Temat interpretacji

Pismem z dnia 30.06.2004 r. Pani Alicja B., prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Produkcyjno-Handlowy "A." z siedzibą w E. ul..... , reprezentowana przez Panią Renatę G. zwróciła się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiotowej sprawie. Następnie w dniu 14.07.2004 r. Podatniczka osobiście, na wezwanie z dnia 01.07.2004 roku Nr PD2/415/39/04, wniosła zapytanie o wykładnię prawa podatkowego w następującej kwestii:

Podatniczka w ramach prowadzonej działalności dokonuje nabycia wewnątrzwspólnotowego towarów, za które płaci walutą z rachunku banku, z usług którego korzysta. Czasami zakupuje walutę w kantorze, wpłaca ją na rachunek dewizowy firmy w celu dokonania przelewu za granicę.

W związku z powyższym Podatniczka pyta:

1. czy kupując walutę w kantorze i wpłacając ją na rachunek walutowy w banku, z którego usług korzysta ma miejsce zdarzenie gospodarcze powodujące naliczenie różnic kursowych?
2. wg jakiego kursu przeliczać te różnice?
3. czy różnice należy wyliczać już miedzy walutą zakupioną w kantorze - po kursie sprzedaży stosowanym w kantorze a walutą wpłaconą do banku - po kursie kupna banku?
4. Czy dopiero między walutą po kursie kupna banku (w momencie wpłaty waluty na rachunek) a walutą po kursie sprzedaży (w momencie regulowania zobowiązań tą walutą - przelewem waluty z rachunku)?

Dodatkowo Podatniczka napisała, iż od dnia 01 10.2002 r. podmioty prowadzące działalność gospodarczą mogą dokonywać transakcji kupna lub sprzedaży wartości dewizowych także w kantorach - wejście w życie nowej ustawy Prawo dewizowe (ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. Dz. U nr 141, poz. 1178). Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 10 lutego 1997 r. nr PO 4/AK-722-43/97, wyjaśniło, że w świetle art. 14 ust Ib i art. 22 ust la ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy wyliczający różnice kursowe dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych zobowiązani są stosować następujące kursy walut:

• w przypadku walut wpływających na dewizowy rachunek bankowy - kurs
• kupna banku, z którego usług korzysta podatnik,
• w przypadku faktycznej zapłaty z dewizowego rachunku za zobowiązania opiewające na walutę obcą - kurs sprzedaży walut stosowany przez bank, z którego usług korzysta podatnik,
• w przypadku odsprzedaży bankowi posiadanych na rachunku walut - kurs kupna walut stosowany przez bank, z którego usług korzysta podatnik.

W związku z powyższym zdaniem Podatniczki kupno walut w kantorze i wpłata ich na rachunek walutowy w banku, z którego usług korzysta jest zdarzeniem gospodarczym powodującym naliczenie różnic kursowych między walutą po kursie sprzedaży stosowanym prze kantor, a walutą po kursie kupna banku, gdzie dokonuje wpłaty. Następnie zdaniem Strony należy wyliczyć różnice kursowe między walutą po kursie kupna banku a walutą po kursie sprzedaży (w momencie zapłaty zobowiązań).

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Elblągu zgodnie z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacji Podatkowej (Dz. U. nr 137, poz. 926 ze zm.), na pisemne zapytanie Podatnika udziela pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w Jego indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Zgodnie z art. 14 ust. 1a i ust 1b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. z 2000 Dz. U nr 14, poz. 176 ze zm.) przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z dnia uzyskania przychodu ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski. Jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz zastosowania kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu.

Podatnik, który utrzymuje na rachunku bankowym środki w walucie obcej może także osiągnąć przychód z tytuły różnic kursowych od własnych środków w sytuacji, gdy sprzedaje walutę bankowi, przy czym bez znaczenia jest sposób, w jaki j ą pozy skał (czy wpłynęła jako zapłata należności przez importera, czy też podatnik sam ją nabył).

Przychody z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych związanych z działalnością gospodarcza ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłoszonego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik.

Z treści art. 22 ust 1 i ust 1a tej ustawy wynika, że koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.

Koszty z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu sprzedaży walut z dnia faktycznej zapłaty oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłoszonego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik.

Cytowane przepisy dotyczące różnic kursowych prowadzą do wniosku, że różnice kursowe po wstają zarówno przy dochodach jak i kosztach jedynie wówczas, gdy występują różne kursy walut między dniem uzyskania przychodu a dniem jego faktycznego otrzymania lub w przypadku wydatków - dniem ich zarachowania i dniem faktycznej zapłaty.

W odniesieniu do zakupu wartości dewizowych w kantorach podmioty prowadzące działalność gospodarczą mają taką możliwość od 01.10.2002 r. Wynika to z faktu, że z dniem wejścia w życie nowej ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U nr 141, poz. 1178) wśród zakazów i reglamentacji czynności dewizowych, brak jest zapisów ograniczających dostęp do transakcji zawieranych w kantorach. Zatem osoba prowadząca działalność gospodarczą ma swobodny wybór miejsca zakupu i sprzedaży walut. Jednak w kantorze na mocy art. 15 ustawy Prawo dewizowe kwota kupowanych lub sprzedawanych zagranicznych środków płatniczych nie może przekroczyć 20.000 euro przy jednej transakcji (w ramach jednej umowy).

W związku z powyższym dokonanie wpłaty walut zakupionych w kantorze na rachunek walutowy firmy nie będzie zdarzeniem gospodarczym, powodującym naliczenie różnic kursowych. Zdarzeniem takim będzie jak wskazano powyżej sprzedaż waluty bankowi lub zapłata kontrahentowi za towar. Ponadto Podatniczka może dokonywać płatności wobec kontrahentów zagranicznych walutą zakupioną w kantorze, ale nie może rozliczać różnic kursowych według kursów obowiązujących w kantorach walut, gdyż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera uregulowań w tym przedmiocie.