Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika z dnia 30.03.2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie dot. obowiązku składania zeznań podatkowych za 2004 i 2005 r.

stwierdzam, że:

stanowisko przedstawione w tym wniosku dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Podatnik pismem z dnia 30.03.2005 r. wystąpił do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wykonuje Pan pracę poza granicami Polski - na statkach zagranicznych bander. W okresie od 01.01.2004 r. do 06.04.2004 roku zawarty miał Pan kontrakt z armatorem Cypryjskim i za ten okres został Pan rozliczony według podatkowych praw na Cyprze. Następny kontrakt został zawarty na okres od 05.09.2004 r. do 16.03.2005 r. z pracodawcą mającym siedzibę w Niemczech. W Polsce nie uzyskuje Pan żadnych dochodów.

W złożonym wniosku zadano pytanie: czy w opisanej sytuacji podatnik jest zobowiązany do składania zeznania podatkowego za 2004 i 2005 rok.

Podatnik uważa, że nie ciąży na nim obowiązek składania zeznań podatkowych.

Zasadą polskiego prawa podatkowego wyrażoną w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 2000 roku Nr 14, poz. 176 z późniejszymi zmianami) jest nieograniczony obowiązek podatkowy. Zasada powyższa oznacza, iż osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. W stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2004 roku jedynym kryterium pozwalającym uznać danego podatnika za podlegającego w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, stało się posiadanie na terytorium Polski miejsca zamieszkania. Pojęcie,,miejsca zamieszkania" nie zostało zdefiniowane zarówno w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 roku, jak i w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60). Kodeks cywilny określa miejsce zamieszkania jako miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu, przy czym można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania. Jest to, zatem miejsce faktycznego przebywania danej osoby z zamiarem trwałego pobytu. Pewna część prawa podatkowego regulowana jest przez umowy międzynarodowe. Chodzi tutaj o regulacje sytuacji, w których może mieć miejsce podwójne opodatkowanie, przede wszystkim z tego powodu, że źródło przychodów położone jest w innym państwie, niż państwo rezydencji podatnika osiągającego przychody.

Nieograniczony obowiązek podatkowy oparty jest o zasadę rezydencji. A zatem nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają dochody uzyskiwane przez osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w Polsce. Oznacza to, iż wszystkie dochody uzyskane przez taką osobę opodatkowane są w Polsce niezależnie od tego gdzie zostały osiągnięte, w Polsce czy za granicą.

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Zatem w przypadku ograniczonego obowiązku podatkowego opodatkowaniu polskim podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają jedynie te dochody osób niemających w Polsce miejsca zamieszkania, które faktycznie osiągnięte zostały w Polsce.

Rezydentem podatkowym danego kraju jest osoba fizyczna, która według przepisów wewnętrznych tego kraju podlega tam nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Ustawodawstwa poszczególnych państw konstrukcję nieograniczonego obowiązku podatkowego opierają zazwyczaj na osobistych więzach podmiotu z danym państwem. Najczęściej spotykanymi kryteriami jest posiadanie miejsca zamieszkania oraz przebywanie w danym kraju przez określony czas.

Umowy odwołują się zazwyczaj do kilku kryteriów pozwalających ustalić rezydencję podatkową w przypadku kolizji przepisów wewnętrznych poszczególnych państw, mianowicie:

• stałego miejsca zamieszkania,
• ośrodka interesów życiowych,
• stałego przebywania w danym kraju,
• obywatelstwa, ustalenie rezydencji w drodze indywidualnego porozumienia.

Dla celów dowodowych, dokumentem potwierdzającym miejsce zamieszkania podatnika i w celu ustalenia jurysdykcji podatkowej danego państwa, jest zaświadczenie wydane przez właściwą administrację podatkową, (tzw. certyfikat rezydencji), z którego powinno wynikać, iż podlega w tym kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W myśl postanowień art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisy art. 3 ust. 1 i 2a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżeń podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Umowa międzynarodowa zawarta między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Warszawie dnia 4 czerwca 1992 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 117, poz. 523) w zakresie wynagrodzenia z pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego zawarta w art. 15 ust. 3 przewiduje opodatkowanie tych dochodów w państwie, w którym mieści się siedziba prawna przedsiębiorstwa.

Jak wynika z powyższej umowy międzynarodowej praca wykonywana na pokładzie statku podlega szczególnym regulacjom, zgodnie z którymi wszelkie dochody uzyskiwane w związku z wykonywaniem tego rodzaju pracy podlegają opodatkowaniu wyłącznie w jednym państwie, tj. w państwie, w którym przedsiębiorstwo eksploatujące statki (środki transportu międzynarodowego) ma miejsce faktycznego zarządu.

Zatem jeżeli siedziba prawna przedsiębiorstwa, z którym ma Pan zawartą umowę mieści się na Cyprze, to stosownie do art. 15 ust. 3 umowy - dochody uzyskane z tytułu pracy podlegają opodatkowaniu na Cyprze.

W związku z tym, że na świecie respektowana jest zasada unikania podwójnego opodatkowania, umowy międzynarodowe przewidują w tym zakresie zasadnicze metody zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym, tj.:

• metoda wyłączenia z progresją,
• metoda odliczenia (proporcjonalnego lub pełnego) podatku zapłaconego za granicą.

Umowa z Cyprem regulująca kwestię eliminacji podwójnego opodatkowania w art. 24 przewiduje metodę wyłączenia. Zgodnie bowiem z art. 24 ust. 1 lit. a tej umowy jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany na Cyprze, to Polska będzie zwalniać taki dochód lub majątek z opodatkowania.

Użyte w umowie sformułowanie, że dany dochód ,,może" być opodatkowany w drugim państwie nie oznacza bynajmniej możliwości wyboru państwa, w którym dochód ma być opodatkowany. Sformułowanie to oznacza, że państwo źródła przychodu ma prawo opodatkować taki dochód, jeżeli na podstawie przepisów tego państwa dochód ten podlega w tym państwie opodatkowaniu.

Natomiast opodatkowanie przychodów marynarza z tyt. pracy najemnej u niemieckiego armatora dochodów reguluje umowa o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu i tak:

• zgodnie z art. 14 ust. 3 umowy z dnia 18 grudnia 1972 r zawartej między Rzeczpospolitą Polską Ludową a Republiką Federalną Niemiec w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodów i majątku (Dz.U. z 1975 r. Nr 31, poz. 163 ze zmianami) - dot 2004 r.
• zgodnie z art. 15 ust. 4 umowy z dnia 14 maja 2003 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz.U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90) - dot. 2005 r.

wynagrodzenia z pracy wykonywanej na pokładzie statku morskiego albo na pokładzie statku żeglugi śródlądowej(...) mogą być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Natomiast kwestię eliminacji podwójnego opodatkowania reguluje w tym przypadku:

• art. 21 ust. 1 lit a umowy z dnia 18 grudnia 1972 r
• art. 24 ust. 2 lit. a umowy z dnia 14.05.2003 r.

zgodnie z którymi dochody osiągnięte przez podatnika z tytułu wynagrodzenia za pracę najemną wykonywaną na pokładzie statku pływającego pod banderą niemiecką zwolnione są w Polsce od opodatkowania

W myśl art. 27 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu zgodnie z ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

1. do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali podatkowej określonej w ust. 1,
2. ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,
3. ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zasada opodatkowania przedstawiona w wyżej powołanym art. 27 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku ma zastosowanie wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach.

W związku z powyższym jeżeli nie uzyskał Pan żadnych dochodów w Polsce w 2004 roku to nie podlegał Pan obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Ponadto jeżeli w 2005 roku nie uzyska Pan żadnych dochodów w Polsce to - nie będzie podlegał Pan obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a co za tym idzie nie będzie Pan również zobowiązany do złożenia rocznej deklaracji podatkowej.

Mając na uwadze powyższe stanowisko przedstawione we wniosku jest prawidłowe.