Temat interpretacji

Czy pracodawca słusznie uznał odszkodowanie za pozostawanie pracownika bez pracy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę wynikające z ugody sądowej za przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako niepodlegający zwolnieniu od podatku w związku z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 kwietnia 2019 r. (data wpływu 3 kwietnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą należności wynikających z ugody sądowej na rzecz pracownika, uzupełnionym pismem z dnia 4 czerwca 2019 r. jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Został on następne uzupełniony pismem Spółki z dnia 4 czerwca 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pracownik M. w N. Sp. z o.o. został zwolniony przez pracodawcę z pracy bez wypowiedzenia, jednak mocą prawomocnego wyroku sądowego został przywrócony do pracy i podjął pracę. Z uwagi na to, że pracownik korzystał ze szczególnej ochrony przed rozwiązaniem z nim stosunku pracy, na podstawie art. 47 Kodeksu pracy przysługuje mu wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy. Z roszczeniem takim pracownik wystąpił w zawezwaniu do próby ugodowej, w którym zażądał od pracodawcy wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, z uwzględnieniem kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia zasądzonej już wyrokiem sądu, a ponadto wypłaty nagrody jubileuszowej oraz zwrotu kwoty uiszczonej przez pracownika tytułem czesnego za studia.

Strony doszły do porozumienia i w dniu 8 marca 2019 r. zawarły ugodę sądową, na mocy której M. w N. Sp. z o. o. (pracodawca) zobowiązał się wypłacić pracownikowi odszkodowanie za pozostawanie pracownika bez pracy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę w kwocie mniejszej niż żądał pracownik. W treści ugody nie wskazano, że pracodawca uznał roszczenie pracownika o wypłatę wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy, nie powołano też żadnego przepisu prawa będącego podstawą wypłaty świadczenia pracownikowi. W przedmiotowej ugodzie strony ustaliły kwotę mniejszą niż wynagrodzenie pracownika za cały czas pozostawania bez pracy, pomimo uwzględnienia wcześniej zasądzonej kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia. Świadczenie wynikające z ugody nie pokryło więc w całości całego wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, a tym bardziej nagrody jubileuszowej i czesnego za studia. Ugoda została zawarta w związku z uszczerbkiem, jakiego pracownik doznał na skutek pozostawania bez pracy spowodowanego wadliwym rozwiązaniem umowy o pracę przez pracodawcę. Pracownik miał zatem otrzymać od pracodawcy pewną kwotę tytułem wyrównania utraty zarobku, który uzyskałby, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana.

Pracodawca wypłacił pracownikowi odszkodowanie wynikające z ugody w dniu 21 marca 2019 r., po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy pracodawca słusznie uznał odszkodowanie za pozostawanie pracownika bez pracy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę wynikające z ugody sądowej za przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako niepodlegający zwolnieniu od podatku w związku z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy w związku z powyższym pracodawca jako płatnik zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych był obowiązany do poboru i odprowadzenia zaliczki?

Zdaniem Wnioskodawcy, działanie polegające na uznaniu świadczenia wypłaconego na podstawie przedmiotowej ugody jako podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a następnie obliczenie i wpłacenie zaliczki przez pracodawcę jako płatnika było prawidłowe.

W treści ugody nie wskazano, że pracodawca uznał roszczenie pracownika o wypłatę wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy, nie powołano też żadnego przepisu prawa będącego podstawą wypłaty świadczenia pracownikowi. W przedmiotowej ugodzie strony ustaliły kwotę mniejszą niż wynagrodzenie pracownika za cały czas pozostawania bez pracy, pomimo uwzględnienia wcześniej zasądzonej kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia. Świadczenie wynikające z ugody nie pokryło więc w całości całego wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy, a tym bardziej nagrody jubileuszowej i czesnego za studia. Ugoda została zawarta w związku z uszczerbkiem, jakiego pracownik doznał na skutek pozostawania bez pracy spowodowanego wadliwym rozwiązaniem umowy o pracę przez pracodawcę. Pracownik miał zatem otrzymać od pracodawcy pewną kwotę tytułem wyrównania utraty zarobku, który uzyskałby, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana.

Świadczenie ustalone w ugodzie miało pokryć utraconą korzyść (lucrum cessans), a tego typu odszkodowania nie podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są: odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W świetle powyższego, świadczenie ustalone w ugodzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a pracodawca jako płatnik miał obowiązek obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, co uczynił.

Jako potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 lutego 2016 r. (sygn. akt II FSK 3448/13): Odszkodowanie w zakresie utraconych korzyści (lucrum cessans) nie ma skutku restytucyjnego, dlatego nieuzasadnione byłoby zwolnienie tego rodzaju świadczeń od podatku dochodowego, tym bardziej, że utracona korzyść stanowiłaby zasadniczo przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu. Stąd też ustawodawca wskazuje, że zwolnieniem podatkowym nie są objęte odszkodowania dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono..

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r, poz. 1509, z późn. zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, o tym, czy świadczenie jest przychodem ze stosunku pracy decyduje okoliczność, czy może je otrzymać wyłącznie pracownik, czy także inna osoba, niezwiązana (aktualnie lub w przeszłości) stosunkiem pracy ze świadczeniodawcą. Istotnym jest, czy istnieje związek prawny lub faktyczny danego świadczenia z istniejącym aktualnie lub w przeszłości stosunkiem pracy.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się m.in. odszkodowania wypłacane przez pracodawcę pracownikowi lub byłemu pracownikowi wynikające z łączącego ich aktualnie albo uprzednio stosunku pracy.

Jednocześnie, w odniesieniu do odszkodowań uzyskiwanych przez podatników ustawodawca przewidział szereg zwolnień od podatku dochodowego. W większości przypadków wynikają one z restytucyjnego charakteru tych świadczeń. I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są m.in.:

• otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:
  
  
  
  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe (art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy);
     
     
     
• inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
  
  
  
  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy).

W opisanej sytuacji faktycznej, Spółka wypłaciła swojemu pracownikowi na podstawie zawartej ugody sądowej odszkodowanie za pozostawanie pracownika bez pracy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Kwota odszkodowania służyła wyrównaniu utraty zarobków, jakie uzyskałby pracownik, gdyby nie rozwiązano z nim w sposób wadliwy umowy o pracę. Roszczenie pracownika zostało zgłoszone w oparciu o art. 47 Kodeksu pracy. Wysokość świadczenia wypłaconego na podstawie ugody wynikała z porozumienia stron i była niższa niż kwota zgłoszonych roszczeń. W treści ugody nie wskazano, że pracodawca uznał roszczenie pracownika o wypłatę wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy, nie powołano także żadnego przepisu będącego podstawą wypłaty świadczenia pracownikowi.

Przedmiotowe odszkodowanie wypłacone przez Spółkę jest przychodem pracownika ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W związku z jego wypłatą na Spółce ciążyły obowiązki płatnika na mocy art. 31 omawianej ustawy. Prawidłowa realizacja tych obowiązków wymagała jednak rozważenia kwestii objęcia wypłacanych należności zwolnieniem od podatku dochodowego.

Omawiany przychód nie mieści się w kategorii odszkodowań, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W szczególności, nawet gdyby świadczenie wypłacone pracownikowi było oparte bezpośrednio na art. 47 Kodeksu pracy, nie mogłoby zostać zakwalifikowane jako wolne od podatku na podstawie ww. przepisu. Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy bowiem odszkodowań lub zadośćuczynień, natomiast świadczeniem z art. 47 Kodeksu pracy jest wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, a nie odszkodowanie.

Nie ma również możliwości objęcia opisanego odszkodowania zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co prawda:

• mieści się ono w pojęciu innych odszkodowań (tj. odszkodowań innych niż wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3a ustawy);
• zostało otrzymane na podstawie ugody sądowej;
• nie zostało otrzymane przez uprawnionego w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą (zostało otrzymane w związku ze stosunkiem pracy łączącym go ze Spółką),

niemniej jednak jak słusznie ocenił Wnioskodawca dotyczy korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wypłacone odszkodowanie miało rekompensować pracownikowi utracone korzyści, tj. utracone wynagrodzenie, które mógłby uzyskiwać, gdyby nie przerwa w zatrudnieniu spowodowana wadliwym rozwiązaniem z nim umowy o pracę. Taki charakter odszkodowania wyłącza możliwość objęcia go zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b omawianej ustawy.

Wobec powyższego, kwota wypłaconego wynagrodzenia stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu na tzw. zasadach ogólnych, według skali podatkowej (art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym, Spółka jako zakład pracy wypłacający to świadczenie na rzecz pracownika miała obowiązek obliczenia i poboru zaliczki na podatek dochodowy od dokonywanej wypłaty (art. 31 ww. ustawy).

Podsumowując, Spółka prawidłowo oceniła kwestię swoich obowiązków jako płatnika w odniesieniu do odszkodowania wypłaconego na rzecz pracownika na podstawie zawartej ugody sądowej.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej