możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych - Interpretacja - 0113-KDIPT2-1.4011.121.2019.3.AP

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 31.05.2019, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.121.2019.3.AP, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2019 r. (data wpływu 12 marca 2019 r.), uzupełnionym pismami z dnia 26 kwietnia 2019 r. (data wpływu 30 kwietnia 2019 r.), z dnia 27 maja 2019 r. (data wpływu 29 maja 2019 r.) oraz z dnia 28 maja 2019 r. (data wpływu 30 maja 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 marca 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) w związku z czym pismem z dnia 17 kwietnia 2019 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.121.2019.1.AP, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 17 kwietnia 2019 r. (data doręczenia 23 kwietnia 2019 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem, które wpłynęło w dniu 30 kwietnia 2019 r., a nadano je w dniu 27 kwietnia 2019 r.

Wniosek ten w dalszym ciągu nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 17 maja 2019 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.121.2019.2.AP, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 17 maja 2019 r. (data doręczenia 21 maja 2019 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek pismem z dnia 27 maja 2019 r. (data wpływu 29 maja 2019 r.), nadanym w dniu 27 maja 2019 r.

Następnie pismem z dnia 28 maja 2019 r. (data wpływu 30 maja 2019 r.), Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek.

We wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą od listopada 2010 r., wg PKD 46.18.Z, a głównym przedmiotem działalności jest sprzedaż soli drogowej. Rozlicza się na zasadach ogólnych (podatkowa księga przychodów i rozchodów), wg stawki liniowej.

Wnioskodawczyni jest podatnikiem UE VAT. Eksport w Jej działalności obecnie raczej nie występuje, ale firmy zagraniczne, którym sprzedawała i sprzedaje towar, były i są legalne, i zawsze są sprawdzane w systemie VIES.

Dnia 1 grudnia 2011 r., na mocy umowy, Wnioskodawczyni zakupiła od polskiej firmy X sól drogową w celu jej dalszej odsprzedaży (potencjalnemu klientowi niemieckiemu) w ilości do 500 ton wraz z przechowywaniem w hali magazynowej w Niemczech do końca 2016 r., której X była najemcą. Kilka razy w roku wraz z przedstawicielami firmy X był sprawdzany stan magazynowy soli, której ze względu na ciepłe zimy w Niemczech Wnioskodawczyni nie była w stanie sprzedać. Ponieważ termin umowy o przechowywanie się kończył, dnia 23 listopada 2016 r. Wnioskodawczyni zgłosiła się do przedstawiciela polskiej firmy X, że chce swoją sól natychmiast odebrać i przewieźć do magazynu w Polsce. Wówczas otrzymała odpowiedź, że zmienił się właściciel magazynu i teraz powinna się kontaktować z nowym właścicielem, czyli firmą niemiecką i podano Wnioskodawczyni dane tej firmy. Nowy właściciel magazynu niemiecka firma Y podał się też za właściciela soli Wnioskodawczyni i chciał Jej tę sól odsprzedać w cenach rynkowych. Wnioskodawczyni natychmiast zgłosiła zdarzenie na Policję w Polsce i w Niemczech oczekując, że Policja pozwoli Jej odebrać swój towar. Ale niestety takiego zezwolenia Wnioskodawczyni nie dostała. Wnioskodawczyni zgłosiła zdarzenie równocześnie do Prokuratury w Niemczech i w Polsce o przeprowadzenie dochodzenia z art. 284 § 1 Kodeksu karnego o przestępstwo. Dochodzenie w sprawie soli prowadzone było równocześnie przez Prokuraturę w Polsce i w Niemczech. W wyniku dochodzenia okazało się, że firma, która sprzedała magazyn wraz z solą była firmą holenderską, która nie poinformowała ani Wnioskodawczyni, ani najemcy magazynu X o jego sprzedaży. Na doniesienie Wnioskodawczyni o popełnionym przestępstwie Prokuratura w Niemczech odpowiedziała, że przywłaszczenie soli przez firmę niemiecką Y było nieumyślne, ponieważ na podstawie zapisu w akcie notarialnym, kupujący mógł uznać, że sól również była własnością sprzedającego i tym samym stał się on posiadaczem zmagazynowanej soli. Na podstawie § 170 ust. 2 niemieckiego Kodeksu karnego, postępowanie przeciwko niemieckiej firmie Y zostało przez Prokuraturę w Niemczech umorzone. A zgodnie z konwencją Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z zakresu obowiązywania zasady ne bis in idem w stosunku do orzeczeń zapadłych za granicą, wyrażonej w art. 54 konwencji wykonawczej do układu z Schengen, który ma na celu zagwarantowanie, że nikt nie będzie ścigany za te same czyny w kilku państwach członkowskich, sprawa przeciwko firmie Y, również w Polsce została umorzona. Wnioskodawczyni złożyła zażalenie w II Wydziale Karnym w A na postanowienie Prokuratury Rejonowej w A, jednak zażalenia nie uwzględniono odwołując się po raz kolejny do zasady ne bis in idem. Dochodzenie w sprawie przywłaszczenia przedmiotowej soli zostało przez Wnioskodawczynię podjęte w grudniu 2016 r., natomiast zakończone dnia 20 września 2018 r. W sprawie opisanej powyżej nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa oraz postępowanie przed sądem administracyjnym.

Podsumowując, zapas soli drogowej, zmagazynowany w hali w Niemczech na podstawie umowy składu, został według Prokuratury niemieckiej nieumyślnie przywłaszczony przez firmę niemiecką, która zakupiła halę magazynową aktem notarialnym wraz z solą, która należała do firmy Wnioskodawczyni. Przedsięwzięła Ona wszelkie starania, aby swój towar odzyskać, ale nie otrzymała żadnej pomocy, gdyż Prokuratura w Niemczech uznała, że firma niemiecka przywłaszczyła towar nieumyślnie, co wg niemieckiego Kodeksu karnego nie jest przestępstwem i zgodnie z konwencją układu z Schengen Prokuratura w Polsce musiała dochodzenie w tej sprawie umorzyć. Firma polska, z którą była podpisana umowa składu, nie była w stanie pomóc, gdyż hala została sprzedana bez jej wiedzy firmie niemieckiej. Firma niemiecka, również bez Wnioskodawczyni wiedzy, zakupiła magazyn wraz z solą.

W piśmie z dnia 26 kwietnia 2019 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że sól została zakupiona od polskiego podmiotu, który był podatnikiem podatku od towarów i usług oraz był podmiotem aktywnym. Zakup soli drogowej został w podatkowej księdze przychodów i rozchodów ujęty 31 grudnia 2011 r. Wydatek ten stanowił zakup towarów handlowych. Poniesione wydatki na zakup soli, jako stratę nadzwyczajną, Wnioskodawczyni zamierza ująć po otrzymaniu korzystnej dla Niej interpretacji prawa podatkowego (i korzystając z możliwości korekty zeznania rocznego). Zobowiązanie wynikające z transakcji zostało opłacone w terminie. Z uwagi na bardzo wolną i bezskuteczną pracę Prokuratury i niejednoznaczne przepisy prawa podatkowego od zakupu soli minęło już 7 lat, ale od momentu, kiedy Wnioskodawczyni dowiedziała się, że sól nigdy nie wróci fizycznie na stan Jej magazynu nie minęło 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nie mogłaby dokonać ujęcia zakupionej soli jako straty nadzwyczajnej. Prawo do korekty rozliczeń rocznych przysługuje Wnioskodawczyni nadal.

W piśmie z dnia 27 maja 2019 r., stanowiącym ponowne uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 r. nie zostało przedawnione, ponieważ skradziony towar, jakim jest sól drogowa, zostaje cały czas wykazywany w remanencie, na koniec każdego roku obrotowego, począwszy od 2011 r., aż do chwili obecnej. Ponieważ towar został skradziony i Wnioskodawczyni fizycznie go nie ma, a widnieje on w dokumentach księgowych, musi Ona wykazać stan zerowy w remanencie.

W piśmie z dnia 28 maja 2019 r., stanowiącym kolejne uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że spis z natury sporządzany na koniec roku obejmuje również towary stanowiące własność podatnika, znajdujące się w dniu sporządzenia spisu poza zakładem podatnika, a także towary obce znajdujące się w zakładzie podatnika. Towary obce nie podlegają wycenie, wystarczające jest ilościowe ich ujęcie w spisie towarów z podaniem, czyją stanowią własność. Dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania, powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych/pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa. Wysoka wartość remanentu na koniec roku podwyższa zatem wartość dochodu do opodatkowania. A zatem nie uległo przedawnieniu zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ towar, który został skradziony jest nadal wykazany jako majątek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zakupiona przez Wnioskodawczynię w 2011 r. sól drogowa, która miała być źródłem przychodów oraz zabezpieczeniem przychodów w przyszłości, jest kosztem uzyskania przychodów, a zdarzenie uznane przez Prokuraturę i Sąd jako nieumyślne przywłaszczenie jest nadzwyczajną stratą środka obrotowego w działalności Wnioskodawczyni?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zakupiona w 2011 r. sól drogowa wraz z magazynowaniem została przez Wnioskodawczynię zaliczona w koszt uzyskania przychodów, ponieważ była racjonalnym udokumentowanym wydatkiem związanym z prowadzoną działalnością i kosztem poniesionym w celu osiągnięcia przychodów oraz zabezpieczenia przychodów w przyszłości.

A strata, która powstała w wyniku nadzwyczajnych okoliczności, poprzez nieumyślne przywłaszczenie soli przez firmę niemiecką, jest stratą nadzwyczajną powstałą w kosztach obrotowych, ponieważ zakupiona przez Wnioskodawczynię sól drogowa była środkiem obrotowym nabytym w celu odsprzedaży, a powstanie straty było zdarzeniem przez Wnioskodawczynię niezawinionym.

Wnioskodawczyni jako podatnik starała się zrobić wszystko, co było możliwe, żeby zapobiec tej stracie. Podjęła wszelkie możliwe działania, próby i starania, by się przed tą stratą ustrzec, a okoliczności jej powstania oraz przyczyny są wyczerpująco udokumentowane m.in. przez Policję i Prokuraturę.

Dochodzenie w sprawie przywłaszczenia przedmiotowej soli zostało podjęte przez Wnioskodawczynię w grudniu 2016 r., natomiast zakończone dnia 20 września 2018 r.

Wnioskodawczyni zaznacza, że straciła towar o znacznej wartości, który był Jej aktywem i źródłem Jej przyszłych przychodów. Zakupioną w 2011 r. sól, zgodnie z podpisaną umową, mogła przechowywać do końca 2016 r. Wnioskodawczyni zamierzała sprzedać sól w Niemczech cztery razy drożej niż w Polsce, ale nie mogła jej sprzedać ze względu na ciepłe zimy w Niemczech i dlatego w listopadzie 2016 r. chciała tę sól sprowadzić do Polski i sprzedać w Polsce. Wnioskodawczyni straciła towar, ponieważ przywłaszczenie miało miejsce na terenie Niemiec, a przepisy niemieckie różnią się w tym przypadku od przepisów polskich. I zdarzenie uznano za nieumyślne, co wg niemieckiego Kodeksu karnego nie jest przestępstwem, a Prokuratura w Polsce z uwagi na międzynarodową konwencję układu z Schengen, musiała się pod tym podpisać. I dlatego też Wnioskodawczyni nie dostała zgody od Policji na wywiezienie swojego towaru. Polecono Jej dochodzenie roszczeń na drodze cywilnej. Jak dotąd nie udało się znaleźć Wnioskodawczyni w Polsce prawnika, który podjąłby się poprowadzenia tej sprawy ze względu na jej skomplikowany charakter. Więc wszystkie czynności Wnioskodawczyni prowadziła sama. Nawet Prokuratura w Polsce, mimo zadeklarowanej pomocy, wiele w tej sprawie nie zrobiła, bo wszystkie materiały w tej sprawie zostały wyłącznie zgromadzone przez Wnioskodawczynię. Z powodu tej straty Wnioskodawczyni długo miała problemy z rozwojem swojej firmy, z utrzymaniem płynności finansowej oraz utrzymaniem bieżącej działalności, dlatego też zwykle zawieszała swoją działalność. Zdarzyło się coś bez wiedzy Wnioskodawczyni, co było poza Jej zasięgiem, bez Jej udziału, na co nie miała absolutnie żadnego wpływu. Wnioskodawczyni podejmowała wszelkie starania by odzyskać swój towar. Zgłosiła ten fakt na Policję w Polsce i w Niemczech, złożyła doniesienie o przestępstwie do Prokuratury w Polsce i w Niemczech. Zrobiła wszystko co możliwe, by odzyskać swoją sól. Niestety, mimo starań Wnioskodawczyni nie otrzymała żadnej pomocy od organów ścigania, które uznały Jej zdaniem zwykłą kradzież za nieumyślne przywłaszczenie i tym samym umorzyły śledztwo.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1.

Właściwe określenie kosztów uzyskania przychodów, jak również właściwe ustalenie momentu ich poniesienia jest o tyle istotne, że rzutuje na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji rzutuje na prawidłowe rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki wydatek, który spełnia łącznie następujące warunki:

  • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
  • jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
  • został właściwie udokumentowany,
  • nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 cyt. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Generalnie należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika. Koszty związane z zachowaniem źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą, zawarty został w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 23 ust. 1 ww. ustawy, zostaną ex lege uznane za koszty uzyskania przychodów.

Wśród kosztów wymienionych w tzw. negatywnym katalogu kosztów, ujętym w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Oznacza to, że co do zasady straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

Zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być jednak każdorazowo oceniane w aspekcie:

  • całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,
  • okoliczności, które spowodowały powstanie straty,
  • udokumentowania straty,
  • podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

W związku z brakiem w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych definicji zarówno straty, jak również środków obrotowych, należy znaczenia tych pojęć poszukiwać stosując wykładnię językową. Strata w języku potocznym oznacza ubytek, poniesioną szkodę, to co się przestało posiadać. Na ogół stratą jest zniszczenie, uszkodzenie, utracenie towarów lub maszyn i urządzeń w wyniku pożaru, powodzi lub kradzieży, czyli jest ona następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania podatnika. Przyjmuje się, że dla celów podatkowych tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Należy podkreślić, że jedynie straty w środkach obrotowych powstałe w trakcie normalnego, racjonalnego działania podatnika, ze szczególnym uwzględnieniem dochowania należytej staranności w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu. Każdy przypadek straty w środkach obrotowych, należy rozpatrywać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych towarzyszących sprawie i oceniać pod kątem całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika.

W odniesieniu do środków obrotowych oznacza to, że za stratę w tych środkach można uznać wyłącznie skutki takiego nagłego i nieprzewidywalnego zdarzenia, które spowodowało uszczerbek w majątku podatnika, tj. utratę (bądź zmniejszenie wartości) składników majątku (środków obrotowych) będących w jego posiadaniu lub stanowiących jego własność. Ponadto, aby zaliczyć poniesioną stratę do kosztów uzyskania przychodów, niezbędne jest spełnienie warunku formalnego, tj. właściwe udokumentowanie poniesionego kosztu. Właściwym dokumentem na okoliczność powstałej straty jest posiadanie protokołu szkód, który powinien określać rodzaj szkody, jej ilość, wartość, przyczynę powstania straty, podpis osób uprawnionych oraz datę. Zaistnienie szkody powinno być uprawdopodobnione przez właściwe organy, np. Policję.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą od listopada 2010 r., której głównym przedmiotem jest sprzedaż soli drogowej. Firmy zagraniczne, którym sprzedawała i sprzedaje towar, były i są legalne, i zawsze są sprawdzane w systemie VIES. Dnia 1 grudnia 2011 r. na mocy umowy Wnioskodawczyni zakupiła od polskiej firmy sól drogową w celu jej dalszej odsprzedaży (potencjalnemu klientowi niemieckiemu) w ilości do 500 ton wraz z przechowywaniem w hali magazynowej w Niemczech do końca 2016 r., której firma polska była najemcą. Kilka razy w roku wraz z przedstawicielami tej firmy sprawdzany był stan magazynowy soli, której ze względu na ciepłe zimy w Niemczech Wnioskodawczyni nie była w stanie sprzedać. Ponieważ termin umowy o przechowywanie się kończył, dnia 23 listopada 2016 r. Wnioskodawczyni zgłosiła się do przedstawiciela polskiej firmy, że chce swoją sól natychmiast odebrać i przewieźć do magazynu w Polsce. Wówczas otrzymała odpowiedź, że zmienił się właściciel magazynu i teraz powinna się kontaktować z nowym właścicielem, czyli firmą niemiecką. Nowy właściciel magazynu podał się też za właściciela soli Wnioskodawczyni i chciał Jej tę sól odsprzedać w cenach rynkowych. Wnioskodawczyni natychmiast zgłosiła zdarzenie na Policje w Polsce i w Niemczech oczekując, że policja pozwoli Jej odebrać swój towar. Ale niestety takiego zezwolenia Wnioskodawczyni nie dostała. Wnioskodawczyni zgłosiła zdarzenie równocześnie do Prokuratury w Niemczech i w Polsce o przeprowadzenie dochodzenia z art. 284 § 1 Kodeksu karnego o przestępstwo. Dochodzenie w sprawie soli prowadzone było równocześnie przez Prokuraturę w Polsce i Niemczech. W wyniku dochodzenia okazało się, że firma, która sprzedała magazyn wraz z solą, była firmą holenderską, która nie poinformowała ani Wnioskodawczyni, ani najemcy magazynu o jego sprzedaży. Na doniesienie Wnioskodawczyni o popełnionym przestępstwie Prokuratura w Niemczech odpowiedziała, że przywłaszczenie soli przez firmę niemiecką było nieumyślne, ponieważ na podstawie zapisu w akcie notarialnym, kupujący mógł uznać, że sól również była własnością sprzedającego i tym samym stał się on posiadaczem zmagazynowanej soli. Na podstawie § 170 ust. 2 niemieckiego Kodeksu karnego, postępowanie przeciwko niemieckiej firmie zostało przez Prokuraturę w Niemczech umorzone. A zgodnie z konwencją Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z zakresu obowiązywania zasady ne bis in idem w stosunku do orzeczeń zapadłych za granicą wyrażonej w art. 54 konwencji wykonawczej do układu z Schengen, który ma na celu zagwarantowanie, że nikt nie będzie ścigany za te same czyny w kilku państwach członkowskich, sprawa przeciwko firmie niemieckiej również w Polsce została umorzona. Wnioskodawczyni złożyła zażalenie na postanowienie Prokuratury Rejonowej, jednak zażalenia nie uwzględniono odwołując się po raz kolejny do zasady ne bis in idem. Dochodzenie w sprawie przywłaszczenia przedmiotowej soli zostało przez Wnioskodawczynię podjęte w grudniu 2016 r., natomiast zakończone dnia 20 września 2018 r. Zakup soli drogowej został w podatkowej księdze przychodów i rozchodów ujęty 31 grudnia 2011 r. Wydatek ten stanowił zakup towarów handlowych. Zobowiązanie wynikające z transakcji zostało opłacone w terminie. Z uwagi na bardzo wolną i bezskuteczną pracę Prokuratury i niejednoznaczne przepisy prawa podatkowego od zakupu soli minęło już 7 lat, ale od momentu, kiedy Wnioskodawczyni dowiedziała się, że sól nigdy nie wróci fizycznie na stan Jej magazynu nie minęło 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nie mogłaby dokonać ujęcia zakupionej soli jako straty nadzwyczajnej. Prawo do korekty rozliczeń rocznych przysługuje Wnioskodawczyni nadal. Zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 r. nie zostało przedawnione, ponieważ skradziony towar, jakim jest sól drogowa, zostaje cały czas wykazywany w remanencie, na koniec każdego roku obrotowego, począwszy od 2011 r., aż do chwili obecnej.

W ocenie tutejszego Organu, mając na uwadze całokształt okoliczności przedstawionych we wniosku należy stwierdzić, że zdarzenie, o którym w nim mowa, może być uznane za zdarzenie nieprzewidywalne, niezależne od woli Wnioskodawczyni, które spowodowało uszczerbek w Jej majątku, a powstała strata niewątpliwie wiąże się z całokształtem prowadzonej działalności gospodarczej. Strata w majątku Wnioskodawczyni powstała bowiem na skutek działań niezależnych od Wnioskodawczyni. Jak wskazano przy tym we wniosku, Wnioskodawczyni podjęła wszelkie starania w celu odzyskania utraconej soli drogowej, tj. zgłosiła sprawę Policji w Polsce i w Niemczech oraz posiada postanowienie o umorzeniu dochodzenia z Prokuratury, w którym stwierdzono, że przywłaszczenie soli przez firmę niemiecką było nieumyślne, ponieważ na podstawie zapisu w akcie notarialnym, kupujący mógł uznać, że sól również była własnością sprzedającego halę magazynową, i tym samym stał się on posiadaczem zmagazynowanej soli. Zatem powstała strata została prawidłowo udokumentowana, co uprawnia Wnioskodawczynię do zaliczenia straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Niemniej jednak zaznaczyć należy, że to na podatniku spoczywa ciężar wykazania związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a osiąganymi przychodami oraz okoliczności, że ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. To na Wnioskodawczyni ciąży również obowiązek wykazania, że dochowała Ona należytej staranności po zakupie soli drogowej od polskiej firmy, jak również podjęła wszelkie możliwe w określonych okolicznościach czynności w celu odzyskania utraconego towaru. Wykazanie ww. okoliczności jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Na gruncie przedmiotowej sprawy, dokonanie jednoznacznych ustaleń w ww. zakresie wykracza poza ramy postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej, które jest postępowaniem szczególnym, odrębnym od postępowania podatkowego. W jego toku organ interpretacyjny nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz dokonuje oceny stanowiska Wnioskodawczyni na gruncie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. Nie jest więc uprawniony do zbadania, czy Wnioskodawczyni dochowała wskazanej powyżej należytej staranności, podjęła wszelkie niezbędne (możliwe) w określonych okolicznościach działania, zmierzające do odzyskania utraconej soli drogowej oraz, czy dysponuje Ona stosownymi dokumentami potwierdzającymi spełnienie ww. przesłanek. Ryzyko dokonania prawidłowej oceny, w tym zakresie spoczywa na Wnioskodawczyni.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz zaprezentowane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawczyni, jak twierdzi:

  • dopełniła należytej staranności w odzyskaniu zakupionej soli drogowej, która była przechowywana w hali magazynowej w Niemczech, której najemcą była firma polska, od której została zakupiona sól drogowa,
  • podjęła wszelkie możliwe w okolicznościach sprawy działania zmierzające do odzyskania utraconej soli drogowej, jak również
  • dysponuje stosownymi dokumentami potwierdzającymi podjęcie ww. działań i czynności oraz
  • zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 r. nie przedawniło się

to w roku podatkowym, w którym uzyskała ostateczną informację o niemożności odzyskania ww. soli drogowej, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej przedmiotową stratę w środkach obrotowych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni uznano za prawidłowe.

Tutejszy Organ wskazuje również, że dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku dokumenty (kserokopia złożonego zawiadomienia o przestępstwie na Policję oraz postanowienia o umorzeniu dochodzenia z Prokuratury) nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi wyłącznie rozstrzygnięcie w zakresie postawionego pytania i nie odnosi się do innych kwestii poruszonych we wniosku.

Zakres żądania wnioskodawcy wyznacza natomiast w szczególności:

  1. stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku o indywidualną interpretację prawa podatkowego,
  2. stan prawny (przepisy prawa) wskazany przez wnioskodawcę oraz
  3. zagadnienie prawne, które ma być przedmiotem interpretacji, a które wskazuje pytanie (pytania) wnioskodawcy w kontekście jego wątpliwości interpretacyjnych w odniesieniu do przepisów prawa podatkowego oraz własne stanowisko w sprawie.

Należy przy tym zastrzec, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku opis będzie różnił się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n ww. ustawy, nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej