Temat interpretacji

Obowiązki płatnika w związku z umorzeniem jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2019 r. (data wpływu 29 lipca 2019 r.), uzupełnionym w dniu 27 września 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że złożony wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 18 września 2019 r. nr 0112-KDIL3-1.4011.188.2019.1.KF, na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie skutecznie doręczono za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 18 września 2019 r., natomiast w dniu 27 września 2019 r. do tut. Organu wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w polskiej placówce pocztowej w dniu 25 września 2019 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskiem z dnia 12 kwietnia 2019 r. Pan X wystąpił do Prezydenta Miasta o umorzenie w całości wymaganej do zapłaty należności w wysokości zł. Zobowiązanie powstało na podstawie decyzji ustalającej wysokość jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości (renty planistycznej), który nastąpił na skutek uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w związku ze zbyciem działki.

Jednorazowa opłata została ustalona na podstawie art. 36 ust. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1945, z późn. zm.). Z uwagi na fakt, iż należność nie została wpłacona w terminie, wystawiony został tytuł wykonawczy, celem wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Należność nie została uregulowana przez zobowiązanego.

Wyżej wymieniona należność stanowi środki publiczne, będące niepodatkowymi należnościami budżetowymi o charakterze publicznoprawnym i mieści się w katalogu opłat wymienionych w art. 60 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 869, z późn. zm.).

Na podstawie art. 61 ust. 1 pkt 4 wyżej wymienionej ustawy, organem właściwym do wydawania decyzji w odniesieniu do należności o charakterze publicznoprawnym jest Prezydent Miasta. Zgodnie zaś z art. 64 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, na wniosek zobowiązanego organ może umarzać w całości należności w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zobowiązanego lub interesem publicznym, a także umarzać w części w przypadkach uzasadnionych względami społecznymi lub gospodarczymi, w szczególności możliwościami płatniczymi zobowiązanego.

W złożonym wniosku o umorzenie ustalonej do zapłaty należności Pan X wyjaśnił, że w celu uzyskania prawa do emerytury rolniczej działkę darował synowi i nie miał z tego tytułu żadnych korzyści finansowych. Prośbę o umorzenie należności wnioskodawca uzasadnił faktem, iż pobiera emeryturę rolniczą, z której pokrywa wszystkie bieżące koszty utrzymania, a ustalona opłata w wysokości zł jest dla niego znacznym obciążeniem. Strona uzupełniła wniosek, przedkładając oświadczenie o stanie majątkowym oraz dokumenty potwierdzające aktualną sytuację materialną. Ponadto wnioskodawca w oświadczeniu o stanie majątkowym wykazał, iż nie posiada żadnych nieruchomości, środków transportowych ani zgromadzonych oszczędności.

Z przedłożonych dokumentów wynika ponadto, że dochód wnioskodawcy jest niższy od kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z pomocy społecznej stanowiącego kwotę 701,00 zł na miesiąc dla osoby samotnie gospodarującej (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej Dz. U. z 2018 r. poz. 1358).

Ustalając przesłanki umorzenia uwzględnia się ważny interes zobowiązanego lub interes publiczny. Na podstawie przedstawionych dokumentów ustalono, że strona udowodniła, iż jej sytuacja materialna rzeczywiście nie daje szans na spłatę zadłużenia i z uzyskanych dochodów zobowiązany faktycznie nie ma możliwości płatniczej, aby wnieść wymaganą opłatę.

Biorąc pod uwagę powyższe Prezydent Miasta wydał decyzję, w której orzekł o umorzeniu Panu X jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w wysokości zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy umorzenie jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości stanowi przysporzenie majątkowe podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z powyższym, czy na płatniku ciąży obowiązek wystawienia osobie uzyskującej ulgę i przekazania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego informacji, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. PIT-11?

Ponadto w uzupełnieniu wniosku doprecyzowano, że złożony wniosek dotyczy ewentualnych obowiązków płatnika ciążących na Urzędzie Miasta.

Zdaniem Wnioskodawcy, podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania.

Przywołując zapisy art. 9 ust. 1 ww. ustawy, podkreślić należy, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów są natomiast wymienione w art. 10 ust. 1 przedmiotowej ustawy, w tym pkt 9 do źródeł przychodów zalicza tzw. inne źródła. Przychody te definiuje art. 20 ust. 1 wskazując, iż uważa się za nie w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Niemniej przywołana wyżej definicja, z uwagi na zawarte sformułowanie w szczególności, daje możliwość zaliczenia do tej kategorii przychodów również te, które nie są wprost wymienione w treści art. 20 ust. 1 ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega zatem dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe. Za przychody należy ponadto uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężna, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć wszystkie zdarzenia prawne gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy.

W wyniku umorzenia jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości osoba, w stosunku do której dokonano umorzenia, odnosi rzeczywistą korzyść. Kwota umorzonej renty planistycznej stanowi nieodpłatne świadczenie, a więc należy ją traktować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym osobie, która w omawianym przypadku uzyskuje realne przysporzenie majątkowe należy wystawić informację, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. PIT-11.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania wskazana w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), który stanowi, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega co do zasady każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 tej ustawy, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Sformułowanie w szczególności dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Na podmiotach dokonujących świadczeń zaliczanych do innych źródeł przychodów ciążą obowiązki informacyjne wynikające z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Zatem, podmiotem zobowiązanym do sporządzenia informacji, o której mowa w tym przepisie, są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Obowiązek sporządzenia informacji powstaje natomiast wyłącznie w przypadku, gdy:

1. podmioty, o których mowa, dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1;
2. nie są to dochody przedmiotowo zwolnione od podatku;
3. od dochodów tych nie zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej;
4. nie ma obowiązku pobrania zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego od tychże świadczeń.

Wskazane wyżej warunki muszą być spełnione łącznie.

Należy zauważyć, że podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina, a w świetle art. 11a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506, z późn. zm.), organem gminy jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Zgodnie z art. 26 ust. 1 ww. ustawy, organem wykonawczym gminy jest wójt, zaś stosownie do art. 33 ust. 1 ww. ustawy, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 3 ww. ustawy).

Wójt (burmistrz, prezydent miasta) w myśl powyższych przepisów pełni zatem dwojaką rolę: organu gminy oraz kierownika urzędu umożliwiającego wykonywanie zadań gminy.

W myśl art. 8 ustawy Ordynacja podatkowa, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. W myśl natomiast przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązki płatnika generalnie ciążą na tym podmiocie, który stawia do dyspozycji określone świadczenia, zarówno pieniężne jak i niepieniężne.

Jak wynika natomiast z treści art. 61 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 869, z późn. zm.), organami pierwszej instancji właściwymi do wydawania decyzji w odniesieniu do należności, o których mowa w art. 60, o ile odrębne ustawy nie stanowią inaczej, są w stosunku do należności budżetów jednostek samorządu terytorialnego wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta albo marszałek województwa.

W myśl art. 60 pkt 7 ww. ustawy, środkami publicznymi stanowiącymi niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym są m.in. dochody pobierane przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe na podstawie odrębnych ustaw.

Zgodnie zaś z treścią art. 64 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, należności, o których mowa w art. 60, właściwy organ może:

1. z urzędu umarzać w całości w przypadku gdy zachodzi jedna z okoliczności, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1-4;
2. na wniosek zobowiązanego:
   1. umarzać w całości w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zobowiązanego lub interesem publicznym,
   2. umarzać w części, odraczać terminy spłaty całości albo części należności lub rozkładać na raty płatność całości albo części należności w przypadkach uzasadnionych względami społecznymi lub gospodarczymi, w szczególności możliwościami płatniczymi zobowiązanego.

Analizując zatem powyższe przepisy w kontekście przedstawionych w treści wniosku informacji należy zauważyć, że z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że nastąpiło umorzenie należności publicznoprawnej przez Prezydenta Miasta działającego jako organ reprezentujący jednostkę samorządu terytorialnego gminę, czyli umorzono należność publicznoprawną należną gminie. Wierzycielem z tytułu zobowiązania w postaci opłaty planistycznej jest gmina. Tym samym, również podmiotem, który dokonuje umorzenia ww. należności jest gmina. W konsekwencji Wnioskodawca Urząd Miasta nie dokonuje żadnego świadczenia na rzecz Pana X.

Stąd zatem ewentualne obowiązki informacyjne, o których mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ciążyć mogą tylko na tej jednostce gminie, a nie na jednostce powołanej do obsługi gminy, czyli urzędzie gminy.

Podsumowując, Wnioskodawca Urząd Miasta nie będąc świadczeniodawcą w analizowanej sprawie, nie ma obowiązku wystawienia informacji PIT-11 w związku z umorzeniem przez Prezydenta Miasta jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej