Temat interpretacji

Zgodnie z regulacją art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodu z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Przepis art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy stanowi, iż nie uważa się za koszt uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona. Wykładnia tego przepisu wskazuje,iż warunkiem zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne jest równoczesne spełnienie tych dwóch przesłanek.

Przepis art. 14 ust. 1 ustawy stanowi, iż za przychód z działalności o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Nieściągalność wierzytelności winna być udokumentowana w sposób określony w art. 23 ust. 2 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
2. postanowieniem sądu o:
a) oddaleniu wniosku o ogłoszeniu upadłości, gdy majątek masy nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego, lub
b) umorzeniu postępowania upadłościowego, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub
c) ukończeniu postępowania upadłościowego albo
3. protokołem sporządzonym przez podatnika stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od tej kwoty.

Reasumując, w przypadku gdy kwota należnego przychodu została uprzednio zaewidencjonowana w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako przychód należny i której nieściągalność została uprawdopodobniona ww. dokumentami jako wierzytelność nieściągalna, a w przypadku posiadania postanowienia o nieściągalności, wydanego przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, podatnik jako wierzyciel rozstrzygniecie zawarte w tym postanowieniu uznał za odpowiadające stanowi faktycznemu - kwotę tej wierzytelności można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Rozstrzygając natomiast kwestię możliwości i terminu zaliczenia wartości nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodu należy ponownie odwołać się do brzmienia art. 22 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem kosztami uzyskania przychodu z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Przepis art. 22 ust. 4 wskazuje, iż - co do zasady - koszty uzyskania przychodu są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Powyższe wskazuje, iż wartość nieściągalnej wierzytelności w przedmiotowej sprawie można jedynie zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodów roku 2002, gdyż właśnie na ten rok datowane jest postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego (postanowienie o nieściągalności wierzytelności). Ponadto wyjaśnia się, iż ze względu na prowadzenie przez Pana w 2002 działalności gospodarczej w formie spółki prawa cywilnego, osiągnięte w tym okresie przychody jak również poniesione koszty, w tym kwota nieściągalnej wierzytelności, winny być rozliczone proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Równocześnie powyższe wskazuje, iż nie ma możliwości odliczenia w zeznaniu rocznym za rok 2003 i 2004 samej nieściągalnej wierzytelności jako straty z lat ubiegłych. Jednocześnie, mając na uwadze likwidację prowadzenia działalności w trakcie 2003 r., zauważa się, że o wysokość straty ze źródła przychodów poniesionej w roku podatkowym można obniżyć dochód uzyskany z tego samego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.