Temat interpretacji

W odpowiedzi na pismo z dnia 7.07.2004 r. w sprawie udzielenia pisemnej informacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926), informuje:

Ad 1 i 2.

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 21.11.2001 r. nowelizującej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) podatnicy, którzy w latach 1997 - 2001 nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a - f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed 1.01.2001 r. (w tym na wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej), mają prawo do odliczania od podatku na dotychczasowych zasadach dalszych wydatków na kontynuację danej inwestycji - poniesionych od dnia 1.01.2002 r. do dnia 31.12.2004 r. Ustawodawca likwidując od 1.01.2002 r. dużą ulgę budowlaną jednocześnie określił zasady dalszego korzystania z tej ulgi przez podatników, którzy nabyli prawo do odliczeń przed 1.01.2002 r. Wydatki ponoszone na wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej są niewątpliwie wydatkami na potrzeby mieszkaniowe, o których mowa w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1.01.2001 r.

W rozpatrywanej sytuacji podstawowe znaczenie ma to, czy kontynuacja wpłat na wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej odbywa się w ramach inwestycji, którą rozpoczęto przed 1.01.2002 r. Natomiast nie ma żadnego znaczenia dla korzystania z praw nabytych do omawianej ulgi podatkowej, że inwestycja ta rozpoczęta została w jednej, a ukończona w innej spółdzielni mieszkaniowej. Ważne jest, aby wydatki po 1.01.2002 r. były przeznaczone na kontynuację tej samej inwestycji mieszkaniowej służącej zaspokojeniu ich potrzeb mieszkaniowych. W takiej sytuacji podatnicy mają prawo do odliczeń od podatku za 2003 i 2004 r. dokonanych w tym roku (i odpowiednio udokumentowanych) wpłat na wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej, na którą została przekazana realizacja zadania przez spółdzielnię mieszkaniową, która pierwotnie podjęła się realizacji tej inwestycji. Oczywiście odliczenie stanowi 19 % poniesionych wydatków i nie może przekroczyć obowiązującego limitu dużej ulgi budowlanej. W 2002 r. limit ten wynosi 35.910 zł (19 % z kwoty 189.000 zł) uwzględniając wydatki poniesione w całym okresie obowiązywania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odliczenie nie przysługiwałoby natomiast w przypadku wycofania wkładu ze spółdzielni mieszkaniowej i przekazania do drugiej spółdzielni. Utrata prawa do ulgi mieszkaniowej następuje w przypadku wystąpienia sytuacji określonych w art. 27a ust. 13 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed 1.01.2002 r. W myśl pkt 1 ust. 13 art. 27a, jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele objęte dużą ulgą budowlaną, a następnie wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład - do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za dany rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tego tytułu. W związku z powyższym, wycofanie ze spółdzielni mieszkaniowej wniesionego wkładu skutkuje obowiązkiem doliczenia do podatku kwoty poprzednio odliczonej, o czym stanowi cytowany wyżej art. 27a ust. 13 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed 1.01.2002 r.

Ad 3 i 4.

Zgodnie z art. 26b ust. 1 od podstawy obliczenia podatku odlicza się faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z:

1. budową budynku mieszkalnego, albo
2. wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo
3. zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, albo
4. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia mieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego.

W myśl art. 26b ust. 2 pkt 7 jednym z warunków do skorzystania z ww. ulgi jest fakt, że podatnik lub jego małżonek nie korzystał lub nie korzysta z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku wydatków poniesionych na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczonych na:

1. zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
2. budowę budynku mieszkalnego,
3. wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej,
4. zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
5. nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
6. przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,
7. systematyczne gromadzenie oszczędności na rachunku oszczędnościowo-kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Powołany powyżej przepis wyklucza zatem możliwość odliczenia spłaconych odsetek od kredytu (pożyczki) w sytuacji, gdy podatnik korzystał (lub nadal korzysta w związku z tzw. prawami nabytymi) z odliczeń mieszkaniowych, które do końca ubiegłego roku przewidywała ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 27a ust. 13 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r. - jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 i 2, a następnie wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład, do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów. Jednocześnie wg art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21.11.2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) powołany powyżej przepis art. 27a ust. 13 ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń, powstałych po dniu 1.01.2002 r. Z powyższego przepisu wynika, że jeżeli podatnicy zwrócą ulgę na zasadach określonych przez ustawodawcę, należy przyjąć, iż z ulgi tej nie skorzystali. W tym stanie faktycznym nie dochodzi zatem do spełnienia dyspozycji art. 26b ust. 2 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powołanymi powyżej przepisami podatnikom, którzy zwrócą ulgę przysługiwać będzie prawo do skorzystania z ulgi w postaci odliczania odsetek od kredytu zaciągniętego na budowę.

Zwrot ulgi następuje poprzez złożenie korekty zeznań podatkowych za lata, w których podatnicy z ulgi korzystali. Zgodnie z art. 81a § 1 pkt 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy (...) mogą skorygować uprzednio złożone zeznanie (deklarację), jeżeli w złożonej deklaracji wykazali zobowiązanie podatkowe w wysokości niższej od należnej albo kwotę nadpłaty lub zwrotu podatku w wysokości większej od należnej. W tym przypadku w myśl art. 53 § 5 odsetki za zwłokę naliczane są odpowiednio od dnia zwrotu nadpłaty. Zgodnie z art. 56 stawka odsetek za zwłokę wynosi 200 % podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim. Stawka odsetek za zwłokę ulega obniżeniu lub podwyższeniu w stopniu odpowiadającym obniżeniu lub podwyższeniu podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, poczynając od dnia, w którym stopa ta uległa zmianie. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze obwieszczenia, stawkę odsetek za zwłokę w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".