Temat interpretacji

Skutki podatkowe sprzedaży udziału w nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2019 r. (data wpływu 19 lipca 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 sierpnia 2019 r. (data wpływu 13 sierpnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości.

Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, pismem z dnia 1 sierpnia 2019 r. nr 0115 KDIT2-3.4011.312.2019.1.JG wezwano Wnioskodawczynię do ich usunięcia. Wniosek uzupełniono 13 sierpnia 2019 r.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W 1965 r. rodzice Wnioskodawczyni uzyskali własnościowe prawo do mieszkania.

W związku małżeńskim panowała wspólność majątkowa małżeńska. Rodzice mieli dwoje dzieci.

W dniu 8 lipca 2005 r. aktem notarialnym nastąpiło przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność lokalu rodziców Wnioskodawczyni

W 2014 r. zmarł ojciec, a dziedziczenie po nim nastąpiło na podstawie testamentu. Zgodnie z testamentem ojca spadkobiercą w całości była matka Wnioskodawczyni. Ojciec, w testamencie prawa spadkowe, w tym mieszkanie, przekazał żonie (matce Wnioskodawczyni).

Mieszkanie pozostawało we własności matki Wnioskodawczyni, ponieważ na mocy testamentu męża mama nabyła spadek w całości, co potwierdza akt dziedziczenia.

W dniu 16 kwietnia 2019 r. zmarła matka Wnioskodawczyni. W dniu 4 lipca 2019 r. w akcie notarialnym Akt Poświadczenia Dziedziczenia na podstawie testamentu prawa własności nabyły po połowie dzieci córka (Wnioskodawczyni) i syn.

Wnioskodawczyni z bratem noszą się z zamiarem sprzedaży mieszkania w latach 2019-2020.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy jako spadkobierca mieszkania po rodzicach, w przypadku planowanej sprzedaży w roku 2019 lub 2020 otrzymanego w spadku mieszkania Wnioskodawczyni będzie zwolniona od płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, jest ona zwolniona z obowiązku zapłacenia podatku od sprzedaży opisywanego wyżej mieszkania w roku 2019 lub w 2020. Wnioskodawczyni podnosi, że nie ma obowiązku składania PITU [winno być: zeznania podatkowego], gdyż otrzymała (otrzymaliśmy wraz z bratem) udział w tym mieszkaniu w drodze spadku po mamie, która była jego właścicielem dłużej niż 5 lat. Termin 5 letni posiadania mieszkania przez mamę liczy się od 1965 roku, gdyż rodzice byli wspólnie właścicielami mieszkania. Powyższe potwierdza art. 10 ust. 5 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego [winno być: ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych] i wyrok NSA z dnia 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z brzmienia powyższego przepisu wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i sposób nabycia tej nieruchomości.

Użyte w przytoczonym przepisie pojęcie nabycia nie zostało zdefiniowane w ustawie podatkowej. Zatem pojęcie nabycie należy rozumieć szeroko, to znaczy że nabycie nieruchomości następuje z chwilą uzyskania prawa własności do tej nieruchomości, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do nabycia tego prawa własności.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego i jego uzupełnienia wynika, że w 1965 roku rodzice Wnioskodawczyni uzyskali własnościowe prawo do mieszkania, a w 2005 r. odrębną własność tego lokalu. W 2014 roku zmarł ojciec Wnioskodawczyni, po którym zgodnie z testamentem przedmiotową nieruchomość odziedziczyła matka Wnioskodawczyni.

W dniu 16 kwietnia 2019 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, po której w drodze spadku zgodnie z testamentem przedmiotową nieruchomość nabyli Wnioskodawczyni i jej brat w udziale wynoszącym 1/2 na każdego z nich. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać udział nabyty w spadku po swojej mamie w latach 2019-2020.

Podkreślenia wymaga, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5, a także art. 10 ust. 6, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r. W dodanych przepisach ustawodawca określił jak należy liczyć datę nabycia, w przypadku składników majątkowych nabytych w drodze spadku czy nabytych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż udziału w nieruchomości przez Wnioskodawczynię podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy jego odpłatne zbycie nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie przez spadkodawcę. Tym samym konieczne jest ustalenie momentu nabycia przedmiotowej nieruchomości przez spadkodawcę, tj. matkę Wnioskodawczyni.

Matka Wnioskodawczyni będąc w związku małżeńskim nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w dniu 1965 r. do majątku wspólnego.

W roku 2014 roku zmarł ojciec Wnioskodawczyni, po którym spadek w całości, w tym przedmiotową nieruchomość nabyła jej matka.

W rozpatrywanej sprawie, należy odnieść się do przepisów regulujących stosunki majątkowe małżeńskie, zawartych w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu powyższych przepisów są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana, jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku w momencie jego poniesienia nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Innymi słowy, w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy &‒ Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Skoro z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. ac ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej. Innymi słowy, w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy &‒ Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Warto także zwrócić uwagę na obecną konstrukcję art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Wobec tego w analizowanej sprawie za datę nabycia ww. prawa do nieruchomości przez matkę Wnioskodawczyni należy uznać datę nabycia tego prawa do majątku wspólnego, tj. 1965 r.

W sytuacji natomiast, gdyby to spadkodawca postanowił sprzedać ww. prawo do nieruchomości nabyte do majątku wspólnego, określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c po śmierci współmałżonka, to datą od której liczyłby 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych byłaby data jego nabycia do wspólności majątkowej małżeńskiej. Wobec tego, również w sytuacji gdy to córka spadkodawcy zamierza dokonać zbycia nieruchomości nabytej w spadku po matce upływ 5-letniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca roku, w którym małżonkowie nabyli ww. prawo do majątku wspólnego, tj. od końca 1965 roku.

Dlatego też, 5-letni okres o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych już minął, bowiem jak wynika z treści wniosku od końca roku, w którym matka Wnioskodawczyni (spadkodawca) nabyła do majątku wspólnego małżonków ww. prawo do czasu jego zamierzonej sprzedaży w 2019 r. lub 2020 przez Wnioskodawczynię upłynie ponad 5 lat. Zatem planowana przez Wnioskodawczynię transakcja nie będzie stanowiła dla niej źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni uznano za prawidłowe. Należy przy tym podkreślić, że prezentując własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego Wnioskodawczyni posługuje się zwrotem: zwolniona z obowiązku zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży opisywanego wyżej mieszkania (). Zwolnienie przychodu od podatku dochodowego od osób fizycznych nie stanowi natomiast podstawy rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, bowiem w analizowanym zdarzeniu przyszłym transakcja zbycia nieruchomości w 2019 r. lub 2020 r., nabytego przez spadkodawcę w 1965 r. jest dla Wnioskodawczyni neutralna podatkowo.

Reasumując, mając na uwadze treść art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy stwierdzić należy, że sprzedaż udziału w nieruchomości dokonana w 2019 r. lub w 2020 r. z uwagi na upływ terminu, o którym mowa w tym przepisie nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie skutkuje obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego.

Organ interpretujący zaznacza także, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kształtowania obowiązków podatkowych Wnioskodawczyni i tym samym nie ma mocy wiążącej dla obowiązków podatkowych spoczywających na jej bracie.

Interpretacja dotyczy opisanego przez Wnioskodawczynię zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej