Temat interpretacji

Koszty uzyskania przychodów

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 sierpnia 2019 r. (data wpływu 13 sierpnia 2019 r.), uzupełnionym pismami z dnia 18 października 2019 r. (data wpływu 23 października 2019 r.), z dnia 21 października 2019 r. oraz pismem, które wpłynęło w dniu 29 października 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 sierpnia 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 2 października 2019 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.382.2019.1.RK, 0111-KDIB3-1.4012.518.2019.ICZ, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 2 października 2019 r. (skutecznie doręczone w dniu 12 października 2019 r.). W dniu 21 października 2019 r., za pośrednictwem e-mail uzupełniono wniosek o potwierdzenie dokonania opłaty od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Następnie w dniu 23 października 2019 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane za pośrednictwem . w dniu 18 października 2019 r.). Zaś w dniu 29 października 2019 r. za pośrednictwem e-mail Wnioskodawca przekazał informację o aktualnym adresie Jego zamieszkania.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od dnia 8 sierpnia 2017 r. jako agent sprzedaży usług turystycznych. Jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przychody z działalności gospodarczej opodatkowuje na zasadach ogólnych i w tym celu prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Wnioskodawca, jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w dniu 27 listopada 2017 r. zawarł umowę najmu lokalu nowo budowanego centrum handlowego ze Spółką X. W związku ze zmianą planów zawodowych, Wnioskodawca zdecydował o rozwiązaniu umowy. Wynajmujący zgodnie z zapisem w umowie postanowił obciążyć Wnioskodawcę karą finansową, stanowiącą wielokrotność czynszu obciążonego podatkiem od towarów i usług. Za porozumieniem stron została rozwiązana umowa, a wynajmujący wystawił fakturę, stanowiącą wielokrotność czynszu, do której został doliczony zgodnie z zapisem podatek od towarów i usług. Kara umowna jest przychodem dla otrzymującego go podatnika, a dla Wnioskodawcy kosztem. Wnioskodawca chce zaliczyć w koszty prowadzonej działalności gospodarczej i odliczyć podatek od towarów i usług od wystawionej faktury.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca może odliczyć podatek od towarów i usług od wystawionej faktury i zaliczyć fakturę w koszty prowadzonej działalności gospodarczej?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie kwestii dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w zakresie kwestii dotyczącej podatku od towarów i usług, wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro kara umowna jest przychodem dla otrzymującego go podatnika, to dla Wnioskodawcy jest kosztem. Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z umową najmu, wynajmujący miał prawo obciążyć Go karą, stanowiącą wielokrotność czynszu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca na tą karę wyraził zgodę, aby móc rozwiązać umowę. Zdaniem Wnioskodawcy, korzyść leży zatem po obu stronach. Ponoszone koszty z tytułu dochowania umowy najmu prowadziłyby do nieracjonalnego gospodarowania dochodami uzyskanymi z tytułu działalności gospodarczej w związku ze zmianą miejsca zamieszkania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego - jest nieprawidłowe.

Uregulowania dotyczące kar umownych zawarte są w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.).

W myśl art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kosztami uzyskania przychodu są więc wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie przychodu, ewentualnie na zwiększenie lub zabezpieczenie źródła tego przychodu.

Zatem, aby uznać wydatek za koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione następujące warunki:

• poniesiony wydatek musi mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na powstanie przychodu, lub mieć na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

• wydatek nie może znajdować się w katalogu kosztów określonych w art. 23 ust. 1 ustawy,

• wydatek musi być prawidłowo udokumentowany.

Jednocześnie, ciężar prawidłowego udokumentowania wydatku i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a uzyskaniem (zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła) przychodów spoczywa na podatniku. To właśnie on musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności. Decydując się na poniesienie określonych wydatków musi sam dokonać oceny, czy wydatki, które poniósł, mają na celu uzyskanie przychodu albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, a następnie podjąć decyzję o ich ewentualnym zakwalifikowaniu do kosztów podatkowych.

Zauważyć należy, że zdefiniowanie celu osiągnięcia przychodu nie może być traktowane jedynie w kategoriach formalnych, ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w przywołanym przepisie art. 22 ust. 1 ww. ustawy nie wymaga wykazania, że konkretny przychód jest skutkiem poniesienia określonego kosztu. Możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku, jako kosztu uzyskania przychodów, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, że poniesiony wydatek przysporzy mu spodziewanego przychodu lub przyczyni się do zabezpieczenia źródła przychodów.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonywanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonywanych robót i usług.

Do kosztów podatkowych nie są zaliczone sankcje cywilnoprawne w formie kar umownych, czy odszkodowań z tytułów wymienionych w art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca kierował się w tym względzie zasadą, aby nie premiować działań sprzecznych z istotą umów, zagrożonych karami. Zgodnie z jego treścią, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca, jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w dniu 27 listopada 2017 r. zawarł ze Spółką X umowę najmu lokalu w nowo budowanym centrum handlowym. W związku ze zmianą planów zawodowych, Wnioskodawca zdecydował o rozwiązaniu umowy. Wynajmujący zgodnie z zapisem w umowie postanowił obciążyć Wnioskodawcę karą finansową, stanowiącą wielokrotność czynszu powiększoną o podatek od towarów i usług. Za porozumieniem stron została rozwiązana umowa, a wynajmujący wystawił fakturę, stanowiącą wielokrotność czynszu, do której został doliczony zgodnie z zapisem podatek od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że kary umowne i odszkodowania będące następstwem niewykonania umowy bądź odstąpienia od niej nie stanowią kosztów uzyskania przychodu właśnie ze względu na brak przesłanki działania w celu osiągnięcia przychodu (zabezpieczenia lub zachowania jego źródeł), określonej w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W obrocie gospodarczym występują przypadki, w których strona zmuszona jest odstąpić od umowy, aby zapobiec stracie mogącej wyniknąć z jej wykonania, ale jest to ryzyko związane z podejmowanymi przedsięwzięciami gospodarczymi i ryzyka tego nie można przenosić, przy użyciu przepisów podatkowych, na Skarb Państwa. Biorąc powyższe pod uwagę tut. Organ stwierdza, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę z tytułu odstąpienia od umowy najmu nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż nie wykazują związku z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego na dzień wydania interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n ww. ustawy, nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w , za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej