Temat interpretacji

- Czy wartość spłaty, jaką otrzymam od swojego brata za odziedziczone w 1/5 części nieruchomości po E, S oraz O, w okresie przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego (grudzień 2015), w którym zmarł mój brat (czerwiec 2015) oraz moja mama (lipiec 2015) w wyniku [działu spadku i] zniesienia współwłasności mieszczącej się w moim udziale w spadku - 1/5 - będzie podlegała podatkowi dochodowemu? - Czy po spłacie przez brata jeszcze w tym roku, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spadku, nie będzie ciążył na mnie obowiązek zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2018 r. (data wpływu 9 sierpnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 września 2018 r. (data wpływu 2 października 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełniony pismem z dnia 27 września 2018 r., dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące stan faktyczny:

Pani ojciec, zmarł 8 maja 2000 r. Postanowieniem z dnia 26 sierpnia 2002 r., Sąd Rejonowy stwierdził ustawowe nabycie spadku (oraz wchodzącego w skład spadku gospodarstwa rolnego) przez siódemkę spadkobierców:

• żona: 6/24 części
• syn Z, córka Z, syn S, córka K, syn C, syn T: po 3/24 części.

Nabycie zwolnione zostało od podatku od spadków i darowizn, a sprawa przedawniona. W dniu 4 czerwca 2015 roku zmarł Pani brat, S, a 7 lipca 2015 roku zmarła Pani mama. Nabycie spadku po obojgu zostało stwierdzone jednym postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 30 października 2015 roku. Spadek nabyła Pani wraz z czwórką rodzeństwa w udziałach po 1/5 części każdy.

W skład masy spadkowej po zmarłych weszły nieruchomości oznaczone numerami () oraz nieruchomości nr () położone w ().

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 7 kwietnia 2016 r., dokonała Pani zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) do Urzędu Skarbowego, co na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy czyni ją zwolnioną od podatku od spadków i darowizn.

Następnie, na mocy orzeczenia sądu po wspólnej decyzji spadkobierców, postanowiono podzielić spadek i znieść współwłasność nieruchomości objętych księgą wieczystą na rzecz jednego z braci, C, ze spłatą na rzecz (). Nastąpiło to na rozprawie z wniosku C, w wyniku której C otrzymał nieruchomość na własność ze spłatą z tego tytułu na rzecz pozostałych spadkobierców. Tytułem spłaty za nabycie tych części, Pani oraz brat Z, T, i siostra, otrzymacie od brata C po 52 000 zł.

Wartość udziału nie przekracza wartości udziału w spadku - wg wyceny biegłej z zakresu szacowania nieruchomości na okoliczność oszacowania wartości nieruchomości, dla których prowadzona jest księga wieczysta , jest nawet niższa - biegła w opinii wyliczyła wartość nieruchomości na 353 300 zł.

Ponadto wskazała Pani, że w wyniku [działu spadku i] zniesienia współwłasności [nieruchomości], wartość otrzymanej spłaty, mieściła się w udziale, jaki przysługiwał Pani w spadku, wartość ta nie przekroczyła dotychczasowego udziału.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

• Czy wartość spłaty, jaką otrzymam od swojego brata za odziedziczone w 1/5 części nieruchomości po E, S oraz O, w okresie przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego (grudzień 2015), w którym zmarł mój brat (czerwiec 2015) oraz moja mama (lipiec 2015) w wyniku [działu spadku i] zniesienia współwłasności mieszczącej się w moim udziale w spadku - 1/5 - będzie podlegała podatkowi dochodowemu?
• Czy po spłacie przez brata jeszcze w tym roku, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spadku, nie będzie ciążył na mnie obowiązek zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku?

Wnioskodawca przedstawił następujące stanowisko:

Powołując się na obowiązujące przepisy prawa, a w szczególności art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz interpretacje dokonane w podobnych sprawach, tj.:

1. Interpretacja indywidualna z dnia 4 lipca 2018r., sygn. 0115-KDIT2-3.4011.192.2018.2.KP, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej,
2. Interpretacja indywidualna z dnia 5 sierpnia 2016, sygn. ITPB4/4511-494/16/MK, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy,
3. Interpretacja indywidualna z 9 sierpnia 2013 r. nr ILPB2/415-422/12/13-S/TR - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu,
4. Interpretacja indywidualna z dnia 3 lipca 2018 r. nr 0113-KDIPT2-2.4011.258.2018.1.ACZ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej,
5. Interpretacja indywidualna z dnia 13 maja 2014 r. nr IPPB1/415-344/14-5/MS, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie,

a także odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra na interpelację nr 9106 w sprawie podatku od spadków i darowizn (fragment: Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość (mieszkanie), następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia nieruchomości (mieszkania). Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku. Nie zachodzi zatem podnoszona w interpelacji obawa: "dwukrotnego opodatkowania tego samego przychodu, raz podatkiem od spadków, drugi raz dochodowym."

Uważam, że nie powinnam płacić podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, ponieważ:

1. jako spadkobierczyni po matce i bracie należę do 0 grupy podatkowej
2. dokonałam w terminie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) do Urzędu Skarbowego
3. suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego mi udziału spadkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy podkreślić, że niniejsze rozstrzygnięcie dotyczy wyłącznie podatku dochodowego od osób fizycznych, nie odnosi się do kwestii podatku od spadków i darowizn, którego elementy Wnioskodawca zawarł we własnym stanowisku.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 poz. 1509) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie otrzymana przez Wnioskodawcę spłata podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U z 2018 r., poz. 1025 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Stosownie do art. 926 ww. ustawy powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Z kolei art. 925 tej ustawy stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, co następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 ustawy Kodeks cywilny). Natomiast zgodnie z art. 1025 § 1 analizowanej ustawy, prawomocne postanowienie Sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. Artykuł 1037 § 1 ww. ustawy stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Natomiast zgodnie z jego art. 211 i 212 zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość, następuje ze spłatami na rzecz drugiego spadkobiercy powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia nieruchomości. Jeżeli bowiem spłata nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji zatem, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej, a więc brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ekwiwalentnej kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Istotne znaczenie dla rozpatrywanej sprawy ma okoliczność, że Wnioskodawca w wyniku przeprowadzonego działu spadku otrzyma spłatę, która nie przekroczy wartości przysługującego mu udziału w majątku wspólnym. W konsekwencji otrzymanie przez Wnioskodawcę spłaty nieprzekraczającej wartości udziału w spadku nie skutkuje po jego stronie powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, kwota spłaty, którą otrzyma/otrzymała Pani w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, o której mowa w niniejszym wniosku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego i nie mają mocy powszechnie obowiązującej.

Zastrzec również należy, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Wobec powyższego załączone do wniosku kserokopie dokumentów nie były przedmiotem merytorycznej analizy, a oceny stanowiska Wnioskodawcy dokonano wyłącznie na podstawie opisu zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku i jego uzupełnieniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej