Temat interpretacji

Koszty uzyskania przychodu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 20 lutego 2012 r. (data wpływu do tut. organu 27 marca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 czerwca 2012 r. (data wpływu 12 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 marca 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 czerwca 2012 r. (data wpływu 12 czerwca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od czerwca 2011 r. Wnioskodawca regularnie dojeżdżał, dojeżdża i będzie dojeżdżał do miejsca świadczenia pracy - W z miejsca zamieszkania - G. W G zamieszkuje w dni wolne od pracy weekendy, a w pozostałe we W. Z tytułu regularnych dojazdów do pracy oraz zamieszkania w innym miejscu niż miejsce Jego stałego zamieszkania ponosi dodatkowe koszty. Wydatki te są w bezpośrednim związku z pracą wykonywaną w ramach stosunku pracy, który poświadczony jest umową o pracę na czas nieokreślony z przedsiębiorstwem G.. we W. Miejscem świadczenia pracy określonym w umowie jest biuro we W stąd konieczność dojazdu do miejsca świadczenia pracy z G. Dojazdy do pracy są regularne, raz w tygodniu. Wnioskodawca korzysta z komunikacji publicznej zazwyczaj PKP i ponosi znacznie wyższe koszty niż kwota zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu, nawet podwyższonych. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym można do rozliczenia podatku przyjąć kwotę wynikającą z biletów okresowych imiennych. Czyli jeśli dojeżdża koleją lub autobusem i kwota miesięcznych wydatków na bilety okresowe z tego tytułu wynosi więcej niż 139,06 zł, to w rozliczeniu rocznym może zastosować faktyczną kwotę wynikającą z tych biletów.

Wnioskodawca uważa, że spełnia wszystkie kryteria - posiada bilety na PKP (również faktury), są one imienne i dotyczą dojazdu do miejsca pracy. Bilety natomiast są każdorazowo jednorazowe, za to wielokrotne. Wynika to z przyczyn organizacyjnych, PKP nie przewidziało biletów okresowych (miesięcznych) na trasach dłuższych niż 240 km (G - W to ()km). Codzienne dojazdy (uzasadniające taki wydatek) są niemożliwe z punktu widzenia logistycznego - odległość 480 km oraz czas przejazdu od 7 do 8 godzin, pomijając możliwości wypoczynku.

Dodatkowo Wnioskodawca ponosi koszt wynajmu mieszkania w miejscu świadczenia pracy. Jest ono wynajęte na podstawie umowy najmu, w której Wnioskodawca jest wymieniony z nazwiska. Nie wykorzystuje mieszkania w innym celu niż związany ze świadczeniem pracy.

Wnioskodawca wskazuje, iż skazany jest na dojazdy do pracy, koszt wynajmu mieszkania na miejscu (nie opłacany przez firmę) oraz rozłąkę (również brak dodatku rozłąkowego).

Po analizie treści wniosku, mając na względzie zakres kompetencji przyznanej tutejszemu organowi i treść przepisu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa przyjęto, iż na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego intencją Wnioskodawcy było uzyskanie odpowiedzi na pytania:

Czy Wnioskodawca może w rocznym rozliczeniu zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów ze stosunku pracy wydatki faktycznie poniesione na dojazdy do pracy oraz wynajem mieszkania...

Zdaniem Wnioskodawcy wydatki na dojazdy do pracy i wynajem mieszkania stanowią koszty uzyskania przychodu, znacznie wyższe niż ryczałtowe i jako takie podlegają w całości ujęciu w rocznym rozliczeniu.

W ocenie Wnioskodawcy, intencją ustawodawcy było ułatwienie przemieszczania się (dotarcia do pracy jednoznacznie zidentyfikowanym pracownikom - bilety imienne) za pomocą masowo dostępnych środków komunikacji publicznej (PKP) niezależnie od tego, czy są to bilety sezonowe, okresowe czy jednorazowe (mimo, że bilety okresowe są wspomniane). Wnioskodawca uważa, że nie ma żadnego uzasadnienia, dlaczego taka możliwość funkcjonowałaby dla biletów okresowych (dostępnych na krótszych trasach) w porównaniu z jednorazowymi. Współczesne czasy narzucają jednakże większą mobilność pracowników, a technicznie nie ma możliwości dojazdów na tak duże dystanse codziennie. Jego zdaniem nie jest jednoznacznie sformułowane, o jakim okresie ustawodawca myśli - czy jest to okres roczny, kwartalny, miesięczny czy dzienny. Okresowość jego dojazdów poświadcza również wielokrotność i regularność na tej samej trasie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów zostały uregulowane w rozdziale 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.).

W myśl art. 22 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Co do zasady, kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie wydatki pod warunkiem, że:

• istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionymi wydatkami a przychodami (wydatki poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów);
• nie jest to wydatek wskazany w zamkniętym katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów określonych w art. 23 ust. 1 ustawy.

W niektórych ściśle określonych przypadkach jednak ustawodawca w inny sposób określił koszty uzyskania przychodu. Dotyczy to np. kosztów zryczałtowanych ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich oraz kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i prawa wieczystego użytkowania gruntów.

Z analizy wniosku wynika, że Wnioskodawca jest zatrudniony na umowę o pracę. W związku z tym ponosi koszty związane z wynajmem mieszkania oraz dojazdem do zakładu pracy znajdującego się poza miejscem stałego zamieszkania. Jednakże poniesione wydatki Wnioskodawca dokumentuje umową najmu mieszkania oraz biletami jednorazowymi PKP (również fakturami).

Stosownie do treści art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

1. wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
2. nie mogą przekroczyć łącznie 2.002 zł 05 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
3. wynoszą 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,
4. nie mogą przekroczyć łącznie 2.502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Z powyższego wynika, że art. 22 ust. 2 ww. ustawy jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisu art. 22 ust. 1. Wyłącza on jego zastosowanie poprzez ograniczenie wysokości kosztów uzyskania przychodów m. in. ze stosunku pracy do ściśle określonej wartości, nie pozwalając tym samym na uznanie za koszty uzyskania przychodów z powyższego tytułu "wszelkich kosztów poniesionych w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 23".

Koszty uzyskania przychodu ze stosunku pracy zgodnie z zasadą ustanowioną w art. 22 ust. 2 określone zostały więc w kwocie zryczałtowanej, wysokość której uzależniono od tego czy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego lub więcej stosunku pracy oraz od tego czy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika położone jest poza miejscowością w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Wyjątek od tej zasady wynika z art. 22 ust. 11 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 2, są niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte przez pracownika lub przez płatnika pracownika w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Wykładnia gramatyczna tego przepisu wskazuje, iż koszty uzyskania przychodów ze stosunku pracy podatnik może przyjąć w wysokości faktycznie poniesionych tylko wówczas, gdy spełnione są jednocześnie następujące przesłanki:

1. wydatki dotyczą dojazdu do zakładu pracy lub zakładów pracy środkami transportu wskazanymi w tym przepisie,
2. zostały faktycznie poniesione przez podatnika i są wyższe od określonych ustawowo kosztów zryczałtowanych,
3. zostały udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Użyty przez ustawodawcę zwrot wyłącznie jest jednoznaczny i zobowiązuje do udokumentowania wydatków faktycznie poniesionych imiennymi biletami okresowymi tj. biletami, które w swej treści określają osobę uprawnioną do korzystania z niego i uprawniają do korzystania z komunikacji przez pewien okres czasu. Gdyby ustawodawca dopuszczał możliwość udokumentowania powyższych wydatków zwykłymi biletami lub innymi dokumentami, to wynikałoby to wprost z treści wskazanego powyżej przepisu art. 22 ust. 11 ustawy. Zatem brak jest możliwości zastąpienia imiennego biletu okresowego jakimkolwiek innym dokumentem.

Dlatego też, wbrew wskazaniom Wnioskodawcy, biletu jednorazowego nie można uznać za tożsamy ze wskazanym przez ustawodawcę imiennym biletem okresowym.

W związku z powyższym ponoszone przez Wnioskodawcę koszty dojazdu do pracy nie mogą być uwzględnione w zeznaniu podatkowym, ponieważ nie został spełniony warunek określony w art. 22 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie można również zgodzić się z Wnioskodawcą, iż wydatki związane z najmem mieszkania stanowią koszt uzyskania przychodu ze stosunku pracy i podlegają uwzględnieniu w zeznaniu rocznym, gdyż jak wynika z ww. przepisu, nie istnieje możliwość, wykazania w zeznaniu rocznym jako kosztów uzyskania przychodu ze stosunku pracy wydatków w wysokości faktycznie poniesionej z innego tytułu niż dojazdy do zakładu.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa, stwierdzić należy, iż zarówno w art. 22 ust. 2 jak i ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidziano możliwości uwzględnienia w zeznaniu rocznym kosztów uzyskania przychodu ze stosunku pracy w wysokości wydatków poniesionych na wynajem mieszkania oraz dojazdy do pracy dokumentowane biletami jednorazowymi PKP. W konsekwencji Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do uwzględnia ww. wydatków w rocznym rozliczeniu za 2011 r. Również za 2012 r. jak i w latach następnych, o ile nie ulegnie zmianie stan prawny, Wnioskodawca nie będzie mógł uwzględnić w zeznaniu rocznym powyższych wydatków jako kosztów uzyskania przychodu ze stosunku pracy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy