POSTANOWIENIE - Interpretacja - WP/415-105/05

shutterstock
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 27.07.2005, sygn. WP/415-105/05, Pierwszy Urząd Skarbowy w Gdańsku

Temat interpretacji

Pytanie podatnika

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie czy osoba niepełnosprawna może odliczyć od dochodu zakup samochodu osobowego w ramach ulgi rehabilitacyjnej

stwierdzam, że:

stanowisko przedstawione w tym wniosku dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Pan wystąpił do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatnik jest osobą niepełnosprawną zaliczoną do I grupy inwalidztwa. Podatnik zamierza zakupić samochód osobowy.

W złożonym wniosku zadano pytanie: czy osoba niepełnosprawna może odliczyć od dochodu wydatki związane z zakupem samochodu osobowego w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Stosownie do treści art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późniejszymi zmianami) podstawę obliczenia podatku (dochód), można obniżyć o wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, ponoszone przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ustawy z dnia 26.07.1991 roku, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b-7g tego artykułu.

Warunkiem odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

  1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
  2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy albo rentę szkoleniową , albo
  3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia , wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 27 ust. 7f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć mówi się o osobach zaliczonych :

  1. do I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, wobec których, na podstawie odrębnych przepisów , orzeczono:

  2. a. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji,
    b. znaczny stopień niepełnosprawności,
  3. do II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów orzeczono:

  4. a. całkowitą niezdolność do pracy,
    b. umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Odliczenie z tytułu tej ulgi mogą być dokonane również w przypadku, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r. (do końca 2003 r. także , w odniesieniu do dzieci do lat 16 orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez lekarza specjalistę).

Mając na uwadze powyższe istotne jest, aby rodzaj wydatków związanych z daną osobą odpowiadał rodzajowi i przyczynie niepełnosprawności. Dlatego orzeczenie o niepełnosprawności, w którym jest podany stopień i jej przyczyna jest dokumentem rozstrzygającym o tym, które wydatki dana osoba może zaliczyć do wydatków na cele rehabilitacyjne (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 1998 r. , syg. Akt SA/BK 1556/97).

Do wydatków na cele rehabilitacyjne ustawodawca zaliczył:

  1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
  2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności - wydatek powyższy dotyczy takiego przystosowania pojazdu mechanicznego, który jest konieczny lub znacznie ułatwiający korzystanie z niego przez osobę niepełnosprawną ; nie dotyczy zakupu nowego samochodu przystosowanego fabrycznie dla osoby niepełnosprawnej,
  3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji to zarówno rzeczy niezbędne dla codziennego życia, jak i do wykonywania pracy zawodowej (przepisy o rehabilitacji jasno bowiem stwierdzają, że jedną z form rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest rehabilitacja zawodowa); przykładowo, w ramach ulgi można odliczyć wydatki na zakup (naprawę) wózka inwalidzkiego, naprawę aparatu słuchowego, zakup komputera z klawiaturą brajlowską z dniem 1 stycznia 2004 roku sprecyzowano, że do ulgi nie uprawniają wydatki na zakup i naprawę sprzętu gospodarstwa domowego; jednakże już wcześniej taka była jednolita praktyka: Z odliczeń od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą skorzystać podatnicy, którzy sprzęt cechujący się indywidualnym przeznaczeniem i niezbędnością w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych w związku z niepełnosprawnością. Warunków tych nie spełnia sprzęt gospodarstwa domowego(wyrok NSA z dnia 27.10.1995 r., syg. Akt SA/Rz 767/94, publ. Serwis Podatkowy 1998/2/5),
  4. zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
  5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
  6. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
  7. opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób niepełnosprawnością narządu ruch zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280,00 zł.
  8. utrzymanie przez osoby niewidome psa przewodnika, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280,00 zł.,
  9. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
  10. opłacenie tłumacza języka migowego,
  11. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia,
  12. leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł. , jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo,
  13. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo rehabilitacyjne:

  14. a. osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
    b. osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a); nie ma limitu odliczeń z tego tytułu,
  15. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2.280,00 zł.,
  16. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem na:

  17. a. turnusie rehabilitacyjnym,
    b. w zakładach, o których mowa w pkt 6,
    c. koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o której mowa w punkcie 11.

Wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu tylko wówczas, jeżeli nie zostały sfinansowane lub dofinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek innej formie. W przypadku gdyby zostały one częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy, odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą z jakichkolwiek innych środków.

Podstawą odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjnych oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne, zgodnie z brzmieniem art. 26 ust. 7c ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku jest posiadanie dowodu poniesienia tych wydatków, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14.

Art. 26 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia 15 tytułów wydatków, których poniesienie uprawnia do odliczenia jako wydatki na cele rehabilitacyjne. Wśród nich wymienione zostały m.in. wydatki przeznaczone na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego). Aby zatem skorzystać z odliczenia od dochodu w związku z poniesieniem wydatków na cele rehabilitacyjne, zakupiony sprzęt powinien cechować się indywidualnym przeznaczeniem i niezbędnością w rehabilitacji oraz ułatwiać wykonywanie czynności życiowych w związku z niepełnosprawnością. Innymi słowy, zakupiony sprzęt nie ma ogólnie ułatwiać wykonywania czynności życiowych, ale ma zapewnić ułatwienie wykonywania czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Jeżeli chodzi o zakup samochodu, to nie można uznać go za sprzęt, urządzenie ani narzędzie techniczne. Aby wydatek tego typu uznać za poniesiony na rehabilitację, musiałoby to wynikać wprost z zapisów ustawowych. Tymczasem przepisy art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają takich regulacji.

Ponadto Ustawodawca, biorąc zapewne pod uwagę uciążliwości związane z poruszaniem się przez osobę niepełnosprawną, przewidział możliwość odliczenia jedynie w zakresie przystosowania pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2.280,00 zł., czy też odpłatny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:

  1. osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
  2. osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a).

Jest również możliwość odliczenia w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280,00 zł. za używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, oraz odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

  1. na turnusie rehabilitacyjnym,
  2. w zakładach, o których mowa w pkt 6,
  3. na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt. 11.

W związku z powyższym z uwagi na brak zapisów ustawowych pozwalających na dokonanie odliczenia od dochodu wydatku na zakup samochodu osobowego w ramach ulgi na cele rehabilitacyjne osoby niepełnosprawnej - wydatku poniesionego z tytułu zakupu samochodu osobowego nie można odliczyć od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe przedstawione we wniosku stanowisko jest nieprawidłowe.

Pierwszy Urząd Skarbowy w Gdańsku