływ na powstanie obowiązku podatkowego w tym podatku ?,
- czy otrzymane przez Pana w 2005 roku odsetki za zwłokę od byłego zakładu pracy z tytułu nie wypłaconej w terminie renty wyrównawczej będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ?,
- w jaki sposób ma Pan opodatkować przychód z renty wyrównawczej osiągnięty w 2005 roku w sytuacji, gdyby wypłacane Panu świadczenie z tego tytułu podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w 2005 roku ?.
- czy w przypadku, gdyby tylko renta inwalidzka podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a renta wyrównawcza i odsetki za zwłokę nie podlegały opodatkowaniu tym podatkiem, to czy jest Pan zobligowany do składania za rok 2005 zeznania podatkowego?,
- kiedy w Pana sytuacji będzie Pan zobligowany do złożenia zeznania podatkowego za rok 2005 ?
Pana zdaniem, wypłacana Panu w 2005 roku renta wyrównawcza przez były zakład pracy korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie powołanego wyżej art. 21 ust.1 pkt 3c ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast wypłacone odsetki za zwłokę, w przypadku wystąpienia zwłoki w wypłacie tego świadczenia, podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.
Jeżeli chodzi o rentę inwalidzką, to Pana zdaniem, kwotę osiągniętego przychodu z tego tytułu, wykazaną przez ZUS w rozliczeniu rocznym PIT-40A, wraz z odsetkami za zwłokę, o których mowa w zdaniu poprzednim, w kwocie faktycznie otrzymanej w 2005 roku, należy wykazać w zeznaniu rocznym PIT-37, jako przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast w przypadku gdy nie uzyska Pan w 2005 roku przychodu z tytułu ww. odsetek i nie będzie Pan korzystał z odliczeń od dochodu i podatku w 2005 roku, wówczas Pana zdaniem, nie będzie ciążył na Panu obowiązek złożenia zeznania podatkowego PIT - 37 za rok 2005.
Ocena prawna stanu faktycznego.
Generalnie, zgodnie z art. 9 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych ( j.t. Dz.U. z 2000 roku, Nr 14, poz.176 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 , 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, wówczas, w myśl ust.1a artykułu powołanego w zdaniu poprzednim, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28-30, art. 30a-30c oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów ( art. 9. ust.2) .
Natomiast w myśl art. 10 ust. 1 tej ustawy, w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku, źródłami przychodów są m.in.;
- stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta - pkt 1,
- inne źródła - pkt 9.
Wypłacane Panu świadczenie - renta inwalidzka przez ZUS jest zaliczana do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ świadczenie to nie zostało zwolnione z tego podatku na mocy art. 21, 52 , 52a i 52 c tej ustawy oraz nie jest zaliczane do dochodów, od których, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku , zaniechano poboru podatku.
Natomiast, otrzymywane przez Pana w 2005 roku świadczenie - renta wyrównawcza, oraz wypłacone Panu odsetki za zwłokę - w przypadku wystąpienia zwłoki w wypłacie tego świadczenia, stanowią dla Pana dodatkowe źródło przychodu, którego tytuł prawny stanowi zawarta ugoda sądowa, o której mowa wyżej, określone w art. 20 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - inne źródła, czyli źródło przychodu nie wymienione w art. 10 ust.1 pkt 1- 8 tej ustawy.
Zgodnie z art. 20 ust.1 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku , za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Użyte przez ustawodawcę, w stosunku do wymienionych przychodów określenie "w szczególności" oznacza, że nie tworzą one zamkniętego katalogu i należy zaliczyć do nich poza wymienionymi wprost, również inne przychody, które kwalifikują się do tego źródła przychodu
W tym przypadku będzie to otrzymywana przez Pana renta, niezależnie od jej wysokości ( również w wysokości zwaloryzowanej ), o której mowa w ugodzie, otrzymywana na podstawie art. 444 §2 ustawy Kodeks cywilny oraz odsetki za zwłokę, należne z tytułu wystąpienia zwłoki w wypłacie tego świadczenia, w przypadku ich faktycznego otrzymania.
Zgodnie z art. 444 § 2 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody, odpowiedniej renty.
Biorąc powyższe pod uwagę oraz opisany we wniosku stan faktyczny sprawy, zdaniem tut. Organu, otrzymywana przez Pana w 2005 roku renta wyrównawcza jest odszkodowaniem otrzymywanym na podstawie przepisów prawa cywilnego, które w 2005 roku korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym, natomiast otrzymane przez Pana odsetki za zwłokę, o których mowa wyżej, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych , bowiem zgodnie z art. 21 ust.1 pkt 3c ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 2005 roku, wolne są od podatku dochodowego jedynie odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, natomiast wypłacone Panu odsetki za zwłokę, w przypadku wystąpienia zwłoki w wypłacie tego świadczenia, nie są wymienione jako przychody zwolnione z opodatkowania w art. 21, art. 52 , art. 52a i art. 52 c oraz nie są wymienione wśród dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru ( PIT- 8C) o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.
