Czy w przedstawionym stanie faktycznym sprzedaż nieruchomości po zniesieniu współwłasności podlegać będzie podatkowi dochodowemu od osób fizycznych? - Interpretacja - 0461-ITPB4.4511.53.2017.3.AW

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 27.04.2017, sygn. 0461-ITPB4.4511.53.2017.3.AW, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Czy w przedstawionym stanie faktycznym sprzedaż nieruchomości po zniesieniu współwłasności podlegać będzie podatkowi dochodowemu od osób fizycznych?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201 z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2017 r. (data wpływu 31 stycznia 2017 r.), uzupełnionym w dniu 24 kwietnia 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości & jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2017 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony 24 kwietnia 2017 r., o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku tym, po uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni została właścicielką:

  1. lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość oraz pomieszczeń do niego przynależnych & na podstawie umowy zniesienia współwłasności przez ustanowienie odrębnej własności lokalu z dnia 7 sierpnia 2007 r. (akt notarialny 1). Z własnością lokalu związany jest udział do 4305/10000 części we współwłasności części wspólnych całego budynku, jego urządzeń oraz własności działki gruntu numer X/4 o powierzchni A ha, na której znajduje się budynek nieruchomości objętej Księgą Wieczystą numer B z której lokal ten został wyodrębniony.
  2. działki gruntu numer X/2 położonej w o powierzchni C ha, dla której w Sądzie Rejonowym w K prowadzona jest Księga Wieczysta numer D, nabytej na podstawie umowy częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości z dnia 29 lipca 2011 r. (akt notarialny 2).

Kolejne, wyżej opisane umowy zniesienia współwłasności nieruchomości zostały zawarte między współwłaścicielami bez konieczności dokonywania jakichkolwiek spłat czy dopłat. Wartość przedmiotowych nieruchomości, po zniesieniu współwłasności, nie przekroczyła przysługującego wcześniej Wnioskodawczyni udziału.

W 2016 r. Wnioskodawczyni reprezentowana przez córkę dokonała sprzedaży wyżej opisanych nieruchomości. Nie dokonała tego w ramach działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu przedmiotowego wniosku wskazano, iż Wnioskodawczyni wraz ze swoją siostrą stały się właścicielkami nieruchomości (na zasadzie współwłasności, każda po &½ części) położonej w U, przy ulicy Y, w drodze przyjęcia spadku po swojej matce.

Objęcie wskazanych nieruchomości nastąpiło dnia 1 lutego 1997 r. na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w K.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym sprzedaż nieruchomości po zniesieniu współwłasności podlegać będzie podatkowi dochodowemu od osób fizycznych?

Przedstawiając własne stanowisko Wnioskodawczyni wskazała, iż sprzedaż przedmiotowych nieruchomości po zniesieniu współwłasności jest podstawą do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych tylko w sytuacji, gdy ma ona miejsce przed upływem pięciu lat od nabycia własności tych nieruchomości. Jednakże za moment nabycia należy uznać nabycie pierwotne, o ile zniesienie współwłasności nie powoduje zwiększenia udziału w nieruchomości i nabycie nastąpiło przez zniesienie współwłasności, któremu nie towarzyszyły spłaty i dopłaty.

Taka sytuacja miała miejsce właśnie w przypadku Wnioskodawczyni. Nabycie nastąpiło przez zniesienie współwłasności, któremu nie towarzyszyły spłaty i dopłaty (zarówno lokalu mieszkalnego, jak i działki X/2), jak również wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał w majątku wspólnym.

O powyższym mowa jest w akcie notarialnym 1 oraz w akcie notarialnym 2. W tym przypadku za moment nabycia należy uznać nabycie pierwotne.

Wobec przedstawionych faktów oznacza to, że opisana transakcja sprzedaży nieruchomości nie będzie podlegać podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

W podobnej sprawie takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi (Interpretacja indywidualna z dnia 16 stycznia 2014 r. o sygn. IPTPB2/415-693/13-2/KKu). Takie stanowisko zajmuje również Naczelny Sąd Administracyjny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia ww. nieruchomości i praw majątkowych przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać należy, że celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964, nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić wyłącznie o istnieniu udziałów (w tym prawie), o ich nabywaniu i zbywaniu. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Natomiast na podstawie art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego, czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego (którą to w złożonym wniosku podniosła Wnioskodawczyni) nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

  • podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
  • wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym (rzeczy wspólnej).

Tak więc zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wyłącznie wówczas, gdy nabyta na własność rzecz mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej. W sytuacji, gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed dokonaniem tej czynności oznacza to, że dla części nieruchomości dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, wskazał, iż: Zniesienie współwłasności, w skład której wchodzi prawo własności nieruchomości może nastąpić w ten sposób, że każdy z współwłaścicieli nabędzie część nieruchomości lub też prawo własności którejś z nieruchomości, przy czym wartość tej rzeczy nie będzie przekraczała wartości udziału, a zatem nie powstanie obowiązek zapłaty, dopłaty lub spłaty. Wówczas podmiot ten, pomimo uzyskania prawa własności nieruchomości, nie zwiększy swych aktywów majątkowych. Stąd też nie nabywa nieruchomości w rozumieniu określonym w art. 10 ust. 1 pkt 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odmienna sytuacja zachodzi wtedy, gdy podział majątku wspólnego następuje poprzez przyznanie współwłaścicielowi nieruchomości o wartości przekraczającej jego udział we współwłasności. Wówczas należy wyrównać udziały poprzez dopłatę lub spłatę. Zatem następuje wzrost aktywów majątku. W tej części bowiem w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podmiot musi zapłacić odpowiednią kwotę tytułem wyrównania udziałów w postaci dopłaty pieniężnej. W tym zakresie niewątpliwie podatnik nabywa prawo własności nieruchomości w rozumieniu analizowanego przepisu.

W złożonym wniosku wskazano, iż zniesienia współwłasności zostały dokonane bez jakichkolwiek spłat/dopłat. Wartość przedmiotowych nieruchomości odpowiadała wartości udziału, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni przed zniesieniem współwłasności.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne oraz przedstawiony w sprawie stan faktyczny stwierdzić należy, iż dokonane w 2016 r. odpłatne zbycie wskazanych nieruchomości nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie rodzi po stronie Wnioskodawczyni obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Rzeczona transakcja została dokonana po upływie ustawowego okresu, z tego też względu stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji organów podatkowych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych i sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego i nie mają mocy powszechnie obowiązującej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa
(art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej