Temat interpretacji

W dniu 15.07.2005 roku do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Częstochowie wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
Pismami z dnia 17.08.2005 roku i 20.09.2005 roku organ podatkowy wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Braki formalne wniosku zostały uzupełnione w dniu 25.08.2005 roku oraz 27 i 29.09.2005 roku.
Jak stanowi art. 14 a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, albo postępowanie wyjaśniające przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14 a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Z przedstawionego stanu faktycznego w dniu sporządzenia wniosku tj 12.07.2005 roku oraz w dniu złożenia wniosku uzupełniającego tj. 29.09.2005 roku wynika, że podatnik zawarł w dniu 19.06.1993 roku umowę lokaty na kwotę 40.000 zł z osobą fizyczną, która nie posiadała uprawnień do świadczenia tego rodzaju usług finansowych. Powyższe, jak wynika z wniosku podatnika skutkowało nieważnością zawartej umowy.
Ponieważ nie doszło do dobrowolnego zwrotu wpłaconej kwoty, podatnik uzyskał podstawę do dochodzenia wpłaconej kwoty na drodze sądowej i uzyskał wpis hipoteki na nieruchomości stanowiącej własność tej osoby na kwotę 26.500,00 zł. Różnica, która nie została uwzględniona przy wpisie obciążającym hipotekę stanowiła wartość weksla z dnia 25.06.1993 roku na kwotę 13.500,00 zł, który to weksel Sąd uznał za przedawniony.
Na skutek zawartej przed notariuszem ugody w dniu 15.06.2005 roku podatnik uzyskał zwrot wpłaconej kwoty wraz z odsetkami w łącznej wysokości 40.000 zł.
Jednocześnie Podatnik podnosi, że na dochodzenie przedmiotowej kwoty poniósł w latach wcześniejszych znaczne nakłady finansowe. Umowa lokaty nie została zawarta w ramach prowadzonej przez Podatnika działalności gospodarczej.
W złożonym zapytaniu Podatnik przedstawił swoje stanowisko, w którym stwierdził, że uzyskany przez niego dochód z tytułu zwrotu należności głównej oraz odsetek zwolniony jest z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W odpowiedzi na powyższe tutejszy organ podatkowy wyjaśnia, co następuje:
Podstawową zasadą obowiązującej ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r., Nr 14, poz. 176 z późn.zm.) jest powszechność opodatkowania uzyskanych dochodów (przychodów). Zgodnie z tą zasadą wszystkie normy prawne wprowadzające zwolnienia przedmiotowe od podatku mają charakter odstępstwa od tej zasady według jednakowych dla każdego podatnika reguł.
W takim ujęciu uzyskanie przez podatnika samego zwrotu bezpodstawnie dokonanych wpłat traktowane jako świadczenie nienależne nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Podatnik nie uzyskał bowiem dodatkowego dochodu (przychodu) w rozumieniu przepisów art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz zwrot kwoty, którą nienależnie zapłacił.
Instytucję odsetek za zwłokę reguluje art. 481 kodeksu cywilnego, który stanowi że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona należą się odsetki ustawowe.
Z regulacji tej wynika, że odsetek za zwłokę nie można utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody), a ponadto odsetki w przedmiotowej sprawie nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt. 52, 95, 111 i 119 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U z 2000r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wyraźnie wskazał określone przypadki kiedy odsetki korzystają ze zwolnienia przedmiotowego od podatku dochodowego. Do odsetek korzystających ze zwolnienia od podatku dochodowego należą: odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20.12.1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U Nr 156, poz. 776; odsetki z tytułu nieterminowej wpłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1; oprocentowanie otrzymane w związku ze zwrotem nadpłaconych zobowiązań podatkowych i innych należności budżetowych, a także oprocentowanie zwrotu różnicy podatku od towarów i usług, w rozumieniu odrębnych przepisów, a także odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta. W przedmiotowej sprawie odsetki za nieterminowy zwrot nienależnie zapłaconej kwoty nie korzystają zatem ze zwolnienia od podatku dochodowego. Otrzymane odsetki jako przychód wierzyciela w roku ich otrzymania podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Wypłata odsetek zgodnie z zapisem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi przychód z innych źródeł. Od tych przychodów podatnik nie ma obowiązku opłacenia zaliczki na podatek dochodowy w ciągu roku, lecz powinien ująć je w zeznaniu rocznym i wówczas opodatkować według skali podatkowej.
Zgodnie z generalną zasadą ustalania kosztów uzyskania przychodów, określoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U z 2000r., Nr 14, poz. 176 z późn.zm.)kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Co do zasady prawa przyjmuje się dopuszczalność zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów związanych z dochodzeniem i egzekucją zobowiązań pieniężnych u wierzyciela. Należy jednak zwrócić uwagę , że zgodnie z zapisem art. 22 ust. 4 koszty uzyskania przychodów , z zastrzeżeniem ust. 5 i 6 są potrącalne tylko w tym roku podatkowym , w którym zostały poniesione. Ze stanu faktycznego przedstawionego w przedmiotowym wniosku wynika, że przychód został uzyskany w dniu 15.06.2005 roku ,natomiast koszty były ponoszone przez podatnika w latach wcześniejszych .

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie sporządzenia wniosku tj. 12.07.2005 roku. Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Stronie przysługuje prawo wniesienia zażalenia na niniejsze postanowienie do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku Białej; 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2 a) w terminie 7 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie. Zażalenie podlega opłacie skarbowej.