Temat interpretacji
Podatek dochodowy od osób fizycznych - odpłatne zbycie nieruchomości, po przeprowadzonym dziale spadku, wchodzącej wcześniej do majątku wspólnego małżonków.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 września 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 12 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Na podstawie umowy darowizny z (…) sierpnia 2004 r. wraz z żoną M. S. nabył Pan prawo własności lokalu mieszkalnego o pow. 50,80 m2 położonego w A., dla którego Sąd Rejonowy w B. IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi Księgę Wieczystą (…) wraz z udziałem związanym z własnością lokalu.
Ww. nieruchomość weszła w skład majątku wspólnego małżonków, bowiem między Panem a Pana żoną panował ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej.
29 lipca 2019 r. zmarła Pana żona.
Spadek po Pana zmarłej żonie zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w B. z (…) marca 2022 r. nabył Pan i córka Pana oraz zmarłej żony – w udziałach po 1/2 części spadku.
Na Pana wniosek, Sąd Rejonowy w B. postanowieniem z (…) kwietnia 2022 r. dokonał podziału majątku wspólnego Pana i Pana zmarłej żony oraz działu spadku po Pana zmarłej żonie w ten sposób, że prawo własności dwóch nieruchomości, w tym opisanego wyżej lokalu mieszkalnego położonego w A. przyznał na Pana rzecz, bez spłaty na rzecz Pana córki.
Zgodnie z tym postanowieniem ww. lokal mieszkalny stał się Pana wyłączną własnością.
Zbył Pan w drodze umowy sprzedaży z (…) lipca 2022 r. ww. lokal mieszkalny na rzecz innych osób. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. Ostatnio nie zamieszkiwał Pan w ww. lokalu.
Pytanie
Czy w związku ze sprzedażą lokalu mieszkalnego o pow. 50,80 m2 położonego w A., który nabył Pan na wyłączną własność poprzez dokonanie podziału majątku wspólnego Pana i Pana zmarłej żony oraz działu spadku po Pana zmarłej żonie, powstało źródło przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, z tytułu zbycia ww. lokalu mieszkalnego nie powstał przychód (źródło przychodu) z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty otrzymanej w wyniku sprzedaży.
Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, jeżeli nie jest dokonywane w wykonywaniu działalności gospodarczej i następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powstanie przychodu podatkowego z tytułu sprzedaży nieruchomości uzależnione jest od daty jej nabycia, którą należy utożsamiać z chwilą przeniesienia własności w rozumieniu cywilnoprawnym.
Zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Prawo własności ww. lokalu mieszkalnego stanowiło wspólność majątkową małżeńską Pana i Pana żony. Wspólność małżeńska została ukształtowana, jako wspólność łączną, tj. w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, a obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.
Nabycie przez małżonków w czasie trwania wspólności ustawowej nieruchomości, oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.
Zatem za datę nabycia przez Pana prawa własności ww. lokalu mieszkalnego, które wchodziło w skład majątku wspólnego małżonków będącego przedmiotem spadku i działu spadku po śmierci Pana żony oraz podziału majątku wspólnego należy uznać dzień jego nabycia do majątku wspólnego małżonków, tj. 25 sierpnia 2004 r. stosownie do art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dlatego też data otwarcia spadku czy dział spadku po zmarłej żonie, nie stanowi dla Pana nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.
Zatem wynikający z tego przepisu pięcioletni termin już upłynął, licząc od końca 2004 r., w którym nastąpiło nabycie lokalu do majątku wspólnego małżonków. Oznacza to, że zbycie lokalu 14 lipca 2022 r. nie stanowi dla Pana źródła przychodu z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Z tytułu zbycia nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:
Jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
‒jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Wobec powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości istotne jest ustalenie daty jej nabycia.
Stosownie zaś do art. 10 ust. 6 ww. ustawy:
W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że 25 sierpnia 2004 r. wraz z żoną M. S. nabył Pan prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w A. Nieruchomość ta weszła w skład majątku wspólnego małżonków. 29 lipca 2019 r. zmarła Pana żona. Spadek po Pana zmarłej żonie zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w B. z (…) marca 2022 r. nabył Pan i córka Pana oraz zmarłej żony – w udziałach po 1/2 części spadku. Sąd Rejonowy, na Pana wniosek, dokonał podziału majątku wspólnego Pana i Pana zmarłej żony oraz działu spadku po Pana zmarłej żonie w ten sposób, że prawo własności dwóch nieruchomości, w tym opisanego wyżej lokalu mieszkalnego położonego w A. przyznał na Pana rzecz, bez spłaty na rzecz Pana córki. Zbył Pan w drodze umowy sprzedaży z (…) lipca 2022 r. ww. lokal mieszkalny na rzecz innych osób.
W myśl art. 922 §1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).
Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Art. 1035 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.
Stosownie do art. 1037 § 1 i § 2 ww. ustawy:
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.
Nadmienić również należy, że stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).
Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.
Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.
Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, po śmierci jednego z małżonków drugi z nich nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości w drodze dziedziczenia, jak też w drodze działu spadku, skoro nieruchomość ta wchodziła wcześniej do wspólnego majątku małżeńskiego, a małżonkowi z tego tytułu przysługiwało już prawo własności całej nieruchomości.
Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności w niniejszej sprawie dla ustalenia roku kalendarzowego, od końca którego należy liczyć pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zastosowanie znajdzie przytoczony uprzednio przepis art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym okres ten należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości do majątku wspólnego małżonków.
Oznacza to, że w przypadku odpłatnego zbycia przez Pana lokalu mieszkalnego położonego w A., upływ pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć od końca roku 2004, tj. od końca roku, w którym nabył Pan z żoną ww. nieruchomość do majątku wspólnego. Tym samym, data otwarcia spadku oraz późniejszy dział spadku, nie stanowią dla Pana nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.
W konsekwencji, na gruncie opisanego stanu faktycznego sprzedaż lokalu mieszkalnego położonego w A. – stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie stanowi dla Pana źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem została dokonana po upływie pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Zatem nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z transakcją sprzedaży ww. nieruchomości.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).