Temat interpretacji
Wnioskiem z dnia 04.05.2005r. Sąd (...) w (...) zwrócił się z wnioskiem o udzielenie interpretacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, a mianowicie czy w przypadku adwokatów świadczących pomoc "z urzędu" i otrzymujących świadczenie za tzw. "urzędówki" płatnikiem podatku dochodowego jest Sąd, czy to adwokat przychód z ww. źródła winien wykazać w książce przychodów i rozchodów i sam odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy.
Analizując stan faktyczny przedstawiony we wniosku należy stwierdzić, iż na zlecenie Sądu w rozprawach sądowych biorą udział adwokaci jako obrońcy z urzędu. Od dnia 1 kwietnia 2005r. adwokaci z dniem uprawomocnienia się orzeczenia sądowego z tytułu swego wynagrodzenia za udział w sprawie wystawiają faktury VAT.
W ocenie Sądu (...) w (...) z chwilą otrzymania od adwokata faktury VAT sąd przestaje być płatnikiem podatku dochodowego, dlatego od wynagrodzenia nie powinny być potrącane zaliczki na podatek dochodowy, ani też uwzględniane zryczałtowane koszty uzyskania przychodu. Adwokat ww. przychód powinien uwzględnić w ewidencji sprzedaży oraz w książce przychodów i rozchodów, a więc to adwokat będzie płatnikiem podatku dochodowego.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bielsku Podlaskim nie podziela stanowiska Sądu (...) w (...) w wyżej przedstawionej sprawie.
Katalog źródeł przychodu zawarty został w art. 10 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz.176 z późn.zm.).
Pkt. 2 i 3 wyżej powołanego artykułu jako źródło przychodów wymienia między innymi:
- działalność wykonywaną osobiście,
- pozarolniczą działalność gospodarczą.
Rodzaje przychodów z działalności wykonywanej osobiście zostały wymienione natomiast w art. 13 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należą do nich w szczególności przychody osób, którym organ władzy albo administracji państwowej lub samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art.14 ust.2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9 (art.13 ust. 1 pkt 6).
W świetle powyższego, przychody adwokatów z tytułu świadczenia z urzędu, na zlecenie sądu, pomocy prawnej, należy kwalifikować do przychodów, o których mowa w powołanym wyżej przepisie art.13 pkt 6.
Reasumując powyższe należy stwierdzić, iż nie ma przeszkód, aby adwokaci prowadzący działalność gospodarczą równocześnie wykonywali na zlecenie sądu określone czynności i osiągali z tego tytułu przychody, które w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały sklasyfikowane jako przychody, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy. Powołany ostatnio przepis art. 13 pkt 6, w przeciwieństwie do pkt 8, który reguluje przychody z tytułu umowy o dzieło i zlecenia, nie zawiera żadnych wyłączeń. W związku z powyższym to na sądach, dokonujących wypłaty przedmiotowych kwot, ciąży obowiązek płatnika, określony w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powołany wyżej przepis stanowi, iż płatnicy są obowiązani do poboru zaliczek na podatek dochodowy w wysokości 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust.9 pkt 4, tj. 20% uzyskanego przychodu, z tym, że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Z kolei zgodnie z art. 42 ust. 1 tej ustawy, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, płatnicy mają obowiązek przekazania kwoty pobranych zaliczek na podatek dochodowy na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby płatnika <...>, przesyłając równocześnie deklaracje według określonego wzoru.. Następnie w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnik obowiązany jest przesłać podatnikowi oraz organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika imienne informacje o wysokości dochodu na formularzu PIT-11/8B.
Płatnicy nie są obowiązani do poboru zaliczek od wypłacanych należności jedynie w sytuacji, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże owo zastrzeżenie ma jedynie zastosowanie do dochodów uzyskiwanych z tytułu umowy o dzieło lub zlecenie, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2 i 8 ww. ustawy. Powyższej dyspozycji ustawodawca nie odnosi jednak do dochodów uzyskiwanych na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 6. Tym samym Sąd jest płatnikiem podatku dochodowego od wypłacanych wynagrodzeń dla adwokatów z tytułu wykonywanych czynności, które zostały zlecone przez ten Sąd.