Z powołanego wyżej przepisu art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że Pana były zakład pracy, w przypadku wypłacenia Panu w 2005 roku odsetek za zwłokę, o których mowa w ugodzie oraz w zdaniu poprzednim, winien wystawić na Pana nazwisko informację PIT- 8C oraz przesłać ją Panu i tut. Organowi podatkowemu do końca lutego 2006 roku.
Na podstawie tej informacji wykaże Pan w zeznaniu podatkowym PIT -37 za rok 2005 kwotę uzyskanych przychodów z tego tytułu, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, w poz. przychody z innych źródeł.
Natomiast, jeżeli chodzi o wypłacaną Panu rentę inwalidzką przez ZUS, to w myśl art. 34 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych organy rentowe są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki miesięczne m.in. od wypłacanych bezpośrednio przez te organy emerytur i rent. Ponieważ renta inwalidzka jest Panu w 2005 roku wypłacana przez ZUS, wobec tego w ciągu roku podatkowego obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy z tego źródła przychodu ciąży na płatniku.
Poza tym , w myśl art. 34 ust.7 tej ustawy, organy rentowe są obowiązane, w terminie do końca lutego, po upływie roku podatkowego, sporządzić i przekazać roczne obliczenie podatku, według ustalonego wzoru ( PIT 40-A), podatnikom uzyskującym dochód m.in. z emerytur i rent oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art.3 ust.2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych; obowiązek ten nie dotyczy podatników:
- w stosunku do których ustał obowiązek poboru zaliczek,
- którym zaliczki były ustalane w sposób określony w art. 32 ust. 1a-1c, chyba że podatnik przed końcem roku podatkowego złoży oświadczenie o rezygnacji z zamiaru opodatkowania w sposób określony w art. 6 ust. 2 lub ust. 4.
Jeżeli podatnik poza dochodami uzyskanymi od organu rentowego:
- nie uzyskał w roku podatkowym innych dochodów, z wyjątkiem określonych w art. 28 i 30 oraz w art. 30a i 30b,
- nie korzysta z odliczeń, z zastrzeżeniem ust. 10 - 10b,
- nie korzysta z możliwości łącznego opodatkowania jego dochodów z dochodami małżonka bądź nie korzysta z możliwości opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 4,
- nie uzyskał dochodów powodujących obliczenie należnego podatku w sposób określony w art. 27 ust. 8,
- nie zmniejsza podatku na zasadach określonych w art. 27d,
- nie ma obowiązku doliczenia kwot uprzednio odliczonych, z zastrzeżeniem ust. 11,
wówczas, zgodnie z art. 34 ust. 9 tej ustawy, podatek wynikający z rozliczenia rocznego obniżony, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2, o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej w roku podatkowym przez organ rentowy zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych jest podatkiem należnym od podatnika za dany rok, chyba że naczelnik urzędu skarbowego wyda decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego w innej wysokości.
Zatem, na tle powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podanego przez Pana stanu faktycznego, w przypadku, gdy w roku podatkowym 2005 były zakład pracy wypłaci Panu, poza przychodami zwolnionymi z podatku dochodowego, tj. poza rentą wyrównawczą, również odsetki za zwłokę, (w przypadku wystąpienia zwłoki w wypłacie tego świadczenia) oraz nadal będzie Pan uzyskiwał przychody z renty inwalidzkiej, wówczas ciąży na Panu, w myśl art. 45 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek złożenia zeznania podatkowego za rok 2005 oraz wykazania w nim, zgodnie z powołanym wyżej art. 9 ust.1 tej ustawy, wszystkich dochodów osiągniętych przez Pana w danym roku podatkowym, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, w tym kwotę otrzymanej w 2005 roku renty inwalidzkiej ( wynikającą z rozliczenia dokonanego przez ZUS za rok 2005 na formularzu PIT-40A) oraz kwotę otrzymanych odsetek, o których mowa wyżej, (wynikającą z informacji PIT - 8C otrzymanej od byłego zakładu pracy za rok 2005).
Jeżeli poza rentą inwalidzką nie osiągałby Pan w roku 2005 innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie miałby Pan obowiązku złożenia zeznania podatkowego za ten rok, pod warunkiem m.in., że z ZUS otrzymałby Pan rozliczenie roczne na formularzu PIT 40A i nie korzystałby Pan z żadnych odliczeń systemowych od dochodu i podatku , wykazywanych w załączniku do zeznania PIT- 37 tj. w zał. PIT- O oraz w zał. PIT- D oraz nie korzystałby Pan z możliwości łącznego opodatkowania Pana dochodów z dochodami małżonka.
Reasumując tut. Organ uznaje za prawidłowe Pana stanowisko w tej sprawie.
Niniejsza interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Pana indywidualnej sprawie jest aktualna według stanu prawnego obowiązującego od 01.01.2005 roku na dzień jej dokonywania i do czasu zmiany stanu prawnego lub stanu faktycznego przedstawionego przez Pana w przedmiotowym wniosku.