Temat interpretacji

Czy odpłatne zbycie w 2019 r. lub w 2020 r. nabytego w wyniku dziedziczenia mieszkania będzie stanowiło źródło przychodu i będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 27 maja 2019 r. (data wpływu 29 maja 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 maja 2019 r. został złożony ww. wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącym stroną postępowania:

Panią B. M.;

• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

Panią B. B.;

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 29 czerwca 1999 r. rodzice Wnioskodawczyń, I. i J. B., na podstawie umowy sprzedaży o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i sprzedaży odrębnej własności lokalu w domu wielomieszkaniowym nabyli lokal mieszkalny o powierzchni użytkowej 47,36 m2, wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej.

Rodzice Wnioskodawczyń, I. i J. B. nabyli ww. nieruchomość podczas trwania majątkowej wspólności ustawowej.

Rodzice zamieszkiwali lokal do momentu śmierci. Podczas trwania małżeństwa nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Przez cały okres trwania małżeństwa pozostawali w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej.

Matka Wnioskodawczyń zmarła w dniu 24 maja 2014 r., natomiast ojciec w dniu 10 lipca 2017 r. W dniu 23 maja 2018 r. zastępca notarialny T. W., zastępca A. K. notariusza, sporządził akty poświadczenia dziedziczenia.

Z aktu poświadczenia dziedziczenia nr Rep. .. wynika, iż spadek po I. B. na podstawie ustawy nabyli: jej mąż J. B. oraz jej córki B. M. i B. B. - po 1/3 części każdy z nich.

Z aktu dziedziczenia nr Rep. . wynika, że spadek po J. B. na podstawie ustawy nabyły córki B. M. i B. B. - po 1/2 części każda z nich.

Zmarli nie sporządzili testamentu, jak również nie posiadali dzieci pochodzących spoza związku małżeńskiego. Po śmierci żony, ojciec Wnioskodawczyń, J. B. nie wstąpił w nowy związek małżeński.

Wnioskodawczynie zamierzają w 2019 r. lub w 2020 r. dokonać wspólnie sprzedaży odziedziczonego mieszkania. Środki otrzymane ze sprzedaży Wnioskodawczynie nie zamierzają przeznaczyć na własne cele mieszkaniowe.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy odpłatne zbycie w 2019 r. lub w 2020 r. nabytego w wyniku dziedziczenia mieszkania będzie stanowiło źródło przychodu i będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego?

Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku sprzedaży mieszkania obowiązek podatkowy w podatku dochodowym nie powstanie. W związku z powyższym Wnioskodawczynie nie będą zobowiązane do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawców przedmiotowego lokalu upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ww. ustawy, które weszły w życie w 2019 r. ważne jest ustalenie nabycia przedmiotowego lokalu wraz z częścią wspólną, lecz nie tak jak to miało miejsce przed nowelizacją - przez Wnioskodawczynie (spadkobierców), a rodziców (spadkodawców). Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, m.in.: w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 września 2017 r., sygn. akt II FSK 3200/16 oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 28 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/ Op 173/17, który stwierdził, że (...) z uwagi na wspólność majątkową istniejącą za życia męża skarżącej nie można było wyodrębnić udziałów, które skarżąca oraz odrębnie jej mąż posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie. Skarżąca nie mogła więc ponownie nabyć udziału przedmiotowej nieruchomości w drodze dziedziczenia po zmarłym mężu, jak też w drodze działu spadku, skoro nieruchomość ta wchodziła wcześniej do wspólnego majątku małżeńskiego, a skarżącej z tego tytułu przysługiwało już prawo własności całej nieruchomości.

Podobnie w niniejszej sprawie, zmarły w 2017 r. mąż J. B. nie nabył ponownie udziału w przedmiotowym lokalu w drodze dziedziczenia po żonie I. B., skoro nieruchomość ta wchodziła wcześniej do wspólnego majątku małżeńskiego.

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że: Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W niniejszej sprawie 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinien być liczony od końca 1999 roku, tj. roku nabycia lokalu przez rodziców Wnioskodawczyń (spadkodawców) do ich majątku wspólnego. W przypadku bowiem, gdy nieruchomość należała do majątku wspólnego rodziców Wnioskodawczyń, to w momencie śmierci matki Wnioskodawczyń nie nastąpiło nabycie udziału w nieruchomości w drodze spadku przez ojca Wnioskodawczyń. W przypadku spadkobrania nie dochodzi bowiem do nabycia udziału w nieruchomości przez małżonka, jeżeli nieruchomość należała do ich majątku wspólnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-d) ww. ustawy: źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat - to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Zainteresowane odziedziczyły po zmarłych rodzicach lokal mieszkalny. Matka Zainteresowanych zmarła w 2014 r., natomiast ojciec Zainteresowanych zmarł w 2017 r. Rodzice Zainteresowanych nabyli ww. nieruchomość w 1999 r. na podstawie umowy sprzedaży o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i sprzedaży odrębnej własności lokalu. Spadkodawcy dokonali nabycia ww. lokalu podczas trwania majątkowej wspólności ustawowej. Zainteresowane zamierzają w 2019 r. lub w 2020 r. dokonać wspólnie sprzedaży odziedziczonego lokalu mieszkalnego.

Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Zainteresowane przedmiotowej nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy jej odpłatne zbycie będzie miało miejsce po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawców.

Mając na uwadze powyższe należy ustalić moment nabycia przedmiotowej nieruchomości przez spadkodawców, tj. matkę i ojca Zainteresowanych.

Zważywszy na fakt, że nieruchomość została nabyta przez spadkodawców w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, matka Zainteresowanych zmarła w 2014 r. (z aktu poświadczenia dziedziczenia wynika, że spadek po niej na podstawie ustawy nabył m.in. jej mąż - ojciec Zainteresowanych oraz Zainteresowane po 1/3 części każdy), a ojciec Zainteresowanych zmarł w 2017 r., spadek po nim na podstawie ustawy nabyły zainteresowane po 1/2 części każda, należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że: Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W niniejszej sprawie 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinien być liczony od końca 1999 roku, tj. roku nabycia lokalu przez rodziców Zainteresowanych (spadkodawców) do ich majątku wspólnego.

Należy zwrócić uwagę, że w przypadku, gdy nieruchomość należała do majątku wspólnego rodziców Zainteresowanych, to w momencie śmierci matki Zainteresowanych nie nastąpiło nabycie udziału w nieruchomości w drodze spadku przez ojca Zainteresowanych. W przypadku spadkobrania nie dochodzi bowiem do nabycia udziału w nieruchomości przez małżonka, jeżeli nieruchomość należała do ich majątku wspólnego.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przałego, należy stwierdzić, że sprzedaż przez Zainteresowanych w 2019 r. lub w 2020 r. odziedziczonego lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej - z zastrzeżeniem, że nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej - nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie zostanie dokonane po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokalu przez spadkodawców. Termin 5-letni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, w tym bowiem przypadku liczony jest od końca roku 1999, tj. roku, w którym nastąpiło nabycie lokalu mieszkalnego przez rodziców Zainteresowanych (spadkodawców). Zatem na Zainteresowanych nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej