Temat interpretacji
Skutki podatkowe zniesienia współwłasności
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 13 lipca 2017 r. (data wpływu 17 lipca 2017 r.), uzupełnionym pismem złożonym w dniu 15 września 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 17 lipca 2017 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności.
Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 29 sierpnia 2017 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.191.2017.1.ACZ, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
Wezwanie wysłane zostało w dniu 29 sierpnia 2017 r. (skutecznie doręczone w dniu 8 września 2017 r.). W dniu 15 września 2017 r. (nadano w dniu 14 września 2017 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.
We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
(Wnioskodawczyni) oraz nabyli w 2014 r. na zasadzie współwłasności dom jednorodzinny. Wnioskodawczyni nabyła udział w nieruchomości wraz ze znajdującym się na niej budynkiem mieszkalnym, który jest częścią składową gruntu. Nabycie udziałów w nieruchomości nastąpiło w drodze zawarcia umowy kupna-sprzedaży pomiędzy Wnioskodawczynią i a firmą deweloperską. Umowa kupna-sprzedaży została stwierdzona w formie aktu notarialnego. Na jej podstawie Wnioskodawczyni i nabyli udziały w nieruchomości, po 50% każda ze stron. Rodzaj prawa Wnioskodawczyni do nieruchomości nabytej przez Wnioskodawczynię oraz w 2014 r. to współwłasność. Miejsce położenia nieruchomości to . Numer geodezyjny działki: 4456/293. i Wnioskodawczyni byli w chwili nabycia nieruchomości stanów wolnych, są osobami niespokrewnionymi, nie pozostają ze sobą w związku małżeńskim i są zaliczani do tzw. III grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Nabycie przedmiotowej nieruchomości zostało sfinansowane ze środków pieniężnych pochodzących z kredytu hipotecznego udzielonego przez bank, zaciągniętego wspólnie przez Wnioskodawczynię oraz na podstawie umowy z bankiem, o wartości całkowitej 498 636 zł 76 gr. Wartość zadłużenia z tytułu kredytu na dzień 18 kwietnia 2017 r. wynosi 475 473 zł 81 gr. Kredyt został udzielony na 30 lat licząc od dnia zawarcia umowy. Na nieruchomości bank ustanowił zabezpieczenie kredytu wraz z odsetkami w postaci hipoteki kaucyjnej do kwoty 747 955 zł 14 gr, wpisanej w dziale IV księgi wieczystej nieruchomości. Ustanowiona hipoteka kaucyjna, zgodnie z umową kredytu hipotecznego, zabezpiecza spłatę zobowiązania kredytowego. Zgodnie z treścią umowy kredytowej, Wnioskodawczyni oraz odpowiadają solidarnie za wynikające z niej zadłużenie.
Obecnie Wnioskodawczyni oraz , będący współwłaścicielami przedmiotowego domu jednorodzinnego w udziałach po 1/2 części, planują dokonać czynności polegającej na zniesieniu współwłasności przedmiotowego domu jednorodzinnego w taki sposób, że nabędzie cały przedmiotowy dom jednorodzinny na wyłączną własność bez jakichkolwiek spłat i dopłat na rzecz Wnioskodawczyni, a więc Wnioskodawczyni przeniesie na cały przysługujący Jej udział 1/2 w domu i nie otrzyma z tego tytułu żadnego pieniężnego wynagrodzenia. Jednocześnie w umowie zniesienia współwłasności w zamian za takie zniesienie współwłasności, zobowiąże się do przejęcia przez niego w całości zaciągniętego pierwotnie przez obie strony kredytu hipotecznego i oświadczy, że będzie spłacał cały kredyt sam i nie będzie z tego tytułu żądał od Wnioskodawczyni żadnych spłat jako dłużnika solidarnego, zwalniając Ją w ten sposób ze spłacania kredytu oraz ewentualnego zwrotu na jego rzecz spłacanego przez niego kredytu (czyli nie zażąda od Niej zwrotu spłaconego kredytu w części jaka przypadałaby na przysługujący Jej udział 1/2). Wnioskodawczyni wraz ze współwłaścicielem określając wzajemne zobowiązania związane ze zniesieniem współwłasności nieruchomości oraz przyjmując, że nabędzie cały przedmiotowy dom jednorodzinny na wyłączną własność bez jakichkolwiek spłat i dopłat na rzecz , a więc (...) nie otrzyma z tego tytułu żadnego wynagrodzenia, uwzględnili jako świadczenie ekwiwalentne odpowiadające zbywanemu udziałowi w nieruchomości zwolnienie Wnioskodawczyni z długu z tytułu kredytu. Zniesienie współwłasności nastąpi więc w zamian za zwolnienie z długu. Zwolnienie z długu będzie miało charakter nieodpłatny i nie stanowi przysporzenia majątkowego Wnioskodawczyni. Między stronami nie nastąpi żaden przepływ środków pieniężnych. Na etapie sporządzania umowy zniesienia współwłasności brak będzie zgody banku wierzyciela hipotecznego na takie zwolnienie z długu, który zgodnie z oświadczeniem stron wyrazi taką zgodę dopiero po sporządzonym akcie notarialnym zniesienia współwłasności i wypisze Wnioskodawczynię z umowy kredytowej, w efekcie czego faktycznym jedynym zobowiązanym z tytułu umowy kredytowej, zaciągniętej pierwotnie przez obie strony, pozostanie . Po zawarciu umowy przejęcia długu z umowy kredytowej, Wnioskodawczyni nie będzie już solidarnie odpowiadać za zobowiązania z tytułu umowy kredytu, natomiast stanie się osobą zobowiązaną wobec banku do uregulowania całości zobowiązania z tytułu kredytu zaciągniętego na nabycie nieruchomości na podstawie umowy z dnia 16 grudnia 2014 r.
Rzeczywista wartość zadłużenia z tytułu kredytu na zakup nieruchomości w dniu dokonania zniesienia współwłasności będzie niższa aniżeli wartość rynkowa nieruchomości w tym dniu. Rzeczywiste zadłużenie z tytułu kredytu w dniu zniesienia współwłasności będzie obejmowało wyłącznie kapitał kredytu i należne odsetki. Aktualna wartość domu jednorodzinnego oscyluje w granicach 600 000 zł.
Przeniesienie na całego przysługującego Wnioskodawczyni udziału 1/2 w nieruchomości w zamian za zobowiązanie się do przejęcia przez siebie w całości zaciągniętego pierwotnie przez obie strony kredytu hipotecznego nastąpi w drodze zniesienia współwłasności. Przewidywany termin zniesienia współwłasności nieruchomości nabytej przez Wnioskodawczynię i w 2014 r. to okres do końca pierwszego kwartału 2018 r. Zniesienie współwłasności nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez Wnioskodawczynię i .
Stan majątkowy na dzień sporządzenia wniosku, tj. na dzień 13 lipca 2017 r. nie uległ zmianie.
Zgodnie z wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacją indywidualną dla drugiego współwłaściciela, tj. , Nr 0111-KDIB4.4014.100.2017.3.MCZ - zniesienie współwłasności nieruchomości nieodpłatnie, bez żadnych spłat i dopłat nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie
(ostatecznie sformułowane
w uzupełnieniu wniosku):
Czy czynność zniesienia współwłasności
nieruchomości posiadanej przez Wnioskodawczynię oraz w zamian za
przejęcie przez długu wobec banku przypadającego na Wnioskodawczynię,
będzie stanowiła po stronie Wnioskodawczyni źródło przychodu z tytułu
odpłatnego zbycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit.
a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), a tym samym czy
spowoduje to powstanie po stronie Wnioskodawczyni obowiązku podatkowego
z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), przeniesienie udziału w domu jednorodzinnym w zamian za zwolnienie z długu w związku ze zniesieniem współwłasności, dokonane przed upływem pięciu lat, licząc do końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie, stanowić będzie źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednakże, nie wystąpi dochód do opodatkowania, a tym samym Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości, ponieważ różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia udziałów (czyli ceną określoną w umowie zniesienia współwłasności), a kosztami wskazanymi w art. 22 ust. 6 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi wartość ujemna.
Swoje stanowisko Wnioskodawczyni uzasadnia faktem, że kwota zwolnienia z długu na dzień 18 kwietnia 2017 r. wynosi 237 736 zł 91 gr (tj. 50% kwoty pozostałej do spłaty), natomiast cena nabycia przedmiotowego udziału wynosi 249 318 zł 38 gr (tj. 50% wartości całkowitej umowy z bankiem), a zatem podstawa do opodatkowania wynosi - 11 581 zł 47 gr.
Jednakże, zdaniem Wnioskodawczyni, podstawą do obliczenia podatku dochodowego co do zasady będzie dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia, czyli 50% kwoty kredytu pozostałego do spłaty a kosztami nabycia przez Wnioskodawczynię w 2014 r. udziału w domu jednorodzinnym, tj. 50% wartości rynkowej nieruchomości. Wartość rynkowa udziału na dzień zbycia udziałów obliczona na podstawie poniesionych nakładów oraz operatu wykonanego na zlecenie Banku wynosi 600 000 zł. W tych okolicznościach nie wystąpi dochód do opodatkowania, gdyż za koszt uzyskania przychodu określony na podstawie art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można przyjąć cenę nabycia udziału, czyli 50% z 600 000 zł = 300 000 zł. Tym samym, skoro wartość zwolnienia z długu będąca połową wartości pozostałego do spłaty kredytu jest niższa od ceny nabycia udziałów, to nie wystąpi dochód do opodatkowania, a tym samym nie będzie Wnioskodawczyni zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w lokalu mieszkalnym.
Zdaniem Wnioskodawczyni, przeniesienie kredytowego zobowiązania finansowego przy jednoczesnym zniesieniu współwłasności, nie stanowi dochodu dla żadnej ze stron, gdyż stan majątkowy nie uległ zmianie. Tym samym Wnioskodawczyni uważa, że w analizowanym przypadku nie ma podstawy do naliczenia podatku dochodowego, ponieważ dochód nie występuje.
Wnioskodawczyni na poparcie swojego stanowiska wskazuje na wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w Katowicach indywidualną interpretację Nr IBPB-2-2/4511-264/15/MW.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
- nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
- prawa wieczystego użytkowania gruntów,
-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni oraz . nabyli w 2014 r. w drodze umowy kupna-sprzedaży nieruchomość (działkę nr 4456/293) wraz ze znajdującym się na niej budynkiem mieszkalnym, który jest częścią składową gruntu, w udziałach po 1/2. Nabycie przedmiotowej nieruchomości zostało sfinansowane ze środków pieniężnych pochodzących z kredytu hipotecznego udzielonego przez bank, zaciągniętego wspólnie przez Wnioskodawczynię oraz na podstawie umowy z bankiem, o wartości całkowitej 498 636 zł 76 gr. Wartość zadłużenia z tytułu kredytu na dzień 18 kwietnia 2017 r. wynosi 475 473 zł 81 gr. Kredyt został udzielony na 30 lat licząc od dnia zawarcia umowy. Na nieruchomości bank ustanowił zabezpieczenie kredytu wraz z odsetkami w postaci hipoteki kaucyjnej do kwoty 747 955 zł 14 gr, wpisanej w dziale IV księgi wieczystej nieruchomości. Ustanowiona hipoteka kaucyjna, zgodnie z umową kredytu hipotecznego, zabezpiecza spłatę zobowiązania kredytowego. Zgodnie z treścią umowy kredytowej, Wnioskodawczyni oraz odpowiadają solidarnie za wynikające z niej zadłużenie.
Obecnie Wnioskodawczyni oraz będący współwłaścicielami przedmiotowej zabudowanej nieruchomości planują dokonać czynności polegającej na zniesieniu współwłasności przedmiotowej nieruchomości, w taki sposób, że nabędzie całą przedmiotową zabudowaną nieruchomość na wyłączną własność bez jakichkolwiek spłat i dopłat na rzecz Wnioskodawczyni, a Wnioskodawczyni przeniesie na cały przysługujący Jej udział 1/2 w zabudowanej nieruchomości i nie otrzyma z tego tytułu żadnego pieniężnego wynagrodzenia. Jednocześnie w umowie zniesienia współwłasności w zamian za takie zniesienie współwłasności zobowiąże się do przejęcia przez niego w całości zaciągniętego pierwotnie przez obie strony kredytu hipotecznego i oświadczy, że będzie spłacał cały kredyt sam i nie będzie z tego tytułu żądał od Wnioskodawczyni żadnych spłat jako dłużnika solidarnego, zwalniając Ją w ten sposób ze spłacania kredytu oraz ewentualnego zwrotu na jego rzecz spłacanego przez niego kredytu. Wnioskodawczyni wraz ze współwłaścicielem określając wzajemne zobowiązania związane ze zniesieniem współwłasności nieruchomości, uwzględnili jako świadczenie ekwiwalentne odpowiadające zbywanemu udziałowi w nieruchomości zwolnienie Wnioskodawczyni z długu z tytułu kredytu. Między stronami nie nastąpi żaden przepływ środków pieniężnych. Na etapie sporządzania umowy zniesienia współwłasności brak będzie zgody banku wierzyciela hipotecznego na takie zwolnienie z długu, który zgodnie z oświadczeniem stron wyrazi taką zgodę dopiero po sporządzonym akcie notarialnym zniesienia współwłasności i wypisze Wnioskodawczynię z umowy kredytowej, w efekcie czego faktycznym jedynym zobowiązanym z tytułu umowy kredytowej zaciągniętej pierwotnie przez obie strony pozostanie . Po zawarciu umowy przejęcia długu z umowy kredytowej, Wnioskodawczyni nie będzie już solidarnie odpowiadać za zobowiązania z tytułu umowy kredytu, natomiast Krzysztof stanie się osobą zobowiązaną wobec banku do uregulowania całości zobowiązania z tytułu kredytu zaciągniętego na nabycie nieruchomości na podstawie umowy z dnia 16 grudnia 2014 r.
Rzeczywista wartość zadłużenia z tytułu kredytu na zakup nieruchomości w dniu dokonania zniesienia współwłasności będzie niższa aniżeli wartość rynkowa nieruchomości w tym dniu. Rzeczywiste zadłużenie z tytułu kredytu w dniu zniesienia współwłasności będzie obejmowało wyłącznie kapitał kredytu i należne odsetki. Aktualna wartość domu jednorodzinnego oscyluje w granicach 600 000 zł.
Przewidywany termin zniesienia współwłasności nieruchomości nabytej przez Wnioskodawczynię i w 2014 r. to okres do końca pierwszego kwartału 2018 r. Zniesienie współwłasności nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez Wnioskodawczynię i .
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również inne akty prawne nie zawierają definicji odpłatnego zbycia rzeczy lub praw. W celu ustalenia znaczenia tych terminów, należy więc posłużyć się wykładnią językową. Do stwierdzenia powstania przychodu warunkiem koniecznym jest uzyskanie przysporzenia majątkowego. Podstawową formą odpłatnego zbycia będzie sprzedaż oraz zamiana. Zgodnie z zasadą swobody umów, odpłatne zbycie może nastąpić także w innej formie. Zaznaczyć należy, że cena odpłatnego zbycia wyrażona w umowie nie musi być wyrażona w pieniądzu (wartościach pieniężnych). Nie jest bowiem wykluczone, że zapłatą za przeniesienie własności rzeczy lub przeniesienie praw będzie inna forma przysporzenia majątkowego (A. Bartosiewicz, R. Kubacki, Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz, Lex, 2010, wyd. II). Tym samym wynagrodzenie można określić nie tylko w pieniądzu, ale także poprzez inne określenie jego wartości, np. zwolnienie z długu, czy potrącenie wzajemnych wymagalnych wierzytelności. Zatem, pod pojęciem odpłatne zbycie należy rozumieć nie tylko sprzedaż, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej za odpłatnością (niekoniecznie w formie gotówkowej), a więc co do zasady również odpłatne zniesienie współwłasności.
Potwierdzeniem powyższych spostrzeżeń jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 czerwca 2000 r., sygn. akt SA/Gd 2258/95, w którym wywiedziono, że: zapłatę ceny sprzedaży można wyrazić nie tylko w pieniądzu, lecz również poprzez inne określenie jej wartości, w tym m.in. przez zwolnienie z długu, czy też potrącenie wymagalnych wierzytelności. Taki sposób rozliczenia się sprzedającego i kupującego nie pozbawia zawartej umowy tego elementu, jakim jest określenie ceny sprzedaży. Podobnie stwierdził również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 11 sierpnia 2009 r., sygn. akt I SA/Bd 133/09, który orzekł, że odpłatnością może być także zwolnienie nabywcy z długu.
Instytucję zmiany dłużnika (w tym przejęcia długu) regulują przepisy Księgi III, Tytułu IX, Działu II ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego, osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu). Zgodnie z § 2 tego przepisu, przejęcie długu może nastąpić:
- przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron;
- przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela; oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron; jest ono bezskuteczne, jeżeli wierzyciel nie wiedział, że osoba przejmująca dług jest niewypłacalna.
Zgodnie z art. 521 § 1 Kodeksu cywilnego jeżeli skuteczność umowy o przejęcie długu zależy od zgody dłużnika, a dłużnik zgody odmówił, umowę uważa się za niezawartą. Jeżeli skuteczność umowy o przejęcie długu zależy od zgody wierzyciela, a wierzyciel zgody odmówił, strona, która według umowy miała przejąć dług, jest odpowiedzialna względem dłużnika za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia. (art. 521 § 2 Kodeksu cywilnego).
Podkreślenia wymaga fakt, że charakterystyczną cechą odpłatnego zbycia jest ekwiwalentność świadczeń stron, przy czym świadczenia stron względem siebie nie muszą mieć tego samego wymiaru ekonomicznego, ustalanego według kryteriów obiektywnych. Wskazać należy, że odpłatne czynności prawne charakteryzują się tym, że każda ze stron uzyskuje jakąś korzyść majątkową (niekoniecznie w postaci pieniężnej). Cechą umów odpłatnych jest to, że świadczenie jednej strony umowy znajduje swój odpowiednik w świadczeniu drugiej strony. Jest to sytuacja, gdy każda ze stron umowy uzyskuje ekwiwalent (równoważnik) dla świadczenia własnego. Nie dochodzi więc w takim przypadku do sytuacji, gdy tylko jedna ze stron odnosi korzyść z dokonanego świadczenia, a świadczenie zbywcy nie odbywa się kosztem uszczuplenia własnego majątku. Istotą odpłatnego zbycia jest bowiem to, że zbywca dokonując przysporzenia nie czyni tego kosztem własnego majątku, albowiem uzyskuje ekwiwalentne świadczenie, posiadające określony wymiar materialny, przejawiający się w zwolnieniu ze długu.
W rozpatrywanej sprawie przeniesienie udziału we współwłasności zabudowanej nieruchomości (działki nr 4456/293) w związku ze zniesieniem współwłasności na drugiego współwłaściciela w zamian za zwolnienie i przejęcie długu, będzie więc odpłatnym zbyciem tego udziału (odpłatnym zniesieniem współwłasności), natomiast dla osoby, która w zamian za otrzymany udział z tego długu zwalnia, jest nabyciem tego udziału. Skoro zatem, w przedstawionej sprawie, konsekwencją zbycia przez Wnioskodawczynię udziału we współwłasności zabudowanej nieruchomości (działki nr 4456/293) będzie przejęcie przez drugiego właściciela w całości kredytu zaciągniętego pierwotnie przez Wnioskodawczynię i drugiego współwłaściciela, należy uznać, że celem tej czynności będzie odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię udziału we współwłasności zabudowanej nieruchomości, natomiast przejęcie w całości kredytu przez drugiego współwłaściciela jest formą odpłatności za przeniesienie własności.
Zatem, planowane do końca pierwszego kwartału 2018 r. przeniesienie przez Wnioskodawczynię na drugiego współwłaściciela w zamian za przejęcie długu w związku ze zniesieniem współwłasności prawa własności udziału w zabudowanej nieruchomości (działce nr 4456/293), nabytego przez Wnioskodawczynię w 2014 r., będzie stanowiło źródło przychodu o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zostanie dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie.
Stosownie do art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości.
Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.
Zgodnie z art. 22 ust. 6c ww. ustawy koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.
Natomiast stosownie do art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy, wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Natomiast w myśl art. 22 ust. 6f ww. ustawy, koszty nabycia lub koszty wytworzenia, o których mowa w ust. 6c, są corocznie podwyższane, począwszy od roku następującego po roku, w którym nastąpiło nabycie lub wytworzenie zbywanych rzeczy lub praw majątkowych, do roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nastąpiło ich zbycie, w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski.
W świetle powyższego, definicję kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości ustawodawca precyzuje poprzez bezpośrednie wskazanie, że koszty takie stanowią m.in. udokumentowane koszty nabycia tej nieruchomości. Koszt nabycia, co do zasady określa umowa notarialna sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości. Kosztem nabycia bez wątpienia będzie zatem cena jaką zapłacił nabywca zbywcy za nieruchomość będącą przedmiotem sprzedaży, niezależnie od tego czy zakup nieruchomości jest sfinansowany kredytem bankowym, czy też środki na jej zakup pochodzą z oszczędności nabywcy. Zatem, w przypadku Wnioskodawczyni, kosztem uzyskania przychodu z tytułu zbycia udziału w zabudowanej nieruchomości będzie koszt nabycia tej nieruchomości w wysokości odpowiadającej temu udziałowi.
W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:
- dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
- dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).
Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że planowane przeniesienie do końca pierwszego kwartału 2018 r. prawa do nabytego przez Wnioskodawczynię w 2014 r. udziału w zabudowanej nieruchomości (działce nr 4456/293) w zamian za zwolnienie z długu w związku ze zniesieniem współwłasności, będzie stanowić dla Wnioskodawczyni źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na fakt, że zostanie dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału. Zatem, uzyskany z ww. tytułu dochód będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e w zw. z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawą obliczenia podatku dochodowego będzie dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia, czyli wartością udziału w zabudowanej nieruchomości wyrażoną w cenie określonej w umowie o zniesienie współwłasności (wartość kredytu jaki pozostanie Wnioskodawczyni do spłaty, który przejęty zostanie przez drugiego współwłaściciela, pod warunkiem, że wyraża wartość rynkową tego udziału) pomniejszoną o ewentualnie poniesione przez Wnioskodawczynię koszty odpłatnego zbycia, a kosztami uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli ceną nabycia w 2014 r. udziału w zabudowanej nieruchomości.
Natomiast, jeżeli w rzeczywistości suma ustalonych w sposób przedstawiony powyżej kosztów uzyskania przychodu w części przypadającej na przysługujący Jej udział i przez Nią poniesionych będzie większa od wartości przychodu uzyskanego z planowanego odpłatnego zbycia udziału w zabudowanej nieruchomości tj. wartości kredytu jaki pozostanie Wnioskodawczyni do spłaty, który przejęty zostanie przez drugiego współwłaściciela, przy założeniu, że odpowiadać ona będzie wartości rynkowej zbywanego udziału oraz pomniejszonej o koszty odpłatnego zbycia to Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. W takiej sytuacji nie wystąpi bowiem dochód, stanowiący podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni, w którym stwierdza, że przeniesienie udziału w domu jednorodzinnym w zamian za zwolnienie z długu, dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie stanowić będzie źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należało uznać za prawidłowe.
W odniesieniu do przedstawionych przez Wnioskodawczynię we własnym stanowisku kwot, Organ informuje, że ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać nie należą do kompetencji tut. Organu. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W związku z powyższym tut. Organ nie może odnieść się do kwot wskazanych przez Wnioskodawczynię.
Końcowo Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej