Temat interpretacji

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, za datę pierwotnego nabycia nieruchomości powinno się uznać datę darowizny z 1987 r., jednakże część nabytą poprzez dopłatę uznać za nabytą z dniem podziału majątku wspólnego, tj. 14 czerwca 2012 r., w konsekwencji czego, sprzedaż nieruchomości w dniu 29 listopada 2015 r. nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli nie podlega opodatkowaniu w części niepodlegającej dopłacie, gdyż nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, podlega natomiast ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłącznie w zakresie dopłaconej kwoty przekraczającej udział jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku objętym współwłasnością, tj. 1 500 zł?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 maja 2016 r. (data wpływu 2 czerwca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 sierpnia 2016 r. (data wpływu 29 sierpnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 czerwca 2016 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 17 sierpnia 2016 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.449.2016.1.SR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawczynię do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 19 sierpnia 2016 r., natomiast w dniu 29 sierpnia 2016 r. wpłynęło uzupełnienie ww. wniosku (data nadania 25 sierpnia 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W 1987 r. Wnioskodawczyni na podstawie darowizny stała się współwłaścicielką majątku wspólnego, m.in. nieruchomości składającej się z działek oznaczonych nr 18/1 i 18/2, o łącznej powierzchni 0,1464 ha, objętych księgą wieczystą nr .., będącą częścią majątku wspólnego. W dniu 14 czerwca 2012 r. w drodze podziału majątku wspólnego, Wnioskodawczyni stała się wyłączną właścicielką m.in. ww. nieruchomości. Zniesienie współwłasności odbyło się jednak za dopłatą w celu wyrównania udziałów stron w majątku wspólnym, tj. Wnioskodawczyni dopłaciła na rzecz pozostałego współwłaściciela kwotę 1 500 zł. Przy czym wartość całej wchodzącej w skład majątku wspólnego podzielonej nieruchomości, o powierzchni 2,2233 ha, zawierającej w sobie działki nr 18/1 i 18/2, oszacowana została na kwotę 1 744 000 zł. W dniu 19 listopada 2015 r., kurator Wnioskodawczyni, reprezentując ją, sprzedał nieruchomość składającą się z działek nr 18/1 i 18/2 za cenę 230 000 zł.

W uzupełnieniu wniosku dodano, że Wnioskodawczyni oraz ., będący wówczas małżonkami, otrzymali od wstępnych na podstawie umowy darowizny z dnia 12 marca 1987 r., stając się właścicielami wspólności ustawowej, nieruchomość położoną . w obrębie nr ., w skład której wchodzą między innymi działki nr 18/1 i 18/2. Podział majątku wspólnego nastąpił w związku z ustaniem wspólności majątkowej.

Sąd Rejonowy . I Wydział Cywilny w postanowieniu z dnia 14 czerwca 2012 r., sygn. akt ., postanowił, że do majątku wspólnego wchodziły:

• nieruchomość położona . oznaczona w ewidencji gruntów jako działki nr 76 i 78 w obrębie 6 i działka nr 18 (podzielona na działki od nr 18/1 do 18/18) w obrębie nr . miasta ., KW .. & o wartości 1 744 000 zł,

• nieruchomość lokalowa o powierzchni 48m², KW . & o wartości 139 000 zł,

• ciągnik Ursus & o wartości 12 500 zł,

• samochód osobowy Fiat 126p & o wartości 1 500 zł,

• kopaczka ciągnikowa do ziemniaków & o wartości 2 000 zł,

• kosiarka rotacyjna & o wartości 1 500 zł,

• silnik ciągnika rolniczego & o wartości 80 zł.

W wyniku podziału:

• we współwłasności . i ., w równych udziałach, pozostała nieruchomość oznaczona jako działki nr 18/16, 18/17 i 18/18,

• . przyznano na wyłączność nieruchomość składającą się z działek nr 76 i 78 w obrębie 6 oraz działek oznaczonych nr 18/1, 18/2, 18/4, 18/11, 18/12, 18/13, 18/14 i 18/15,

• .. przyznano działki oznaczone nr 18/3, 18/5, 18/6, 18/7, 18/8, 18/9 i 18/10, nieruchomość lokalową oraz ruchomości.

Wnioskodawczyni wraz z mężem byli właścicielami wspólności ustawowej małżeńskiej całości działek. Dopłata w celu wyrównania udziałów stron w majątku wspólnym przy podziale majątku wspólnego obejmującego nieruchomości (działki nr 18/1 i 18/2) została ustalona przy uwzględnieniu wartości rynkowych składników majątkowych będących przedmiotem podziału majątku wspólnego. Zasądzono od . na rzecz .. kwotę 1 500 zł tytułem dopłaty w celu wyrównania udziałów stron w majątku wspólnym. Dopłata dotyczyła wszystkich składników majątkowych będących przedmiotem podziału majątku wspólnego. Wartość rynkowa składników majątkowych będących przedmiotem podziału przekraczała w sposób oczywisty wartość rynkową udziału Wnioskodawczyni. Działki nr 18/1 i 18/2, których Wnioskodawczyni stała się wyłączną właścicielką były jedynie częścią nieruchomości będącej we współwłasności przed podziałem. Sprzedaż nieruchomości nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

(ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku):
Czy w przedstawionym stanie faktycznym, za datę pierwotnego nabycia nieruchomości powinno się uznać datę darowizny z 1987 r., jednakże część nabytą poprzez dopłatę uznać za nabytą z dniem podziału majątku wspólnego, tj. 14 czerwca 2012 r., w konsekwencji czego, sprzedaż nieruchomości w dniu 29 listopada 2015 r. nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli nie podlega opodatkowaniu w części niepodlegającej dopłacie, gdyż nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, podlega natomiast ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłącznie w zakresie dopłaconej kwoty przekraczającej udział jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku objętym współwłasnością, tj. 1 500 zł?

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku), w przedstawionym stanie faktycznym, za datę pierwotnego nabycia nieruchomości powinno się uznać datę darowizny z 1987 r. Za nabytą w dniu 14 czerwca 2012 r. powinno się uznać jedynie część odpowiadającą wartości dopłaty przekraczającej udział we współwłasności przed jej podziałem, tj. 1 500 zł.

Wskazuje na to również linia orzecznicza Sądów Administracyjnych (tak np. wyrok NSA z dnia 16 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 932/13, wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 23 marca 2016 r., sygn. akt I SA/Go 39/16, wyrok NSA z dnia 28 stycznia 2016 r., sygn. akt II FSK 2119/13) oraz interpretacje Ministerstwa Finansów w sprawach o zbliżonym stanie faktycznym. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 23 lutego 2016 r., nr IPPB4/4511-1380/15-4/MS2, zauważa, że za datę nabycia nieruchomości lub prawa & w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, ale tylko wówczas, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Natomiast, gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat), to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla części nieruchomości nabytej w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności. Wobec powyższego wyjaśnienia dla celów podatku dochodowego bieg terminu pięcioletniego dla udziału w nieruchomości (nieruchomościach), nabytego ponad udział we współwłasności należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie w drodze zniesienia współwłasności. Natomiast Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi zawiera w interpretacji indywidualnej z dnia 9 listopada 2015 r., nr IPTPB2/4511-492/15-2/JR, tezę, że w takiej sytuacji za datę nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału nieruchomości lub zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty, wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział. Podkreślić zatem należy, że w każdej sytuacji, kiedy w wyniku zniesienia współwłasności jeden z dotychczasowych współwłaścicieli został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem, a po stronie osoby zobowiązanej do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział we współwłasności. Tym samym, data zniesienia współwłasności będzie również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu zniesienia współwłasności.

W konsekwencji, sprzedaż części nieruchomości nieprzewyższającej pierwotnej części udziału w dniu 29 listopada 2015 r., nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli nie podlega opodatkowaniu w części niepodlegającej dopłacie, gdyż nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Podlega natomiast ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłącznie część w zakresie dopłaconej kwoty przekraczającej udział, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku objętym współwłasnością, tj. 1 500 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

&jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) & przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie

nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 12 marca 1987 r. Wnioskodawczyni oraz Jej mąż, otrzymali od wstępnych na podstawie umowy darowizny, stając się właścicielami we wspólności ustawowej & nieruchomość położoną w . w obrębie nr ., w skład której wchodzą między innymi działki nr 18/1 i 18/2. W dniu 14 czerwca 2012 r. w drodze podziału majątku wspólnego małżonków, Wnioskodawczyni stała się wyłączną właścicielką m.in. ww. nieruchomości. Podział majątku wspólnego nastąpił w związku z ustaniem wspólności majątkowej małżonków. W wyniku podziału we współwłasności Wnioskodawczyni i Jej męża, w równych udziałach, pozostała nieruchomość oznaczona jako działki nr 18/16, 18/17 i 18/18, Wnioskodawczyni przyznano na wyłączność nieruchomość składającą się z działek nr 76 i 78 w obrębie 6 oraz działek oznaczonych nr 18/1, 18/2, 18/4, 18/11, 18/12, 18/13, 18/14 i 18/15, a Jej mężowi przyznano działki oznaczone nr 18/3, 18/5, 18/6, 18/7, 18/8, 18/9 i 18/10, nieruchomość lokalową oraz ruchomości. Zniesienie współwłasności odbyło się za dopłatą w celu wyrównania udziałów stron w majątku wspólnym, tj. Wnioskodawczyni dopłaciła na rzecz pozostałego współwłaściciela kwotę 1 500 zł. Dopłata dotyczyła wszystkich składników majątkowych będących przedmiotem podziału majątku wspólnego. Przy czym wartość całej wchodzącej w skład majątku wspólnego podzielonej nieruchomości o powierzchni 2,2233 ha, zawierającej w sobie działki nr 18/1 i 18/2, oszacowana została na kwotę 1 744 000 zł. W dniu 19 listopada 2015 r., kurator Wnioskodawczyni reprezentując ją, sprzedał nieruchomość składającą się z działek nr 18/1 i 18/2 za cenę 230 000 zł. Sprzedaż nieruchomości nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 583, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę, jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Prawo ustanawia jednak zasadę, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), ale także do poszczególnych składników majątku wspólnego. Stosownie do art. 50¹ Kodeksu w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Tym samym, z chwilą ustania wspólności ustawowej dochodzi do przekształcenia współwłasności łącznej we współwłasność w częściach ułamkowych, a każdy z małżonków może rozporządzać swoim udziałem w majątku wspólnym, który według domniemania jest równy udziałowi drugiego współmałżonka i wynosi 1/2.

Na podstawie art. 1037 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.) w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego, zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

• jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Zatem, za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania wspólności ustawowej, ale tylko wówczas, jeżeli podział jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub jeżeli wartość otrzymanych przez daną osobę nieruchomości lub praw w wyniku tego podziału mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział nie był ekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości lub prawie, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat).

Wszelkie przypadki, gdy udział majątkowy danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) jak też stan jej majątku osobistego.

Przez pojęcie nabycie użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy bowiem rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zatem nie ma wątpliwości, że nabycie własności nieruchomości lub praw w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku jest nieekwiwalentna lub przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu nabycie, jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że podział majątku dorobkowego małżonków dokonany w 2012 r. nie był ekwiwalentny w naturze. O ekwiwalentnym podziale w naturze mówić bowiem można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku dorobkowego każdy z małżonków otrzymuje na wyłączną własność majątek o tej samej wartości. Tymczasem w przedmiotowej sprawie, wartość składników majątku, które otrzymała Wnioskodawczyni w wyniku podziału majątku, przekroczyła wartość udziału jaki przysługiwał Jej w majątku dorobkowym małżonków, na co wskazuje fakt dokonania spłaty przez Wnioskodawczynię na rzecz Jej byłego męża.

Mając na względzie powyższe uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny, za datę nabycia przez Wnioskodawczynię zbywanych działek, które zostały jej przyznane na wyłączną własność w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć dwie daty, mianowicie:

• dzień 12 marca 1987 r., w którym nastąpiło nabycie w formie darowizny udziałów we współwłasności nieruchomości do majątku wspólnego małżonków oraz ten sam dzień nabycia dla udziałów w zbywanych nieruchomościach uzyskanych w wyniku podziału majątku wspólnego w części nieprzekraczającej wartości udziału Wnioskodawczyni w majątku wspólnym,

• dzień 14 czerwca 2012 r., w którym w wyniku podziału majątku wspólnego Wnioskodawczyni nabyła udziały w nieruchomościach (w tym w przedmiotowych działkach nr 18/1 i 18/2), w częściach których wartość przekraczała wartość udziałów w nieruchomościach nabytych w drodze darowizny, odpowiadających dokonanej przez Wnioskodawczynię dopłacie w celu wyrównania udziałów w majątku wspólnym, przypadającej na zbywane nieruchomości objęte podziałem majątku wspólnego.

Oznacza to, że przychód ze sprzedaży działek nr 18/1 i 18/2 w 2015 r., w części nabytej w drodze darowizny, nie będzie w ogóle podlegał opodatkowaniu z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast z uwagi na fakt, że w 2012 r. Wnioskodawczyni w wyniku podziału majątku wspólnego nabyła udział w nieruchomościach o wartości przekraczającej wartość udziału Wnioskodawczyni w majątku wspólnym, to przychód jaki uzyskała ze sprzedaży, w części przypadającej na ten udział, będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, opłatę notarialną, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłatę sądową. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć bezpośredni związek przyczynowo - skutkowy.

Zauważyć jednak należy, że jeśli Wnioskodawczyni poniosła takie koszty, to odliczyć będzie mogła jedynie taką ich część, która proporcjonalnie odpowiada udziałowi w nieruchomości nabytemu w wyniku podziału majątku wspólnego, bo tylko przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości przypadający na ten udział stanowi źródło przychodu. To oznacza, że Wnioskodawczyni odliczyć od podlegającego opodatkowaniu przychodu może jedynie koszty proporcjonalnie przypadające na udziały nabyte w 2012 r., gdyż pozostała część kosztów przypada na udziały nabyte w 1987 r., których zbycie nie stanowi w ogóle źródła przychodu (a skoro tak, to nie może generować także kosztów).

Stosownie do art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Reasumując, oceniając skutki podatkowe sprzedaży działek nr 18/1 i 18/2 należy przyjąć dwie daty ich nabycia, tj. rok 1987, w którym Wnioskodawczyni otrzymała w drodze darowizny do majątku wspólnego małżonków udziały we współwłasności nieruchomości oraz 2012 r., w którym nastąpił podział majątku wspólnego małżonków skutkujący nabyciem udziałów w nieruchomościach o wartości przekraczającej wartość udziałów we współwłasności nieruchomości przysługujących Wnioskodawczyni w majątku wspólnym małżonków. Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przypadający na udziały w działkach nr 18/1 i 18/2 nabyte w 1987 r. w drodze darowizny oraz w wyniku podziału majątku wspólnego, w części nieprzekraczającej wartość udziału Wnioskodawczyni w majątku wspólnym małżonków, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie upłynął pięcioletni okresu czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości w części odpowiadającej udziałom w nieruchomościach nabytym przez Wnioskodawczynię w 2012 r. w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, w części przekraczającej wartość Jej udziału w majątku wspólnym, tj. w części odpowiadającej dokonanej przez Wnioskodawczynię dopłacie w celu wyrównania udziałów małżonków w majątku wspólnym, przypadającej na zbywane nieruchomości objęte podziałem majątku wspólnego, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi