Temat interpretacji

Zwracamy się z uprzejma prośbą o udzielenie informacji na temat sposobu prawidłowego zakończenia umowy finansowania operacyjnego i sposobu dokonywania odpisów amortyzacyjnych przedmiotu leasingu. Umowa została zawarta 26.11.2001 r. na samochód ciężarowy o wartości 19.684,00 euro netto, co stanowiło 71.726,53 zł netto (87.506,36 zł brutto):

• umowa została zawarta na okres 24 miesięcy,
• wstępna opłata leasingowa wynosiła 40 % wartości - 7.873,60 euro netto, co stanowiło 28.690,61 zł zł netto,
• miesięczna opłata leasingowa wynosiła 2,68 % - 527,53 euro netto,
• uzgodniona wartość końcowa wynosi 19 % - 3.739,96 euro netto,
• wartość rynkowa przedmiotu leasingu wynosi 59.014,73 zł brutto.

Wartość końcowa jest ceną sprzedaży pojazdu, tak że nasza firma nabywa przedmiot leasingu za wartość 3.739,96 euro netto, co stanowi 17.415,50 zł netto (liczone po kursie średnim NBP 1 euro = 4,6566 zł).

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), wyjaśnia, że:

Z treści umowy przedstawionej w zapytaniu wnika, że spełnia ona warunki wymienione w art. 23b ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), a to:

1. została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40 % normatywnego okresu amortyzacji, gdyż jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne (...), oraz
2. suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

W związku z powyższym, umowa ta zwana potocznie umową leasingu operacyjnego wywołuje wobec korzystającego następujące skutki:

• w czasie trwania podstawowego okresu umowy do kosztów uzyskania przychodów zalicza on całość opłat leasingowych (z wyjątkiem kaucji), nie ma natomiast prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości przedmiotu leasingu, gdyż nie należy on do składników jego majątku trwałego,
• w przypadku przeniesienia własności przedmiotu leasingu na korzystającego nabywcę za wartość początkową będącą podstawą dokonywania odpisów amortyzacyjnych przyjmuje cenę ustaloną w umowie sprzedaży zawartej po upływie umowy leasingu, powiększoną o koszty związane z zakupem, bowiem zgodnie z brzmieniem art. 22g ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy o podatku dochodowym, za wartość początkową środków trwałych (...) uważa się - w razie nabycia w drodze kupna - cenę nabycia; cenę tę stanowi kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Należy podkreślić, że cena sprzedaży przedmiotu leasingu nie powinna być niższa od hipotetycznej wartości netto tego środka trwałego. Ustalona wg powyższych zasad wartość początkowa stanowi podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych. Odpisów tych dokonuje się począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek wprowadzono do ewidencji - stosownie do art. 22h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W celu określenia metody amortyzacji należy zastosować przepisy regulujące amortyzację środków trwałych, tj. art. 22i - 22k wyżej powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Biorąc pod uwagę treść tych przepisów oraz przedstawiony stan faktyczny, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie wyjaśnia, że samochód ciężarowy, który był uprzednio przedmiotem leasingu może być amortyzowany według dwóch metod: liniowej i degresywnej.

Według metody liniowej odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane przy zastosowaniu:

• podstawowych stawek amortyzacyjnych, określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych, który stanowi załącznik do ustawy podatkowej - dla samochodów ciężarowych stawka ta wynosi 20 % (art. 22i ust. 1 ustawy); w przypadku dokonywania odpisów przy zastosowaniu stawki podstawowej okres amortyzacji wyniesie 5 lat,
• podwyższonej stawki amortyzacyjnej, tj. stawki z wykazu podwyższonej współczynnikiem nie wyższym niż 1,4 w przypadku używania samochodu bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej (art. 22i ust. 2 pkt 2 ustawy),
• obniżonych stawek amortyzacyjnych, zgodnie z przepisem art. 22i ust. 5 ustawy,
• indywidualnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych używanych lub ulepszonych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji dla środków transportu, zgodnie z art. 22j ust. 1 pkt 2 ustawy, nie może być krótszy niż 30 miesięcy; środki trwałe uznaje się za używane - stosownie do art. 22j ust. 2 pkt 1 - jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy.

W sytuacji przedstawionej w zapytaniu, tj. używania samochodu przez podatnika na podstawie umowy leasingu operacyjnego, a następnie jego zakupu po okresie dłuższym niż 6 miesięcy, istnieje możliwość zastosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej

W przedstawionej sytuacji może być także zastosowana metoda degresywna i dokonywane odpisy amortyzacyjne wg zasad określonych w art. 22k ust. 1 ustawy, tj. od wartości początkowej m.in. samochodów ciężarowych w pierwszym podatkowym roku ich używania przy zastosowaniu stawek podanych w wykazie stawek amortyzacyjnych podwyższonych, z zastrzeżeniem ust. 2, o współczynnik nie wyższy niż 2,0, a w następnych latach podatkowych - od ich wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat ich używania. Począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody określonej w art. 22i ust. 1, podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22i.

Wyboru metody, stosownie do art. 22h ust 2 ustawy, należy dokonać przed rozpoczęciem amortyzacji danego środka trwałego; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.

Ponadto należy podkreślić, że - zgodnie z treścią art. 22 ust. 8 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - odpisy amortyzacyjne są kosztem uzyskania przychodów, jeżeli są dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a - 22o, z uwzględnieniem art. 23.