IP-BOX

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 października 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 grudnia 2022 r. (data wpływu 8 grudnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca od dnia (...) stycznia 2021 roku prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której przedmiotem jest działalność związana z wytwarzaniem oprogramowania. Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2020.1426 tj. z późn. zm). Wnioskodawca rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wnioskodawca stosuje opodatkowanie 19% (podatek liniowy). Wnioskodawca wskazuje, że pod pojęciem „działalności prowadzonej przez programistę” należy rozumieć działalność polegającą na wytwarzaniu kodu programistycznego (w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) prowadzącego do wytworzenia nowego oprogramowania (praw własności intelektualnej) w ramach realizacji umów z kontrahentami. Ponadto wnioskodawca wskazuje, że używane w niniejszym wniosku pojęcia „program komputerowy”, „oprogramowanie”, „zlecenia programistyczne” powinny być rozumiane jako wytworzony przez programistę kod programistyczny, stanowiący oprogramowanie komputerowe. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez inne podmioty, ani praw autorskich innych podmiotów. Oprogramowanie wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności gospodarczej jest rezultatem Jego własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowi utwory podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych i stanowią jedną z form wyrażenia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej według art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. Wnioskodawca wskazuje, że podjęta przez Niego działalność nie obejmuje działalności polegającej na badaniach naukowych. Wnioskodawca od 4 stycznia 2021 r. prowadzi na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów szczegółową Ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o PIT. W związku z tym, że przepisy nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji, sporządzana jest ona techniką komputerową w postaci arkusza kalkulacyjnego, obejmującego comiesięczne zestawienie dokumentów. Ewidencja potwierdza uzyskane przychody oraz poniesione wydatki dotyczące poszczególnych programów komputerowych na koniec danego okresu rozliczeniowego (miesiąc). Zestawienie to obejmuje przychody i wydatki od początku realizacji Projektu, w ramach którego wytwarzane jest Oprogramowanie, bądź części Oprogramowania do końca danego miesiąca kalendarzowego. W prowadzonej Ewidencji zostaje wskazany dla każdej faktury przychodowej współczynnik IP Box. Współczynnik ten informuje jaka część przychodu z danej faktury, stanowiła wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw do określonego programu komputerowego, wytworzonego przez Wnioskodawcę w danym okresie rozliczeniowym. Wnioskodawca wyodrębnił poszczególne programy komputerowe w prowadzonej Ewidencji. W odniesieniu do każdego z nich ewidencjonuje potwierdzone fakturami/rachunkami przychody oraz odpowiadające im koszty z PKPiR (ze wskazaniem takich informacji jak: dane kontrahenta, nr dokumentu, data sprzedaży, data faktury, kwota z faktury). W przypadku, gdy w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca osiąga przychody ze świadczenia usług innych niż programistyczne, koszty przyporządkowane są do przychodu, na który miały bezpośredni wpływ. Jeśli alokacja konkretnego kosztu nie jest możliwa, koszty te rozliczane są na wszystkie osiągnięte przychody w danym miesiącu, poprzez zastosowanie proporcji przychodowej. Na koniec każdego miesiąca kalendarzowego Wnioskodawca ustala dochód z każdego programu komputerowego. Równolegle, na koniec każdego okresu rozliczeniowego (miesiąc) w prowadzonej Ewidencji, Wnioskodawca wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT i uwzględnia je we wzorze w celu ustalenia wysokości wskaźnika Nexus, a następnie oblicza podstawę opodatkowania preferencyjną stawką. Ewidencja prowadzona przez Wnioskodawcę pozwala ponadto na monitorowanie i śledzenie efektów prac realizowanych w ramach tworzenia Oprogramowania, bądź części Oprogramowania poprzez comiesięczne wskazanie informacji na temat wykonanych zadań w danym miesiącu. Każdy Projekt wyodrębniony w Ewidencji został opisany, w szczególności poprzez wskazanie uzgodnionych z Kontrahentem oczekiwanych efektów prac programistycznych. Przedmiotowa działalność Wnioskodawcy dotyczy wytwarzania programów komputerowych (tj. Oprogramowanie, części Oprogramowania), które według art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231, z późn. zm., dalej zwana „ustawą o PAIPP”) są utworami. W ramach swojej działalności gospodarczej wykonuje czynności:

a.w zakresie wytwarzania Oprogramowania, przykładowo w postaci tworzenia kodu źródłowego;

b.w zakresie wytwarzania części Oprogramowania (funkcjonalności lub modułów);

c.niezwiązane wprost z wytwarzaniem programów komputerowych, np. prezentacje na konferencjach.

W ramach wykonywanej działalności Wnioskodawca może współpracować z zespołami danego Kontrahenta, wówczas ma On z góry określoną rolę wytwarzając zdefiniowane i funkcjonalnie samodzielne elementy. Za rezultat prac oraz wykonywane czynności w ramach zawieranych umów odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca. Sposób wykonywania czynności oraz użyte rozwiązania są Jego wyborem. Ponadto, w związku z nienależytym wykonaniem umowy, Zleceniodawcy mają prawo wystąpić do Wnioskodawcy z roszczeniem regresowym. Zlecenia programistyczne realizowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez Zlecającego te czynności. Ma On możliwość wykonywania zleceń zdalnie, w różnych miejscach oraz czasie, a także nie jest związany sztywnymi godzinami pracy. Wnioskodawca podkreśla, że w związku z tak wykonywaną działalnością ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian Kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu. W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Zgodnie z tą definicją działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym. Wnioskodawca w okresie od (...).01.2021 świadczył usługi programistyczne w oparciu o umowę na świadczenie usług z firmą (…) Wnioskodawca w trakcie wykonywanych prac zajmował się tworzeniem oprogramowania w języku (...) przy wykorzystaniu chmury (...). Wynikiem działalności programisty jest wytworzenie (...). Wniosek dotyczy dochodów osiągniętych w roku 2021. Wnioskodawca uzyskiwał/uzyskuje dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uwzględnione w cenie sprzedaży usługi zgodnie z art. 30ca ust. 7 pkt 3 ustawy o PIT. Wynagrodzenie z tytułu innych czynności nie jest przedmiotem wniosku i Wnioskodawca nie domaga się oceny stanu faktycznego w tym zakresie. Jako inne czynności Wnioskodawca traktuje te usługi świadczone na rzecz danego kontrahenta, które nie prowadzą do wytworzenia kwalifikowanych praw IP. Wnioskodawca wskazuje, że umowa przewiduje miesięczne okresy rozliczeniowe. Płatność wynagrodzenia nie musi być bezpośrednio powiązana z zakończeniem konkretnego etapu prac. W praktyce jest to jednak wynagrodzenie za przeniesienie praw autorskich do programu komputerowego, gdyż jest to finalny efekt prowadzonych prac. Jednocześnie Wnioskodawca, podejmując określone zlecenie, jest pewien, że dany program powstanie, kwestią otwartą jest natomiast ilość czasu, która jest potrzebna na stworzenie danego oprogramowania, stąd określony sposób wynagradzania, który jest standardem w branży tworzenia nowych programów komputerowych. Zgodnie z umowami, jeżeli w wyniku wykonywania usługi Wnioskodawca stworzy utwór, to na mocy umowy przechodzą one na Kontrahentów. Z tytułu wykonania usług oraz przeniesienia praw autorskich, zgodnie z umową, Kontrahenci zapłacą Wnioskodawcy wynagrodzenie. Faktury nie wyodrębniają wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów Pana prac na Kontrahenta, ponieważ strony nie ustaliły takiego obowiązku w zawartej umowie. Program komputerowy jest produktem cyfrowym, wszelkie czynności z nim związane odbywają się w świecie cyfrowym. Program tworzony przez Wnioskodawcę zapisywany jest w środowiskach, których właścicielami są Kontrahenci, i tam odbywa się jego przekazanie zgodnie z ustaleniami pomiędzy Wnioskodawcą a Kontrahentami. W relacji z Kontrahentami następuje indywidualizacja i konkretyzacja tych praw, tj. Kontrahenci wiedzą, jakie konkretnie prawa majątkowe nabywają, w którym momencie, do jakich utworów, za jaką cenę i na jakich polach eksploatacji. Na tle konkurencji program ten wyróżnia modularność i personalizacja do indywidualnych potrzeb klienta. Architektura wykorzystuje najnowsze technologie dostępne w świecie IT, zarówno z perspektywy kodu źródłowego, jak również z perspektywy budowania aplikacji czy publikowania jej na serwerze. Całość rozwiązania znajduje się w chmurze (software as a service) i jest oparta o architekturę mikro serwisów, a więc wysoka dostępność i skalowalność jest kolejnym innowacyjnym wyróżnikiem na tle konkurencji. Prace programisty to wytworzenie kodu programistycznego dla funkcjonalności audytu („Audit”) w mikroserwisach „Journey” i „Screening” tej aplikacji. Funkcjonalność ta została zaprojektowana i zaimplementowana przez programistę od podstaw. Moduł ten był odpowiedzialny za gromadzenie, przechowywanie oraz zapewnienie możliwości odczytu (szukanie, filtrowanie) historii zmian (danych audytowych) na obiektach typu „Journey” i „Screening” w domenie aplikacji przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa. Przykładem takiej zmiany może być zmiana statusu przepływu pracy (journey workflow) dla obiektu klienta – moduł audytu zapisywał informacje o tym kto, kiedy i w jakich okolicznościach dokonał zmiany w systemie oraz jaki był stan „przed” i „po” tego workflow oraz obiektu klienta. Innym przykładem może być historia „prześwietlania” (screeningu) klienta – kto, gdzie i w jakich okolicznościach zapoczątkował proces screeningu i jaki był stan danych zwrotnych tego procesu. Technologie wykorzystane przy tworzeniu modułu to: backend – AWS lambda, .Net, ElasticSearch, frontend – ReactJS, TypeScript, infrastruktura – Pulumi (infrastructure as code).

Pracując nad wytworzeniem oprogramowania Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczących narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych oprogramowań. W ramach działalności Wnioskodawca zdobywa, poszerza i łączy interdyscyplinarną wiedzę z zakresu tworzenia oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania stworzonego przez Niego oprogramowania.

Wytwarzane przez Wnioskodawcę Oprogramowania opierają się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują m.in. zaprojektowanie, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Działania te prowadzone są w metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie. Wnioskodawca bez wątpienia w ramach działalności gospodarczej prowadzi w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Bez wątpienia działalność na rzecz danego Kontrahenta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez niego nie miały miejsca. W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Natomiast Oprogramowanie stworzone na rzecz danego Kontrahenta powoduje stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności co oznacza, że cecha twórczości jest spełniona. Twórczą działalność Wnioskodawcy odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu jak wskazano w Objaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (IP Box). Wobec czego, Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej na rzecz danego Kontrahenta opracowuje nowe programy komputerowe, czyniąc to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, ale niekoniecznie tworzy innowacyjne rozwiązania w wymiarze światowym, gdyż nie weryfikuje On tego w takiej skali. Zasobami wiedzy, które Wnioskodawca wykorzystuje przy planowaniu projektu są technologie informatyczne, czyli Jego wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych, występujących zarówno w ogólnym stanie nauki, jak i w środowisku, w którym funkcjonować ma program przez Niego wytworzony. Ustawodawca, jednakże nie przewidział minimalnego progu skalowalności zwiększenia zasobów wiedzy, dlatego istotny jest element celowościowy, jaki Wnioskodawca uwzględnia w swojej działalności. Prace programisty obejmują kilka etapów, są to między innymi:

A. etap obejmujący planowanie, analizę i zaprojektowanie oprogramowania, jest to szczegółowa analiza indywidualnych potrzeb danego Kontrahenta lub użytkownika programu, zapoznanie się ze specyfiką jego branży oraz zbadanie i zaprojektowanie możliwych rozwiązań, dobranie odpowiednich technologii do wytworzenia oprogramowania i metod jego implementacji. W ramach tego etapu programista dokonuje oceny czy możliwe jest zastosowanie już istniejących,

B. praca nad wytworzeniem nowej architektury i oprogramowania – etap ten obejmuje stworzenie nowych funkcjonalności w oparciu o wyniki analizy potrzeb Kontrahenta lub użytkownika programu komputerowego, przygotowywanie koncepcji rozwiązania z uwzględnieniem języków programowania i technologii wybranych na etapie projektowania oprogramowania. Przygotowanie i konfiguracja infrastruktury chmurowej. Przygotowywanie automatycznych testów jednostkowych, interfejsu użytkownika, API oraz integracyjnych weryfikujących poprawność funkcjonalną oprogramowania na etapie jego tworzenia oraz zapewniające możliwość wykonania testów regresyjnych po wprowadzeniu koniecznych usprawnień, poprawek, czy też optymalizacji w kodzie źródłowym zidentyfikowanych na etapie testów systemowych, wydajnościowych, obciążeniowych lub klienckich testów akceptacyjnych,

C. integracja oprogramowania z innymi systemami oraz wsparcie wdrożenia aktualizacji systemu - Wnioskodawca pracuje również nad kompatybilnością wytworzonego programu z różnymi systemami zewnętrznego odbiorcy, a wraz z dalszym rozwojem funkcjonalności związanych z oprogramowaniem wymagane jest dostosowanie każdej aktualizacji do różnych systemów.

W wyniku prowadzonych prac powstaje oprogramowanie - utwory na gruncie art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231, z późn. zm.; dalej jako „ustawa o PAIPP”) będące utrwaleniem przejawu działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o PAIPP, programy komputerowe mogą być wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. Na podstawie art. 8 ustawy o PAIPP, twórcy przysługują autorskie prawa majątkowe do utworu jaki jest rezultatem jego działalności intelektualnej. Jednocześnie w świetle art. 17 ww. ustawy, Wnioskodawca ma prawo do korzystania z niego, rozporządzania nim oraz wynagrodzenia za korzystanie z niego. Podkreślenia wymaga, że przedmiotem ochrony na zasadach przewidzianych w powyższych regulacjach jest również utwór w wersji nieukończonej od momentu utrwalenia. Przedmioty praw autorskich, jakimi są programy komputerowe, podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP. Wobec tego, mając na względzie szeroką definicję programu komputerowego Wnioskodawca twierdzi, że każdy ze wskazanych efektów prac stanowi utwór i jest objęty ochroną w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W związku z tym, każdorazowy wynik Jego pracy stanowić będzie osobny element podlegający ochronie ww. przepisu. Wybranie rozwiązań dedykowanych wyłącznie potrzebom Kontrahenta lub konkretnego użytkownika, kompatybilnych z jego branżą oraz rzeczywistością jego działalności, wskazuje jednoznacznie na niepowtarzalność wytworzonego programu i wyklucza zastosowanie oprogramowania dostępnego na rynku. Oprogramowanie, które tworzy Wnioskodawca powstaje w wyniku jego indywidualnej pracy opierającej się na tworzeniu kodu źródłowego. Aby kod źródłowy spełniał indywidualne potrzeby Zamawiającego, musi być każdorazowo opracowany w inny sposób. Każdy kod źródłowy należy ocenić jako unikatowy, będący efektem kreatywnego procesu myślowego Wnioskodawcy. Zatem, stworzone przez Wnioskodawcę oprogramowanie stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej).

Wniosek doprecyzował Pan o następujące informacje:

Wnioskodawca wskazuje, że prowadzi prace obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Prace te są prowadzone systematycznie w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wytworzone w ramach działalności produkty, procesy lub usługi miały nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter.

W ramach działalności objętej wnioskiem w zakresie tworzenia i rozwijania programów komputerowych nie prowadzi innych czynności niż prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W przypadku wystąpienia innych czynności (nieobjętych wnioskiem) będą to inne czynności niż tworzenie i rozwijanie programów komputerowych.

Efekty pracy programisty („programy komputerowe”) zawsze były utworami w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj.: zawsze odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze były kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej oraz nie były efektem pracy, która wymagała do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty dało się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny.

Wnioskodawca wytworzył programy komputerowe, tj. kod programistyczny funkcjonalności opisanych we wniosku. Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich. W przypadku gdy Wnioskodawca ulepsza, rozbudowuje bądź modyfikuje oprogramowanie/kody komputerowe, to może dojść do dwóch sytuacji:

-    Wnioskodawca ulepsza, rozbudowuje, modyfikuje oprogramowanie/kody komputerowe, których jest właścicielem lub współwłaścicielem;

-   Wnioskodawca ulepsza, rozbudowuje, modyfikuje oprogramowanie/kody komputerowe, których nie jest właścicielem, współwłaścicielem lub użytkownikiem na podstawie licencji wyłącznej; w tej sytuacji ulepszane, rozbudowywane, modyfikowane przez Wnioskodawcę oprogramowanie/kod źródłowy jest mu udostępniane przez kontrahentów wyłącznie w celu dokonania modyfikacji, ulepszenia lub rozbudowania. Przy czym należy podkreślić, że Wnioskodawca nawet w przypadku ulepszeń, modyfikacji bądź rozbudowywania oprogramowania wytwarza każdorazowo odrębny kod źródłowy/oprogramowanie. Odrębny kod/oprogramowanie w takim przypadku należy więc określić jako odrębne kwalifikowane prawo własności intelektualnej, które podlega ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Wnioskodawca wskazuje, że w wyniku rozwinięcia programu komputerowego, tworzone były nowe kody, algorytmy w językach programowania i powstało nowe prawo własności intelektualnej. Ponadto wnioskodawcy przysługiwały prawa autorskie do rozwinięcia programu komputerowego, które podlegały ochronie prawnej zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Wnioskodawca uzyskiwał/uzyskuje dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uwzględnione w cenie sprzedaży usługi zgodnie z art. 30ca ust. 7 pkt 3 ustawy o PIT. Wynagrodzenie w umowie wskazywane jest kwotowo. Wnioskodawca nie otrzymuje wynagrodzenia wyłącznie z tytułu przenoszenia na kontrahenta praw do „programu komputerowego”. Wypłacane Wnioskodawcy przez Kontrahenta wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za czynności związane z tworzeniem i/lub ulepszeniem kwalifikowanego IP, oraz również inne czynności niezwiązane z wytworzeniem i/lub ulepszeniem takiego prawa - poboczne usługi informatyczne. Preferencyjną stawką podatkową Wnioskodawca zamierza objąć tylko tę jego część, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Działalność w zakresie wytwarzania, rozwijania oraz ulepszania programów komputerowych jest działalnością prowadzoną bezpośrednio przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca jest odpowiedzialny za daną jego część/fragment/element, który/która w połączeniu z częściami/fragmentami/elementami wytworzonymi przez pozostałych pracujących w zespole programistów powoduje powstanie systemu. Wnioskodawca osiąga dochód z tytułu odsprzedania prawa majątkowego do części/fragmentu/elementu, który powstał w efekcie jego pracy twórczej. Część/fragment/element, który Wnioskodawca stworzył w efekcie pracy twórczej jest odrębnym programem komputerowym podlegającym ochronie określnej w art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 123 z późn. zm.). Wnioskodawca osiąga dochód z tytułu odsprzedania prawa majątkowego do części/fragmentu/elementu, który powstał w efekcie jego pracy twórczej. Część/fragment/element jest odrębnym programem komputerowym podlegającym ochronie określnej w art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Pytania

1. Czy prawa autorskie do programów komputerowych (Oprogramowanie, części Oprogramowania) tworzonych samodzielnie przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT?

2. Czy działalność prowadzona przez programistę stanowi działalność badawczo-rozwojową?

3. Czy dochód uzyskany z kwalifikowanego IP w ramach realizacji umowy o świadczenie usług programistycznych w zakresie realizacji umowy o usługi programistyczne z firmą (…) programista będzie mógł opodatkować 5% stawką podatku?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1.

W ocenie wnioskodawcy prawa autorskie do programów komputerowych (Oprogramowanie, części Oprogramowania) tworzonych samodzielnie przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. Kwalifikowane IP to prawo własności intelektualnej spełniające łącznie trzy warunki:

-   zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;

-   należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT (odpowiednio art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT);

-   podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

W ocenie Przedsiębiorcy, w niniejszej sprawie spełnione zostały wszystkie wskazane wyżej przesłanki. Oprogramowanie jako program komputerowy - zdaniem Wnioskodawcy, wytwarzane przez niego oprogramowanie jest programem komputerowym, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są: (...) 8) autorskie prawo do programu komputerowego - podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczypospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Podstawową przesłanką warunkującą możliwość korzystania z mechanizmu IP Box jest wytwarzanie, rozwijanie lub ulepszanie w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej przedmiotu ochrony kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (wymienione w art. 30ca ust. 2 pkt 1-8 ustawy o PIT). Ustawa o PIT w art. 30ca ust. 2 pkt 8 jako jedno z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, z których dochód może podlegać opodatkowaniu stawką 5%, wymienia autorskie prawo do programu komputerowego. Na gruncie przepisów podatkowych, w tym przepisów o IP Box, brak jest definicji programu komputerowego. Tym samym niezbędnym jest ustalenie zakresu przedmiotowego regulacji w oparciu o inne przepisy powszechnie obowiązującego prawa polskiego. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231, dalej: „Ustawa o prawie autorskim”), przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: (i) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe). Szczególne postanowienia dotyczące praw autorskich do programu komputerowego zawierają art. 74 ust. 1 i nast. ustawy o prawie autorskim, gdzie wskazano, że programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie. Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma regulacji prawnej na gruncie prawa podatkowego lub prawa autorskiego, która wprost definiuje program komputerowy. W ocenie Przedsiębiorcy, należy, wobec tego posłużyć się definicjami programu komputerowego, które są sformułowane w źródłach innych niż przepisy prawa lub do przepisów, które nawiązują do zakresów gry komputerowej i oprogramowania (programu komputerowego). Zgodnie z powszechnie przyjętą definicją program komputerowy jest to (...) sekwencja symboli opisująca realizowanie obliczeń zgodnie z pewnymi regułami zwanymi językiem oprogramowania (...). Programy komputerowe można zaklasyfikować według ich zastosowań. Wyróżnia się zatem oprogramowanie użytkowe, systemy operacyjne, programy narzędziowe, gry wideo, kompilatory i inne. (...). Program można podzielić na dwie części (obszary):

-część zawierającą kod - składającą się z rozkazów sterujących działaniem procesora;

-część zawierającą dane - składającą się z danych wykorzystywanych i przetwarzanych przez program, np. adresów pamięci, stałych liczbowych, komunikatów tekstowych, danych graficznych itp. (...).

W oparciu o tę definicję należy przyjąć, że Oprogramowanie jako całość, tj. kod programistyczny i źródłowy, interfejs użytkownika i warstwa graficzna, stanowi jednolity program komputerowy. W ocenie Wnioskodawcy, przepisy o statystyce publicznej również wskazują na rozumienie, zgodnie z którym Oprogramowanie należałoby klasyfikować w całości jako programy komputerowe, które w rezultacie podlegają w całości ochronie autorskiego prawa do programu komputerowego, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.

Należy w tym miejscu odwołać się do systematyki Klasyfikacji działalności gospodarczej przedstawionej w Rozporządzeniu PKD, Załącznik Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Część II - Schemat klasyfikacji („Załącznik Schemat klasyfikacji”). Przedsiębiorca klasyfikuje swoją działalność gospodarczą w podklasie 62.01.Z. Zgodnie z treścią objaśnień do podklasy 62.01.Z PKD. Podklasa ta obejmuje pisanie, modyfikowanie, badanie, dokumentowanie i wspomaganie oprogramowania, włączając pisanie zleceń sterujących programami dla użytkowników. Podklasa ta obejmuje analizowanie, projektowanie systemów gotowych do użycia:

-   rozbudowę, tworzenie, dostarczanie oraz dokumentację oprogramowania wykonanego na zlecenie określonego użytkownika,

-   pisanie programów na zlecenie użytkownika,

-    projektowanie stron internetowych.

Biorąc pod uwagę konstrukcję programu komputerowego, która składa się w zasadniczej części z kodu źródłowego i warstwy graficznej, istotne jest również podejście zaprezentowane w Objaśnieniach Ministerstwa Finansów dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP Box z dnia 15 lipca 2019 r. (zwanych dalej Objaśnieniami IP Box), gdzie wskazuje się, że w związku z celem IP Box w katalogu kwalifikowanych IP może znaleźć się oprogramowanie (program komputerowy) jako całość i należy odrzucić teoretyczny podział na część kodu źródłowego i wynikowego oraz część algorytmu, interfejsu lub interfejsu użytkownika. Zgodnie z Objaśnieniami IP BOX (pkt 73 i nast.) w przepisach o prawie autorskim brak jest definicji programu komputerowego, natomiast w literaturze przyjmuje się różne, niezwykłe kazuistyczne podejścia, które implikują niejako rozbijanie programu komputerowego na część chronioną prawem (formę (ekspresji) utworu) i niechronioną (treść/idea) prawem autorskim. W literaturze podaje się też, że ochronie podlega kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego.Ochronie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie będą natomiast podlegać takie elementy programu komputerowego jak algorytm, interfejs czy interfejs użytkownika. Niemniej jednak, w świetle celu preferencji IP Box oraz jej normatywnego kontekstu, usytuowanego w szczególności w Raporcie OECD BEPS Plan Działania nr 5, a także uwarunkowań systemu prawa podatkowego w Polsce, powyższe, skrajnie kazuistyczne i skomplikowane podejście przedstawiane w literaturze przedmiotu prawa autorskiego należy odrzucić. Otóż w celu poprawnego zastosowania preferencji IP Box wobec autorskiego prawa do programu komputerowego należy nadać mu znaczenie funkcjonalne i celowościowe w zgodzie z międzynarodowym kontekstem przepisów o IP Box, czyli Raportem OECD BEPS Plan Działania nr 5. Zgodnie z akapitem 34 tego Raportu, copyrighted software, czyli nie tylko program komputerowy chroniony prawem autorskim, ale szerzej oprogramowanie chronione prawem autorskim, może zawierać się w katalogu kwalifikowanych IP, jako aktywo funkcjonalnie ekwiwalentne do patentu. W ocenie wnioskodawcy, w kontekście powyższej interpretacji Ministerstwa Finansów należy przyjąć, że Oprogramowanie tworzone przez niego powinno, jako nierozerwalna, funkcjonalna całość być traktowane jak programy komputerowe. Każda warstwa Oprogramowania - kod źródłowy, zespół instrukcji, warstwa dźwiękowa, warstwa graficzna oraz interfejs użytkownika - w kontekście gospodarczym i uzyskiwanych dochodów jako całość stanowią aktywa, z których Wnioskodawca uzyskuje przychody. W szczególności, co warte podkreślenia, w sensie czysto handlowym (biznesowym) znaczenie dla uzyskiwanych przychodów ma każda warstwa Oprogramowania. Przedsiębiorca uzyskuje przychody z Oprogramowania jako funkcjonalnej całości. Ponadto, w ocenie Przedsiębiorcy, tworzone przez Przedsiębiorcę Oprogramowanie zawierające Funkcje Dodatkowe, z których Przedsiębiorca uzyskuje przychody należy traktować jako jedną całość w kontekście klasyfikowania jako programu komputerowego podlegającego ochronie autorskiego prawa do programu komputerowego.