Czy finansowanie przez Wnioskodawcę posiłków w zbiorczych pojemnikach stanowi dla pracowników przychód na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osó... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 08.10.2018, sygn. 0114-KDIP3-3.4011.361.2018.2.AK, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Czy finansowanie przez Wnioskodawcę posiłków w zbiorczych pojemnikach stanowi dla pracowników przychód na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym, czy na Wnioskodawcy ciążą obowiązki podatnika w tym zakresie?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2018 r. (data wpływu 1 sierpnia 2018 r.) uzupełnione pismem z dnia 17 września 2018 r. (data nadania 18 września 2018 r., data wpływu 25 września 2018 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP3-3.4011.361.2018.1.AK z dnia 7 września 2018 r. (data wysłania 10 września 2018 r., data doręczenia 12 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu finansowania przez pracodawcę posiłków jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu finansowania przez pracodawcę posiłków.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 7 września 2018 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.361.2018.1.AK (data wysłania 10 września 2018 r., data doręczenia 12 września 2018 r.) wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Pismem z dnia 17 września 2018 r. (data nadania 18 września 2018 r., data wpływu 25 września 2018 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca planuje udostępnić pracownikom posiłki gotowe do spożycia bez prawa do ekwiwalentu, za kwotę nieprzekraczającą 190 zł miesięcznie. Posiłki będą zapewnione dla pracowników, co do których nie istnieje obowiązek wydania posiłków profilaktycznych zgodnie z art. 232 ustawy Kodeks pracy.

W ramach prowadzenia Domu Opieki i przygotowywanego wyżywienia dla pensjonariuszy pracodawca planuje zapewniać pracownikom będącym na miejscu posiłki. Będą to śniadania oraz obiady składające się odpowiednio z pieczywa wraz z warzywem i wędliną do wyboru oraz z zupy i drugiego dania. Posiłki te będą przygotowywane przez kuchnię Domu Opieki.

Posiłki będą takie same jakie otrzymują pensjonariusze.

Posiłki będą dostępne dla wszystkich pracowników. Mogą oni wybrać posiłek spośród dostępnych w danym dniu, wolno im też wybrać jedno z dań lub w danym dniu zrezygnować z wyżywienia. Pracownicy wcześniej nie będą deklarować czy zamierzają korzystać z wyżywienia w danym dniu. Może się też zdarzyć, że jedzenia nie wystarczy dla wszystkich pracowników.

Kuchnia gotuje potrawy na podstawie szacunków uwzględniających oczekiwaną w biurze frekwencję i liczbę pensjonariuszy.

Posiłki będą wystawiane w stołówce w pojemnikach: mięso i warzywa w podgrzewaczach, zupy - w garach. Z tego względu Pracodawca nie będzie w stanie obiektywnie zweryfikować dokładnej wartości posiłków skonsumowanych przez danego pracownika.

Oszacowanie ilości posiłków potrzebnych dla wszystkich pracowników będzie uwzględniało liczbę osób obecnych w tym czasie w biurze wyłącznie na bazie uśrednionej oczekiwanej frekwencji. Oznacza to, że praca zdalna, oddelegowanie do klienta, pobyt w delegacji, urlopy, zwolnienia lekarskie i inne nieobecności pracowników w danym dniu nie będą bezpośrednio wpływały na ilość posiłków przygotowanych na dany dzień.

Taka forma zapewnienia wyżywienia ma swoje uzasadnienie przede wszystkim w umożliwieniu swobodnego dostępu do posiłków, nie wymagającego dużych nakładów zarówno po stronie Pracodawcy (brak konieczności bieżącego monitorowania absencji w pracy oraz zbierania od pracowników oświadczeń o chęci skorzystania z posiłku w danym dniu) oraz po stronie pracowników (nie będą oni musieli codziennie rano deklarować korzystania z posiłków oraz zachowają elastyczność w zakresie skorzystania bądź rezygnacji z posiłku w dowolnym momencie),

Pracodawca rozważa przygotowywanie obiadów dla pracowników w celu zwiększenia motywacji pracowników do wykonywania pracy poprzez umożliwienie bardziej efektywnego wykorzystania czasu pracy, a także poprawę nastroju i komfortu w miejscu pracy.

Zapewni to również większą dostępność pracowników, gdyż spożywanie posiłków w biurze będzie dla nich stanowiło oszczędność czasu i może ograniczać długość przerwy w pracy.

Posiłki zapewnione pracownikom nie będą wynikały z obowiązków pracodawcy, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 11b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.; dalej: ustawa PDOF).

W związku z powyższym, w uzupełnieniu sformułowano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego. czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot w szczególności oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

W przypadku kiedy pracownik korzysta z posiłku dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie udostępnione wyżywienie organizowane przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na zakup obiadu w zewnętrznym komercyjnym punkcie gastronomicznym.

Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania.

W orzeczeniu (sygn. K 7/13) TK określił, jakie kryteria muszą być spełnione, aby zakwalifikować przekazywane pracownikowi świadczenie jako jego przychód.

Po pierwsze, powinien z niego korzystać dobrowolnie, bez żadnego przymusu.

Po drugie, świadczenie musi być spełnione w interesie pracownika, a nie pracodawcy.

Po trzecie, powinno przynieść mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść.

Po czwarte, korzyść ta musi być wymierna i przypisana indywidualnie. I zdaniem Wnioskodawcy właśnie ten ostatni warunek nie jest spełniony. Nie jest ona bowiem w stanie obiektywnie zweryfikować dokładnej wartości posiłków skonsumowanych przez danego pracownika w danym dniu. Dostęp do nich jest nieograniczony i pracodawca tego nie monitoruje.

Nie można więc przypisać pracownikom przychodu, bo byłaby to jedynie wartość statystyczna (ustalona, np. poprzez podzielenie kosztów zjedzonych posiłków przez całkowitą liczbę zatrudnionych), która nie odzwierciedla rzeczywistej korzyści odniesionej przez poszczególne osoby.

Zdaniem Wnioskodawcy nie zostanie natomiast spełniony czwarty warunek wskazany przez Trybunał Konstytucyjny, ponieważ korzyść związana z zapewnieniem dostępu do posiłków finansowanych przez pracodawcę nie będzie wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi.

Dochodzić może do sytuacji, w których w danym dniu z zapewnionego posiłku skorzysta tylko część pracowników lub też do sytuacji, kiedy zamówiona na dany dzień/okres ilość posiłków będzie większa niż faktyczna konsumpcja.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, w których pracownicy wraz z pensjonariuszami będą korzystać z posiłków, nie jest możliwe ustalenie wartości rzeczywistej korzyści, którą odniosą z tego tytułu konkretni pracownicy oraz czy w ogóle odniosą. Nie jest bowiem możliwe ustalenie ilości, a w konsekwencji wartości pieniężnej, posiłku skonsumowanego przez danego pracownika w danym dniu ani żadnym innym okresie. Co więcej, nie jest także możliwe ustalenie grona pracowników, którzy z tego świadczenia rzeczywiście skorzystali, w związku z czym odnieśli korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku, który mogliby ponieść (dostęp do posiłków będzie dla pracowników nieograniczony, nie będzie w żaden sposób monitorowany, a posiłki nie będą serwowane na talerzach przez jakąkolwiek osobę z obsługi pracownicy sami będą nakładali dania przygotowane i dostarczone przez kuchnię, a także samodzielnie będą decydowali ile danego dnia zjedzą).

Tym samym uznać należy, że wobec niemożności ustalenia konkretnej wartości świadczenia przypadającej na danego pracownika, w związku z oferowaniem pracownikom posiłków nie dojdzie po ich stronie do powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wybór formy bufetu ma swoje bezpośrednie uzasadnienie ekonomiczne w postaci ograniczenia kosztów Wnioskodawcy zarówno w kontekście samego kosztu usługi (jest ona tańsza niż posiłki zamawiane w konkretnej ilości i dla konkretnych osób) jak i przede wszystkim w kontekście kosztów administracji taką usługą.

Powyższe wiązałoby się bowiem z koniecznością zaangażowania przez Wnioskodawcę dodatkowych osób, które byłyby odpowiedzialne za wydawanie posiłków, weryfikację tożsamości pracowników korzystających w danym dniu z posiłków, monitorowanie, jaki posiłek zjadł dany pracownik i w jakiej ilości, a także za ustalenie jego indywidualnej wartości.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w indywidualnej interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 27 lipca 2015 r. (IBPB-2-2/4511-506/15/MMa). W przytoczonej interpretacji Dyrektor wskazał wprost, że gdy nie ma możliwości ustalenia przez spółkę wartości świadczenia przypadającego na konkretnego pracownika, nie można uznać, że pracownik ten uzyskał przychód podlegający opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodu jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Mając na uwadze wyżej przywołane uregulowania prawne należy zaznaczyć, że przepis art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia jedynie przykładowo przychody ze stosunku pracy. Świadczy o tym użycie słowa w szczególności co oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Oznacza to, że przychodami ze stosunku pracy są więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz świadczenia nieodpłatne, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji nieodpłatnych świadczeń przy interpretacji tego pojęcia odwołać się należy do jego słownikowego znaczenia. W związku z powyższym stwierdzić należy, że świadczeniem nieodpłatnym jest świadczenie niewymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.). W orzecznictwie sądowym przyjmuje się natomiast, że nieodpłatne świadczenie obejmuje nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że o nieodpłatnym świadczeniu, mającym cechy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym można mówić w sytuacji, gdy:

podmiot, na rzecz którego dokonywane jest tego rodzaju świadczenia odnosi korzyść, a więc musi zaistnieć u niego trwałe przysporzenie majątkowe;

korzyść ta musi zostać odniesiona kosztem innego podmiotu, a więc powinna istnieć możliwość ustalenia kto poniósł ekonomiczny ciężar owego przesunięcia majątkowego,

korzyść musi mieć konkretny wymiar finansowy,

świadczenie musi mieć nieodpłatny charakter. Nie może ono zatem wiązać się z jakimkolwiek ekwiwalentem ze strony podatnika. Nie ma przy tym znaczenia, czy ów ekwiwalent pozostaje w ekonomicznej równowadze ze świadczeniem. Jeżeli podmiot zobowiązany jest do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego, choćby miało ono wymiar symboliczny nie można mówić o nieodpłatnym świadczeniu.

W tym miejscu, należy wskazać, że z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), wynika że za przychody pracownika, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą być uznane takie świadczenia, które:

po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

po trzecie, korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Podkreślić należy, że ustawowe pojęcie nieodpłatnych świadczeń musi być zawsze interpretowane w konkretnym kontekście, a nie w oderwaniu od niego z pominięciem okoliczności realizacji pewnych uprawnień, zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych.

W kontekście pierwszego warunku, Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że inne nieodpłatne świadczenia na rzecz pracownika mogą być uznane za jego dochód w rozumieniu ustawy PIT tylko pod warunkiem, że rzeczywiście spowodowały zaoszczędzenie przez niego wydatków. Ustalenie tej okoliczności zależy od tego, czy pracownik skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę w pełni dobrowolnie. Zgoda na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej jest celowe i przydatne, leży w jego interesie. Oznacza to, że w braku świadczenia ze strony pracodawcy pracownik musiałby ponieść wydatek. W konsekwencji przyjęcie świadczenia oferowanego przez pracodawcę oznacza uniknięcie tego wydatku.

Formułując drugi warunek Trybunał Konstytucyjny wyjaśnił, że dla oceny czy świadczenie leżało w interesie pracownika, istotne jest czy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Trybunał Konstytucyjny w ślad za uchwałami NSA uznał, że w zakres nieodpłatnego świadczenia, jako przychodu wchodzą wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. W konsekwencji, aby wartość świadczenia uzyskanego od pracodawcy podlegała, opodatkowaniu, po stronie pracownika musi pojawić się dochód, czyli korzyść majątkowa. Korzyść ta może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. W wyniku takiego świadczenia w majątku pracownika nie pojawia się wprawdzie realny dochód (w znaczeniu ekonomicznym), ale ponieważ znaczenie dochodu na gruncie ustawy PIT jest szersze, zaoszczędzenie wydatków musi być traktowane na równi z przyrostem majątku. Jako przykład Trybunał Konstytucyjny wskazał m.in. dowożenie pracownika z miejsca zamieszkania do pracy. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego zorganizowanie tego rodzaju transportu może oznaczać zaoszczędzenie wydatku po stronie pracownika i w konsekwencji może stanowić przysporzenie objęte podatkiem dochodowym. Taka ocena jest jednak poprawna tylko pod warunkiem, że świadczenia te pracodawca spełniał, dysponując uprzednią zgodą pracownika na ich przyjęcie. O ile bowiem pracownik decyduje się skorzystać z przewozu, niewątpliwie zaoszczędza sobie wydatku, który musiałby ponieść.

Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny zauważył, że w sytuacji, gdy nieodpłatne świadczenie zostało przyjęte jako warunek niezbędny do zgodnego z prawem wykonania pracy po stronie pracownika nie pojawia się korzyść, która mogłaby być objęta podatkiem dochodowym.

Odnosząc się natomiast do trzeciego warunku, Trybunał Konstytucyjny wskazał, że przychód powstaje, gdy można zindywidualizować świadczenie, określić jego wartość pieniężną oraz skonkretyzować odbiorcę. Mając powyższe na uwadze Trybunał Konstytucyjny zauważył, że w sytuacji, gdy otrzymane przez pracownika nieodpłatne świadczenie stanowi świadczenie pracodawcy, na które pracownik wyraził zgodę, które zostało spełnione w jego interesie i oznacza realne przysporzenie mu korzyści, problem ustalenia podstawy opodatkowania w zasadzie ulega rozwiązaniu. Dotyczy to między innymi zorganizowania przez pracodawcę dowozu do pracy, w sytuacji gdy pracodawca wie kto będzie korzystał z tej formy transportu oraz zna odległości, którą każdy będzie pokonywał. W takim przypadku pracodawca jest w stanie precyzyjnie określić wartość świadczenia przypadającą indywidualnie na każdego przewożonego.

Z kolei jako przykład świadczenia, które nie rodzi po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) Trybunał Konstytucyjny wskazał sytuację, w której pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie kursokonferencja organizowana przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania.

W świetle powyższego zauważyć należy, że nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika bez ustalonej za nie zapłaty jest świadczeniem podlegającym podatkowi dochodowemu, podobnie jak nie każde tego rodzaju świadczenie jest wyłączone spod regulacji ustawy PIT. Przy czym, jak słusznie zauważył Trybunał Konstytucyjny ze względu na otwarty i rozwijający się katalog świadczeń oferowanych przez pracodawców nie jest możliwe enumeratywne wyliczenie w ustawie podatkowej wszystkich nieodpłatnych przysporzeń, które zgodnie z zasadą powszechności przedmiotowej podatku dochodowego powinny być przez ustawodawcę uwzględnione.

Należy zaznaczyć, że są świadczenia, które gwarantują higieniczne i bezpieczne warunki pracy i służą jej organizacji (umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy), których spełnienie leży przede wszystkim w interesie pracodawcy w celu odpowiedniego zorganizowania własnej działalności. W takim przypadku pracownik korzysta z tych świadczeń (w ramach wykonywania przypisanej pracy), jednak dla niego jest to korzyść niewychodząca na zewnątrz stosunku pracy i niestanowiąca dochodu, będącego przedmiotem opodatkowania.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wyjaśnić, że pierwszy warunek został spełniony, bowiem Wnioskodawca wprost wskazał, że skorzystanie z nieodpłatnych posiłków zależeć będzie od woli pracownika: pracownicy nie będą wcześniej deklarować, czy zamierzają korzystać z wyżywienia w danym dniu.

Odnosząc się do drugiego warunku Trybunału Konstytucyjnego otrzymane przez pracownika świadczenie w postaci darmowego posiłku stanowi dla niego realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Korzyść ta może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. Taka też sytuacja ma miejsce w przedmiotowym przypadku pracownik uzyskuje dochód w postaci zaoszczędzenia wydatków, które poniósłby, gdyby nie otrzymał nieodpłatnego świadczenia od pracodawcy.

Świadczenia w postaci nieodpłatnych posiłków będą spełnione w interesie pracodawcy (jak wskazał Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego: pracodawca rozważa przygotowywanie obiadów dla pracowników w celu zwiększenia motywacji pracowników do wykonywania pracy poprzez umożliwienie bardziej efektywnego wykorzystania czasu pracy, a także poprawę nastroju i komfortu w miejscu pracy. Zapewni to również większą dostępność pracowników, gdyż spożywanie posiłków w biurze będzie dla nich stanowiło oszczędność czasu i może ograniczyć długość przerwy w pracy.).

Kluczowe znaczenie ma trzeci warunek opisany w wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W ww. wyroku Trybunał orzekł, że aby nieodpłatne świadczenie stanowiło przychód podatkowy, powinna być to korzyść przypisana konkretnej osobie (indywidualnemu pracownikowi), w ustalonej dla niego indywidualnie wysokości. Tym samym, nie można mówić o przychodzie podatkowym, w sytuacji gdy przypisana wartość świadczenia byłaby jedynie wartością statystyczną (ustaloną np. przez podzielenie wartości posiłków przez całkowitą liczbę pracowników), a nie odzwierciedlałyby rzeczywistej korzyści odniesionej przez daną osobę.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie jest w stanie zindywidualizować świadczenia nie może bowiem jednoznacznie określić, kto korzystał z nieodpłatnych posiłków, ani w jakiej ilości/jakiego rodzaju żywność faktyczne pobrał. Przy czym istotne jest, aby niemożność ustalenie zindywidualizowanej wartości uzyskanych przez pracowników nieodpłatnych świadczeń wynikała z obiektywnych przesłanek.

W orzeczeniach sądów administracyjnych również podzielany jest pogląd, że zapewnienie posiłku jest przysporzeniem majątkowym, bo pracownik nie ponosi wydatku, jednakże z zastrzeżeniem, że do opodatkowania dojdzie wówczas, gdy świadczenie da się skonkretyzować, zindywidualizować (Wyrok NSA z dnia 17 maja 2017 r. sygn. akt II FSK 1132/15, wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 grudnia 2014 r. sygn. akt III SA/Wa 920/14).

Ponadto nie będzie możliwości przypisania odpowiedniej wysokości świadczenia nieodpłatnego pracownikom, gdyż w przypadku posiłków Wnioskodawca nie będzie posiadał informacji, który pracownik skorzystał z tego posiłku.

W sytuacji, gdy Wnioskodawca nie ma możliwości ustalenia wartości świadczenia przypadającego na konkretnego pracownika, nie sposób uznać, że pracownik ten uzyska przychód podlegający opodatkowaniu.

Zatem zapewnianie bezpłatnych posiłków przez Wnioskodawcę, w sytuacji gdy nie ma możliwości ustalenia wartości świadczenia przypadającego na konkretnego pracownika nie stanowi dla pracownika nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy. W konsekwencji, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany z tego tytułu do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym łub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie