Temat interpretacji

Sposób podziału ulgi prorodzinnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2015 r. (data wpływu 22 grudnia 2015 r.) uzupełnionym w dniu 19 lutego 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 19 lutego 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku tym oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni zamieszkuje z dwoma małoletnimi synami. Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 24 lipca 2014 r. orzeczono rozwód Wnioskodawczyni i Janusza B., ojca dzieci. Ojcu dzieci ograniczono władzę rodzicielską do współdecydowania o edukacji synów. Ojciec płaci alimenty po 400 zł na każde z dwójki dzieci. Jednocześnie ustalono kontakty ojca z dziećmi w pierwszy weekend każdego kwartału. Spotkania ojca z dziećmi nie mają regularnego charakteru, z dziećmi nie widywał się już od 2012 r. a formalnie spotkania zostały ustalone dopiero przez Sąd w 2014 r. na wniosek matki, podczas sprawy rozwodowej. Ojciec spotyka się z dziećmi najczęściej z przypadku, przy okazji załatwiania spraw sądowych, aktualnie zamieszkuje w H. Spotkania (w 2014 r. i 2015 r. było ich łącznie około 5-7) trwały kilka godzin, w obecności Wnioskodawczyni. Z alimentów ojciec dzieci wywiązuje się terminowo. Nie uczestniczy w wychowywaniu synów, nie załatwia żadnych spraw z nimi związanych, nie decyduje w żadnej kwestii dotyczącej dzieci, oprócz alimentów nie partycypuje w utrzymaniu dzieci. Aktualnie regularnie dzwoni do synów, co tydzień w piątek lub sobotę. Dosłownie wszystkie obowiązki związane z dziećmi załatwiane są przez Wnioskodawczynię. Dzieci nie łączy z ojcem żadna więź uczuciowa i emocjonalna, praktycznie nie znają go. Wnioskodawczyni w zeznaniu podatkowym za rok 2014 (PIT-37) skorzystała z ulgi prorodzinnej w 50%. Powodem tego był brak porozumienia z ojcem dzieci, który twierdził, że ma prawo skorzystać z ulgi w proporcji 50% - 50%. Wnioskodawczyni nie może osiągnąć porozumienia w tej sprawie z ojcem dzieci. Dzieci są w wieku przedszkolnym, nie osiągają dochodu.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że ojciec dzieci nie wykonuje władzy rodzicielskiej od 2012 r. Ponadto Wnioskodawczyni osiąga dochody opodatkowane według skali podatkowej, nie prowadzi działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w zeznaniu za 2015 r. i dalsze lata Wnioskodawczyni będzie mogła dokonać rozliczenia ulgi na dwoje dzieci w wysokości 100%...

Wnioskodawczyni uważa, w zeznaniu podatkowym za 2015 r. i w przyszłych latach będzie mogła dokonać rozliczenia ulgi prorodzinnej w 100% na dwoje dzieci. Wszystkie obowiązki związane z dziećmi spadają na Wnioskodawczynię, ojciec dzieci ma ograniczoną władzę rodzicielską, przy czym spotyka się z dziećmi niezwykle rzadko i nie ma na nie żadnego wpływu, w rzeczywistości nie sprawuje nad nimi fizycznej opieki, nie decyduje o ich losie, wychowaniu, edukacji itd. Kolejne spotkania ojca z synami, zgodnie z wyrokiem sądu, mają odbywać się w obecności matki tj. Wnioskodawczyni. W 2015 r. ojciec spotkał się z dziećmi dwukrotnie przy okazji załatwiania spraw w miejscowości, w której zamieszkują dzieci, przy czym pierwsze spotkanie trwało ok. pół godziny z jednym synem w przychodni lekarskiej, a drugie ok. 3 godzin z dwoma synami w obecności Wnioskodawczyni. Jeśli spotkania nadal będą odbywały się tak jak dotychczasowo i ojciec nie będzie uczestniczył w życiu dzieci oraz nie będzie sprawował nad nimi fizycznej opieki, wychowywał, edukował, ani zaspokajał ich żadnych potrzeb, to zdaniem Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać z ulgi prorodzinnej w 100% na dwoje dzieci.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:


1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:


1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

W świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z art. 27f ust. 7 wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Mając na uwadze powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi prorodzinnej są m.in. podatnicy, którzy:

• osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej (z zastrzeżeniem limitów wynikających z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
• w stosunku do małoletniego dziecka wykonywali władzę rodzicielską.

Władza rodzicielska zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 z późn. zm.) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Jednak podkreślić należy, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawo do ulgi przysługuje rodzicowi, który w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską. Dla nabycia praw do ulgi prorodzinnej nie wystarczy więc posiadanie władzy rodzicielskiej. Prawo takie daje dopiero wykonywanie takiej władzy.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni zamieszkuje z dwoma małoletnimi synami. Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 24 lipca 2014 r. orzeczono rozwód Wnioskodawczyni i Janusza B., ojca dzieci. Ojcu dzieci ograniczono władzę rodzicielską do współdecydowania o edukacji synów. Ojciec płaci alimenty po 400 zł na każde z dwójki dzieci. Jednocześnie ustalono kontakty ojca z dziećmi w pierwszy weekend każdego kwartału. Spotkania ojca z dziećmi nie mają regularnego charakteru, z dziećmi nie widywał się już od 2012 r. a formalnie spotkania zostały ustalone dopiero przez Sąd w 2014 r. na wniosek matki, podczas sprawy rozwodowej. Ojciec spotyka się z dziećmi najczęściej z przypadku, przy okazji załatwiania spraw sądowych, aktualnie zamieszkuje w H. Spotkania (w 2014 r. i 2015 r. było ich łącznie około 5-7) trwały kilka godzin, w obecności Wnioskodawczyni. Z alimentów ojciec dzieci wywiązuje się terminowo. Nie uczestniczy w wychowywaniu synów, nie załatwia żadnych spraw z nimi związanych, nie decyduje w żadnej kwestii dotyczącej dzieci, oprócz alimentów nie partycypuje w utrzymaniu dzieci. Aktualnie regularnie dzwoni do synów, co tydzień w piątek lub sobotę. Dosłownie wszystkie obowiązki związane z dziećmi załatwiane są przez Wnioskodawczynię. Dzieci nie łączy z ojcem żadna więź uczuciowa i emocjonalna, praktycznie nie znają go. Wnioskodawczyni w zeznaniu podatkowym za rok 2014 (PIT-37) skorzystała z ulgi prorodzinnej w 50%. Powodem tego był brak porozumienia z ojcem dzieci, który twierdził, że ma prawo skorzystać z ulgi w proporcji 50% - 50%. Wnioskodawczyni nie może osiągnąć porozumienia w tej sprawie z ojcem dzieci. Dzieci są w wieku przedszkolnym, nie osiągają dochodu.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że ojciec dzieci nie wykonuje władzy rodzicielskiej od 2012 r. Ponadto Wnioskodawczyni osiąga dochody opodatkowane według skali podatkowej, nie prowadzi działalności gospodarczej.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów uznać należy, że w sytuacji, gdy były mąż Wnioskodawczyni nie wykonuje władzy rodzicielskiej, co warunkuje zastosowanie odliczenia od podatku w ramach ulgi prorodzinnej, Wnioskodawczyni przysługuje ulga wynikająca z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po spełnieniu określonych w nim warunków, w pełnej wysokości.

Jednocześnie tutejszy organ zastrzega, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy władza rodzicielska była wykonywana wyłącznie przez jednego rodzica, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 763 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy