Temat interpretacji
Naczelnik Urzędu Skarbowego na podstawie art. 14 a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. Nr 137 poz. 926 ) w odpowiedzi na zapytanie z dnia 16.01.2004 r. ( data wpływu 20.01.2004 r. ), informuje:
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ), art. 10 ust. 1 wyszczególnia rodzaje źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wśród nich w pkt. 6 został wymieniony: najem, podnajem, dzierżawa, podzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze (...) z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Przychodem w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Oznacza to, że określenia wysokości przychodu z najmu zaliczonego do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc najmu nie stanowiącego pozarolniczej działalności gospodarczej, należy dokonywać, opierając się na postanowieniach ww. art. 11 ustawy.
Podstawą generowania przychodów z tytułu najmu jest zawarcie pomiędzy stronami stosownej umowy. Strony umowy określają w niej wysokość czynszu. Czynsz ten stanowi przysporzenie majątkowe wynajmującego, a tym samym powstaje przychód w rozumieniu podatkowym. W świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego przychód powstaje wówczas, gdy ma miejsce przysporzenie majątkowe (m.in. wyrok: z 26 marca 1993 r. III S.A. 2219/92 -ONSA 1993 z 3, poz.83).
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera specjalnej definicji przychodu z najmu, tak jak ma to miejsce w przypadku przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 14 ustawy).
Natomiast ogólna definicja przychodu zawarta w art. 11 ustawy nie zawiera regulacji prawnej wyłączającej z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym podatku od towarów i usług. Taki stan prawny przy zastosowaniu wyłącznie wykładni językowej prowadziłby do naruszenia konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa oraz zasady sprawiedliwości podatkowej w stosunku do podatników podatku od towarów i usług osiągających przychody z najmu nie stanowiącego pozarolniczej działalności gospodarczej.
Biorąc zatem pod uwagę dyrektywy systemowe, które opierają się na założeniu, ze poszczególne normy prawne stanowią składnik spójnego systemu prawnego, w sytuacji, gdy wynajmujący, który nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, osiąga przychody z najmu nie stanowiącego pozarolniczej działalności gospodarczej, powinien obliczać kwotę przychodu bez uwzględniania należnego podatku od towarów i usług, czyli w sposób analogiczny jak w przypadku przychodów osiąganych z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Odpowiedź powyższa uwzględnia stanowisko ministra finansów wyrażone w piśmie Nr PB 2/MK/RB-033-050-132/04 z dnia 18.03.2004 r.