Temat interpretacji
Możliwość zastosowania zwolnienia przedmiotowego wypłata odszkodowania za utracone prawo własności nieruchomości w związku z realizacją inwestycji drogowej.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 lipca 2019 r. (data wpływu 23 lipca 2019 r.), uzupełnionym w dniu 17 września 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 23 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego, który został uzupełniony w dniu 17 września 2019 r.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Wnioskodawca, na podstawie decyzji wydanej w dniu 6 maja 2019 r. przez Starostę, otrzymał odszkodowanie za utratę prawa własności do nieruchomości stanowiącej działki nr 1 o pow. 0,0027 ha, nr 2 o pow. 0,0042 ha, nr 3 o pow. 0,0277 ha, nr 4 o pow. 0,0764 ha, nr 5 o pow. 0,0305 ha, nr 6 o pow. 0,0350 ha, położone w jedn. ew. , obręb , przejęte z mocy prawa na rzecz Gminy Miasto w związku z realizacją inwestycji drogowej pn. .
Wnioskodawca otrzymał łączną kwotę 52.432,18 zł, na którą składa się odszkodowanie za udział w prawie własności do ww. nieruchomości nabyty przez Wnioskodawcę w drodze spadku po ojcu (tj. 1/3 z 25/40 części) oraz udział 3/40 części ujawniony w księdze wieczystej na rzecz Wnioskodawcy. Odszkodowanie wypłacono na konto w dniu 19 czerwca 2019 r.
Działki nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 położone w jedn. ew. , obręb zostały przejęte przez Gminę Miasto pod drogę publiczną na podstawie unormowania zawartego w ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Starosta decyzją, znak z dnia 16 lutego 2018 r. zezwolił na realizację inwestycji drogowej pn. . W osnowie wymienionej decyzji, Starosta zatwierdził projekt podziału nieruchomości obejmującej m.in. działki:
- nr o pow. 0.0095 ha, jedn. ew. , obręb , z której dla potrzeb przedmiotowej inwestycji wydzielono odpowiednio działki: nr o pow. 0,0068 ha i działkę nr 1 o pow. 0,0027 ha (pod inwestycję),
- nr o pow. 0,0182 ha, jedn. ew. , obręb , z której dla potrzeb przedmiotowej inwestycji wydzielono odpowiednio działki: nr o pow. 0,0140 ha i działkę nr 2 o pow. 0,0042 ha (pod inwestycję),
- nr o pow. 0,0755 ha, jedn. ew. , obręb , z której dla potrzeb przedmiotowej inwestycji wydzielono odpowiednio działki: nr o pow. 0,0478 ha i działkę nr 3 o pow. 0,0277 ha (pod inwestycję),
- nr o pow. 0,1019 ha, jedn. ew. , obręb , z której dla potrzeb przedmiotowej inwestycji wydzielono odpowiednio działki: nr 4 o pow. 0,0764 ha (pod inwestycję) i działkę nr o pow. 0,0255 ha,
- nr o pow. 0,0234 ha, jedn. ew. , obręb , z której dla potrzeb przedmiotowej inwestycji wydzielono odpowiednio działki: nr o pow. 0,0206 ha (pod inwestycję) i działkę nr o pow. 0,0028 ha.
Art. 12 ust 4a ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych stanowi, że decyzję o odszkodowaniu wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na lokalizację inwestycji drogowej, a do ustalenia wysokości i wypłaty odszkodowania stosuje się przepisy o gospodarce nieruchomościami. Art. 12 ust. 4f tej ustawy określa, iż odszkodowanie za nieruchomości, które stały się z mocy prawa własnością jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.
Mając na względzie powyższe, jak i konstytucyjną zasadę wywłaszczenia za słusznym odszkodowaniem, Starosta wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie ustalenia odszkodowania za działki:
- nr 1 znajdującą się w jedn. ew. , obręb , informując strony o powyższym zawiadomieniem z dnia 27 kwietnia 2018 r.,
- nr 2 znajdującą się w jedn. ew. , obręb , informując strony o powyższym zawiadomieniem z dnia 27 kwietnia 2018 r.,
- nr 3 znajdującą się w jedn. ew. , obręb , informując strony o powyższym zawiadomieniem z dnia 27 kwietnia 2018 r.,
- nr 4 znajdującą się w jedn. ew. , obręb , informując strony o powyższym zawiadomieniem z dnia 27 kwietnia 2018 r.,
- nr znajdującą się w jedn. ew. , obręb , informując strony o powyższym zawiadomieniem z dnia 27 kwietnia 2018 r.,
- nr 5 znajdującą się w jedn. ew. , obręb , informując strony o powyższym zawiadomieniem z dnia 27 kwietnia 2018 r.,
- nr 6 znajdującą się w jedn. ew. , obręb , informując strony o powyższym zawiadomieniem z dnia 27 kwietnia 2018 r.
Zgodnie ze stanem ujawnionym w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy, właścicielami wskazanej powyżej nieruchomości na dzień przejęcia jej przez Gminę Miasto byli T.B. w 25/40 cz., B.J. w 3/40 cz., Wnioskodawca w 3/40 cz., K.S. w 3/40 cz., A.B. w 3/40 cz., M.D. w 3/40 cz. W dziale III księgi wieczystej na dzień ostateczności decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej figurowało ostrzeżenie, iż orzeczenie z daty 29 grudnia 1951 r. nie jest prawomocne. Organ, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego ustalił, iż przedmiotowy wpis dotyczy wpisu w dziale II księgi wieczystej i ujawnienia prawa własności na rzecz R.B., który jednocześnie był wykreślony na dzień ostateczności decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej. Należy zaznaczyć, iż w dziale III księgi wieczystej na dzień ostateczności decyzji ujawnione było ograniczone prawo rzeczowe związane z inną nieruchomością, tj. służebność przejazdu, przechodu i przegonu bydła wschodnią stroną działki gm. kat. pasem 2 1/2 szerokim na rzecz gm. kat. . Jednak przedmiotowy wpis dotyczy działki nr , zatem jest bezprzedmiotowy w stosunku do działek będących przedmiotem niniejszego postępowania. Podkreślenia wymaga także fakt, że dział IV księgi wieczystej na dzień ostateczności decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej był wolny od wpisu.
Podstawą wpisu własności w księdze wieczystej było postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 4 lutego 2015 r., zgodnie z treścią którego matka oraz ojciec Wnioskodawcy nabyli na prawach ustawowej wspólności majątkowej przez zasiedzenie z dniem 30 grudnia 2008 r. prawo własności dla wskazanych powyżej nieruchomości. Matka Wnioskodawcy zmarła 28 marca 2014 r. Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 4 lutego 2015 r., sygn. akt , spadek po Niej nabyli wprost na podstawie ustawy Jej mąż w 1/4 części oraz dzieci: A.B, M.D., B.P., Wnioskodawca i K.S.M. każde w 3/20 częściach. Ojciec Wnioskodawcy zmarł 6 lutego 2017 r. Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 18 września 2017 r., sygn. akt , spadek po Nim nabyły z dobrodziejstwem inwentarza na podstawie testamentu sporządzonego przed notariuszem za numerem repertorium Jego dzieci: KS.M., B.J. i Wnioskodawca, wszyscy po 1/3 części.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wysokość takiego odszkodowania ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania. W związku z faktem, iż ww. ustawa stanowi, że z zastrzeżeniem jej art. 18, do ustalenia wysokości odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, to stosownie do art. 130 ust. 2 u.g.n., konieczne jest oparcie się na opinii biegłego, tzn. operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego.
Zgodnie z § 36 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego, wartość rynkową nieruchomości dla potrzeb ustalenia odszkodowania za nieruchomości wywłaszczone lub przejęte z mocy prawa na podstawie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych określa się, przyjmując stan nieruchomości z dnia wydania decyzji, ceny nieruchomości z dnia ustalenia odszkodowania, a przeznaczenie nieruchomości zgodnie z art. 154 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Należy zaznaczyć, iż nie uwzględnia się nakładów poniesionych na nieruchomości po dniu wydania decyzji. Jak stanowi § 36 ust. 4 powołanego rozporządzenia, w przypadku gdy na realizację inwestycji drogowej została wywłaszczona lub przejęta z mocy prawa nieruchomość, która na dzień wydania decyzji była przeznaczona pod inwestycję drogową, wartość rynkową określa się, przyjmując przeznaczenie nieruchomości przeważające wśród gruntów przyległych, chyba że określenie wartości jest możliwe przy uwzględnieniu cen transakcyjnych nieruchomości drogowych. Przy szacowaniu wartości nieruchomości uwzględnia się w szczególności jej rodzaj, położenie, sposób użytkowania, przeznaczenie, stan oraz aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nieruchomościami.
Mając powyższe na uwadze, organ zlecił rzeczoznawcy majątkowemu sporządzenie operatu szacunkowego określającego wartość nieruchomości, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, według jej stanu na dzień wydania przez Starostę decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Operatem szacunkowym z dnia 7 czerwca 2018 r., rzeczoznawca majątkowy sporządził operat szacunkowy określając w nim wartość prawa własności nieruchomości oznaczonej jako działki nr 1, 2, 3, 4, 5 oraz 6 położone w jedn. ew. , obręb . Określił wartość gruntu w podejściu porównawczym, metodą porównywania parami, a wartość odtworzeniową składników budowlanych w podejściu kosztowym, metodą kosztów zastąpienia.
W uzupełnieniu wniosku wskazano, że otrzymane odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie art. 12 ust. 4a, ust. 4f, ust. 5, art. 18 ust. 1, art. 22 ust. 1 i art. 23 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1474 z późn. zm.) w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego (Dz. U. z 2018 r., poz. 203 ze zm.), art. 130 ust. 2, art. 132 ust. 1a, ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r., poz. 2204 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm.). Jednocześnie zaznaczono, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna z dniem 30 marca 2018 r.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy wskazane w opisie stanu faktycznego odszkodowanie za grunty przejęte na drogi publiczne podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21. 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia.
Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Treść powołanego przepisu wskazuje, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest uzyskanie przychodu między innymi z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.
Stosownie do treści art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo wykonujący zadania zlecone z zakresu administracji rządowej starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych, wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi. Zgodnie z art. 11f ust. 1 pkt 6 powołanej wyżej ustawy, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.
W myśl natomiast art. 12 ust. 4 ww. ustawy, nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych, własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Zgodnie z art. 12 ust. 4a ww. ustawy, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Stosownie do art. 12 ust. 5 ww. ustawy, do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18. Zgodnie z art. 112 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych, z zastrzeżeniem art. 122a, art. 124 ust. 1b, art. 124b, art. 125 i art. 126, na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
W myśl art. 6 pkt 1 ww. ustawy, celami publicznymi w rozumieniu ustawy jest m.in. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne, drogi rowerowe i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji. Na podstawie art. 128 ust 1 ww. ustawy, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Stosownie do art. 130 ww. ustawy, wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości, wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu W przypadku gdy starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, wysokość odszkodowania ustala się według stanu i przeznaczenia nieruchomości w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw, a w przypadkach, o których mowa w art. 98 ust. 3 i art. 106 ust. 1, według stanu i przeznaczenia nieruchomości odpowiednio w dniu wydania decyzji o podziale lub podjęcia uchwały o przystąpieniu do scalenia i podziału oraz jej wartości w dniu wydania decyzji o odszkodowaniu. Przepis art. 134 stosuje się odpowiednio (ust. 1), natomiast ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości (ust. 2).
W świetle powołanych wyżej przepisów należy uznać, że opisane we wniosku odszkodowanie zostało przyznane (wypłacone) stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy zauważyć, iż zwolnienie przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione zostają następujące warunki:
- nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,
- cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
Zatem w przypadku, gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo żaden z nich, wówczas uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.
Nabycie przez Wnioskodawcę udziałów w prawie własności do nieruchomości nastąpiło w drodze spadku po zmarłej 28 marca 2014 r. mamie Wnioskodawcy (udział 3/40 części) oraz zmarłym 6 lutego 2017 r. ojcu Wnioskodawcy (udział 25/120 części). Zatem, w analizowanej sprawie nabycie przez Wnioskodawcę udziałów w przedmiotowej nieruchomości nie nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, w odniesieniu do udziału nabytego w drodze spadku po mamie Wnioskodawcy, natomiast nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, w odniesieniu do udziału nabytego w drodze spadku po ojcu Wnioskodawcy. Pierwsza negatywna przesłanka nie została więc spełniona w odniesieniu do udziału nabytego w drodze spadku po ojcu, jednakże jako iż nabycie udziału w wywłaszczonej nieruchomości przez Wnioskodawcę nastąpiło w drodze spadku należy stwierdzić, że nie można ustalić ceny nabycia przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości, a zatem nie wystąpi więc sytuacja, w której cena nabycia nieruchomości była niższa niż 50% uzyskanego odszkodowania. Oznacza to, że nie jest spełniony drugi warunek wyłączający przedmiotowe zwolnienie.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że przychód uzyskany przez Wnioskodawcę z tytułu odszkodowania wypłaconego w związku z przejęciem nieruchomości na cele realizacji inwestycji drogowej korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co oznacza, że na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek uiszczenia z tego tytułu podatku.
Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w wydanej przez Ministra Finansów interpretacji podatkowej: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 grudnia 2015 r., nr IPPB4/4511-1117/15-4/JK.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 powołanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Warunkiem niezbędnym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest zatem otrzymanie m.in. odszkodowania, które przyznane zostało stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.
Zwolnienie nie przysługuje jednak, jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:
- nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem oraz
- cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
Stosownie do treści art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1474 ze zm.), wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo wykonujący zadania zlecone z zakresu administracji rządowej starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych, wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.
Zgodnie z treścią art. 11f ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.
Stosownie do treści art. 12 ust. 4 tejże ustawy, nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:
- własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
- własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych
- z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.
Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe (art. 12 ust. 4f ww. ustawy).
W świetle art. 12 ust. 4a powołanej ustawy, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Zgodnie natomiast z treścią art. 12 ust. 5 ww. ustawy, do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.
Wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania (art. 18 ust. 1 ww. ustawy).
Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wymieniona jest w art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r., poz. 2204 ze zm.) jako ustawa w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami.
Na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Zgodnie z art. 130 ust. 2 powołanej ustawy, ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości. Stosownie natomiast do treści art. 132 ust. 1 ww. ustawy, zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b. W myśl art. 132 ust. 1a tejże ustawy w sprawach, w których wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, zapłata odszkodowania następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna.
W sprawie będącej przedmiotem wniosku, nabycie przez Wnioskodawcę udziałów w wywłaszczonej nieruchomości nastąpiło nieodpłatnie (w drodze spadku po rodzicach), tak więc nie został spełniony jeden z warunków wyłączających zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zaistniała sytuacja, w której cena nabycia nieruchomości byłaby o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania (cena nie stanowiła elementu nabycia).
Mając na względzie powyższe należy więc stwierdzić, że przychód uzyskany przez Wnioskodawcę z tytułu otrzymanego w dniu 19 czerwca 2019 r. odszkodowania za utracone prawo własności nieruchomości w związku z realizacją inwestycji drogowej korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie Wnioskodawca nie jest obowiązany do uiszczenia z tego tytułu podatku dochodowego.
Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej wskazać należy, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego. Niemniej jednak należy wskazać, że rozstrzygnięcie zawarte w powołanej interpretacji jest zgodne z niniejszą interpretacją.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej