Temat interpretacji

Czy przekazanie akcji w trybie umowy, o której mowa w art. 453 Kodeksu cywilnego, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2019 r. (data wpływu 15 marca 2019 r.) uzupełnionym w dniu 7 maja 2019 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności akcji w celu wygaśnięcia ciążącego na Wnioskodawcy zobowiązania jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 marca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek uzupełniony w dniu 7 maja 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności akcji w celu wygaśnięcia ciążącego na Wnioskodawcy zobowiązania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z wieloletnim kolegą Panem M. posiadali wspólne konto maklerskie. Pan M. wpłacił na te konto 115 000 zł, wkład Wnioskodawcy to 34 000 zł. Były to pieniądze, którymi Wnioskodawca miał zarządzać w celu inwestowania w akcje na Giełdzie Papierów Wartościowych. Nie mieli podpisanej żadnej umowy. Wnioskodawca niejednokrotnie informował Pana M. o swoich posunięciach na giełdzie, jednakże nie zawsze miał informacje w jakiej spółce ulokowane są pieniądze w danej chwili. Po pewnym czasie (kilkanaście miesięcy) Pan M. zażądał od Wnioskodawcy zwrotu 270 000 zł, ponieważ tyle zarobiłby, gdyby jego pieniądze byłyby ulokowane w spółce X. Wnioskodawca poinformował, że nie ma na koncie maklerskim takich pieniędzy. W tym czasie akcje były ulokowane w spółce Y i na tamtą chwilę były warte 213 000 zł.

Wnioskodawca postanowił spotkać się z Panem M. w celu dojścia do jakiegoś porozumienia. Na spotkanie Pan M. przyszedł ze swoją konkubiną, która zażądała natychmiastowego przepisania wszystkich posiadanych akcji oraz zobowiązania się na piśmie do spłaty kilkunastu tysięcy złotych pod zastaw mieszkania. Wnioskodawca był zszokowany i zagubiony, nie wiedział co zrobić. Nie dość, że miał stracić oszczędności swojego życia to jeszcze ktoś chciał zabrać jego mieszkanie. Poprosił o kilka dni namysłu. Po kilku dniach Wnioskodawca zadzwonił i potwierdził, że dla spokoju własnego sumienia odda wszystkie akcje. Pan M. naciskał, aby natychmiast iść do notariusza i spisać odpowiedni dokument na zrzeczenie się prawa do akcji. Podał dokładny adres notariusza w S., chociaż oboje mieszkają w G. Po przybyciu na miejsce okazało się, że notariusz jest znajomym partnerki Pana M. Wnioskodawcy nie spodobało się to, ale z uwagi na wieloletnią przyjaźń miał nadzieję, że wszystko zostanie załatwione w sposób niekrzywdzący dla żadnej ze stron. U notariusza był obecny Pan M., jego partnerka, notariusz oraz Wnioskodawca wraz z żoną. Podczas rozmowy naciskano na Wnioskodawcę i wskazano, że najlepszą opcją będzie przekazanie akcji w trybie art. 453 Kodeksu cywilnego. Od razu odrzucono propozycję przekazania akcji w drodze darowizny. Wnioskodawca nie zna się na prawie i nie miał pojęcia, że sposób przekazania akcji może mieć znaczenie w przyszłości. Podpisano umowę na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego.

Pod koniec lutego 2019 r. Wnioskodawca otrzymał PIT-8C wg którego ma zapłacić podatek w wysokości blisko 20 000 zł. Wnioskodawca nie mógł uwierzyć w to co zobaczył. Pan M. dzięki Wnioskodawcy ma dodatkowe 100 000 zł, ale to Wnioskodawca ma zapłacić podatek. Wnioskodawca udał się do banku w celu wyjaśnienia sprawy. Otrzymał odpowiedź, że PIT-8C jest dobrze wystawiony. Pani w urzędzie skarbowym powiedziała, że Wnioskodawca spłacił dług wobec Pana M., co jest traktowane jako odpłatne zbycie akcji i podatek jest dobrze naliczony. Nie pomogły wyjaśnienia, że Wnioskodawca nie oddał żadnego długu, bo niczego nie był dłużny Panu M., a umowa została tak skonstruowana specjalnie, aby Pan M. nie płacił podatku od darowizny ani podatku dochodowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przekazanie akcji w trybie umowy, o której mowa w art. 453 Kodeksu cywilnego, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie akcji nie powinno być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Akcje, które zostały przekazane Panu M. nie były spłatą długu wobec niego. Nie podpisano żadnej umowy pożyczki ani przekazania środków pieniężnych. Środki pieniężne były ulokowane na wspólnym koncie maklerskim, do którego Pan M. miał dostęp. Notarialne przekazanie akcji miało być zabezpieczeniem obu stron, że nie będą rościć wobec siebie pretensji w przyszłości. Nie ma więc tu czynnika odpłatności, o którym mówi ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy).

Ponadto Wnioskodawca uważa, iż przekazanie akcji w momencie samego zdarzenia powinno być neutralne podatkowo, a podlegać opodatkowaniu w momencie rzeczywistej sprzedaży. Dopiero w tym momencie ujawnia się rzeczywisty przychód z objęcia akcji. Podatek dochodowy od przekazanych akcji powinien więc zapłacić Pan M. w momencie sprzedaży tychże akcji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w drodze umowy, o której mowa w art. 453 Kodeksu cywilnego przeniósł prawa do akcji w celu wygaśnięcia ciążącego na nim zobowiązania. W myśl wskazanego przepisu jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Analiza powyższych regulacji uprawnia do wnioskowania, że w zaprezentowanym stanie faktycznym w momencie dokonania przeniesienia własności akcji w zamian za wygaśnięcie zobowiązania nastąpiła zmiana ich właściciela. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przeniesienie własności akcji w zamian za wygaśnięcie zobowiązania jest równoznaczne z ich odpłatnym zbyciem.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych. Przy ustalaniu wartości przychodów z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) & stosownie do art. 17 ust. 2 analizowanej ustawy & stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 cytowanej ustawy.

Sposób opodatkowania tych dochodów określa art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy dochodem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c, osiągnięta w roku podatkowym.

Stosownie do art. 30b ust. 6 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni, oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, i obliczyć należny podatek dochodowy.

W myśl art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b (PIT-38).

Reasumując, przeniesienie własności akcji w zamian za zwolnienie z ciążącego zobowiązania należy traktować na równi ze zbyciem tych akcji w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, wartość akcji, których prawo własności Wnioskodawca przeniósł w celu wygaśnięcia ciążącego na nim zobowiązania będzie stanowiła przychód podlegający opodatkowaniu na postawie art. 30b ww. ustawy.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że organ ocenił skutki podatkowe zawartej umowy, nie ma natomiast prawnych możliwości kwestionowania jej treści. Takie uprawnienia posiada jedynie strona umowy.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej